Gradska opština Barajevo:
Arnajevo, Barajevo, Baćevac, Beljina, Boždarevac, Veliki Borak, Vranić, Guncati, Lisović, Manić, Meljak, Rožanci i Šiljakovac.
Gradska opština Voždovac:
Banjica, Beli Potok, Jajinci, Kumodraž, Rakovica, Zuce, Pinosava i Ripanj, Bošnjaci i Brđani.
Gradska opština Vračar:
Gradska opština Grocka:
Begaljica, Boleč, Brestovik, Vinča, Vrčin, Grocka, Dražanj, Živkovac, Zaklopača, Kaluđerica, Kamendol, Leštane, Pudarci, Ritopek i Umčari.
Gradska opština Zvezdara:
Mirijevo, Mali Mokri Lug i Veliki Mokri Lug.
Gradska opština Zemun:
Batajnica i Ugrinovci.
Gradska opština Lazarevac:
Arapovac, Barzilovica, Baroševac, Bistrica, Brajkovac, Burovo, Veliki Crljeni, Vrbovno, Vreoci, Dren, Dudovica, Županjac, Zeoke, Junkovac, Kruševica, Lazarevac, Leskovac, Lukavica, Mali Crljeni, Medoševac, Mirosaljci, Petka, Prkosava, Rudovci, Sakulja, Sokolovo, Stepojevac, Strmovo, Stubica, Trbušnica, Cvetovac, Čibutkovica, Šopić i Šušnjar.
Gradska opština Mladenovac:
Amerić, Beluće, Beljevac, Velika Ivanča, Velika Krsna, Vlaška, Granice, Dubona, Jagnjilo, Kovačevac, Koraćica, Mala Vrbica, Markovac, Međulužje, Mladenovac (varoš), Mladenovac (selo), Pružatovac, Rabrovac, Rajkovac, Senaja, Crkvine i Šepšin.
Gradska opština Novi Beograd:
(obuhvata i Bežaniju koja je do 1972. bila samostalno naselje).
Gradska opština Obrenovac:
Baljevac, Barič, Belo Polje, Brgulice, Brović, Veliko Polje, Vukićevica, Grabovac, Draževac, Dren, Zabrežje, Zvečka, Jasenak, Konatice, Krtinska, Ljubinić, Mala Moštanica, Mislođin, Obrenovac, Orašac, Piroman, Poljane, Ratari, Rvati, Skela, Stubline, Trstenica, Urovci i Ušće.
Gradska opština Palilula:
Krnjača, Višnjica, Borča, Veliko Selo, Dunavac, Karaburma, Kovilovo, Ovča, Padinska Skela (obuhvata i naselja Besni Fok, Crvenka, Glogonjski Rit, Jabučki Rit, Preliv, Tovilište, Vrbovski i Slanci.
Gradska opština Rakovica:
Kneževac (pripojeno Kijevo), Rakovica i Resnik.
Gradska opština Savski Venac:
Gradska opština Sopot:
Babe, Guberevac, Drlupa, Dučina, Đurinci, Mala Ivanča, Mali Požarevac, Nemenikuće, Parcani, Popović, Ralja, Grkovo, Rogača, Ropočevo, Sibnica, Slatina, Sopot i Stojnik.
Gradska opština Stari Grad:
Gradska opština Surčin:
Bečmen, Boljevci, Dobanovci, Jakovo, Petrovčić, Progar i Surčin.
Gradska opština Čukarica:
Žarkovo, Železnik, Velika Moštanica, Ostružnica, Pećani, Rucka, Rušanj, Sremčica i Umka.
4. septembar 2013. u 21:33
Milodan
Lazarevac i okolna sela, Baroševac. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“.
Položaj sela.
-Baroševac je u srednjem toku Peštana, sa obe njegove strane. Ima više kuća na desnoj strani Peštana nego na levoj. One su po stranama kosa a manje ih ima po ravnici pored Peštana. Naselje je razređenog tipa i deli se na krajeve. Janički Kraj je u donjem kraju sela sa leve strane Peštana. Kazuje se da se ovaj kraj tako nazvao po “janičarima”, koji su tu neko vreme stanovali i odatle gonili srpske hajduke a sami pljačkali narod. Kraj Poljane je između Janičkog Kraja i Strane ispod brda Petkovače. Gornji Kraj je na desnoj strani Peštana i izdvojen je od prva dva kraja.
Vode.
-Za domaće potrebe i za piće upotrebljava se izvorska voda. Izvori su: Gvozdena Voda u brdu Petkovači, Ajdukovac ili Kaluđerovac je u Strani, Bukinac i Jokinac su u Gornjem Kraju. Bunare ima skoro svaka imućnija kuća.
Kroz selo protiče nekoliko potoka, koji utiču i Peštan i to sa leve strane su Ajdukovac ili Kaluđerovac, koji izvire iz Ajdučkog Bunara (izvora) ispod Visa i Rakinac izvire u brdu Petkovači. Desne pritoke Peštana su: Guševac, koji dolazi iz Prkosave, Bukinac i Šiljaci ističu iz Božine Bare. Potok Stojkovac utiče u Šiljake. Potok Zabel izvire u Maglovcu a Ruska Jaruga je na granici zeočkog i baroševačkog potesa.
Zemlje i šume.
-Njive i livade su na ovim mestima: u Siminom Lugu, Potesu, Zaunki, Božinoj Bari, Okutku, Brdači, Konjugu, Ruskoj Jaruzi, Popovoj Ravni; njive kod groblja, Podumka, Ada, Kolibe, Lipar, Šakojevac, Šiljaci, Mala Brda, Velika Brda, Zabeli, Spasovina, Lukina Bara, Topole i Orovače pored Peštana; u Strani su: Čokanlija, Žarkovac, Vis, Ivkovača, Obosko i Rastoke.
Seoske šume i utrina su na Crkvenom Brdu i Čokanliji. Nedaleko od železničke szanice vadi se lignit* a u brdu Čokanliji je kamenolom.
*Razvojem rudnika REIK, sada PD RB Kolubara, došlo je do iseljavanja dela sela Baroševca, op. Milodan.
Starine u selu.
-Na brdu Petkovači je staro “mađarsko” groblje. Tu i danas ima velikih nadgrobnih ploča bez natpisa i ornamenata, osim ponekog urezanog krsta.
Drugo staro groblje je bilo kod današnje crkve, koje je po svoj prilici mlađe od onog prvog. Iz njega su vađene neobično velike ljudske kosti.
Staro baroševačko groblje je na mestu Crkvinama, u kome je sahranjen seoski knez Nikola, sinovac kneza Stanoja iz Zeoka*.
Stara baroševačka crkva je bila posvećena Mladom Sv. Nikoli. Ona je bila podignuta 1817. godine na temeljima još starije crkve, koja je spaljena u vremenu propasti srednjovekovne srpske države.
*Za kneza Nikolu Mihailovića kazuje se da je njegova puška prva pukla 1804. godine u poteri za Turcima koji su ubili njegovog strica kneza Stanoja u Zeokama.
Podaci o selu.
-Današnja crkva posvećena je Sv Georgiju (Đurđicu). Današnje groblje je u potesu kod Ilinog Brda. Seoska zavetina je Mladi Sv. Nikala.
U drumskom naselju su podignuta dva parna mlina. Tu ima tri kafane, šest sitničarskih radnji, po jedna opančarska i abadžijska radnja.
Baroševac kao naselje pominje u svom putopisu Bartolomej Kašić 1612. godine, zatim se pominje 1664. godine a označen je i u Ebšelvicovoj karti iz prve polovine 18. veka. Godine 1723. pominje se “baroševački nurija”, a 1811 godine kao neselje. Godine 1818. Baroševac je imao 37 kuća, 1822. godine 36 kuća. Danas u njemu ima 32 roda sa 138 kuća i jedan ciganski rod sa dve kuće.
Poreklo stanovništva.
Pre Karađorđevog ustanka doselilo se pet rodova:
-Đavuri (Vesići) ne znaju za svoju starinu, slave Đurđevdan. Po porodičnom predanju njihov predak učestvovao je u paljenju hana u Sibnici 1804. godine a Karađorđev momak Jovan “Đaurović” iz Baroševca bio je teško ranjen od Turaka 1804. godine. Od Đavura su po svoj prilici i ovi rodovi, koji su se u toku vremena razrodili:
-Milojevići i Mijailovići, koji, takođe, slave Đurđevdan.
-Vasiljevići su rod Mihailovićima u Zeokama. Slave Đurđic. Po porodičnom predanju njihov predak Vasilj i Karađorđe su bili od dva brata deca. Tako se kazuje, da je kralj Petar prvi jednom prilikom posetio Petra Vasiljevića u Baroševcu i tom prilikom ga oslovljavao “brate Petre”. Ne znaju svoju starinu.
-Savkovići, Živkovići, Đurđevići, Nikolići, Jovanovići i Stanići, slave Nikoljdan. Ne znaju svoju starinu ovi stariji rodovi koji slave istu slavu te su, verovatno, jedan rod.
-Đorđevići, kazuje se da je njihova kuća bila deveta u selu, slave Đurđic.
-Nikolići drugi i Milijanovići, koji su izumrli po muškoj lozi, su jedan rod, na znaju za svoju starinu, slave (slavili su) Nikoljdan.
-Pantelići, Radojčići, Pajići i Paunovići su jedan rod. Starinom su od Sjenice, slave Đurđic.
Posle Karađorđevog ustanka doselilo se šest rodova:
-Kojići (Miljanići, Markovići) su se doselili iz sela Kozelj u Kačeru. Slavili su Đurđic, sada slave Nikoljdan. Imaju odseljenike u Barzilovici. Oni nisu rod sa ostalim Kojićima u ovoj oblasti. Hajduk Vasilj Radivojević je od ovog roda.
-Bojići (Stevanovići) su “sa Rudnika”, slave Sv. Vrače.
-Gerasimovići su ovamo došli iz Venčana a starinom su od Gornjeg Milanovca, slave Nikoljdan.
-Petrovići (Stamenići) doselili su se pre stotinu godina iz Kadine Luke u Kačeru, slave Nikoljdan.
-Božići su iz Bosuta u Kačeru, slave Nikoljdan. Jednu porodicu imaju odseljenu u Junkovac.
-Dimitrijveići (Stepanovići) su se doselili iz severne Hercegovine, slave Stevanjdan.
U drugoj polovini 18. veka doselilo se sedam rodova:
-Jovanovići su iz Bosute u Kačeru, slave Jovanjdan.
-Ristivojevići su iz Gukoša u Kačeru, slave Nikoljdan.
-Sajići (Gavrilovići) su, takođe, iz Gukoša, slave Đurđevdan.
-Jovanovići drugi su iz Poljanice u Kačeru, slave Nikoljdan.
-Milutinovići su iz Medoševca u okolini, starinom su iz Bosne, slave Lazarevdan.
-Popovići su iz Bosute u Kačeru, slave Đurđic.
-Tanaskovići su od Popovića, ali su promenili slavu, jer su došli na tuđu zemlju, sada slave Lazarevdan.
-Živkovići su od Trna u Bugarskoj, slave Nikoljdan.
Noviji doseljenici su:
-Ignjatovići su iz Masurovca na Vlasini, doselili su se 1905. godine, slave Aranđelovdan.
-Nedeljkovići su od Nedeljkovića iz Rudovaca, slave Aranđelovdan.
-Nedeljkovići drugi su od Nedeljkovića u Bistrici, slave Alimpijevdan.
-Tomići su iz Darosave a daljom starinom su iz Živkovaca u Kačeru, slave Nikoljdan.
-Damnjanovići su iz Zeoka, slave Nikoljdan.
-Marković je mlinar, doselio se iz Mladenovca, slavi Nikoljdan.
-Petrovići su od Musića u Velikom Borku, slave Jovanjdan.
-Ilići su od Gošnića u Zeokama, slave Nikoljdan.
-Jankovići su iz Drlupe u Kosmaju, slave Nikoljdan.
-Bekunić je iz Šida, ostao kao austrijski vojnik 1918. godine, slavi Đurđevdan.
-Jakovljević je odnekuda došao kao dete, slavio je Nikoljdan, sada slavi ženinu slavu – Đurđic.
-Paunovići su od Gošnićau Zeokama, slave Lučindan.
-Vujičić je iz Orašca u Tamnavi, slavi Đurđevdan.
-Maksići su izumrli, slavili su Nikoljdan.
-Stanojevići su Cigani kovači, bili su “gurbeti”, slave Novu Godinu (Sv. Vasilije).
5. septembar 2013. u 21:38
Milodan
Lazarevac i okolna sela, Bistrica. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“.
Položaj sela.
-Bistrica je u izvorišnoj čelenci Bistričke Reke, leve pritoke Peštana. Između bistričkog i malocrljeničkog potesa je seoski put koji vodi preko Kočinog Polja; od Baroševca je naselje odvojeno brdom Petlačom, prema Zeokama je potes Ivkovača, do Drena je Martinski Kraj, do Lukavice je Kremeničica, do Barzilovice Krajni Rt i prema Trbušnici je Reka. Kuće su po stranama brda i po kosama, ponegde grupisane po rodovima. Naselje je više razbijenog nego razređenog tipa. Ono se deli na krajeve: Rečani, Martinski Karaj, Aluga, Corovito i Lazarevića Kraj.
Vode.
-Bistrica ima dobru izvorsku vodu. U Corovitu ima tri bezimena izvora koji ne presušuju; izvori Šošinac i Stublina su u Alugama i bezimeni izvor u Reci. U Lazarevića Kraju ima tri bezimena izvora koji ne presušuju. U Martinskom Kraju ima nekoliko bunara koji leti presušuju. Osim vode sa izvora služe se za piće i ostale domaće potrebe vodom iz bunara, a stoka se napaja na rečicama.
Kroz selo protiče Bistrička Reka. Ona postaje od Seličkog Potoka i Stubline. U Bistričku Reku utiču tri bezimena potoka koji protiču kroz Corovito samo za vreme kiša i otapanja snega.
Zemlje i šume.
-Njive i livade su: Potes, Oračić, Slane Bare, Cvetinac, Ivkovač, Vis, Brdo usred sela, Krajni Rt, Zbegovište, Njive kraj druma, Aluga, Corovito, Bojančani ili Bojansko Polje, Polje i brdo Rakovac. Ostali potes se naziva po rodovima: Njive Simića, Njive Kuzmanovića, Platanića, itd.
Podaci o selu.
-Staro groblje je kod današnjeg u Aluzi. Litija se nosi na Mali Spasovdan a molitva (zavetina) se drži u nedelju pred Sv. Iliju kod seosske kuće.
Najstariji pisani pomen o ovom selu je iz 1664. godine, pa se zatim pominje tek 1811. i 1818. godine. Prema tome današnje naselje je zasnovano u drugoj polovini 18. veka. Nije se moglo pouzdano utvrditi, da li su preci današnjih najstarijih rodova u ovom selu imali neke veze sa stanovništvom starog naselja u Bistrici. Godine 1818. bilo je u njemu 22 kuće, a 1844. godine imalo je 41 kuću sa 226 stanovnika. Danas Bistrica ima 15 rodova sa 99 kuća i jedan ciganski rod sa 3 kuće.
Poreklos tanovništva.
Krajem 18. veka doselilo se 6 rodova, ali se ne zna odakle*.
*Starac Nikola Mihailović, koji je imao, kad smo ga posetili, 87 godina života, nije znao da nam da pobliže podatke o starijim rodovima.
-Brankovići, Aleksići i Đorđevići su bili jedan rod, pa su se u toku vremena razrodili, slave Nikoljdan.
-Nedeljkovići, Kuzmanovići, Pavlovići i Rankovići su jedan rod, slave Alimpijevdan.
-Platanići, Jovičići i Pavlovići su jedan rod, ali su se u međuvremenu razrodili, slave Đurđic.
-Simići, Tešići i Obradovići su jedan rod, slave Jovanjdan.
-Krstići, slave Đurđevdan.
Posle Karađorđevog ustanka doselili su se ovi rodovi:
-Gajići su od izumrlih Mihailovića u Trbušnici, slave Đurđevdan.
-Mihailovići su od Sjenice, slave Nikoljdan.
-Nikolići su iz Vrbice u Lepenici, slave Aranđelovdan.
-Milovanovići su iz okoline Prizrena, slave Stevanjdan.
-Stojkovići su sa Ovčeg Polja, slave Alimpijevdan.
-Miloradovići su iz Seče Reke (Sječe Rijeke) kod Kosjerića, doselili se 1876. godine, slave Stevanjdan.
-Radojičići su iz Bosne; imaju odseljenike u Zeokama, slave Jovanjdan.
-Ristići su iz okoline Pirota, slave Nikoljdan.
-Ranković drugi je došao iz Sakulja ženi u kuću, slavi Nikoljdan.
-Pajići žive u Martinskom Kraju, Cigani kovači, gurbeti, slave Sv. Petku.
6. septembar 2013. u 20:28
Milodan
Lazarevac i okolna sela, Brajkovac. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“.
Položaj sela.
-Brajkovac je planinsko selo u dolini Onjega. Veći deo sela je na njegovoj desnoj strani a manji na levoj. Okrenuto je ka jugu, a sa severa je, kao i Barzilovica, zaklonjeno od hladnih severnih vetrova brdima Malim Visom i Prosekom.
Kuće su rasturene po stranama brda i kosama, ponegde grupisane po rodovima. Naselje je razbijenog tipa i deli se na ove krajeve:
Prosek, u kome su rodovi Živkovići i Simeunovići; Arnautsko Polje je između seoskog puta i Dubova Brda; u njemu su kuće roda Otaševića. Kraj Kik je pod brdom Kikom; u njemu su kuće rodova Marinkovića i Milovanovića. U kraju Babinoj Reci su kuće rodova Stanoševića i Blaznavaca. U kraju Debelom Brdu su kuće Radosavljevića, Vasiljevića, Lazarevića (Markovića) i Đenadića. Kraj Medveđe Brdo je više sastavaka seoskih rećica Pločnika i Brzaka. Kraj Lipovito je više izvora Kisele Vode, u njemu su kuće roda Stanića. Kraj Trnavci je u sredini sela. Ovaj kraj je nazvan po čačanskom selu Trnavi, odakle su se doselili rodovi Višnjići, Obradovići i Radovanovići. U Kraju Paležu su kuće roda Stanišića. Sa leve strane reke Onjega je zaselak Onjeg, u koji se naselio rod Tuvekčije, tanašnji Petrovići i Jošići (Jovanovići).
Vode.
-Iako je selo bogato izvorskom vodom ipak u brdskim krajevima ima dosta bunara, jer su izvori prilično udaljeni od kuća. Izvori se nazivaju: Vrelo u istočnom delu sela, Brajkovac (po kome je selo dobilo današnje ime), Švabina Stublina je jak izvor, Česma u drumskom naselju i Kisela voda ili Smrdljikovac nedaleko od crkve. U kraju prema Trbušnici ima tri bezimena izvora kisele, mineralne vode.
Kroz selo protiče Onjeg, koji prima ove pritoke: Peskovito i Suvi Onjeg su leve, a ostale su desne pritoke: Crniševa, Babin Potok, Krivaja, Grabovita, Zalomiti Potok, Jastrebovac, Duga Jaruga, Plačkovac, Duboki Potok, Gilovački Potok, Srnin Potok i Pločnik koji izvire ispod Visa u Stubici i prima pritoke Brzak i Likaricu.
Zemlje i šume.
-Njive i livade su na mestima koja se nazivaju: Rankov Rt, Balin Grob, Lipovito, Miletina Livada, Spasovina, Kusanja, Taborište, Mokro Polje, Trnavci, Petlača, Arnautsko Polje, Prosek, Palež, Trebinje, Mačja Stena, Gradinska, Medeni Put, Dudovačka Strana, Parlozi i Jezero (isušeno).
Šume i ispaše su na brdima: Debelom Brdu, Medveđem Brdu, Putnom Brdu, Novakovom Brdu, Malom Visu, Golom Brdu, Kiku, Krstatoj Lipi, Dubovom Brdu, Nišanu, Klještevici, Miladrovici i u Čakljanovici. Zajednička seoska šuma je u Lipaku, Kulini, Cerju, Srnoj Jaruzi, Tankoj Kosi, Zalomitom Potoku i na Rankovom Rtu.
Starine u selu.
1. U Miletinoj livadi, nedaleko od Kisele Vode, ima ostataka od nekih starih građevina. Na tom mestu se u zemlji nalaze gvozdena oruđa u obliku malih “raonika”, verovatno vrhovi kopalja. Po predanju su tu bili dvorovi nekog vlasteline Milete, koji su bili pokriveni bakrom i olovom. Mileta je, kazuje se, negovao paunove.
2. Na Medveđem Brdu ima neko staro groblje, koje se zove Medveđe Groblje. Po predanju u potoku Brzaku nekada je bilo medveda, pa je na mestu starog groblja medved udavio nekog čoveka, koji je tu prvi sahranjen. Po drugim pričanjima medved je na tom msestu udavio dva deteta.
3. Na mestu Jezeru ranije je bilo veliko jezero i u njemu je, kazuje se, živela aždaja, koja je dosađivala selu. Ljudi se dogovore da se oslobode ove nemani. Oni okuju čelikom rogove “vilovitom biku” koga je imao predak roda današnjih Radakovića. Bik zaplovi po jezeru, nađe aždaju i probode je. Pošto je aždaja uginula, onda se jezero isuši a Radakovići, za koje se priča da ih je bilo sedamnaest kosa, izumru.
4. Rankov Rt se nazvao po hajduku Ranku, koga je na tom mestu ubio drug Radovan Simonović oko 1850. godine.
5. U potoku ispod Rankovog Rta ima udubljenje u steni, za koje se kazuje da je stopa Kraljevića Marka.
6. Balin Grob se zove po nekom “baliji”, koji je tu sahranjen.
7. U Kusanji, pored starog puta, ima nekoliko kamenih nadgrobnih spomenika bez natpisa i ornamenata
8. Pored starog puta, koji je vodio od beograda za Užice, ima kameni nadgrobni spomenik sa natpisom iz 1831. godine.
9. Švabin Grob je, po svoj prilici, iz vremena austrijske okupacije ovog kraja u 18. veku
10. Nedaleko od Švabinog Groba je Zbegovište, gde se narod krio za vreme Turaka, da bi izbegao njihovo nasilje
11. Crkva brvnara je podignuta pre stotinu godina na temeljima neke crkvine. Ona je obnovljena 1904. godine i slavi Sv. Đorđa.
Ime selu.
-Po predanju selo se zvalo Gunjica, pa se onda nazvalo Smdljikovac. Jedni kazuju da se selo tako nazvalo po lešinama putnika koji su stradali u prolazu kroz ovo selo, koje je bilo u gustoj šumi; po drugom kazivanju selo se nazvalo po “smrdilipama” (crnoj lipi) koje i danas ima u selu u izobilju; po trećem kazivanju, koje je najvevoratnije, selo je tako nazvano po kiselo-sumporovitom izvorima, koji daju neprijatan zadah, a jedan takav izvor se i danas naziva Smrdljikovac. Današnji naziv selo je dobilo po nazivu izvora Brajkovca.
Podaci o selu.
Litija se nosi na Drugi dan Duhova. Kod starog izvora Brajkovca drži se narodni sabor o Sv. Iliji. Priča se da je ovo skupljanje naroda kod izvora Brajkovca ostalo još iz vremena Turaka.
Kroz selo su prolazila dva stara puta. Jedan je bio po svoj prilici beogradski put, koji je vodio za Užice i prolazio preko kraja Trnavca, Balinog Groba, Rankovog Rta, Bresta i preko Kremenca vodio dalje u Lukavicu. Drugi put je bio krak tzv. Gospodarskog puta koji je podigao gospodar Jevrem Obrenović i vodio od Kragujevca za Valjevo.
U Pločniku, prema Barzilovici, vadi se kamen granit.
Ovo naselje se pominje kao Smrdljikovac u jednom putopisu od 1664. godine, zatim se o njemu zna po arhivskim podacima od 1735. godine, a pod istim imenom uneto je u pominjanoj Ebšelvicovoj karti iz prve polovine 18. veka, kao i u “aračkim tefterima” od 1822. godine. Po J. Gavriloviću ovo naselje je imalo 1844. godine 78 kuća i 494 stanovnika. Danas u njemu ima 42 roda sa 174 kuće.
Nastaviće se…
7. septembar 2013. u 20:47
Milodan
Brajkovac, nastavak….
Poreklo stanovništva.
-Najstariji kraj ovog naselja je u Kusanji, između potoka Krivaje i reke Onjega. Kad je pronađena crkvina u kraju Trnavcima u početku prošlog veka, od tada se naselje počelo premeštati bilže crkvi.
U selu ima dva stara doseljenička roda, a dva starinačka su izumrla. To su rodovi:
-Jovanovići, slave Jovanjdan.
-Avruzi* (Radisavljevići). Roda Avruzi ima u selu Dragijevici u Gornjem Jadru. Oni su rod Zimonićima u Gacku u Hercegovini, slave Jovanjdan.
*U narodu su poznati kao turske “udvorice”.
Izumrli rodovi su:
-Radakovići.
-Ugarkovići.
Najstariji rodovi doselili su se pre Karađorđevog ustanka:
-Petrovići (Višnjići i Maksimovići – izumrli po muškoj lozi) su iz Rovaca. Prvo su se naselili u čačanskoj Trnavi, pa su ovamo došli oko 1780. godine. Višnjićima su se nazvali po Petrovoj ženi Višnji, koja je rano ostala udovica, slave Lučindan.
-Obradovići (Radovanovići) su starinom od Sjenice. Oni su pred kraj 18. veka krenuli ispred turskog “zuluma”, naselili se u Trnavi kod Čačka, pa su okumili Višnjiće i ovamo došli zajedno sa njima, slave Jovanjdan.
-Apostolovići* (Mirkovići) nema više u ovom selu.
*Od ovog roda je bio Karađorđev vojvoda Uzun Mirko Apostolović. Njegova kuća je bila na Debelom Brdu. Njegov poslednji muški potomak bio je Vukosav, koji je poginuo na Nišoru, kod Pirota 1877. godine. Vukosav je ostavio ćerku udovu Živković i Radojku, udatu u Topaloviće u Šopiću.
U starije rodove se ubrajaju i ovi rodovi, koji ne znaju za svoju starinu:
-Gligorijevići i Mutavdžići (Marinkovići) su jedan rod, slave Nikoljdan.
-Živkovići, Simeunovići i Stanići su jedan rod, slave Jovanjdan.
-Veselinovići, slave Mratindan.
-Lazići, odnekud se doselio predak Janko Žunja, slave Veliku Gospojinu.
-Jošići i Jovanovići su jedan rod, slave Đurđevdan.
-Perići, Markovići i Jovanovići drugi su jedan rod, slave Jovanjdan.
-Dobrosavljevići, slave Jovanjdan.
-Tičići i Živkovići su isti rod, slave Sv. Jovana Milostivog, 12. novembra po starom kalendaru.
-Otaševići, Martinovići, Slavkovići i Đorđevići. Po porodičnom predanju doselila su se tri brata Otaš, Martin i Slavko (neki kazuju da se treći brat zvao Đelaš, ali mu je to bio verovatno nadimak) za vreme Karađorđevog opsedanja Sjenice 1809. godine, slave Mitrovdan.
-Divnići i Simići, su jedan rod, doselili su se 1809. godine posle Karađorđevog opsedanja Novog Pazara – iz njegove okoline, slave Đurđevdan.
-Milosavljevići i Simeunovići su jedan rod, doselili su se iz Bihora, slave Nikoljdan.
-Tuvekdžići, Petrovići, Jošići drugi i Jovanovići su jedan rod, žive u zaseoku Onjegu. Praded kao puškar doselio se sa Kosova, slave Jovanjdan.
-Ilinčići, Stanišići, Stanoševići, Jovičići i Milutinovići su jedan rod u kraju Paležu; doselili su se iz okoline Srebrenice u Bosni, slave Jovanjdan.
U drugoj polovini prošloga (19.-og) veka doselili su se sledeći rodovi:
-Ikonići i Brankovići su Rudničani, slave Jovanjdan.
-Blaznavci su iz Blaznave u Gornjoj Jasenici, slave Lučindan.
-Mihailovići su iz Trešnjevice u Gornjoj Jasenici, slave Nikoljdan.
-Đorđevići, predak je došao ženi u kuću iz Ljutovnice u Takovskom srezu, slave Đurđevdan.
-Jankovići, ded se doselio kao pečalbar iz Magareva kod Bitolja, slave Veliku Gospojinu.
-Anđelkovići, ded došao kao pečalbar iz Znepolje u Bugarskoj, slave Aranđelovdan.
-Stanojčići su iz Bosne, slave Đurđevdan.
-Obradovići drugi i Ivankovići su jedan rod, doselili su se iz bosanskog Podrinja, slave Jovanjdan.
-Nedići su iz Ugrinovaca u Kačeru, slave Mitrovdan.
-Aleksići su iz Trbušnice, slave Aranđelovdan.
-Petrovići drugi, i Živojinovići su jedan rod, doselili su se iz Trudelja u Kačeru, slave Nikoljdan.
-Kuzmanovići su se doselili 1884. godine iz Zagrađa u Kačeru, slave Đurđic.
-Marjanovići su došli iz sela Zagrađe, slave Nikoljdan.
-Rajići su od Rajića u Stragarima u Gornjoj Jasenici, slave Đurđic.
-Jovanovići treći su iz Kusatka u Donjoj Jasenici, slave Sv. Petku Paraskevu.
-Stankovići i Ćertići su iz Kusatka u Donjoj Jasenici, slave Petrovdan.
-Stojakovići i Milenkovići su, takođe iz Kusatka, slave Aranđelovdan.
-Petrovići treći su poreklom iz okoline Đuprije a ovamo su se doselili iz Jagnjila u Donjoj Jasenici, slave Aranđelovdan.
-Radišići su iz Trbušnice, ovamo su došli 1905. godine, slave Aranđelovdan.
-Ljubičići su iz Kusatka u Donjoj Jasenici, slave Nikoljdan.
-Rankovići su od Jaćića u Kruševici, slave Nikoljdan.
-Stevanovići su od Sarića iz Dudovice, slave Aranđelovdan.
8. septembar 2013. u 19:48
Milodan
Lazarevac i okolna sela, Burovo. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“.
Položaj sela.
-Burovo je malo naselje sa leve strane Peštana, u njegovom donjem toku, a između Lazarevca, Drena, Zeoka, Medoševca i Šopića. Kuće su na prisojnoj strani bezimene kose i u dolini seoskog potoka. Ispod kuća prolazi glavni put Lazarevac-Aranđelovac. Naselje je razbijenog tipa. Ono se deli na Andrića Kraj, Sleđevac i Erski Kraj.
Vode.
-U selu pored Peštana i pomenutog potoka ima devet zidanih bunara.
Zemlje išume.
-Njive i livade su po stranama, ali su najbolje one pored Peštana. Otuda je ovo selo znatno bogatije od susednih sela Drena, Stubice i Lukavice. Njive i livade su na mestima koja se zovu: Lug, Razorčine, Votnjačine, Trnjaci, Ravnice, Bare, Stari Peštan, Velika Livada, Breskopolje, Milina Bara, Tukovi, Bunarić, Livadice, Dugo Brdo, Golubuša i Ornice.
Seoska utrina i šuma je u Grobljanskoj Šumi.
Podaci o selu.
-Preci današnjih starijih rodova prvo su se naselil u Šopić, pa se, kažu, nikako nisu slagali sa Šopićanima. Knez Miloš naredi da se presele na današnje mesto, koje se zvalo Pevalice. Ne zna se kako je došlo do danšnjeg naziva Burovo. Današnje groblje je na mestu starog groblja, više sela u Grobljanskoj Šumi. Najstariji nadgrobni spomenici današnjih rodova u tom groblju su iz 1824. godine. Litija se nosi na Spasovdan.
Po arhivskim podacima Burovo se prvi put pominje 1818. godine kada je imalo samo 4 kuće, a 1844. godine imalo je 10 kuća sa 65 stanovnika. Danas u njemu ima 11 rodova sa 50 kuća.
Poreklo stanovništva.
U prvoj polovini prošlog veka doselilo se deset rodova:
-Stevanovići su ovamo došli iz Dragačeva a starinom su iz Hercegovine, slave Nikoljdan.
-Šćekovići (Aleksići i Vukašinovići – koji su izumrli) su jedan rod i oni su od “Arbanije”, slave Aranđelovdan.
-Tadići, Aćimovići i Pavlovići su jedan rod, četvrto koleno od pretka, koji se doselio iz Duškovca kod užičke Požege, slave Lučindan.
-Vučetići, predak Vučeta je današnjem starcu od 80 godina bio ded, doselio se od Užica, slave Đurđevdan
-Mirkovići su iz sela Povlena (?) kod Užica, slave Đurđevdan.
-Jovičići, predak ubio “kapetana” u Crnog Gori, pa sa ženom pobegao ovamo, slave Nikoljdan.
-Stanisavljevići i Radosavljevići su jedan rod, predak Stanisav došao po pozivu pretka Markovića; po svoj prilici bili su jedan rod, slave Đurđevdan.
-Tomići su se doselili oko 1860. godine iz susednog sela Drena; u Drenu danas nema krvne rođake, slave Simeundan.
-Blagojevići su se se doselili 1890. godine iz Trbušnice, slave Đurđevdan.
-Radosavljevići su došli na kupljeno imanje iz Rogače u Kosmaju, slave Nikoljdan.
-Andrići su izumrli u Burovu,ovamo su došli iz Petke; po ovom rodu se jedan kraj ovog sela zove Andrića Kraj.
10. septembar 2013. u 00:07
Milodan
Lazarevac i okolna sela, Veliki Crljeni. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“.
Položaj sela.
-Veliki Crljeni su na krajnjim ograncima kosmajskih pobrđa, koja se provlače između Peštana i Turije do same Kolubare. Ono se graniči prema Cvetovcu Peštanom, do Sokolove i Stepojevca Turijom, do Junkovaca je potok Virovi, Drenoviti Potok je do Vreoca a zapadnu granicu čini reka Lukavica. Naselje je uglavnom manje zbijenog tipa, zbijenije su kuće samo u Donjm Kraju, osobito pored glavnog puta koji vodi od Beograda za Valjevo. Selo se deli na krajeve: Neškovića Kraj (Milinkovići), Kokorovića Kraj (Ilići), Donji Kraj ili Donja Kapija, gde je bila “kapija” za ispust stoke u seoski potes.
Vode.
-Za piće i druge domaće potrebe upotrebljava se izvorska i bunarska voda, a stoka se napaja i na potocima. Izvori su: Česma pored glavnog puta, Pantinac, Volujak kod ugljenokopa, česma Markovica, koja je zatrpana. Po predanju Marko Kraljević je bacio buzdovan sa Sokolove i gde je on pao, tu je potekla voda koja se, po njemu, nazvala Markovica. U bregu više Katine Bare je neka baba Kata zakopala “zlatan razboj”*.
*I danas se mođe čuti “tkanje razboja” u zemlji, tj, oticanje podzemne vode.
Kolubara i Peštan, a ponekad Turija i Virovi plave njive i nanose štete. Kroz selo teče potok Jagodinac. Kod Katine Bare je kamenolom “crljenog” (crvenog) jaspisa po kome je selo dobilo ime.
Zemlje i šume.
-Njive i livade su na mestima koja se zovu: Volujak do Sakulja, Stanovi do Sokolove, Veliko Polje ili Široko Polje, Katina Bara, Zelena Bara, Boljetin, Planina, Konarac, Plandište, Adžinica, Revenac, Kovačeva Bara, Jasike, Ključ, Očaga, Duboka Jaruga, Unuka, Krivaja, Selište, Crkvine “Dojčinovica”, Jezero je paša ispod puta, Slatina, Konopljar, Požare, Crljeno Brdo i Prevale.
Starine u selu.
-Staro selo je bilo u Selištu poreed glavnog puta, gde su danas njive. Pošto je na tom mestu često plavio Peštan, selo je premešteno na današnje mesto.
Na mestu Selištu nalaze se u dubini od 5 metara rbine od zemljanih lonaca i metalne grivne. Tu je i mesto Crkvine, na kome je bila neka crkva, ali od nje danas nema nikakvog traga.
Kod glavne vode Česme bila je druga crkva, koju su, po predanju, porušili Madžari kad su napuštali Srbiju.
Podaci o selu.
Današnje grobelje je na Visu do Sokolove. Tu je bilo i staro groblje. Sadašnja crkva i škola su pored glavnog puta. Crkva brvnara, koja stoji pored današnje crkve, je iz turskog vremena. Litija se nosi na Markovdan a zavetni dani su Sretenje i Mali Spasovdan, koji praznuju zbog boginja.
Ovo naselje se prvi put pominje kao “Crna Međa” 1732. godine, a zatim 1818. godine kada je imalo 71 kuću, 1844. godine imalo je 65 kuća sa 378 stanovnika. Danas u njemu ima 44 roda sa 240 kuća i 3 ciganska roda sa 30 kuća.
Poreklo stanovništva.
Ne zna se pouzdano kada su se doselili najstariji rodovi ovoga sela, ali pošto su se neki stari rodovi već davno razrodili, to su, po svoj prilici, njihovi preci, koji su ovamo došli još u 17. vekau.
To su rodovi:
-Pakići (Jeremići), Kokorovićio (Ilići), Paunovići, Radojičići su jedan rod, doselili su se odnekud iz “Stare Srbije” a jedni kazuju da su od Sjenice. Njima su po svoj prilici krvni srodnici i ovi stari rodovi, koji, kao i prethodni, slave Đurđevdan, pa su se u toku vremen razrodili. To su:
-Milinkovići, Ivanovići, Kostići, Milanovići, Stepanovići, Miloševići, Stojanovići, Đurđevići, Milovanovići, Jovanovići, Babići, Gajići, Pavlovići, Jankovići, Matejići, Radovanovići, Petrovići, Đorđevići i Milići.
Poslednji seoski knez bio je Ivan, predak današnjih Ivanovića. Po kazivanju njihovi preci su u ovom selu bili knezovi preko “trista godina”.
Posle Karađorđevog ustanka doselili su se rodovi koji slave Nikoljdan, ali su se i oni već razrodili. To su:
-Matići, Marinkovići, Dimitrijevići, Vukajilovići, Babići drugi i Kocići. Ovamo su se doselili iz okoline Valjeva a starinom su od Velasa.
-Aćimovići i Grčići su jedan rod, doselili su se odnekud iz “Stare Srbije”, slave Ignjatijevdan.
Rodovi koji slave Stevanjdan ne znaju za svoju starinu a danas su se već razrodili. To su:
-Čolići, Petrovići drugi, Živanovići, Pavlovići i Petronijevići.
-Jovanovići i Stevanovići su jedan rod, doselili su se iz Srema, slave Jovanjdan.
-Živkovići ne znaju za svoju starinu, slave Đurđic.
-Simići i Radomirovići su jedan rod, doselili su se iz Kalenića u Tamnavi a starinom su iz Crne Gore, slave Aranđelovdan.
-Vladisavljevići su poreklom iz Like, slave Časne Verige.
-Milanovići su iz Povadarja, slave Pantelijevdan.
-Konstatinovići su odnekud iz Makedonije, slave Sv. Petku Paraskevu.
-Jovanovići su iz Homolja, slave Aranđelovdan.
-Spasići, praded došao iz Proseka kod Niša, slave Nikoljdan.
-Šarići su poreklom iz Srema, slave Nikoljdan.
-Nikolići su iz Slavkovice kod Ljiga, slave Nikoljdan.
-Borići su poreklom iz Like, slave Nikoljdan.
U drugoj polovini prošlog veka doselilo se dvanaest rodova:
-Đorđevići su se doselili oko 1860. godine iz Prisjana u Vlasotinačkom srezu, slave Stevanjdan.
-Stojanovići su iz Prisjana, slave Nikoljdan.
-Dimitrijevići drugi su iz Velesa, slave Nikoljdan.
-Đurđevići drugi su iz Arapovca, slave Alimpijevdan.
-Žujovići su iz Vračevića u valjevskoj Kolubari, slave Aranđelovdan.
-Vasiljevići su iz Prizrena, slave Časne Verige.
-Vrbaški su iz Slavonije, slave Đurđevdan.
-Pajkovići su iz sela Lušca u okolini Berana a daljom starinom su iz Ceklina u staroj Crnog Gori, slave Đurđic.
-Veselinovići su iz Srema, slave Đurđevdan.
-Dimitrijevići treći i Tajsići su jedan rod, doselili su se iz okoline Bitolja, slave Mitrovdan.
-Jankovići su iz Tetova, slave Đurđic.
-Stojadinovići su iz Mihajlovca kod Smedereva, slave Đurđevdan
Noviji doseljenici su:
-Nikolići su iz Zeoka, slave Đurđic.
-Stanići su iz Baroševca, slave Nikoljdan.
-Lazarevići su iz Arapovca, slave Aranđelovdan.
-Đorđevići drugi su iz Vreoca, slave Nikoljdan.
-Nikolići drugi su iz Vrbovna, slave Nikoljdan
-Lukići su iz Banata, slave Jovanjdan.
-Stanojevići su iz Dejana u Vlasotinačkom srezu, slave Alimpijevdan.
-Đoinčević se prizetio u rodu Matića, došao iz Vranića, slavu Sv. Petku Paraskevu.
-Rašić je iz Vrbovna, slavi Trifundan.
-Konstatinović drugi je iz Arnajeva u okolini, slavi Jovanjdan.
-Ilić je iz Petke, slavi Stevanjdan.
-Jovičić je iz Velikog Borka, slavi Petrovdan.
-Lukić drugi je iz Arnajeva, slavi Nikoljdan.
-Drakulić je iz Kulpina u Bačkoj, slavi Mratindan.
-Miladinovići su iz Knića u Gruži, slave Nikoljdan.
-Ruščuklići su izumrli po muškoj lozi, ovamo su došli iz Barzilovice a starinom su iz Ruščuka u Bugarskoj.
Od starih izumrlih rodova zna se za Neškoviće, Čamiće i Rajčiće (ovi poslednji su slavili Đurđic) po kojima se i danas nazivaju krajevi naselja; Neškovića Kraj, Čamski Kraj i Rajčića Kraj. Zna se još i za izumrle Šarčiće.
Ciganski rodovi imali su naselje u potoku Jagodincu, pa se otuda doselili u Veliko Polje, pa onda prešli u Donji Kraj. Njihovi rodovi su:
-Mitrovići, Todorovići i Radosvljevići su jedan rod, slave Aranđelovdan.
-Živkovići, Vasići, Ružići, Nedeljkovići i Jankovići su jedan rod, slave Sv. Petku Paraskevu.
-Jovanovići slave Malu Gospojinu.
Svi su oni došli iz okoline Požarevca a daljom starinom su iz Vlaške u Rumuniji.
10. septembar 2013. u 21:05
Milodan
Lazarevac i okolna sela, Vrbovno. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“.
Položaj sela.
-Vrbovno je u donjoj dolini rečice Vrbovice koja ispod Stepojevca utiče u Beljanicu. Seoski potes graniči se na istoku do državnog puta koji vodi preko kosa Kamenjaka, Topoljaka i Parlovske Kose; prema Baljevcu su potesi Dubrave i Čapljag, prema Konaticama su Beljevina, Belosavac i Parlog; do Stepojevca je potes Topoljak, Cerjak i Brekinje. Naselje je manje razbijenog tipa. Selo se deli na krajeve Gornjevac i Donjevac.
Vode.
-Kroz selo protiču Mitrovački Potok, Bukovački Potok i Trebežac, koji utiču u Vrbovicu. Svi potoci i rečica Vrbovica leti presušuju. Selo je oskudno vodom, naročito kraj Gornjevac koji je pored državnog puta Lipovica – Stepojevac. Pije se bunarska voda, a za stoku se kopaju “bare”, u koje se hvata kišnica.
Zemlje i šume.
-Livade su slabe, pa se preoravaju u njive. Nazivi mesta sa njivama i livadama su: Vrtunilica, Brekinja, Velia Livada, Bukovac, Oglavak, Belosavac, Parlog, Ševar, Topoljak, Provalija, Brestovac, Mitrovac, Kamenjak, Ključevi, Njive pod Bukvama, Plandište i Puževac.
Starine u selu.
-Nedaleko od mesta Provalije ima crkvina, u kojoj je i do danas očuvana kamena “trpeza”. Tu je bilo i staro “madžarsko” groblje.
Podaci o selu.
-Krsta se nose “na Jovani”, 8 maja po starom kalendaru, a zavetina (“bdenije”) se drži na dan Proroka Jeremije kod seoskog zapisa. Groblje je na Beljavinama, prema Konaticama. Neki rodovi u ovom selu, izuzetno od ostalih rodova, ukopavaju umrle na svojim posedima (Lazići, Pavlovići, Stepanovići i Simići) pored puta, neki u voćnjaku i nedaleko od kuće (Tomići). Tako danas u selu ima više manjih grobalja.
Ovo naselje je postalo od raseljenog konatičkog zaseoka Poljane “za prve Miloševe Srbije”. Razvijalo se priraštajem i novim doseljenicima. Prvi put se pominje po arhivskim podacima tek 1818. godine, kada je imalo 21 kuću a 1844. godine imalo je 34 kuće sa 221 stanovnika. Danas je u njemu ima 16 rodova u 192 kuće.
Poreklo stanovništva.
U najstarije rodove se ubrajaju oni koji su se preselili iz konatičkog zaseoka Poljana. To su rodovi:
-Stepanovići, Kuzmanovići, Nikolići, Rankovići, Jovanovići, Ivankovići, Dimitrijevići, Milovanovići, Trivunovići, Obradovići su jedan rod, ali su već razrodili i međusobno se žene i udaju. Starinom su od Sjenice. Rod su im odseljeni Ivankovići u Stepojevcu, slave Jovanjdan.
-Mijailovići, Pavlovići, Tomići su jedan rod, davno su se razrodili; ne znaju za dalju starinu, slave Lazarevdan.
-Andrejići ne znaju sa dalju starinu, slave Nikoljdan.
-Dikići i Arsići su bili jedan rod, pa su se razrodili; ne znaju za svoju dalju starinu, slave Đurđic.
-Marinkovići su rod Marinkovičćima u Konaticama, slave kao i oni Trifundan.
Ima doseljenika koja su se neposredno doselili u Vrbovno. To su rodovi:
-Lazići, Davidovići i Stepanovići drugi su jedan rod, doselili su se od Sjenice 1809. godine, slave Đurđevdan.
-Lazići drugi, predak “Švaba Laza” se doselio iz Srema oko 1850. godine, slave Jovanjdan.
-Mijailovići, pretka je dovela majka “Švabica” iz preka, slave Đurđic.
-Maksimovići i Jadranski su iz Jadra, slave Nikoljdan.
-Radojičići su od Radojičića u Stepojevcu, doselili su se oko 1870. godine, slave Nikoljdan.
-Rašići, otac je od Rašića u Vraniću, došao ženi u kuću, slave Nikoljdan.
-Jakovljević je došao ženi u kuću iz Stepojevca, slavi Đurđevdan.
-Simić je od Simića u Konaticama, došao ženi ukuću, uzeo njenu slavu – Đurđevdan.
-Gajić je došao iz Leskovca (u okolini) ženi u kuću, slavi Aranđelovdan.
-Nikolići drugi i Adamovići su došli 1913. godine iz Mislođina, slave Petrovdan.
-Đurići su došli ženama, ne kaže se odakle, u kuću i slave njihove slave Lazarevdan i Jovanjdan.
-Stojićević je od Stojićevića iz Konatica, došao je ženi u kuću, a daljom starinom je iz Velike Kikinde, slavi svoju i ženinu slavu – Đurđevdan i Lazarevdan.
13. septembar 2013. u 00:04
Milodan
Lazarevac i okolna sela, Vreoci. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“.
Položaj sela.
-Vreoci su sa obe strane puta koji vodi od Lazarevca za Stepojevac i dalje za Beograd. Veći deo naselja je na zapadnoj strani puta, na najnižoj jezerskoj terasi beogradskoj a manji na istočnoj strani, na aluvijalnoj ravni Peštana. Ukoliko se više ide na pobrđa kuće ovog naselja su razređenije dok su najzbijenije one pored pomenutog puta. Naselje se uglavnom deli na Gornji Kraj ili Bikanjac i na Donji Kraj ili Selište. Jedan deo Donjeg Kraja naziva se Miljkovac, a prema njemu, na suprotnoj strani, je Slatina. Sredina sela naziva se Kusanja. Ostali manji krajevi nazivaju se po većim rodovima: Đurića Kraj, Arnuševića Kraj, Pantelića Kraj itd.
Vode.
-Za piće i domaće potrebe upotrebljava se bunarska voda. Ima jedna česma, Vukašinovac u Đurića Kraju i Vrelo, po kome je selo dobilo ime. Po predanju iz Vrela je tekla veoma jaka voda i odlivala se malim Potokom u Peštan. Kad su Mađari odlazili iz Srbije, oni su zatrpali vodu na Vrelu i od tada se u njemu voda smanjila. Kroz selo teku: Lukavica ili Stari Peštan, Kolubarina otoka Brzak i potoci Kusanja, Miljkovac, Marin Potok, Cerov Potok u potesu Boljetinu i karsna uvala Mali Potok ispod Vrela.
Zemlje.
-Oko naselja je seoski potes. Njive i livade su na mestima koja se nazivaju: Boljetin, Volujak, Miljkovac, Slatina, Ključevi, Lug, Belićanka, Planina, Kolubara, Ujalica, Prevale sa visom Banderom, Galibovac i Brestovi. Ima mesta koja se nazivaju po prezimenima rodova: Arnuševića Livade, Mardžunovića Njive itd. Na Kolubari su ova poznata mesta: Vranjski Vir, Jeličin Vir, Marin Brod i Vodenište.
Podaci o naselju.
-Današnje Vreoce je zasnovano u 17. veku na mestu zvanom Staro Selo u Gornjem Polju i tada se, po predanju, zvalo Kurilovo Brdo. Zbog poplave ono se premestilo do današnjeg Cvetovca (Cvetovac je u međuvremenu, zbog otvaranja tamnavskih kopova, potpuno izmešten, op. Milodan), na mestu na kome su bili turski hanovi, a po narodnom oslobođenju od Turaka 1804. godine pomerilo se dublje u šumu na Prevalama, pa se naposletku spustilo u današnje mesto. Tada je u Vreocima bilo, po predanju, svega devet kuća: Čolića, Maletića, Jelenića, Mardžunovića, Brankovića, Momića, Arnuševića, Đokiića, Joksića i Dragićevića.
Drugo, po svoj prilici starije, naselje je bilo u Selištu, u Đorića Kraju, o kome se danas ništa ne zna. U Cerovu Potoku bilo je, kažu “madžarsko”, groblje, od koga se do skora poznavao samo jedan kameni nadgrobni “beleg”, pa je i on nedavno porušen i uklonjen. Staro vreočko groblje bilo je u današnjem potesu do Cvetovca. Današnje groblje je u kraju Kusanji, u strani više Malog Potoka. Stara crkva od brvana podignuta je 1817. godine i bila je posvećena Vavedenju. Današnja crkva je pored glavnog puta. Nju je podigao general Živko Davidović, koji je rođen u Vreocima. Posvećena je Bogorodičnom Pokrovu. Litija se nosi na Spasovdan. U Gornjem Kraju se vadi ugalj – lignit.
Vreoci su kao naselje uneti u Ebšelvicovu kartu iz prvih desetina 18. veka. zatim se po arhivskim podacima pominju 1788. godine u selu Paljuvima u Tamnavi (opština Ub), po svoj prilici u tamošnjem zbegu, a zabeleženo je i 1811. i 1818. godine, kada je imalo 84 kuće. Godine 1844. u njemu je bilo 120 kuća sa 875 stanovnika a danas u njemu ima 43 roda sa 355 kuća i 3 ciganska roda sa 6 kuća.
Poreklo stanovništva.
-Po predanju najstariji današnji rodovi doselili su se pre “trista godina” iz okoline Struge i Prilepa. Rodovi iz okoline Struge imali su plodna polja pored Drima, pa su ih age i begovi oterali sa tog mesta i naselili u neki obližnji planinski i neplodni kraj. Pošto ih to planinsko zemljište nije moglo prehraniti ni do polovine zime, onda oni pobiju nasilnike i pobegnu niz Drim. Bojeći se turske osvete oni su išli dalje na sever, dok naposletku nisu došli na Vrelo i tu osnovali današnje Vreoce.
Rodove iz okoline Prilepa preselio je, po predanju, Marko Kraljević. Kad je Marko “krajinio”, preci današnjih najstarijih rodova iz okoline Prilepa potkradali su Markovu majku. Ona se požalila Marku, a on ih potera, da ih preseli preko “vode”, tj. preko Save i Dunava. Po drugom predanju ovo je “pleme” bilo neposlušno pa car Dušan naredi Kraljeviću Marku, da ga raseli preko “veliko vode”. Marko krene sa “neposlušnim plemenom” preko zime i u proleće stigne na obalu Save. Ali se Sava bila izlila, pa ih Marko ostavi dok voda ne otekne, a on se vrati u Prilep.
Iz okoline Struge su ovi današnji rodovi:
-Arnuševići (Stojanovići i Arsenijevići) su jedan rod, slave Đurđic.
-Brankovići (Terzići i Matići). Prababa Matića ubila je Turčina “haramiju”, uzela mu bisage sa dukatima, pa su otuda bili bogati dugi niz godina, slave Aranđelovdan.
-Čolići (Lukići i Vukići). Njihovi srodnici su i ovi rodovi koji, kao i oni, slave Ignjatijevdan, iako kazuju da su iz Hercegovine, gde su se, verovatno, neko vreme zadržali na putu iz Struge, pa su kasnije došli kod svojih srodnika u vreoce. To su:
-Vićentijevići, Damnjanovići, Momići, Radičevići, Mostići, Gospavići, Radonjići, Mandići, Rankovići, Marinkovići, Nikolići, Radivojevići, Petrovići, Brankovići drugi, Đurišići, Matejići i Spasojevići.
-Mardžunovići, Markovići, Maletići ili Marčići-izumrli, Jelenići, Savatijevići i Nešići slave Stevanjdan; dok Žarkovići, koji slave Stevanjdan, Pantelići, slave Stevanjdan i Petkovići slave Jovanjdan slave ženine slave svojih predaka, koji su otišli njima u kuću, udomci.
-Joksići, Sinđelići i Mitrovići su iz okoline Prilepa, Nikoljdan.
U 18. veku doselilo se sedam rodova:
-Đurići, Popovići, Beljići, Vampirovići danas Đokići, Đilasovići danas Radivojevići, Maksimovići, Paunovići, Kneževići i Radovanovići su jedan rod, Nikoljdan. Pretka Đuru doveo je iz Užica Jokso, predak današnjih Joksića. Od pretka Đure pa do danas u ogranku Popovića bilo je sedan sveštenika. Milisav, predak Kneževića, bio je pod Karađorđem seoski knez.
-Vukašinovići, ne zna se njihova starina, Mitrovdan.
-Ivankovići su iz Hercegovine, Jovanjdan.
-Antonijevići ne znaju za svoju starinu, Đurđevdan.
-Neofitovići, po porodičnom predanju posle Karađorđeve pogibije njegova sestra Mara pobegne iz Topole i uda se za Neofita, od koga su današnji Neofitovići, Đurđevdan.
-Mijalkovići, Grujići, Birčagići, Stankovići, Radovanovići drugi su jedan rod, predak se doselio iz okoline Sjenice a daljom starinom su iz Birča u Bosni, Đurđevdan.
-Rankovići drugi, predak Žuti Ranko doselio se od Sjenice, Mitrovdan.
Posle Karađorđevog ustanka doselilo se deset rodova:
-Birčevići su iz Birča u Bosni, Đurđic.
-Milinkovići su iz Dobrinje kod užičke Požege, doskora su se zvali Drobnjaci, Mitrovdan.
-Stepanovići, predak Nikola Crnogorac učinio je neko zlo, pa bio vezan za drvo, on ga noću iščupao i pobegao u Srbiju, Jovanjdan.
-Pavlovići, ne zna se odakle je bio predak a zna se da je bio kovač i Karađorđu okivao topove, Alimpijevdan.
-Novakovići, ne znaju za starinu, Avramijevdan u jesen.
-Cipelići (Popovići) su praunuci popa Novaka koji je, po službi, došao ovamo “iz preka”, Jovanjdan.
-Jelići, ded “Bošnjak” došao iz Bosne, Ignjatijevdan.
-Jermići “Švabe” su “iz preka”, Srđevdan.
-Jovanovići “Švabe” su “iz preka”, Jovanjdan.
-Krsmanovići su iz susednog Cvetovca a starinom iz Hercegovine, Jovanjdan.
U drugoj polovini prošloga veka doselilo se osam rodova:
-Erići su iz Osata, Ignjatijevdan.
-Zarići su iz okoline Bajine Bašte, Nikoljdan.
-Miletići su iz Osata, Đurđic.
-Mitrovići su od Markovića u Petki a starinom iz Bosne, Časne Verige.
-Ostojići, otac sveštenik došao iz Prizrena, Sv. Petka.
-Pajkovići su od Vasojevića iz okoline Berana, Aranđelovdan.
-Marići su iz Bosne, predak u svađi pobio neke rođake pa ovamo pobegao, Aranđelovdan.
-Čolići drugi (Likići) su iz Železnika kod Beograda, Sv. Apostol Jovan.
Noviji doseljenici su:
-Radojević “Era” je iz Cerove u Kačeru, doselio se 1900. godine a starinom je Užičanin; ima ih u Dićima u Kačeru, Đurđevdan.
-Gordići su iz Čičkova kod Arilja, Lučindan.
-Radičevići (Stevanovići) su iz Malog Borka u Tamnavi, Lučindan.
-Dimitrijevići su ovamo došli iz Velikih Crljena, a starinom su iz Velesa, Nikoljdan.
-Rankovići treći je iz Azanje kod Smedereva, Nikoljdan.
-Ćirići su iz Tetova, Nikoljdan.
-Strahinić je iz Jabučja u Tamnavi, a starinom iz Kosjerića, Lazarevdan.
-Stevanovići drugi su iz Konatica, Stevanjdan.
-Jovanović, kovač, iz Čibutkovice, Đurđic.
-Lazarevići su iz Svilajnca, Nikoljdan.
-Sandić je iz Ćelija u okolini, krojač po zanimanju, Đurđevdan.
-Novakovići su od Belaćevića u Arnajevu, Jovanjdan.
-Vesići su iz Mionice, Nikoljdan.
-Danilović, kolar, je iz Azanje kod Smedereva, Lučindan.
Ciganski rodovi su gurbeti:
-Živkovići, ne kaže se odakle su, Sv. Petka Paraskeva.
-Đorđevići su iz Mionice, ne slave.
-Milovanovići su iz Smedereva, Sv. Petka Paraskeva.
13. septembar 2013. u 22:06
Milodan
Lazarevac i okolna sela, Dudovica. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“.
Položaj sela.
-Dudovica je po plećatim kosama između seoskih potoka i na jezerskim terasama između reka Ljiga, Onjega i Lipovice. Ono je na osojnoj strani, pa je zimi izloženo jakim vetrovima. Kuće su udaljnjene jedna od druge po stotinu i više metara i čine naselje razbijenog tipa. Selo se deli na ove krajeve: Okolac, Putno Brdo, Jasik, Gajić, Polomčića Potok i na drumsko naselje Jaz. U kraju Okolcu su Krčmarci, Smiljanići i Đurđići a u Polomčića Potoku su Marjanovići.
Vode.
-Za piće i domaće potrebe upotrebljava se voda sa đermova, koja leti ne presušuje. Ima nekoliko neznatnih i bezimenih izvora od koji je značajniji samo izvor Marinac u kraju Okolcu. Tu je podignut kameni spomenik izginulim ratnicima od 1914. do 1918. godine. Na ovaj izvor dolaze bolesnici “mladim danima”, tj. prve sedmice posle mesečeve mene (njegova punjenja), da se umiju vodom radi ozdravljenja. Rečice Onjeg i Lipovica kao i potocim Gujara, Đurđića Potok i Polomčića Potok utiču u Ljig.
Zemlje i šume.
-Njive su u dolinama Ljiga i Onjega, a po stranama brda su izmešane sa livadama i voćnjacima. Mesta na kojima su njive i livade nazvaju se: Velika Straža, Mala Straža, Savinac, Predor, Onjeg, Belo Polje, Simekinac, Rakinac, Ljig, Lipovica, Babin Grob, Đurđića Potok, Gujara i Parlog.
Zajednička seoska šuma je u Onjegu do Brajkovca, a ostala je izdeljena.
Starine u selu.
-Na mestu Crkvinama pozanju se temelji od neke stare crkve u starom groblju. Tu je i današnje groblje. Drugo staro “madžarsko” groblje bilo je na brdu Maloj Straži. Od njega ima još po neki nadgrobni spomenik bez natpisa.
Kroz selo je vodio stari put iz turskog vremena preko Male Straže i kod današnjeg drumskog naselja Jaza je prelazio Onjeg.
Podaci o selu.
-Današnja crkva podignuta je kod stare crkve pre stotinu godina. Ona slavi Đurđevdan. Litija se nosi Prvoga dana Duhova a zavetina se drži u nedelju pred Sv. Iliju.
Kao naselje Dudovica se pominje 1664. godine a po arhivskim podacima zabeležena je tek 1811. godine. Godine 1818. Dudovica je imala 41 kuću. Danas ima 18 rodova sa 115 kuća.
Poreklo stanovništva.
Pre Karađorđevog ustanka doselila su se četiri roda:
-Sarići, Ivanovići, Milinkovići su jedan rod, došli su “ozgo”, po svoj prilici iz Kačera posle odlaska Madžara. Imaju krve srodnike Mijailoviće u Trudelju – Kačer, Blagojeviće u Trbušnici, Stevanoviće u Brajkovcu, Mandiće i Poljanicama – Kačer, koji su se tamo odselili pre stotinu godina, slave Aranđelovdan.
-Ilinčići, Stanišići, Stanoševići, Marjanovići, Đurišići, Vukašinovići i Matići su iz Bosne, čukunded im je na ovdašnjemm groblju sahranjen a za dalje pretke ne znaju. Vukašinovići imaju odseljenike u Liplje – Kačer, slave Đurđevdan.
-Markićevići, Markovići, Vesići, Pavlovići, Matkovići, Smiljanicći, Gajići, Jovići i Ninkovići su bili jedan rod, ali su se već odavno razrodili; ne znaju za svoju starinu, slave Aranđelovdan.
-Živkovići i Pantići ne znaju za svoju starinu, imaju odseljenike u Jabučju u Tamnavi, slave Sv. Dimitrija.
U prošlomm veku doselilo se osam rodova:
-Đurđići su iz Trudelja u Kačeru; ovamo su se doselili pre stotinu godina, slave Jovanjdan.
-Stevanovići, predak Marko doselio se odnekud, a od njega je danas peto koleno, Nikoljdan.
-Perići su iz Banata, Đurđic.
-Vemići su iz Srema, Đurđic.
-Krčmarci su se doselili oko 1840. godine iz Krčmara u valjevskoj Podgorini, Nikoljdan.
-Đorđevići su Rudničani, Nikoljdan.
-Sajići su iz Dića u Kačeru, doselili su se posle rata 1878. godine, Tomindan.
-Antonijevići su se doselili 1897. godine iz Liplja u Kačeru a daljom starinom su iz Teočina kod Gornjeg Milanovca, Nikoljdan.
-Stevovići (Glišvići) doselili su se iz kačerskog Branetića 1900. godine, Đurđevdan.
-Maćići (Popovići) su iz Barzilovice, Simeundan.
-Mitrovići su iz Ozrema kod Gornjeg Milanovca, Aranđelovdan.
-Đukići su iz Moravaca u Kačeru, doselili se 1910. godne, Đurđevdan.
-Pavlović je potkivač, došao iz Bosute u Kačeru 1930. godine, Nikoljdan.
-Nikolić, abadžija, doselio se iz Ripnja kod Beograda, Nikoljdan.
14. septembar 2013. u 21:03
Milodan
Lazarevac i okolna sela, Županjac. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“.
Položaj sela.
-Županjac je na desnoj strani doline Ljiga, nedaleko od njegovog ušća u Kolubaru. Kuće su po “župnim” stranama brda Čovke i Čota, pa je po ovom položaju dobilo ime. Seoski potes graniči se do Čibutkovice rečicom Grabovicom. Kroz selo teku Lošev Potok, koji razdvaja Gornji Kraj sela od Donjeg Kraja i utiče u Ljig. Od Obrenove Livade počie potes sela Petka, a granicu čini seoski put koji se spušta od brda Čovke i vodi u selo Ćelije, koje pripada valjevskoj Kolubari. Reka Ljig je na granici prema Prnjavoru (Bogovađi). On čini štete njivama, ali samo posle većih kiša i otapanja snega. Kazuje se da se ranije češće izlivao nego danas. Cigansko naselje je u Gornjem Kraju, u dolini rečice Grabovice.
Vode.
Po selu ima malih i bezimenih izvora, koji leti presušuju. Najbolja voda je na Velikom Bunaru (prirodnom izvoru) u Bukvaru. Vodom se meštani služe sa bunara a stoka se napaja na potocima i reci Ljigu. U dolini Grabovice je Kisela Voda, koja izvire čas na levoj a čas na desnoj obali rečice.
Zemlje i šume.
-Njive i livade su na mestima koja se zovu: Lug, Prosine, Ledinjak, Ive, Kosovo i Ključevi – pored Ljiga, Zoljevac, Parloščić i Salašina. Seoska utrina je u Parlogama. Ispaše i šume su slabe: Lički Jaz, Jeremina Kosa, Duga Kosa i Slatinska Kosa.
Starine u selu.
-U Lugovima se nalaze pečene zemljane kocke veličine 6 sa 4 santimentra. Tu se ponekad iskopavaju olovne poluge. Stari Nikolin Grob je pored puta za Lazarevac, o kome se danas ništa ne zna. Ipod Brane, na Ljigu, prolazio je neki stari put.
Podaci o selu.
-Današnje groblje je ipod brda Čota. Litija se nosila na mali Spasovdan a sada se nosi na Treći dan Uskrsa. U selu ima dosta krečana u kojima se peče kreč kao i u susednom selu Ćelijama.
Kao naselje Županjac je unet u Ebšelvicovu kartu. U arhivskim aktima pominje se 1811. i 1818. godine, kada je imao 21 kuću, a 1844. godine je imao 30 kuća sa 202 stanovnika. Danas u njemu ima 13 rodova sa 92 kuće i jedan ciganski rod sa 13 kuća.
Poreklo stanovništva.
Najstarijih sedam rodova doselili su se vreovatno u drugoj polovini 18. veka:
-Lazarevići, Ilići, Lukići i Begovići su jedan rod, svi slave Nikoljdan a Lukići slave još i Apostola Jovana; doselili su se od Sjenice. Od Lazarevića ima jedna kuća u Lazarevcu.
-Lazići, Sretenovići i Nedeljkovići su jedan rod, doselili su se iz Crne Gore, slave Lučindan.
U Najstarije rodove ubrajamo i one koji ne znaju svoju starinu:
-Adamovići, slave Aranđelovdan.
-Radojičići, slave Simeundan, imaju odseljenike u Jabučju u Tamnavi.
-Jankovići, Nikoljdan.
-Mitrovići, Savindan.
-Vidakovići su iz Starog Vlaha, bili su u Sremu pa su se otuda naselili ovde, slave Aranđelovdan.
U prošlom veku doselilo se devet rodova:
-Radovanovići su od Sjenice, slave Đurđevdan.
-Đorđevići drugi su iz Bosne, Jovanjdan.
-Ilići drugi, praded došao iz Bosne, Aranđelovdan.
-Kamenice su iz valjevske Kamenice a starinom su iz Crne Gore, Nikoljdan.
-Radivojevići su odnekuda od Užica, slave Đurđic.
-Rakići su od čačanske(?) Loznice, verovatnije iz Loznice kod Višegrada, došli 1885. godine, Nikoljdan.
-Ristivojevići su izumrli po muškoj liniji, slavili su Đurđevdan
-Jovići su se odselili u valjevski Vrtiglav i tamo izumrli, slavili su Nikoljdan.
-Kujundžići (Markovići) su izumrli.
Ciganski rodovi su gurbeti, ne kaže se odakle su doseljeni, svi slave Nikoljdan:
-Stevanovići se bave zemljoradnjom i sviračinom.
-Petrovići su zemljoradnici i nakupci.
-Mojsilović je kovač i zemljoradnik.