Gradska opština Barajevo:
Arnajevo, Barajevo, Baćevac, Beljina, Boždarevac, Veliki Borak, Vranić, Guncati, Lisović, Manić, Meljak, Rožanci i Šiljakovac.
Gradska opština Voždovac:
Banjica, Beli Potok, Jajinci, Kumodraž, Rakovica, Zuce, Pinosava i Ripanj, Bošnjaci i Brđani.
Gradska opština Vračar:
Gradska opština Grocka:
Begaljica, Boleč, Brestovik, Vinča, Vrčin, Grocka, Dražanj, Živkovac, Zaklopača, Kaluđerica, Kamendol, Leštane, Pudarci, Ritopek i Umčari.
Gradska opština Zvezdara:
Mirijevo, Mali Mokri Lug i Veliki Mokri Lug.
Gradska opština Zemun:
Batajnica i Ugrinovci.
Gradska opština Lazarevac:
Arapovac, Barzilovica, Baroševac, Bistrica, Brajkovac, Burovo, Veliki Crljeni, Vrbovno, Vreoci, Dren, Dudovica, Županjac, Zeoke, Junkovac, Kruševica, Lazarevac, Leskovac, Lukavica, Mali Crljeni, Medoševac, Mirosaljci, Petka, Prkosava, Rudovci, Sakulja, Sokolovo, Stepojevac, Strmovo, Stubica, Trbušnica, Cvetovac, Čibutkovica, Šopić i Šušnjar.
Gradska opština Mladenovac:
Amerić, Beluće, Beljevac, Velika Ivanča, Velika Krsna, Vlaška, Granice, Dubona, Jagnjilo, Kovačevac, Koraćica, Mala Vrbica, Markovac, Međulužje, Mladenovac (varoš), Mladenovac (selo), Pružatovac, Rabrovac, Rajkovac, Senaja, Crkvine i Šepšin.
Gradska opština Novi Beograd:
(obuhvata i Bežaniju koja je do 1972. bila samostalno naselje).
Gradska opština Obrenovac:
Baljevac, Barič, Belo Polje, Brgulice, Brović, Veliko Polje, Vukićevica, Grabovac, Draževac, Dren, Zabrežje, Zvečka, Jasenak, Konatice, Krtinska, Ljubinić, Mala Moštanica, Mislođin, Obrenovac, Orašac, Piroman, Poljane, Ratari, Rvati, Skela, Stubline, Trstenica, Urovci i Ušće.
Gradska opština Palilula:
Krnjača, Višnjica, Borča, Veliko Selo, Dunavac, Karaburma, Kovilovo, Ovča, Padinska Skela (obuhvata i naselja Besni Fok, Crvenka, Glogonjski Rit, Jabučki Rit, Preliv, Tovilište, Vrbovski i Slanci.
Gradska opština Rakovica:
Kneževac (pripojeno Kijevo), Rakovica i Resnik.
Gradska opština Savski Venac:
Gradska opština Sopot:
Babe, Guberevac, Drlupa, Dučina, Đurinci, Mala Ivanča, Mali Požarevac, Nemenikuće, Parcani, Popović, Ralja, Grkovo, Rogača, Ropočevo, Sibnica, Slatina, Sopot i Stojnik.
Gradska opština Stari Grad:
Gradska opština Surčin:
Bečmen, Boljevci, Dobanovci, Jakovo, Petrovčić, Progar i Surčin.
Gradska opština Čukarica:
Žarkovo, Železnik, Velika Moštanica, Ostružnica, Pećani, Rucka, Rušanj, Sremčica i Umka.
13. mart 2013. u 23:01
Milodan
Bravo majstore, administratoru!
14. mart 2013. u 22:00
Milodan
Obrenovac i okolna sela, Skela. Prema knjizi Ljubomira Ljube Pavlovića „Antopogeografija valjevske Tamnave“, izdanje 1912. godine.
Skela je na Savi, sa zemljištem poptuno ravnim i sa svih strana opkoljena barama. Kuće su seoskim barama razrnjđene na tri velika kraja: Gornji do Grabovca, Donji pored Save i Vrhove do Ratara.
Sava je od ušća Vukodraže pa do ušća Kolubare pogranička reka oblasti. Na celom prostoru, osim veze sa susednim barama, u Savu se ne uliva ni najmanji potočić. Pri povodnjima razliva se i puni bare, samo ako joj obala nije visoka kao na Ušću, Skeli, Breskvi i Zabrežju oko pristaništa. Poplave su velikih razmera i zahvataju sva posavska polojska sela. Seljaci sela: Skele, Krtinska, Ratara, Urovaca, počeli su podizati pored obale savske nasipe ili dolme ali su ti radovi primitivni. Poplave posavskih sela obuhvataju velike razmere i sa svim grozotama, jer pored poplava imanja i useva, poplave nisu retke bez ljudskih žrtava i rušenjea zgrada. Zato su seljaci sporazumno otpočeli podizati dolme i podizati obalu, ali je od slabe prednosti. Poplava od 1897. godine nije ni ova sela ostavila, već ih je tako potopila, da ih je morala državna vlast lađama spasavati. Takav je isti slučaj bio i s proleća 1907. godine.
Kad se Sva povuče u korito Poloj ostaje bezvodan, voda ostaje po očagama, u Zvečiccama i Maloj Bari i onda je letnji ispust svih susednih sela. Do pre 10 godina bio je zajednica sela: Skele, Ratara, Krtinske i Urovaca, a sada je izdeljen i ograničen tako, da su na jednom kraju Ratari i Krtinska ostali u zajednici, na drugom Krtinska i Urovci, na trećem sama Krtinska i na četvrtom sama Skela. Sva ova sela, osim Skele, ostavila svoje poloje nepodeljene, pa i Skela opet je jedan, potolitiji deo, ostavila nepodeljen.
Polojska sela su pored Save i sva u pravoj i niskoj ravnici. Kuće s malim okućnicama poređane su duž glavnog seoskog puta (Zabrežje, Krtinska, Zvečka) ili strpane bez ikakvog reda (Skela i Ratari) ili koncentrički raspoređene oko izvesnog centra (Ušće) ili zrakastim linijama (Belo Polje i Rvati).
U ravnijim selima pored Save postoje zajednice ne samo jednog nego i po dva sela. Zajednice ovih sela su najveće, to su bare i ogromne prostorije oko njih, koje voda plavi i duže se na njima zadržava s proleća i preko godine. Ratari, Grabovac i Zvečka polažu podjednaka prava na grabovačku Veliku Baru. U Grabovcu, Skeli i Ušću i svima drugim polojskim selima bare manjeg obima su porodične zajednice, koje kada se isuše, zajednički se upotrebljavaju za ispašu.
Kad bi turske vlasti osudile neku porodicu na progonstvo ili surgun, njihova bi imanja prelazila u druga ruke. Ako bi se povratili u selo, mogli bi dobiti ista imanja ili bi im se dala druga u blizini ili nova da se krče. Đikići iz Sovljaka pri svakom pokretu i posle svakog austrijskog rata prelazili su u Austro-Ugrasku, pa su neki ostajali, a neki se vraćali i pri povratku nisu nikad mogli dobiti iste zemlje, koje su pre toga imali. Markovići-Popovići iz Takova, kad su prelazili u Austriju i otuda se vraćali, neki su se naselili na ista mesta a neki otišli u druga sela. Đurići-Jevtići iz Crvene Jabuke pri povratsku nisu se mogli vratiti svi na isto mesto, već jedni ostali na Ušću. Zazići iz Skele nisu mogli da se vrate u svoje Popučke, već ostali u Skeli. Lelićani iz Trlića vratili su se opet na isto imanje.
U Skeli, priča se da je bio čitluk-sahibija Neki Dželadin-beg, koji je imao svoju kulu i živeo u sredini sela. Čitluk sahibije iz tog doba živele su samo u selima pored Save, ređe u udaljenijim selima, može biti radi svoje lične bezbednosti. U narodu čitluk sahibije nisu ostale u najcrnjoj uspomeni, što se vidi iz toga, što Tamnavci nisu najradije pristali da dižu ustanak u 1804. godini. Spahije su desetak naplaćivale po selima, a priča se da su ga prodavale pojedinim ubskim i paleškim Turcima, pa ga ovi naplaćivali. Desetak u druge dažbine Tamnavci su odavno davali u novcu i priča se da su plaćali odsekom (đuture), po pogodbi i dva puta godišnje, o Đurevdanu i Miholjdanu.
U ravnijim selima pored Save postoje zajednice ne samo jednog nego i po dva sela. zajednice ovih sela su najveće, to su bare i ogromne prostorije oko njih, koje voda plavi i duže se na njima zadržava s proleća i preko godine. Ratari, Grabovac i Zvečka polažu podjednaka prava na grabovačku Veliku Baru. U Grabovcu, Skeli i Ušću i svima drugim polojskim selima bare manjeg obima su porodične zajednice, koje kada se isuše, zajednički se upotrebljavaju za ispašu.
Starovlaškog su tipa i neka sela na ravnici pored Save. Seoske kuće su pored drumova, s jedne i s druge strane puta, dosta zbijene, s malim okućnicama, s kućama uvučenim malo u dvorište i naročitim rasporedom zgrada. Ova sela su ili prava šumadijska ili približna ovom tipu, kao: Lajkovac (selo), Skela, Krtinska, Urovci, Belo Polje i Ratari. U selima ovog tima nema zaseoka izuzev šti su to Brgulice u Krtinskoj. Brgulice imaju zaseban atar, odvojene su od sela Zvečicom, imaju zasebno stanovništvo i da nemaju zajednice u krtinačkim ispustima, šumama, polojima, bile bi zasebno selo.
U Vukovim haračkim tefterima pominju se kao zaseoci: Koren u Družetiću, i Jautina u Goloj Glavi, ali nisu bili zaseoci ni onda, pa ni danas, jer ih niko tim imenom od njihovih seljaka ne zove, Vrhovi u Skeli, Staro Vrelo u Vrelu, Pljoštara u Drenu, Gračica u Novacima, Ratkovac u Svileuvi i Krivaja u Ljuticama jesu veće male (mahale), koje bi se, kad bi se njihova imanja izdvojila od ostalog sela, mogla nazvati zaseocima, a vremenom i selima.
Raselice po krajvima, nikad u sredini, većinom do drugih sela, pored glavnog seoskog ili važnijeg puta i naseljene na drugi način od sela. Kuće su ublizu, s malim okućnicama, uvučene unutra i s obe strane puta. Na ovakvim mestima prvo se naseljavao kakav dugogodišnji seoski sluga, koji je službom nešto zaradio i stekao, pa bi se okućio a uz njega pridolazili bi Krajišnici, uz koje bi pridošao po kakav odeliti zadrugar iz sela, ako bi imao imanja u tom mestu. Takve su raselice sela: Ušća, Skele, Grabovca, Stublina, Ratara itd.
Svi zadružni i imućniji domovi imaju pored ove dve kuće još po jednu ili dve druge; zadruga Jovičića u Drenu, Nešići u Skeli i Begovići u Brezovici po tri kuće, a zadruge: Jovanovića-Pavlovića u Crniljevu i Đapići u Bukoru i četiri kuće.
Čobani kod Krtinaca (Krtinčana) su retko iz sela, većinom sa strane, plata im je u novcu i po nešto u prirodi, pogađa ih, plaća i otpušta seoski kmet, a na stanu su u seoskoj kućici, koja je u sredini sela, gde se drže seoski sastanci ili gde se bude našlo za potrebno. Ovakvo je stočarenje i kod drugih posavskih sela, koje imaju većih seoskih zajednica, kao kod Zabrežja, Belog Polja, Urovaca i Skele.
Imena sela ili delova sela, koja opominju na ranija naselja i ljudske tvorevine: Gračanica, Grac (Skela), Gradac (Zvečka i Zabrežje), Bobija (Dokmir), Popovica (Gola Glava i Crniljevo), Staro Selo i Trebež (Jabučje), Gradojevići, Kožuar, Ratari, Kozarica, Trlina (Bajevac), Trlić, Rubribreza, Lončanik, Svileuva i dr. Nesporno je zašto je Skela dobila ovo ime budući da je preko Save Kupinovo i da se odlazilo u Kupinovo i dolazilo u Skelu skelom, bar kada se radi o masovnijem prelazu ljudi, stoke i robe.
Selišta ima svako selo, samo se različito zove. Na svakom selištu očuvani su tragovi života ili se mogu naći, pa bilo naseljeno ili nenaseljeno. Osobna imena selištima su: Selište, Staro Selo, Kućerine, Stare Kuće, Kućišta, Stara Voća i Palanka. Selišta prve vrste imaju u : Skeli, Vukoni, Svileuvi, Zvečkoj, Kamenici i Bukoru. Naseljena Stara sela imaju: Orašcu, Jabučju i Skobalju, a nenaseljena u: Radljevu, Ljubiniću, Piromanu, Broviću i na Ušću.
Vorbiz (Vorbis) u Skeli i jednim delom na Ušću po narodnom predanju bio je veliki rimski grad, na samoj obali Save, opkoljen sa svih strana, osim Save antom, otokom ušćanskih i skeljanskih bara. Za grad se priča da je bio veliki, naseljen Rimljanima. Vorbiz se i danas sav ne zirati, po njemu se izoravaju, a po potrebi vade sarkofazi, novac, cigle, kamenje, razno bronzano oruđe i oružje. Već sam rekao da je na ovoj lokaciji izgrađena Termoelektrana Obrenovac “B” i da se službeno mesto železničke stanice TENT-a “B”, što nisam rekao, naziva VORBIS, op. Milodan.
U Skeli, pozadi sela, u pravcu prema sredini sela, nalazi se jedno ošančeno mesto, još i danas ciglom podzicano, nazvato Grac, za koji se misli, da je još u rimsko doba bila vojnička karaula sa posadom, koja je obezbeđivala prevoz preko Save.
Stari valjevski put nije išao današnjim putem. U oblast je ulazio na Karauli, odatle vencem silazio u varošicu Ub, odakle je u Sovljaku prelazio Tamnavu, pa preko Vrela, Takova, Ljubinića, Joševe, Lončanika, Trstenice i Stublina prelazio Kolubaru, na Carevom Brodu. Ovaj put se u Vrelu delio na dva kraka od koji je jedan krak išao preko Orašca i drugih posavskih sela pravio na sever, Savi, gde je u Skeli prelazio u Kupinovo.
Haništa su osobna imena pojedinih mesta, na kojima su bili putnički hanovi: Ovakvih haništa ima u: Brgulama, Paljuvima, Nepričavi, Takovu, Joševi, Ljubiniću i Skeli. I prota Matija pominje, da je bilo ovakvih hanovia u početku ustanka, da su bili turski i da su ih Srbi u prvoj pobuni odmah otpočeli paliti, kao što je bio slučaj sa orašačkim hanom u Šumadiji.
Svuda po oblasti izorava se ili iskopava i stari novac. Novaca ima raznog doba i od raznog metala, nalazi se ili pojedinačno ili u većoj meri, uza šta se nadovezuju priče o brzom bogatstvu pojedinih porodica. Najviše novca nađeno je po starim gradskim mestima, oko kulina, šančeva i po bojištima. Do danas se najviše nalazilo ovakvog novca u Skeli, pri ušću Vukodraže u Savu, gde je bio po predanju stari grad Beljin i po Vorbisu, u Skeli, gde je redak seljak, koji ne bi imao po kakav starinski novac.
Izoravanje starih vatrišta, ognjišta i pepelišta po Bukoru, Jabučju, Skeli, Trliću, Tvrdojevcu, Stublinama i Goločelu opet su dokazi ranijeg života. Tragovi ranijeg života ograničeni su na pojedinačna mesta, nalaze se na uzvišenim ravnijim mestima, oko jezera, izvora, reka i potoka. Po mestima nalaženja izgleda, da je stanovništvo ranijeg doba živelo u zbijenim mestima.
U spisku valjevske eparhije od 1735. godine, od tamnavskih sela toga doba pominju se Dobrić (Trlić), Jabučje, Sovljak, Stubline, Breska, Grabovac, Vrelo, Tulari, banjani, Dokmir, Raduša, Bukor, Crniljevo, Goločelo, kamenica, Svileuva, Nepričava, Palež, Skela i Novaci.
Stara sela, koja bi po narodnom predanju postojala od pre 300 (sada 400) godina je, između ostalih, i Skela.
Stevan Negić iz Raduše ostavio je u rukopisu svome sinu Mihailu biografiju svoje porodice.
Po Stevanovim beleškama, koje je prepisao i po usmenim iskazima Stevanovim još i dopunio njegov otresiti sin Mihailo, Negići su od 2 brata Karadžića: Milića i Uglješe, a Dabići od trećeg Dabaše. Sva tri su prvi put naselili u Raduši, na levoj obali Uba, pa kad jednog zimskog dana padnu na konaka Miliću nekakva četvorica Turaka, nagnaju Milića i Uglješu da bosi po snegu vodaju njihove opanke. Kad su kao ozebli obratili se svojim mlađim, da im iznesu zubune da se ogrnu, Turci im ne dadnu. Onako ozebli i ljuti obojica upadnu u kuću, napadnu na Turke i pobiju ih. Još zorom Milić i Uglješa s ukućanima iznesu mrtve Turke i odnesu u nekakvu zvekaru i zatrpaju. Dabiša jednog dana pobegne u Jautinu, u planinu, gde su im bile kolibe i tamo ostane, a njih obojica pri povratku izvedu narod iz kuća, zgrade isprazne, zapale i presele i presele se na desnu stranu Uba, koja je bila šumovita, pograde zemunice i sklone narod.
Kad je posle nekoliko meseci muselim valjevski saznao za ovu pogibiju Turaka, naredi dvojici zaptija da odu u Radušu, da uhvate u vežu Milića i Uglješu i da ih stražarno sprovedu. Kad su zaptije trebale stići u Radušu, neko je prokazao Miliću, te ovaj s bratom pred njih izađe i iz zasede pobije ih. Na glas da su zaptije poginule, musalim pošalje čitav odred. Kad su Milića izvestili o ovome, videći očiglednu propast, skupi sav narod, kuću i ograde popali i s narodom siđe u Skelu i tu se nastani. Ali ga zaptije ni tu ne ostave na miru, te pređe u Kupinovo i tamo se nastani. Pri ovom gonjenju i seljenju jedan od članova njegove porodice pogine, te Milić ljut, vrati se iz Kupinova i odmetne se u hajduke. Nije dugo hajdukovao, počem ga namami neki Turčin na zasedu i ova ga ubije.
Njegov najstariji sin Negoslav, kad je saznao ko mu je oca na prevaru ubio i da je očev ubica u Beogradu, pređe iz Kupinova u Beograd i kod ubice pogodi se u službu, da ga posle nekoliko nedelja zakolje usred njegove kuće. Negoslav se posle odmetne u hajduke i hajdukovao je srećno poduži niz godina. Kad su se prilike oko njega malo stišale, ostavi se hajdukovanja, pređe u Kupinovo, kad mu je stric Uglješa već bio umro, pa dva brata ostanu u Kupinovu, dva u SKELI a s još petoricom vrati se u Radušu i naseli na starom mestu, na desnoj strane Uba. Još i danas Mihailo, Negoslavljev unuk, čuva šešanu svojih predaka, s kojom su hajdukovali i Turke tukli.
Sve doseljene porodice u ovu oblast nisu srpske narodnosti. Među njima ima; Rumuna, Madžara, Nemaca i Bugara. Od Nemaca je svega jedna porodica u Zabrežju a od svih stalih nejviše je Rumuna, od kojih se znatan broj posrbio. U Skeli su porodice rumuskog porekla: Brzaci, Kumpani i Kalvaci.
Dabići iz Gole Glave i Raduše naselili su svoje srodnike u Skeli i Kupinovu, gde ih i danas ima.
Radljevoi se zbog kuge raselilo i od sadašnje crkve rasturilo na sve strane. Iz istih razloga pokretala su se i sela: Skela, Ušće, Trlić i dr.
U Skeli su nastarije porodice dalje od Save, iza seoskog Poljica i oko Karadžine bare, a mlađe na sever od njih, idući Savi.
Zadružni život je u oblasti na velikoj ceni. Jedinština je posledica porodičnih nedaća i ona ne mora da predstavlja siromanštinu. Inokonština je posledica deobe i materijalnog upropašćavanja kuće i porodice od strane rđavih starešina i predtavnika. Nema doma u selu, koji nije bio, ili koji nije zadužen ili koji se ne sprema da bude zadužen. Za zadružni život vezano je i blagostanje doma, za jedinštinu oskudica u radnoj snazi, za ikonoštinu krajnja nemaština. Pa i danas ova oblast ističe se sa najvećim brojem stanovnika na jednu kuću u Kraljevini. Zadruga ima s osobinama i bez osobina, i uopšte uređenih, kao što su zadruge gornjih valjevskih oblasti. U oblasti zadruge prvog oblika, kao i gore, su: Stankovići u Golohj Glavi, Aškovići i Miloševići u Čučugama, Đapići i Arsenovići u Bukoru, Jovanivići i Cvejići u Crniljevu, Kovačevići i Paunovići u Koceljevi, Petrići u Družetiću itd.
Jače zadruge bez osobina su: Jovičići i Janoševići u Drenu, Nešići u Skeli, Antonići u Vukoni, Lukići-Brdarskih u Kožuaru, Rakići u Stublenici, Todorovći u Ljubiniću, Mišići u Broviću, Popovići u malom Borku, Ciglići u Skobalju, Brkići u Tularima, Begovići u Brezovici, Tešići 1 i 2 u Novacima itd.
Zadruge od nesrodnih elemenata su: Jovanovići u Crniljevu sa starim Milakovićima od najranijih vremena, Miloševići u Čučugama sa starincem Smiljanićem itd.
Nastaviće se…
14. mart 2013. u 23:30
Milodan
Poreklo famiija-prezimena sela Skela, opština Obrenovac:
Prezime-kada su doseljeni-odakle su doseljeni-Krsna slava-napomena:
-Avramovići, druga polovina 18. veka, Osat, Đurđevdan.
-Adamovići, posle 1827. godine, Stubline u okolini, Alimpijevdan, dovodac uz mater.
-Arsenovići, posle 1827. godine, Ravnaja u Rađevini, Jovanjdan.
-Babići, posle 1827. godine, Čakovo, Aranđelovdan.
-Bajini, posle 1827. godine, T. Bečej, Nikoljdan.
-Baćići, posle 1827. godine, Cuce, Nikoljdan.
-Beljinci, prva polovina 18. veka, Bijeljina, Đurđevdan.
-Blagojevići, posle 1827. godine, Časne Verige, doseljen kao radnik sa dugom, srodnik Blagojevićima iz Skele.
-Brankovići, posle 1827. godine, Krnić u šabačkoj Posavini, Nikoljdan, zanatlijske kuće.
-Brzaci, posle 1827. godine, Erdelj, Aranđelovdan, po narodnosti Rumuni.
-Vasići 2, posle 1827. godine, Gradiška u Bosni, Đurđevdan, ne pominju se Vasići 1.
-Vukadinovići, posle 1827. godine, Prijedor, Aranđelovdan.
-Vukosavljevići, posle 1827. godine, Moštanica (ne zna se da li je Mala ili Velika)-okrug beogradski, Nikoljdan.
-Došići, druga polovina 18. veka, Brankovina u Kolubari, Stevanjdan.
-Dragojlovići i Milinkovići. Videti Milinkovići i Dragojlovići.
-Đokići, posle 1827. godine, Bosanska Gradiška, Lučindan.
-Đorđevići, posle 1827. godine, B. Krajina, Andrijevdan
-Đurkovići, posle 1827. godine, T. Bečej u Banatu, Đurđevdan.
-Erići, posle 1827. godine, Osat, Aranđelovdan, uljez u Eriće 1(?).
-Živanovići i Savići. Videti Savići i Živanovići.
-Zazići*, prva polovina 18. veka, Popučke u Kolubari, Stevanjdan.
*Porodica Zazića uvek je bila od najviđenijih porodica u okrugu. Iz njihove porodice su znameniti Valjevci prošlog i predprošlog veka: Janko i Milovan Zazić.
Janko je bio trgovac i veliki rodoljub, zbog čega je 1803. godine morao napustiti kuću i bežati pod zaštitu austrougarskih vlasti. A to je onaj isti Janko, koji se pominje u onom znamenitom pismu iz 1803. godine, poslano austrijskom majoru Mitezaru u Zemun, i zbog toga su pisma platili svojim glavama njegovi najveći prijatelji: Aleksa Nenadović, Ilija Birčanin i Hadži Ruvim.
-Zmijanci, posle 1827. godine, B. Krajina, Nikoljdan.
-Isakovići 1, druga polovina 18. godine, Osat, Stevanjdan.
-Isakovići 2, posle 1827. godine, Banjani u oblasti, Jovanjdan, uljezi u Isakoviće.
-Jagodići, posle 1827. godine, Zarožje-okrug užički, Đurđevdan.
-Jankovići, posle 1827. godine, Đurđevo u Banatu (ja bih rekao u Bačkoj, op. Milodan), Nikoljdan.
-Jovanovići, posle 1827. godine, Dobroselica-Stari Vlah, Jovanjdan, došao kao zanatlija.
-Kalvaci, posle 1827. godine, Banat, Nikoljdan, posrbljeni Rumuni.
-Kapetanovići, posle 1827. godine, Beograd, Nikoljdan, kupili imanje, žive u Beogradu.
-Katići, posle 1827. godine, Lika, Nikoljdan.
-Kovačevići, posle 1827. godine, Derventa, Ilindan.
-Kokići, posle 1827. godine, Banat, Đurđevdan.
-Koturi, posle 1827. godine, Jablanica u Krajini, Nikoljdan.
-Kušpani, posle 1827. godine, Erdelj, Aranđelovdan posrbljeni Rumuni.
-Lazarevići, posle 1827. godine, Bosansdka Gradiška, Đurđevdan.
-Lešići, posle 1827. godine, Bosanska Gradiška, Sv. Vasilije.
-Manojlovići, posle 1827. godine, Donja Bukovica u Azbukovici, Nikoljdan, velika i ugledna zadruga.
-Marići, posle 1827. godine, Jablanica u Krajini, Đurđevdan.
-Marjanovići, posle 1827. godine, Sedlari u Podgorini, Stevanjdan.
-Markovići, druga polovina 18. veka, Joševa u Podgorini, Nikoljdan.
-Mijići, posle 1827. godine, Vrbić u Rađevini, Stevanjdan.
-Mikše, posle 1827. godine, Progari u Sremu, Aranđelovdan.
-Milinkovići i Dragojlovići, prva polovina 18. veka, Degurić u Kolubari, Nikoljdan.
-Mitrovići 1, posle 1827. godine, B. Krajina, Ignjatijevdan.
-Mitrovići 2, posle 1827. godine, Osat, Đurđevdan.
-Mićanovići, posle 1827. godine, Lika, Đurđevdan.
-Nešići 1, stara porodica, Nikoljdan.
-Nešići 2, druga polovina 18. veka, Vrelo u oblasti, Jovanjdan, uljezi u Nešiće 1.
-Nikolići 1, posle 1827. godine, susedno Ušće, Nikoljdan, zanatlije.
-Nikolići 2, posle 1827. godine, susedni Ratari, Nikoljdan, od ratarskih Krstića.
-Ninkovići, druga poloviina 18. veka, Bijeljina, Nikoljdan.
-Panići, posle 1827. godine, Beljin u Posavskoj Tamnavi, Jovanjdan.
-Petrovići 1, prva polovina 18. veka, Obrež u Sremu, Nikoljdan.
-Petrovići 2, posle 1827. godine, Lika, Lučindan.
-Petrovići 3, posle 1827. godine, Osat, Đurđevdan.
-Radovanovići, posle 1827. godine, Tuzla, Jovanjdan.
-Radojičići, druga polovina 18. veka, Drobnjaci, Đurđevdan.
-Raduški* 1, prva polovina 18. veka, Raduša, Jovanjdan.
*Raduški 1 u Skeli su od Negića i očuvali su prezimena: Božanići, Mitrovići, Mirčetići, Kovačevići i Sofronići, a između sebe i Karadžići.
-Raduški 2, druga polovina 18. veka, Stara Gora u Podgorini, Sv. Stefan Dečanski, uljezi u Raduške 1.
-Rajkovići, posle 1827. godine, Dobrinci u Sremu, Jovanjdan.
-Rakići, posle 1827. godine, Dubica, Sv. Vasilije Ostroški.
-Roksići 1, druga polovina 18. veka, Moštanica u Krajini, Nikoljdan.
-Roksići 2, druga polovina 18. veka, Mojkovići u Rađevini, Đurđevdan.
-Savići 1 i Živanovići, druga polovina 18. veka, Lelić u Podgorini, Nikoljdan.
-Savići 2, posle 1827. godine, Gvozdac-okrug užički, Nikoljdan.
-Simići, posle 1827. godine, Svileova u oblasti, Lazarevdan.
-Tanasići, prva polovina 18. veka, Bosanska Gradiška, Đurđevdan.
-Tomići, posle 1827. godine, Sedlari u Podgorini, Jovanjdan.
-Tubići, posle 1827. godine, Srem, Stevanjdan.
-Dževabdžići, posle 1827. godine, Kupinovo u Sremu, Đurđevdan.
15. mart 2013. u 21:19
Milodan
Obrenovac i okolna sela, Stubline i Veliko Polje. Prema knjizi Ljubomira Ljube Pavlovića „Antopogeografija valjevske Tamnave“, izdanje 1912. godine.
Stubline su na Tamnavi i Kolubari, zemljišta manje više ravnog. Zapadni deo sela je izdignutiji i neravniji, a istočni čista ravnica. Izdignutiji deo sela zove se Stubline, a ravniji Veliko Polje. Kuće su u oba kraja i razmeštene u džemate velikog prostranstva. Stublinski su džemati: Grčki Kraj do Trstenice, Perići sredina sela, Jadrani na sever od Perića i Novo Selo do Grabovca. Džemati Velikog Polja su: Veprovica do Piromana, Slanbara oko ugljo-kiselog izvora i Veliko Polje do Belog Polja.
NAPOMINJEM DA JE VELIKO POLJE ODAVNO ODVOJENO OD STUBLINA I DA JE DANAS POSEBNO SELO TE SE U TOM SMISLU OVAJ TEKST MOŽE SMATRATI KAO OPIS DVA SELA, STUBLINA I VELIKOG POLJA, op. Milodan
Tamnavska ravnica je jednolikog izgleda i posmatrana s Karaule ili vrhovljanskog Visa ima izgled prave ravnice, bez ikakve ma i najmanje primetne uzvišice i zahvata najveći deo oblasti. Južna i zapadna granica je ovoj ravnici pruga (linija), koja polazi s Presada na istok i na severozapad draginjskom visu Stublu, a severna je prava pruga povučena od kožuarskog visa Godlje u severoistočnom pravcu i završava na Kolubari, na Carevom Brodu, u Stublinama, dokle je istočna granica reka Kolubara.
Dodirna zona ravni i Pljoštare je najbogatiji tamnavski kraj sa vodom. Celom linijom, pošav od Kožuara, pa sve do Kolubare, na svakom koraku, ima po jedan jak izvor, koji je bogat vodom i stalno u Pljoštaru preko cele godine, otiče u jednu ili više bara. U Grabovcu i Stublinama nema kuće, koja nema po jedan ovakav izvor pred samim kućnim vratima i ovi izvori su uvek na višoj terasi, nikad na ovoj, koja se spušta u ravan Pljoštare.
U oblasti ima dosta izvora, koji svojim imenima opominju na karakter mineralnih izvora. Takvi bi izvori bili: Zmajevac u Kamenici, Mlakonja u Raduši, Hlađani u Družetiću, Živanica u Novacima, Savinac u Zukvama, Vidan u Grabovcu, Slana Bara u Galovićima i Slanac u Koceljevi.
Od mineralnih izvora je Slanbara u Stublinama. Na desnoj obali Tamnave, u uglu između Tamnave i Kolubare, usred ravnice, izbija iz zemlje najjači izvor u oblasti, od koga postaje dvaput jači potok od Tamnave. Slanbara je na dodirnoj zoni terasaste ravnice i kolubarskog diluvijuma, izbacuje u klobucima tamnavski pesak s muljem i sumpor-vodonik, radi čega ima barutljiv mirisi oseća se na nekoliko desetina metara okolo. Izvor je okruglog oblika, dubok 3-5 dm. s kao kristal bistrom vodom nakiselog ukusa, koja otiče kanalom od metra u preseku i posle 60 m pada u Tamnavu. Seljaci pričaju da se izvor ne muti, ali da s proleća, kad se otpočnu po planinama snegovi topiti i kad otpočnu jače kiše padati, da se i Slanbara povišava i izbacuje borove šišarke, po čemu zaključuju da je njen začetak, daleko, u nekoj planini.
Stara napunjena ili zatvorena korita, kojima je reka Kolubara nekada tekla, bilo nasuta, bilo šumom obrasla, zovu se Starače, naprimer Starača u Jabučju i Lajkovcu, Stara Kolubara u Belom Polju i Obrenovcu. Odvojeni krakovi reke su očage: očage u Jabučju, Lisom Polju, Stublinama i dr.
Kolubara je zbog velike količine vode nebrodna reka (ne može se pregaziti), op. Milodan). Kad bi stanje vode spalo na najmanju meru, onda se može broditi po izvesnim mestima. Takvi su brodovi: Beli Brod u Lajkovcu, Dabin Brod u Jabučju, Skobaljski u Skobalju, Protin Brod u Lisom Polju i Carev Brod u Stublinama. Na Kolubari su danas dva gvozdena mosta, jedan na Belom Brodu a drugi kod Obrenovca.
U Tamnavi imamo nekoliko vrsta zemalja: peskuše, krečuše, crnice, smolnice, blaguše, mrtvuše i polojske zemlje.
Polojske su zemlje tresetne, pune vode, uvek gnjile, dobre livade i pašnjaci. Ovakve su zemlje oko bara i pri stavama pojedinih reka. A ima ih: u Crvenoj Jabuci, Broviću, Trstenici, Piromanu, Stublinama, Zabrežju, Ratarima, Krtinskoj itd. i daju najbolju travu za pašnjake, zbog čega se u selima sa ovakvom zemljom podiglo konjarstvo. Najbolje konje gaje pojedine porodice i čuvene su zbog toga u celoj oblasti: Keserovići u Piromanu, Mišići u Broviću, Brankovići u Grabovcu, Simeunovići i Stublinama itd.
Nekad je cela oblast bila sva u šumu obrasla; doline Tamnave i Kolubare bile su pokrivene gustim i neprohodnim šumama. Pominje se da je Tamnava bila prava šumska oblast, tako je nepoznati putnik, po narodnosti Rus, prošao kroz ovu oblast iz Valjeva za Beograd, svuda je na celom putu, Od Karaule do Carevog Broda u Stublinama, gde je prešao Kolubaru, prolazio kroz same šume.
Sela u tamnavskoj ravnici ili su bez mala ili sa malama, koje se zovu krajevima, u kojima su kuće neobično rasturene i daju tip nemačkog sela. Sve kuće su rasturene s imanjima oko kuća i na sve strane, s malim ograđenim okućnicama i s prostranim predvorom, koji služi za ulaz u kuću i držanje domaće stoke. Sa zapadne ili severne strane je kakav zabrančić s voćem, gde se drži sitnija stoka. Ovakva sela prevlađuju u oblasti i njih je najviše u sredini oblasti: Grabovac, Brezovica, Novaci, Vrelo, Stubline, Ljubinić itd…
U Grabovcu, ko bi se malo više zadržao u selu i ko bi se iz bliže raspitao o mestu neseljenja i imanja starijih porodica od pre 150 godina, uvideće da je stari Grabovac bio zbijen oko Vidana i da danas svaka starija porodica ima svojih predstavnika na tom istom mestu. Na ovaj način Stubline su se rasturile od svog izvora Crkvine, Piroman i Brović iz Starog Sela, Trstenica od starog groblja, Banjani iz Starog Voća, Tulari iz Klenovice, Trlić od Jezera, Sovljak od Korova itd.
U rečniku K. Jovanovića od 1872. godine Jabučje se pominje kao Donje i Gornje. Malo je Jabučana da bi znali koje bi porodice i domove stavili u Gornje, a koje u Donje, jer je uvek ova podela bila zbog toga da imaju u selu po dva kmeta, koji su često bili iz istog kraja. Stoga u ovom radu Jabučje ne uzimamo kao dva sela, nego kao jedno, gde i Stubline i Veliko Polje ne smatramo kao dva sela nego kao jedno, iako Stubline imaju svoga, a Veliko Polje opet svoga kmeta. Imanja Gornjeg i Donjeg Jabučja, Stublina i Velikog Polja su u zajednici, porodice posle deoba prelaze iz jednog kraja u drugi, seoske zajednice su oba kraja u podjednakoj meri i seljaci se podjednako služe seoskim rekama i izvorima.
Imena sela, koja bi opominjala na osobine vode su, između sotalih, i Stubline. Ime Stubline došlo je od mnogih stublina, koje su bile pored starog puta, kojim se nekada išlo preko ovog sela za Beograd i brodila Kolubara na carevom Brodu. Od tih starih stublina i danas ih ima ispred gornje seoske mehane i oko Šarene Česme.
Tragovi starih kula ili tvrđavica pored starih puteva sasvim su dobro očuvane. nalaze se na uzdignutijim mestima, rovovima ograđenim, koje su bile na starim putevima. U Stublinama, prema Carevom Brodu, u dolini Kolubare, nalazi se “Kulina”, mesto, na kome se misli, da je bila u najranije doba karaula s posadoom za bezbednost prevoza preko Kolubare.
Još se drže stare napuštene crkve u: Drenu, Orašcu i Crniljevu. Porušenih crkava ili crkvina ima u: Bresnici, Vrelu, Jabučju (na dva mesta), Kamenici, Ljubiniću, Novacima, Brgulama, Raduši, Svileuvi, Radljevu, Sovljaku, Stublinama (na dva mesta), Takovu, Tularima, Urovcima, Rvatima i Čučugama.
Stari valjevski put nije išao današnjim putem. U oblast je ulazio na Karauli, odatle vencem silazio u varošicu Ub, odakle je u Sovljaku prelazio Tamnavu, pa preko Vrela, Takova, Ljubinića, Joševe, Lončanika, Trstenice i Stublina prelazio Kolubaru, na Carevom Brodu.
Kada je Sibiljanin Janko pošao od Beograda sa vojskom na Kosovo, priča se, da je prešao Kolubaru na brodu u Stublinama, da se brod po njemu zove Carev Brod, zatim, da je došao u Piroman i ulogorio se na potoku, koji se po njemu zove Carevac. Na Carevcu je vojska bila tri dana, očekivala drugu vojsku i pirovala, to se po tome selo nazvalo Piroman. Kad je pomoćna vojska došla, Janko je sa ovom vojskom otišao u Liso Polje u misu, ondašnji manastir, pričestio vojsku i s njome uz Kolubaru i Ljig otišao na Kosovo.
Izoravanje starih vatrišta, ognjišta i pepelišta po Bukoru, Jabučju, Skeli, Trliću, Tvrdojevcu, Stublinama i Goločelu opet su dokazi ranijeg života. Tragovi ranijeg života ograničeni su na pojedinačna mesta, nalaze se na uzvišenim ravnijim mestima, oko jezera, izvora, reka i potoka. Po mestima nalaženja izgleda, da je stanovništvo ranijeg doba živelo u zbijenim mestima.
U spisku valjevske eparhije od 1735. godine, od tamnavskih sela toga doba pominju se Dobrić (Trlić), Jabučje, Sovljak, Stubline, Breska, Grabovac, Vrelo, Tulari, Banjani, Dokmir, Raduša, Bukor, Crniljevo, Goločelo, Kamenica, Svileuva, Nepričava, Palež, Skela i Novaci.
Sela koja su pre 300 (sada 400) godina samostalno postala na ranije nestalim naseljima ili mestima koja su bila naseljena su, između ostalih i Stubline.
U poviše sela u oblasti ima ciganskih porodica, koji su se potpuno pretopile u prave Srbe. Ove su se porodice potpuno izmenile, izgubile boju lica, govor, način života i zanimanje. Mikići u Orašcu i po drugim selima pravi su Srbi; govore srpski, rade i zemlju i zanate, hrane se, odevaju i kreću kao naši seljaci; niko ih ne zove Ciganima, mada je do skoro bilo seljaka u životu, koji su pamtili, kad su se njihovi preci doselili iz Erdelja kao pravi Cigani. Rafailovići i Matići u Stublinama, Kostići i Ilići u Trliću, Milovanovići u Trnjacima, Milosavvljevići u Rukladi itd. opet ciganskog porekla, ali se kod svih, kao i kod Mikića, svaki ciganski trag izgubio.
Makedonci i Šopovi slični su i nikoga nije teže ispitati kao njih, jer su bitno izmenili i svoje karakterne i etničke osobine pogubili, samo ako su se ranije doselili. Kod stublinskih Makedonaca ističe se u jakoj meri poštenje i karakter, s toga su najviđeniji u selu.
Nastaviće se..
15. mart 2013. u 23:55
Milodan
Poreklo famiija-prezimena sela Stubline i Veliko Polje, opština Obrenovac:
Prezime-kada su doseljeni-odakle su doseljeni-Krsna slava-napomena:
-Agočevići, posle 1827. godine, Banat, Aranđelovdan, pokršteni Madžari.
-Adamovići, posle 1827. godine, Vukićevica, Alimpijevdan, predak dovodac uz mater.
-Anđelići, Aničići i Tijosavići. Videti Tijosavići, Anđelići i Aničići.
-Babići*, posle 1827. godine, Banjaluka, Jovanjdan.
*Babiće je doselio njihov srodnik vojvoda Golub Babić na kupljeno imanje posle 1878. godine pa se i pored njih naselio, neko vreme živeo i posle vratio u Bosnu. Babići po drugim selima opet su srodnici vojvode Goluba.
-Bajići, posle 1827. godine, Brajići u rudničkom okrugu, Đurđevdan.
-Baranci, posle 1827. godine, Dubica, Stevanjdan.
-Bođani, posle 1827. godine, Erdelj, Nikoljdan, posrbljeni Rumuni.
-Bursaći, posle 1827. godine, Lika, Đurđevdan.
-Velimirovići, posle 1827. godine, Grabovac u susedstvu, Aranđelovdan, uljezi u Kolakoviće.
-Vladisavljevići, posle 1827. godine, Paljuvi u oblasti, Đurđic.
-Vračarevići, posle 1827. godine, Lika, Nikoljdan.
-Vujkovići, druga polovina 18. veka, Konjuša u Rađevini, Đurđevdan.
-Vučkovići, druga polovina 18. veka, Janja u Bosni, Aranđelovdan.
-Gavrilovići 1, druga polovina 18. veka, Cvetulja u Rađevini, Đurđevdan.
-Gavrilovići* 2, druga polovina 18. veka, Banat, Stevanjdan.
*Predak ovih Gavrilovića je Rumun i došao za čuvara ovaca u ovo selo, pa su ga njegove gazde oženile i okućile.
-Gavrilovići 3, posle 1827. godine, Valjevo, Đurđevdan, uljezi u Grčiće.
-Gajići, druga polovina 18. veka, Cvetulja u Rađevini, Stevanjdan.
-Godići, posle 1827. godine, Leskovice u Podgorini, ista porodica u Grabovcu, doseljeni kao sluge.
-Grčići*, prva polovina 18. veka, Makedonija, Nikoljdan.
*Grčića predak je govorio grčki i cincarski, iako je bio po narodnosti Srbin, prozvali su ga Grkom. Njegovi potomci su oko starog hana i taj kraj i dans se zove Grčki Kraj.
-Davidovići 1, druga polovina 18. veka, Dragačevo, Ignjatijevdan.
-Davidovići 2, posle 1827. godine, B. Krajina, Duhovski ponedeljak.
-Davidovići 3, posle 1827. godine, Bogatić u Podgorini, Jovanjdan.
-Damnjanovići i Kremići 1. Videti Kremići 1 i Damnjanovići.
-Damnjanovići 2, posle 1827. godine, Osat, Jovanjdan.
-Đukići, posle 1827. godine, Loznica u Kolubari, Đurđevdan, uljezi u Đukoviće.
-Đurđevići, posle 1827. godine, Popinci u Sremu, novoverci.
-Đurići i Raškovići. Videti Raškovići i Đurići. Nema u knjizi Raškovića, izuzev Raškovića u Zabrežju, op. Milodan.
-Žikići, druga polovina 18. veka, Dobanovci u Sremu, Đurđevdan, uljezi u Pajiće.
-Žujići, posle 1827. godine, B. Krajina, Sv. Jovan Preteča.
-Ignjatovići, druga polovina 18. godine, Komirić u Rađevini, Nikoljdan.
-Ilići, posle 1827. godine, Siječa reka-okrug užički, Nikoljdan, uljezi.
-Isailovići, posle 1827. godine, Semberija u Bosni, Jovanjdan.
-Jadrani (Jadranini), prva polovina 18. veka, Licenović (?) u Rađevini, Aranđelovdan.
-Jevtići 1, druga polovina 18. veka, Osat, Đurđevdan.
-Jevtići 2, posle 1827. godine, Miokus u Pocerini, Nikoljdan.
-Jelići, druga polovina 18. veka, Mokra Gora u Starom Vlahu, Jovanjdan.
-Jeremići, druga polovina 18. veka, Stari Vlah, Jovanjdan.
-Jerotići, prva polovina 18. veka, Makedonija, Nikoljdan.
-Jovanovići i Rankovići 2. Videti Rankovići 2 i Jovanovići.
-Josipovići, druga polovina 18. veka, Bobova u Podgorini, Aranđelovdan.
-Kesići, posle 1827. godine, Semberija, Đurđevdan.
-Kolakovići*, prva polovina 18. veka, Nikšićka Župa, Lučindan.
*Kolaci stublinski su iz Vrhovina, od tamošnjih Ikonića, sišli su u ovo selo i danas se zovu još: Nedeljkovići, Zarići, Jakovljevići i Petrovići, svi u Grčkom i Perića kraju.
-Kolarevići, posle 1827. godine, Banat, Savindan.
-Kremići i Damnjanovići, druga polovina 18. veka, Osat, Jovanjdan.
-Kuzmići, druga polovina 18. veka, Kupinovo u Sremu, Lučindan.
-Kumbarići, posle 1827. godine, B. Krajina, Jovanjdan.
-Lazići i Tomići. Videti Tomići i Lazići.
-Lukići 1, druga polovina 18. veka, Osat, Nikoljdan.
-Lukići 2, posle 1827. godine, Lika, 23. avgust/5 septembar.
-Maletići, posle 1827. godine, Srem, Petrovdan.
-Maleševići*, prva polovina 18. veka, Družetić, Đurđic.
*Maleševići su iz Družetića od tamošnjih Maleševića, ranije od Rasnice iz Starog Vlaha, naseljeni oko Slanobare i zovu se još: Davidovići 1, Rankovići 2 i Jeremići.
-Markovići, posle 1827. godine, Pljevlje, Matijevdan.
-Matići, druga polovina 18. veka, Srem, Nikoljdan, posrbljeni Romi.
-Medenice, posle 1827. godine, Lika, Đurđevdan.
-Milićevići, posle 1827. godine, T. Hođoš-Banat, Nikoljdan.
-Milovanovići 1, druga polovina 18. veka, Kriva Reka-Stari Vlah, Sv. Kirilo.
-Milovanovići 2, posle 1827. godine, Bradarci-okrug požarevački, Stevanjdan, trgovačka i zanatlijska porodica.
-Miloševići 1, posle 1827. godine, T. Hođoš u Banatu, Sv. Petka.
-Miloševići 2, posle 1827. godine, Žlne-okrug timočki, Nikoljdan.
-Mihailovići, posle 1827. godine, Osat, Jovanjdan.
-Mladenovići, posle 1827. godine, Kuklin kod Niša, Aranđelovdan.
-Nikolići*, druga polovina 18. veka, Osat, Đurđevdan.
*Nikolića predak slavio je Sv. Arhanđela, pa kako se u zidarskom poslu desio neki nesrećan slučaj, promenio je slavu i uzeo slaviti Đurđevdan.
-Ninčići, posle 1827. godine, Banat, Jovanjdan.
-Ožegovići, druga polovina 18. veka, Slavonija, Đurđevdan.
-Pavići, druga polovina 18. veka, Brankovina u Kolubari, Stevanjdan, sveštenička porodica.
-Pavlovići, posle 1827. godine, Komirić u Rađevini, Đurđevdan.
-Pajići, prva polovina 18. veka, Kosjerić-okrug užički, Stevanjdan.
-Pantelići, druga polovina 18. veka, Kaona u Dragačevu, Sv. Vrači.
-Pejići, druga polovina 18. veka, Sibnica-okrug beogradski, Đurđic.
-Perići*, druga polovina 18. veka, Osat, Lazervdan.
*Stublinski Perići su od gvozdenovačkih Živkovića i novačkih Lazarevića, velike i vrlo imućne zadruga, iz čije je sredine g. Živojin Perić, profesor Univerziteta i priznati pravnik.
-Petkovići, posle 1827. godine, Grabovica u Kolubari, Sv. Stefan Dečanski.
-Petrovići 1, posle 1827. godine, Lika, Lučindan.
-Petrovići 2, posle 1827. godine, Brezovica u Podgorini, Miholjdan.
-Petrovići 3, posle 1827. godine, Beserovina-okrug užički, Jovanjdan uljezi u Krstiće.
-Poljarci, posle 1827. godine, Dubica, Đurđevdan.
-Popovići 1, posle 1827. godine, Temišvar, Jovanjdan, uljezi.
-Popovići 2, posle 1827. godine, Paljuvi u oblasti, Đurđic.
-Pušići, posle 1827. godine, susedni Grabovac, prešli uz mater.
-Radivojevići, posle 1827. godine, Briježđe u Kolubari, Alimpijevdan.
-Rajkovići, posle 1827. godine Futog u Sremu (ja bih rekao u Bačkoj), Jovanjdan.
-Rakići, posle 1827. godine, susedni grabovac, Đurđic, dovodci.
-Rankovići* 1, prva polovina 18. veka, Banjani u Crnoj Gori, Đurđevdan.
*Rankovići su zaostali od briježđanskih Uroševića, koji su se nekad prvo bili naselili u ovom selu, pa se vratili preko Jabučja u Briježđe.
-Rankovići 2 i Jovanovići, druga polovina 18. veka, Šljivovica-Stari Vlah, Nikoljdan.
-Rafailovići, druga polovina 18. veka, Mačva, Sv. Petka, romskog porekla.
-Ristići 1, posle 1827. godine, Ratari u okolini, Đurđevdan i Jovanjdan, uljezi u Ćukoviće.
-Ristići 2. posle 1827. godine, susedna Zvečka, Đurđevdan, uljezi u Rajkoviće.
-Sadžakovići, prva polovina 18. veka, Osat, Aranđelovdan.
-Simeunovići i Tomići. Videti Tomići i Simeunovići.
-Sremčevići, druga polovina 18. veka, Srem, Đurđic.
-Stamenići 1, prva polovina 18. veka, Ravnje u Kolubari, Nikoljdan.
-Stamenići 2, posle 1827. godine, Donja Ljuboviđa u Azbukovici, Đurđevdan i Nikoljdan, uljezi u Stameniće 1.
-Stankovići, druga polovina 18. veka, Prilep, Nikoljdan.
-Stankovci, druga polovina 18. veka, Ohrid u Makedoniji, Vavedenje Presvete Bogorodice.
-Stevanovići 1, posle 1827. godine, Dubica, Ignjatijevdan.
-Stevanovići 2, posle 1827. godine, Ljubiš, Aranđelovdan.
-Stepići, posle 1827. godine, susedna Zvečka, Đurđic, dovodci.
-Sujići, posle 1827. godine, Hođoš u Banatu, Petrovdan.
-Tijosavići i Aničići, prva polovina 18. veka, Bela Crkva u Rađevini, Alimpijevdan.
-Todorovići 1, duga polovina 18. veka, Komirić i Rađevini, Đurđevdan.
-Todorovići 2, posle 1827. godine, Krajina, Sv. Velikomučenik Kliment.
-Tomići, Simeunovići i Lazići, prva polovina 18. veka, Glasinac, Petrovdan.
-Ćatići, druga polovina 18. veka, Petrovčić u Sremu, Aranđelovdan.
-Ćukovići*, prva polovina 18. veka, Beljina, Đurđevdan.
*Ćukovići su ranije iz Hrecegovine i iz ovoga sela rasturili su se po mnogim mestima po valjevskom okrugu. U selu se zovu još i: Aleksići, Jeremići, Simići, Dobrosavljevići i Radovanovići i prvi naseljenici Velikog Polja i ljegovog severoistočnog dela.
-Ferenčevići, posle 1827. godine, Beograd, Jovanjdan uljezi u Todoroviće.
-Čavići, posle 1827. godine, Krajina, Jovanjdan.
-Čolići, druga polovina 18. veka, Komirić u Rađevini, Jovanjdan.
-Španovići, druga polovina 18. veka, Slavonija, Nikoljdan.
16. mart 2013. u 22:37
Milodan
Obrenovac i okolna sela, Urovci. Prema knjizi Ljubomira Ljube Pavlovića „Antopogeografija valjevske Tamnave“, izdanje 1912. godine.
Urovci su duž Save, na zapad od Obrenovca, sa zemljištem prepunim bara i polojskog zemljišta. Seoske kuće su zbijene oko bara u džemate i protkate s lrtinačkim. U selu su tri veća kraja: Urovci do Krtniske i nerazdvojni od nje, Breskva (Breska) pored Save i Urovački, ciganski kraj uza sami Obrenovac.
Znamenita valjevska porodica Nenadovića, pored velikih rodbinskih veza sa svim uglednim porodicama svoga doba, imala je u centru oblasti, u Ljubuniću, svojih bliskih srodnika, a najglavniji predstavnik ove porodice Prota Matija, da bi imao savsku obalu u svojim rukama, naselio je na Zabrežju, pred Save, svoga najbližeg srodnika, koji mu je vršio značajne usluge u doba njegovog političkog rada.
Jeladije Marković sa Zabrežja, pop Leontije Marković iz Urovaca, Isailo Lazić iz Krtinske, Petar Erić iz Zvečke i Vesa Velimirović iz Ljubinića nisu izašli na glas u doba Karađorđa i Miloša, a da nisu bili ranije u srodničkim vezama s viđenima valjevskim porodicama tog doba (doslovni prepis, op Milodan). Jeladije i pop Leontije su srodnici kuće Đelmaške, Isailo je Birčanin i srodnik Lazarevića, Erić je Starovlah i kum kuće Đelmaške a Vesa je bio drugobratučed popa Luke Lazarevića. Ove rodbinske veze i naselile su oblast i glavna naselja ove vrste bila su krajem 18. veka.
Izvori pored reka, po Pljoštari i oko bara su: živobare, močila, mlakve i ritovi i nisu ni za bilo kakvu upotrebu, počem ih ni sama stoka neće da upotrebljava. Močila su jaki i čisti izvori, dublja od živobara, otiču čistom vodom iste temerature kao i susedni vazduh, ne upotrebljavaju se za piće, ali se upotrebljavaju kao močila za („kiseljenje“) lan i konoplju. Ovakvih močila ima u Zabrežju, Urovcima, Piromanu, Lisom Polju, Brezovici i dr.
Sava je od ušća Vukodraže pa do ušća Kolubare pogranička reka oblasti. Na celom prostoru, osim veze sa susednim barama, u Savu se ne uliva ni najmanji potočić. Pri povodnjima razliva se i puni bare, samo ako joj obala nije visoka kao na Ušću, Skeli, Breskvi i Zabrežju oko pristaništa. Poplave su velikih razmera i zahvataju sva posavska polojska sela. Seljaci sela: Skele, Krtinska, Ratara, Urovaca, počeli su podizati pored obale savske nasipe ili dolme ali su ti radovi primitivni. Poplave posavskih sela obuhvataju velike razmere i sa svim grozotama, jer pored poplava imanja i useva, poplave nisu retke bez ljudskih žrtava i rušenjea zgrada. Zato su seljaci sporazumno otpočeli podizati dolme i podizati obalu, ali je od slabe prednosti. Poplava od 1897. godine nije ni ova sela ostavila, već ih je tako potopila, da ih je morala državna vlast lađama spasavati. Takav je isti slučaj bio i s proleća 1907. godine.
Nurča otiče pravo na sever otokom Zvečicom, koja se nad selom Urovcima deli u dva kraka, koji se oba zovu istim imenom. Prva Zvečica ide pravo na sever, prolazi celo selo Urovce i ulazi u Savu sa severne strane Breskve. Druga Zvečica ide pravo na zapad kroz selo Brgulice i Krtinsku. U sredini ovog sela okreće na zapad i širi se u potoliti kraj: Poloj, Balur, Jazmak, Vić i Jasenku, te gradi jedan barski kraj, koji zahvata više od 1600 hektara, takozvanog, skeljanskog, krtinačkog i urovačkog Poloja. Poloj i prva Zvečica vezane su drugom Zvečicom paralelnom malom Barom i urovačkim Polojem, po dnu Krtinske. Poloj ispod skeljanske mehane ima svoju očagu, koja opšti sa Savom i kojom ga Sava puni.
Kad se Sva povuče u korito Poloj ostaje bezvodan, voda ostaje po očagama, u Zvečiccama i Maloj Bari i onda je letnji ispust svih susednih sela. Do pre 10 godina bio je zjednica sela: Skele, Ratara, Krtinske i Urovaca, a sada je izdeljen i ograničen tako, da su na jednom kraju Ratari i Krtinska ostali u zajednici, na drugom Krtinska i Urovci, na trećem sama Krtinska i na četvrtom sama Skela. Sva ova sela, osim Skele, ostavila svoje poloje nepodeljene, pa i Skela opet je jedan, potolitiji deo, ostavila nepodeljen.
Kad se bare ocede i ograniče na manje prostorije, oceđena mesta obrastaju travom i postaju zajednički ispusti jednog ili viiše sela, a po Zabrežju, Belom Polju i Obrenovcu su livadska zemlja. Kad su bare napunjene vodom, tada plave sva niža mesta pa i sama sela. Krtinska i Urovci malo kad da nisu poplavljeni, kada se moraju iseljavati. Kad se kuće plave, koje su na uzdignutijim mestima, tada atari ovih sela gotovo su celi pod vodom i u takvim prilikama propadaju i livade i pašnjaci, pa i usevi. Mala je korist od bara u hvatanju ribe. Kad se bare napune vodom, napune se savskom ribom i vešti ribari pti osezanju vode zatvaraju očage i odaju se hvatanju ribe. Ribu prodaju ili sami troše, pa je imaju preko cele godine, počem je vrlo vešto prepariraju i suše. najveća šteta od bara je po zdravlje seljaka i njihovih podmladaka. U avgustu i septembru mesecu posle proletnjih poplava malarija i razna zapaljenja su uvek na dnevnom redu i u velikoj meri.
U ravnijim selima pored Save postoje zajednice ne samo jednog nego i po dva sela. Zajednice ovih sela su najveće, to su bare i ogromne prostorije oko njih, koje voda plavi i duže se na njima zadržava s proleća i preko godine. Ratari i Krtinska imaju svoje zajednice u Poloju; Krtinska ima svoju zajednicu u Viću, a sa Urovcima u baluru, jazmaku i Jasenki; Urovci i Zvečka imaju zajednice u Nurči; Ratari, Grabovac i Zvečka polažu podjednaka prava na grabovačku Veliku Baru. U Grabovcu, Skeli i Ušću i svima drugim polojskim selima bare manjeg obima su porodične zajednice, koje kada se isuše, zajednički se upotrebljavaju za ispašu.
Starovlaškog su tipa i neka sela na ravnici pored Save. Seoske kuće su pored drumova, s jedne i s druge strane puta, dosta zbijene, s malim okućnicama, s kućama uvučenim malo u dvorište i naročitim rasporedom zgrada. Ova sela su ili prava šumadijska ili približna ovom tipu, kao: Lajkovac (selo), Skela, Krtinska, Urovci, Belo Polje i Ratari.
Po narodnim tradicijama mnoga današnja sela postala su od raselica. Narod misli, da su ovakva sela bila trla ili ispusti glavnog sela, pa su se pojedinci deobom ili zbog kakve bolesti udaljavali od sela i stvarali nova sela: Lajkovac (selo) je raselica Gornjeg Lajkovca u srezu kolubarskom, i zato ga svaki seljak zove još i Donji Lajkovac; Brović je raselica Piromana, Batalage Svileuve, Kršna Glava Dokmira, Milorci Crvene Jabuke, Rvati, Krtinska, Urovci, Zvečka i Ratari su nastali od stare Breskve, Belo Polje od Zvečke itd.
Imena sela data po plastičnim osobinama zemljišta su, između ostalih, i Urovci.
Sela, koja su postala kao raselice drugih sela pre 200 (sada 300) godina su i Urovci koji su, uz Zvečku, Ratare i Krtinsku, nastali iz Breske.
Doseljenici iz Nikšićke Župe, srodnici znamenitih valjevskih kuća krajem 18. i početkom 19. veka, znaju se, ma u kom selu i ma u kom stepenu srodstva se nalazili, a vidi se da su dugo između sebe održavali rodbinske veze, koje su danas sasvim prestale a u koje spada i familija Šajinovići u Zvečkoj, Grabovcu i Urovcima, koji znaju da potiču iz Dragovoljića u Nikšićkoj Župi i od iste porodice.
Sve doseljene porodice nisu srpske nacionalnosti. Među njima ima Rumuna, Madžara, nemaca i Bugara. Od Nemaca je svega jedna u Zabrežju a od ostalih sela najviše je Rumuna, od kojih se znatan broj posrbio. Davidovići drugi u Gvozdenoviću rumunskog su porekla, ali se toliko izmenili, da o njima kao Rumunima i ne može biti ni reči. Karavlasi ili Srbinovići u Zabrežju izmenili su se u jačoj meeri, da svoje susede Rumune više mrze nego pravi Srbi. Mocelji, Radulji, Lrišpani, Vidakovići (Viduli) na Zabrežju, Kračuni i Riori u Zvečkoj, Molodovani i Nikolići u Urovcima, Brzaci, Kumpani i Kalvaci u Skeli, Negrami na Ušću su pored drugih pravi Rumuni, pa su ili još zadržali svoj govor i običaje ili se potpuno pretopili u Srbe.
Krtinska s Urovcima su od stare Breske, koju je prvo načela Sava da raseljava, a kuga dovršila.
Nastaviće se..
17. mart 2013. u 00:15
Milodan
Poreklo famiija-prezimena sela Urovci, opština Obrenovac:
Prezime-kada su doseljeni-odakle su doseljeni-Krsna slava-napomena:
-Aleksandrići* 1, prva polovina 18. veka, Drobnjaci, Sv. Stefan Dečanski.
*Aleksandrići su pravi Drobnjaci, ali se odnekuda iz Starog Vlaha spustili u ovo selo i rod su gvozdenovačkim Kurepima i Radovićima u Đurđevcu. U selu se zovu još i: Milovanovići, Milanovići 2, Jovanovići 2 i Živkovići. Seljaci u selu zovu ih Lesendrićima, što se Aleksandar izgovara (kao) Lesendra.
-Aleksandrići 2, druga polovina 18. veka, Zavlaka, Đurđevdan.
-Aleksandrići 3, druga polovina 18. veka, Leovići, Miholjdan, uljezi u Aleksandriće 1.
-Božići, posle 1827. godine, B. Krajina, Aranđelovdan, radnici sa dugom.
-Brankovići 2, druga polovina 18. veka, Dragijevica u Podgorini, Lazarevdan.
-Vilići i Rosići. Videti Rosići i Vilići.
-Vreljanski, druga polovina 18. veka, Srem, Jovanjdan.
-Gajići i Lukići. Videti Lukići i Gajići.
-Građanski, posle 1827. godine, Bačka, Prepodobni Danilo, uljezi u Aleksandriće 1.
-Dilberovići, posle 1827. godine, Ogar u Sremu, Jovanjdan.
-Egeduški, posle 1827. godine, Bačka, Nikoljdan.
-Ivanići*, prva polovina 18. veka, Stara Srbija, Đurđevdan.
*Ivanići u Urovcima i Đakovići u Ratarima su jedna ista porodica, kod kojih su do skora čuvane rodbinske veze.
-Jevtići *, stara porodica, Jovanjdan.
*Jevtiće u Urovcima predstavljaju danas još i: Avramovići i Milankovići i rasturili su se po selu. A Jevtića ima i u Krtinskoj, op. Milodan.
-Jelenići, druga polovina 18. veka, Šimanovci u Sremu, Aranđelovdan.
-Kneževići, druga polovina 18. veka, Ašanja u Sremu, Nikoljdan.
-Lukići i Gajići, prva polovina 18. veka, Progari u Sremu, Nikoljdan.
-Markovići i Popovići. Videti Popovići i Markovići.
-Milanovići i Sevdići. Videti Sevdići i Milanovići.
-Mojsilovići, druga polovina 18. veka, Vršac, Tomindan.
-Moldovakovići, posle 1827. godine, Erdelj, Aranđelovdan, posrbljeni Rumuni.
-Nenadovići, posle 1827. godine, Gola Glava, Nikoljdan.
-Nikolići, posle 1827. godine, Vlaška, posrbljeni Rumuni, uljezi u Gajiće.
-Popovići i Markovići, prva polovina 18. veka, Stari Vlah, Đurđic.
-Rankovići, posle 1827. godine, Milorci u okolini, Stevanjdan, uljezi u Stevanoviće 1.
-Reljići, druga polovina 18. veka, Bačka, Nikoljdan.
-Rosići* i Vilići, stara porodica, Nikoljdan.
*Rosići, ranije Vilići, staru breštansku porodicu, predstavljaju danas: Rosići, Brankovići 1 i Jovanovići u Urovcima, Vilići u Zvečkoj, Stakići u Krtinskoj, Radojičići u Ratarima i Berići u (H)Rvatima.
-Sevdići i Milanovići*, prva polovina 18. veka, Birač, Aranđelovdan.
*Milanovići su od krtičanskih Lazića i prešli u Urovce, gde su i danas u blizini Lazića.
-Stankovići*, prva polovina 18. veka, Nikšićka Župa, Lučindan.
*Stankovići ovog sela su od grabovačkih i zvečanskih Šajinovića, doseljeni u ovo selo kad i gornji, gde se zovu još i: Dimitrijevići i Maksimovići.
-Stevanovići 1 (i Đukanovići), stara porodica, Stevanjdan.
-Stevanovići 2, druga polovina 18. veka, Stubline u okolini, Petrovdan, od stublinskih Simeunovića.
-Stevanovići 3, posle 1827. godine, Popova u Bosni, Stevanjdan, uljezi u Stevanoviće 1.
**Napomena. Na nekoliko naznačenih stranica i pored velikog truda nisam uspeo da pronađem prezime-familiju u Urovcima.
18. mart 2013. u 00:09
Milodan
Obrenovac i okolna sela, Trstenica. Prema knjizi Ljubomira Ljube Pavlovića „Antopogeografija valjevske Tamnave“, izdanje 1912. godine.
Trstenica je na zapad od Stublina, s obe strane istoimene rečice. Zemljište je manje više ravno, kuće u gornjem delu sela zbijene su po džematima, koji su spojeni i s obe strane rečice, a u donjemm delu su rasturene. Glavni džemati su: Kalinski, s leve strane rečice, Karićki s desne strane, Nikolićki, na jug od ova dva i Suvodanje, rastureni džemat ispred Piromana duž Carevca.
Kad je između srpskog despota Stevana i ugarskog kralja Žigmunda zaključen znameniti ugovor o predaji Stevanu i njegovim neposrednim potomcima, ako ih bude imao, Mačve s Beogradom i gradom Golupcem, već iz toga doba pominju se neka sela ove oblasti, koja je kralj Žigmund dao u praviju čelniku Radiču, koje naslednik Stevanov Đurađ utvrđuje i odobrava. U istom hrisovilju datiranom 31. avgusta 1429. godin pominju ova sela iz današnje Tamnave: Ljutice, Zabrežje, Bošnjaci i Trstenica, pored drugih, koja su po susednim oblastima.
Sela u dolinama reka i po polojima služe se bunarima, koji se vrlo lako kopaju i daju dosta dobru i čistu vodu, koja nije na velikoj dubini. Izvori pored reka, po Pljoštari i oko bara su: živobare, močila, mlakve i ritovi i nisu nizakakvu upotrebu, počem ih ni sama stoka neće da upotrebljuje.
Živobare su izvori pored samih reka i potoka, u neposrednoj blizini, otiču, s vodom iste temperature kao i okolni vazduh, plitke, obrasle barskim biljem, koje vremenom stvara male tresave, kao u : Trstenici, Skobalju, Zukvama, Novacima i Bajevcu.
U tamnavi imamo nekoliko vresta zemalja: peskuše, krečuše, crnice, smolnice, blaguše, mrtvuše i polojske zemlje.
Polojske su zemlje tresetne, pune vode, uvek gnjile, dobre livade i pašnjaci. Ovakve su zemlje oko bara i pri stavama pojedinih reka. A ima ih: u Crvenoj Jabuci, Broviću, Trstenici, Piromanu, Stublinama, Zabrežju, Ratarima, Krtinskoj itd. i daju najbolju travu za pašnjake, zbog čega se u selima sa ovakvom zemljom podiglo konjarstvo.
U Grabovcu, ko bi se malo više zadržao u selu i ko bi se iz bliže raspitao o mestu neseljenja i imanja starijih porodica od pre 150 godina, uvideće da je stari Grabovac bio zbijen oko Vidana i da danas svaka starija porodica ima svojih predstavnika na tom istom mestu. Na ovaj način Stubline su se rasturile od svog izvora Crkvine, Piroman i Brović iz Starog Sela, Trstenica od starog groblja, Banjani iz Starog Voća, Tulari iz Klenovice, Trlić od Jezera, Sovljak od Korova itd.
Imena sela data po plastičnim osobinama zemljišta je, između ostalih, i Trstenica.
Stari valjevski put nije išao današnjim putem. U oblast je ulazio na Karauli, odatle vencem silazio u varošicu Ub, odakle je u Sovljaku prelazio Tamnavu, pa preko Vrela, Takova, Ljubinića, Joševe, Lončanika, Trstenice i Stublina prelazio Kolubaru, na Carevom Brodu.
U godini 1429. u hristovulju despota Đurđa Brankovića, kojim odobrava svom čelniku radiču, da može primiti podareni poklon od ugarskog kralja Žigmunda, pominju se pored nekih sela iz susednih mačvanskih oblasti i sela ovih oblasti: Trstenica, Bošnjaci, Ljutice, Zabrežje i Medojeva reka (Banjani).
Stara sela, koja bi po narodnom predanju postojala od pre 300 (sada 400) godina je, između ostalih, i Trstenica.
Poreklo famiija-prezimena sela Trstenica, opština Obrenovac:
Prezime-kada su doseljeni-odakle su doseljeni-Krsna slava-napomena:
-Antonići, druga polovina 18. veka, Oglađenovac u Podgorini, Đurđevdan.
-Arsenovići*, posle 1827. godine, Srem, Duhovski Ponedeljak, uljezi u Kojiće.
*Rodonačelnik ove porodice Arsen prognan je iz Ripnja, nemirna duha, žive prirode, te ga paleški (obernovački) Turci uhvate i svega iseku na Bresci, a tu je i sahranjen. Njegov unuk osvetio ga je, uhvatio je ubicu svoga dede pred Beogradom i na isti način isekao.
-Aškovići, druga polovina 18. veka, Gornja Bukovica u Podgorini, Aranđelovdan.
-Babići, druga polovina 18. veka, Gradiška, Nikoljdan.
-Baćukići, druga polovina 18. veka, Družetić u oblasti, Đurđevdan.
-Birčani, druga polovina 18. veka, Suvodanj u Podgorini, Đurđevdan.
-Vojinovići 1, prva polovina 18. veka, Bobova u Podgorini, Aranđelovdan.
-Vojinovići 2, posle 1827. godine, Petnica u Kolubari, Aranđelovdan i Đurđevdan, uljezi u Vojinoviće 1.
-Vukosavljevići, stara porodica, Jovanjdan.
-Gavrilovići, posle 1827. godine, Suvodanj u Podgorini, Alimpijevdan.
-Đurašinovići, posle 1827. godine, Vragočanica u Podgorini, Đurđevdan, u bliskom srodstvu sa Đurašinovićima u Joševi.
-Živanovići, prva polovina 18. veka, Miličinica u Podgorini, Alimpijevdan.
-Ilići, posle 1827. godine, Slatina kod Čačka, Nikoljdan, uljezi u Kariće.
-Jevtići, druga polovina 18. veka, Stara Reka u Podgorini, Jovanjdan.
-Karići, stara porodica, Nikoljdan. Nema “njihove” stranice ali poznajem mnoge iz te, inače, velike familije, op. Milodan.
-Kovandžići i Nikolići. Videti Nikolići i Kovandžići.
-Kojići, druga polovina 18. veka, Derventa, Duhovski Ponedeljak.
-Krstići, prva polovina 18. veka, Bobova u Podgorini, Časne Verige.
-Lazići, druga polovina 18. veka, Suvodanje u Podgorini, Lučindan.
-Milovanovići, druga polovina 18. veka, Suvodanje u Podgorini, Tomindan.
-Mirkovići, posle 1827. godine, Lončanik u okolini, Jovanjdan, dovodci.
-Mihailovići, druga polovina 18. veka, Loznica u Kolubari, Sv. Velikomučenik Artemije.
-Mojsilovići, druga polovina 18. veka, Degurić u Kolubari, Aranđelovdan, uljezi u Vojinoviće.
-Nikolići 1, stara porodica, Đurđevdan.
-Nikolići 2 i Kovandžići, prva polovina 18. veka, Sipić u Staroj Srbiji, Đurđevdan.
-Novakovići, druga polovina 18. veka, Gračanica u Azbukovici, Jovanjdan.
-Obradovići, posle 1827. godine, Mrčić u Kolubari, Nikoljdan, uljezi u Kariće.
-Pakaški, posle 1827. godine, Čortanovci u Sremu, Jovanjdan.
-Pajići, posle 1827. godine, obližnje Stubline, Stevanjdan, uljezi u Tomiće.
-Perići, posle 1827. godine, Kržava u Rađevini, Jovanjdan.
-Petrovići 1, druga polovina 18. veka, Osat, Đurđevdan, uljezi u Nikoliće.
-Petrovići 2, posle 1827. godine, Suvodanje u Podgorini, Aranđelovdan.
-Stojnići, druga polovina 18. veka, Bihać, Nikoljdan.
-Tomići, prva polovina 18. veka, Sitarice u Podgorini, Stevanjdan.
18. mart 2013. u 23:52
Milodan
Obrenovac i okolna sela, Rvati. Prema knjizi Ljubomira Ljube Pavlovića „Antopogeografija valjevske Tamnave“, izdanje 1912. godine.
Rvati su uz Obrenovac sa severozapadne strane, ravno selo bez i najmanje uzvišice, s kućama zbijenim u krug oko seoskog ispusta Vlaška Međa. Rvati su raselica stare Breske.
Polojska sela su pored Save i sva u pravoj i niskoj ravnici. Kuće s malim okućnicama poređane su duž glavnog seoskog puta (Zabrežje, Krtinska, Zvečka) ili strpane bez ikakvog reda (Skela i Ratari) ili koncentrički raspoređene oko izvesnog centra (Ušće) ili zrakastim linijama (Belo Polje i Rvati).
U ravnijim selima pored Save postoje zajednice jednog ili po dva sela. Zajednice ovih sela su najveće, to su bare i ogroman prostor oko njih, koje voda plavi i duže se na njima zadržava s proleća i preko godine. Belo Polje, Rvati i Obrenovac imaju svoje zajednice u Viću pored Tamnave, pred Obrenovcem sa zapadne strane, pored toga što svako selo ima i svoje zasebne zajednice. Zajednice ovih sela služe za ispaše i goroseču. Šume se ne smeju bez reda seći.
Neka tamnavska sela zbijena su, ali ne duž glavnog seoskog puta ili duž pobočnih seoskih puteva, koji su upravnog pravca nego duž seoskih puteva, koji se zrakasto razilaze od neke glavne tačke u selu, škole, mehane ili nečega drugoga. Po kućama, okućnicama, rasporedu zgrada slažu se sa ušorenim selima, ali po obliku puteva i opštem izgledu liče na jasenička sela. Ova sela su kružnog izgleda, čiji su krajevi prazniji od sredine. Ovakvog su izgleda: Ušće, Rvati i Rubribreza.
U Vukovim haračkim tefterima od 80 današnjih sela ove oblasti pominju se 76 naseljenih mesta uz dve varošice, koje Vuk naziva kasabama. Kod Vuka je u spisku sela Breskva, koje danas nema, i nedostaju još sela: Vukućevica, Gunjevac, Milorci, Stepanje, Stublenica, Trnjaci i Rvati.
Po narodnim tradicijama mnoga današnja sela postala su od raselica. Narod misli, da su ovakva sela bila trla ili ispusti glavnih sela, pa su se pojedinci deobom ili zbog kakve bolesti udaljavali iz sela i stvarali nova sela. Rvati, Krtinska, Zvečka, Urovci i Ratari nastali su od stare Breske.
Još se drže stare napuštene crkve u Drenu, Orašcu i Crniljevu. Porušenih crkava ili crkvina ima u mnogim mestima pa i u Rvatima.
Starih šančeva ili šarampova ima očuvanih u oblasti ili u osobnim imenima ili u nekim ostacima od rovova. Šančeva ima u: Crniljevu, Čučugama, Svileuvi, Nepričavi, Urovcima, Rvatima i Zabrežju.
Sela, koja su postala kao raselice drugih sela pre 200 (sada 300) godina su i Rvati od Breske.
Poreklo famiija-prezimena sela Rvati, opština Obrenovac:
Prezime-kada su doseljeni-odakle su doseljeni-Krsna slava-napomena:
-Berići*, stara porodica, Nikoljdan.
*Berići su stara breštanska porodica (potomci od Rosića, ranije Vilića) koja se posle pomora naseljenih Hrvata naselila u ovom selu i oni su od iste porodice, od koje su i zvečanski Vilići.
-Vidići, posle 1827. godine, Belo Polje u susedstvu, Nikoljdan, došao ženi na imanje.
-Desančići, posle 1827. godine, Dubica, Đurđevdan, zanatlijska porodica, bliski Desančićima u Piromanu.
-Dotlići, posle 1827. godine, Bačka, Ilindan.
-Jakovljevići, druga polovina 18. veka, Tekeriš u Jadru, Lučindan.
-Joksići, posle 1827. godine, Vranić-okrug beogradski, Nikoljdan, bliski sa Joksićima u Zvečkoj.
-Karići, posle 1827. godine, Trstenica u okolini, Nikoljdan.
-Mirkovići, posle 1827. godine, Bogatić u Mačvi, Jovanjdan.
-Miškovići, posle 1827. godine, Šibenik u Dalmaciji, Nikoljdan, velika zadruga.
-Sirčevići, posle 1827. godine, Petrovac u Sremu, Nikoljdan.
-Stančići i Tomanići. Videti Tomanići i Stančići.
-Stevanovići, posle 1827. godine, Progar u Sremu, Nikoljdan.
-Stijaci*, druga polovina 18. veka, Lika, Sv. Spirodon Čudotvorac.
*Stijaci su iz Like, s obale morske, doseljeni kao lađari i naseljeni blizu breštanskih Berića. Mislim da od njih potiču Stijovići, familija u Rvatima, op. Milodan.
-Tamburići, posle 1827. godine, Petrovac u Sremu, Stevanjdan.
-Tešići, posle 1827. godine, Progar u Sremu, Đurđevdan, dovodci.
-Tomanići i Stančići, druga polovina 18. veka, Fruška Gora, Andrijevdan.
19. mart 2013. u 20:53
Milodan
Obrenovac i okolna sela, Ušće. Prema knjizi Ljubomira Ljube Pavlovića „Antopogeografija valjevske Tamnave“, izdanje 1912. godine.
Ušće je u blizini stava Vukodraže i Save i u ravnici. Kuće su zbijene oko glavne seoske bare Ćirinke u koncentričnim krugovima, ali ima ih duž savskog puta i taj deo sela zove se Poljaci.
Sava je od ušća Vukodraže pa do ušća Kolubare pogranička reka oblasti. Na celom prostoru, osim veze sa susednim barama, u Savu se ne uliva ni najmanji potočić. Pri povodnjima razliva se i puni bare, samo ako joj obala nije visoka kao na Ušću, Skeli, Breskvi i Zabrežju oko pristaništa.
Centar ušćanskih bara je Gola Bara. Gola Bara, u prostoru 35 ha, je u sredini ušćanskog atara; u nju se očagama slivaju zapadne skeljanske i severne drenske, i ona se očagom severnog pravca sliva se u Vorbisu u reku Savu. Ušćanske bare, u sredini samog sela: Čunkara, Okno, Čapljara i Bašinska stiču se u glavnu seosku kanalisanu baru Ćirinku, koja očagom s istočne strane sela ulazi u antu Gole Bare i s njom u Savu. I ove bare puni reka Sava kad nadođe, ali se one odmah i ispražnjavaju, kada Sava otpočne opadati, a preko leta osim Gole Bare retko koja da ima vode.
Velika drenska i ušćanska bara Međednjača i samo ušćanska Spužara, na zapadnom kraju sela očagama ulazi u Vukodraž i njima se pune, kad Sava nadođe. I one, kao i druga ušćanske bare, kad Sava opada, brzo se prazne i preko leta one su ritovi ili kao prave tresave.
Stariji ljudi, kako u brdskim tako i po ravnijim selima, doživeli su u današnjim svojim osamdesetim godina oba snega. Prvi je pao krajem februara 1831. godine a drugi na Bele Poklade 1864. godine, oba su bila više od 1,5 metra visine, trajala po pet dana, pa se otopila. Kad se uzme da je i 1907. godine bio visok i dugotrajan sneg, onda otprilike na svake 34 godine Tamnavu pokriju poveći snegovi i zime traju duže vremena.
Starci Kosan Lelićanin iz Trlića, Jovan Đotunović sa Ušća i Belja Ružičić sa Zabrežja, pored drugih, pričaju da su ovi snegovi bili tako visoki, da su njihovi stari bili prinuđeni krčiti i otvarati puteve, gde se po tri dana nija moglo izaći iz kuće i kuda na stranu ići.
Polojska sela su pored Save i sva u pravoj i niskoj ravnici. Kuće s malim okućnicama poređane su duž glavnog seoskog puta (Zabrežje, Krtinska, Zvečka) ili strpane bez ikakvog reda (Skela i Ratari) ili koncentrički raspoređene oko izvesnog centra (Ušće) ili zrakastim linijama (Belo Polje i Rvati).
Kad bi turske vlasti osudile neku porodicu na progonstvo ili surgun, njihova bi imanja prelazila u druga ruke. Ako bi se povratili u selo, mogli bi dobiti ista imanja ili bi im se dala druga u blizini ili nova da se krče. Đikići iz Sovljaka pri svakom pokretu i posle svakog austrijskog rata prelazili su u Austro-Ugrasku, pa su neki ostajali, a neki se vraćali i pri povratku nisu nikad mogli dobiti iste zemlje, koje su pre toga imali. Markovići-Popovići iz Takova, kad su prelazili u Austriju i otuda se vraćali, neki su se naselili na ista mesta a neki otišli u druga sela. Đurići-Jevtići iz Crvene Jabuke pri povratsku nisu se mogli vratiti svi na isto mesto, već jedni ostali na Ušću. Zazići iz Skele nisu mogli da se vrate u svoje Popučke, već ostali u Skeli. Lelićani iz Trlića vratili su se opet na isto imanje.
Od veće vrednosti su zajednice u vodenicama i kamenolomima u Bukoru, Svileuvi, Đukovinama i dr. U Grabovcu, Skeli, Ušću i svima drugim polojskim selima bare manjeg obima su porodnčne zajednice, koja kad se isuše, zajednički se upotrebljavaju za ispašu.
Neka tamnavska sela zbijena su, ali ne duž glavnog seoskog puta ili duž pobočnih seoskih puteva, koji su upravnog pravca nego duž seoskih puteva, koji se zrakasto razilaze od neke glavne tačke u selu, škole, mehane ili nečega drugoga. Po kućama, okućnicama, rasporedu zgrada slažu se sa ušorenim selima, ali po obliku puteva i opštem izgledu liče na jasenička sela. Ova sela su kružnog izgleda, čiji su krajevi prazniji od sredine. Ovakvog su izgleda: Ušće, Rvati i Rubribreza.
Raselice po krajvima, nikad u sredini, većinom do drugih sela, pored glavnog seoskog ili važnijeg puta i naseljene na drugi način od sela. Kuće su ublizu, s malim okućnicama, uvučene unutra i s obe strane puta. Na ovakvim mestima prvo se naseljavao kakav dugogodišnji seoski sluga, koji je službom nešto zaradio i stekao, pa bi se okućio a uz njega pridolazili bi Krajišnici, uz koje bi pridošao po kakav odeliti zadrugar iz sela, ako bi imao imanja u tom mestu. Takve su raselice sela: Ušća, Skele, Grabovca, Stublina, Ratara itd.
Imena sela koja bi opomonjala na osobine vode su: Vrelo, Stubline, Stublenica, Modran (Orašac), Kladnica, Ušće i Stubla.
Selišta ima svako selo, samo se različito zove. Na svakom selištu očuvani su tragovi života ili se mogu naći, pa bilo naseljeno ili nenaseljeno. Osobna imena selištima su: Selište, Staro Selo, Kućerine, Stare Kuće, Kućišta, Stara Voća i Palanka. Selišta prve vrste imaju u : Skeli, Vukoni, Svileuvi, Zvečkoj, Kamenici i Bukoru. Naseljena Stara sela imaju: Orašcu, Jabučju i Skobalju, a nenaseljena u: Radljevu, Ljubiniću, Piromanu, Broviću i na Ušću.
Vorbiz (Vorbis) u Skeli i jednim delom na Ušću po narodnom predanju bio je veliki rimski grad, na samoj obali Save, opkoljen sa svih strana, osim Save antom, otokom ušćanskih i skeljanskih bara. Za grad se priča da je bio veliki, naseljen Rimljanima. Vorbiz se i danas sav ne zirati, po njemu se izoravaju, a po potrebi vade sarkofazi, novac, cigle, kamenje, razno bronzano oruđe i oružje. Već sam rekao da je na ovoj lokaciji izgrađena Termoelektrana Obrenovac „B“ i da se službeno mesto železničke stanice TENT-a „B“, što nisam rekao, naziva VORBIS, op. Milodan.
Stara sela, koja bi po narodnom predanju postojala od pre 300 (sada 400) godine je, između ostalih, i selo Ušće.
Doseljenici iz Nikšićke Župe, srodnici znamenitih valjevskih kuća krajem 18. i početkom 19. veka, znaju se, ma u kom selu i ma u kom stepenu srodstva se nalazili, a vidi se da su dugo između sebe održavali rodbinske veze, koje su danas sasvim prestale a u koje spadaju familije Šajinovići u Zvečkoj, Grabovcu i Urovcima, Pušići u Grabovcu, Đurići u Crvenoj Jabuci i Milorcima, Đotunovići na Ušću, Pejići u Dokmiru i Tvrdojevcu, Nešovići u Vrhovinama, Vukomanovići u Murgašu i Gunjevcu, Milakovići u Crniljevu i Petrovići (Tovarevići) u Bukoru, pored drugih, koji znaju da potiču iz Dragovoljića u Nikšićkoj Župi i od iste porodice.
Sve doseljene porodice nisu srpske nacionalnosti. Među njima ima Rumuna, Madžara, nemaca i Bugara. Od Nemaca je svega jedna u Zabrežju a od ostalih sela najviše je Rumuna, od kojih se znatan broj posrbio. Davidovići drugi u Gvozdenoviću rumunskog su porekla, ali se toliko izmenili, da o njima kao Rumunima i ne može biti ni reči. Karavlasi ili Srbinovići u Zabrežju izmenili su se u jačoj meeri, da svoje susede Rumune više mrze nego pravi Srbi. Mocelji, Radulji, Lrišpani, Vidakovići (Viduli) na Zabrežju, Kračuni i Riori u Zvečkoj, Molodovani i Nikolići u Urovcima, Brzaci, Kumpani i Kalvaci u Skeli, Negrami (sada Negreni, op. Milodan) na Ušću su pored drugih pravi Rumuni, pa su ili još zadržali svoj govor i običaje ili se potpuno pretopili u Srbe.
Od Karaule pa do Save, duž starog puta, u skoro svakom selu, sa jedne i sa druge strane puta, naseljeni su Župljani, kojima beše u zadatku da čuvaju put i da svojim uglednijim bratstvenicima budu na ruci pri kakvoj većoj opasnosti. Savska sela; Ušće, Zabrežje, Zvečka i stara Breskva behu naseljena njihovim porodicama, kojima beše u zadatku, da obezbede prelaz i prenos ratnih i vojničkih potreba. Pa ne da su se ove ugledne porodice pazile, da imaju obezbeđenu vezu za svoje političke ciljeve s austrijskim vlastima, pazile su, da, ako bi ih potreba nagnala da se sele u prekosavske oblasti, i u tamošnjim prekosavskim selima imaju svojih bratstvenika. Otuda i danas postoje veze sela, sa obe strane reke Save, sa one strane u Progarima, Boljevcimlja, Ašanji, Kupinovu i Jakovu behu opet namešteni Župljani. Održavanje veza, naseljavanje bratstvenika, osiguravanje puta, obezbeđivanje prevoza i osigranje skloništa u prekosavskim selima za račun kuća Grbovića i Hadžića vršili su njihovi najbliži srodnici Vukomanovići, potonji Danilovići, naseljeni u Murgašu, s južne strane Uba.
Zvečka je prvi put bila na Ružičinoj Međi, oko sadašnje crkve, pa se odatle premestila na današnje mesto zbog nekakvih teških boleština, koje su zavladale u selu i počele ga naglo satirati. Krtinska s Urovcima su (nastale) od stare Breskve-Breske, koju je prvo načela Sava da raseljava a kuga dovršila. Radljevo je zbog kuge raselilo se i od sadašnje crkve rasturilo se na sve strane. Iz istih razloga pokretala su se i sela: Skela, Ušće, Trlić (Dobrić) i dr.
Na Ušću su najstarije porodice s istočne strane seoske srednje bare, bliže Goloj Bari, kako su ranije bile, a poznije su ulazile ili u sredinu ili se ređale po periferiji starog naselja, pa su time stvorili od Ušća kružno naselje.
Nastaviće se…