Stara Pazova i okolna naselja

34 komentara

1. 29. novembar 2016. u 10:07

   vojislav ananić

   NOVI BANOVCI (6.354 st.), razvijeno (2,7% agrarnog st.) naselje panonskog tipa, na (92 m) desnoj obali Dunava, s obe strane puta Zemun-Surduk-Stari Slankamen, 2 km severno od auto-puta Beograd-Novi Sad-Subotica, 12 km JI od Stare Pazove. Površina atara iznosi 908 ha. Naselje je izduženog oblika pored toka Dunava. Osnovu čine dve ulice meridijanskog pravca, a jednom od njih prolazi pomenuti put. Postoji i nekoliko kraćih ulica. Prema jugu i severu nadovezuju se vikend-kuće, koje se sve više koriste za stanovanje. Posredstvom ovih kuća prema severu naselje je spojeno sa Starim Banovcima. Zbog blizine Beograda, posle II svetskog rata, u N.B. je izgrađeno 10 hilj. stanova za radnike zaposlene u Beogradu. Predstavljaju najmlađe naselje u okolini Stare Pazove. Na jednoj karti iz 1730. na mestu današnjeg sela ucrtana je vojnička kasarna (graničari Srbi i Hrvati, zbog Vojne granice). Potom je 1735. sagrađena mala naseobina nemačkih zanatlija, u koju je 1791, kao i u Novu Pazovu, doseljeno 136 Nemaca, a 1802. još sedam nemačkih porodica. Kroz istoriju uglavnom imaju porast populacije (1869. – 817, 1880. – 875, 1890. – 997, 1900. – 1.080, 1910. – 1.228, 1921. – 1.261, 1931. – 1.320 žitelja itd.). Krajem II svetskog rata prisutno je iseljavanje Nemaca u matičnu državu i doseljavanje srpskog življa iz centralne Srbije. Sadašnje st. je pretežno srpsko (73,5%), a ima Hrvata (8,6%), Crnogoraca (2,5%), Makedonaca i dr. Indeks demografskog starenja (U kreće se u rasponu od 0,2 (1961) do 0,3 (1991). U naselju se nalaze dve crkve: pravoslavna Sv. Vasilija Ostroškog (u izgradnji), čiji dan je i seoska slava (za pravoslavce), i katolička posvećena Sv. Mariji (1766). Električno osvetljenje dobijaju 1929, a savremeni vodovod 1987. god. Imaju osmorazrednu OŠ ”Nikola Tesla” (šk. 2000/01. – 928 učenika), biblioteku, KUD, 70 proizvodnih zanatskih radnji (plastičari, livci, bravari, galvanizeri i dr.), pijacu (pazarni dan – petak) i dr.

   Dr Jovan Romelić

   Izvor: GEOGRAFSKA ENCIKLOPEDIJA naselja SRBIJE POD RUKOVODSTVOM PROF. DR SRBOLJUBA Đ. STAMENKOVIĆA

   Odgovori

2. 29. novembar 2016. u 10:38

   vojislav ananić

   STARI BANOVCI (4 .033 st.), ratarsko (12,6% agrarnog st.) naselje panonskog tipa, na (92 m) desnoj obali Dunava, gde je odsek Sremske lesne zaravni prema reci sinklinalno snižen i presečen dolinom Budovara, s obe strane raskrsnice puteva ka Staroj Pazovi, Belegišu i Novim Banovcima, 4 km istočno od auto-puta Beograd-Novi Sad, 6 km istočno od Stare Pazove. Površina atara iznosi 3.157 ha. U ataru od mikrooblika reljefa ima lesnih vrtača i retkih surduka, a kroz atar protiče potok Budovar, čije izvorište čine nekoliko krakova ispod planinskog bila Fruške gore (539 m) severno od Krušedola, i Golubinački kanal. Savremenim fizionomskim širenjem spojeni su sa Novim Banovcima. Blizina Beograda uslovila je dinamičnu izgradnju naselja, koja se ogleda naročito kroz izgradnju vikendica. U početku je to bila vikend-zona Beograda, da bi kasnije vikendice bile pretvorene u kontinuirano nastanjene stambene objekte. Pominju se 1473, kada su naseljeni Srbima, i kasnije od 1733. (1869. – 1.790, 1880. – 1.834, 1890. – 1.950, 1900.-2.024, 1910.-2.093, 1921.-2.062, 1931. – 2.195 žitelja itd.). Tokom I svetskog rata prisutna su iseljavanja Nemaca i Mađara, a za vreme II svetskog rata naselje je stradalo od ustaškog terora. St. je preovlađujuće srpsko 91,4% (slavi Jovanjdan, Ćurđevdan, Aranđelovdan i dr.), a ima Roma (1,3%), Hrvata i dr. Indeks demografskog starenja (j5) kreće se u rasponu od 0,3 (1961) do 0,4 1991). U naselju se nalaze dve crkve: pravoslavna Sv. oca Nikolaja prenos moštiju (izgrađena 1777, obnovljena 1990), i katolička. Električno osvetljenje dobijaju 1929, a vodovod 1987. god. Imaju osmorazrednu OŠ ”Slobodan Savković” (šk. 2000/01.- 511 učenika), dom kulture sa bioskopskom salom i bibliotekom, zdravstvenu ambulantu, 70-ak zanatskih radnji, proizvodnog (plastičari, bravari, stolari i dr.) i uslužnog karaktera (elektroinstalateri, roletari, limari, zidari, fasaderi i dr.), lokalnu pijacu (pazarni dan – četvrtak) i dr. Nekada su postojali rečno pristanište, dva mlina i ciglana, ali su krajem 70-ih god. XX v. zatvoreni. Vodeći poljoprivredni proizvodi su kukuruz, pšenica, šećerna repa, suncokret i povrće (u dolini Budovara zbog zalivnog sistema).

   Dr Jovan Romelić

   Izvor: GEOGRAFSKA ENCIKLOPEDIJA naselja SRBIJE POD RUKOVODSTVOM PROF. DR SRBOLJUBA Đ. STAMENKOVIĆA

   Odgovori

3. 30. novembar 2016. u 06:13

   vojislav ananić

   STARA PAZOVA (17.110 st.), gradsko naselje (6,3% agrarnog st.) i centar istoimene ošptine (351 km2, 9 naselja i 57.291 st.), s obe strane (na 83 m a.v.) starog puta Beograd—Novi Sad, pored železničke pruge i auto-puta istog pravca, u JI delu Srema, 43 km JI od Novog Sada i 32 km SZ od Beograda. Geografske koordinate su 44°59’ s.g.š. i 20°10’ i.g.d. Površina urbane teritorije, po aktuelnom GUP-u, iznosi 1.757 ha, a katastarska teritorija 6.468 ha. Sredinom XIX v. naselje čine dve unakrsne ulice. Potom se u drugoj polovini istog stoleća naselje naglo širi i početkom XX v. zauzima današnji prostor. Kasniji fizionomski razvoj obuhvata gradnju različitih objekata na praznom prostoru unutar naselja duž nekoliko periferijskih ulica. Pored grada protiče Golubinački kanal, koji se uliva u potok Budovar, kao i nekoliko bezimenih kanala koji se ulivaju u Golubinački. Oni odvode višak vode sa potencijalno močvarnih terena. Staro naselje, koje se nalazilo 2 do 3 km SI od današnjeg grada na lokalitetu Staro selo (Malo selište), prvi put se pominje 1716. god. Na današnjoj lokaciji naselje je podignuto 70-ih god. XVIII v. U to vreme naseljeno je Srbima. Kasnije, 1770. doseljeno je 98 porodica Slovaka iz Selenče, koji su 10 god. ranije došli iz Novograda i Malinaca. Broj Slovaka se povećavao i pored niza zabrana koje su ograničavale ženidbu i deobu domaćinstava evangelističkog življa tadašnje Vojne granice kojoj je pripadala i S.P. God. 1818. bilo je 2.384 Slovaka, a 1820. 2,9 hilj. (ukupno 3,8 hilj. žitelja). Nakon toga beleži dinamičan demografski porast (1847.-4.000, 1869.-4.132, 1880.- 4.629, 1890.-5.838, 1900.-6.674, 1910.-7.339, 1921. – 7.751, 1931. – 8.536 žitelja itd.). St. je etnički raznovrsno – Srbi (42,7%), Slovaci (40,3%), Hrvati (2,9%), Romi (1,6%), Crnogorci (0,6%), Makedonci, Muslimani i dr. Indeks demografskog starenja (,) kreće se u rasponu od 0,3 (1961) do 0,6 (1991). U gradu se nalaze dve crkve: pravoslavna Sv. proroka Ilije podignuta 1825. (obnavljana 1907. i 1988) i evangelistička iz druge polovine XVIII v. Struju dobija 1929, vodovod 1989, a kanalizaciona mreža izgrađena je samo u centru grada. Nosioci privrednog razvoja su mnogobrojna preduzeća, od kojih najveći značaj imaju industrijska: Livnica i fabrika ”Ineks-Lifam”, fabrika tehničke opreme ”Univerzal”, Livnica ”Litnos”, štamparija ”Jedinstvo”, tekstilno preduzeće ”Dijana”, pogon ciglane ”Udarnik”, mlin i pekara ”Mlin-pek”, mesna industrija “Srbokop”, fabrika stočne hrane, govedarska farma i dr. Ima dve osmorazredne OŠ (”Boško Palkovljević Pinki” – šk. 2000/01. – 1.411 učenika; ”Heroj Janko Čmelnik” – 401 učenik), četiri SŠ (gimnaziju, ekonomsko-trgovinsku, tehničku i školu za osnovno i srednje obrazovanje lako mentalno ometenih u razvoju), dve biblioteke, rodnu kuću (1919-1940) Janka Čmelnika, narodnog heroja, i spomenik podignut 7. jula 1949, bioskop, amatersko pozorište, tri KUD-a, dom zdravlja, veterinarsku stanicu, hotel ”Srem” (50 ležaja), pijacu (pazarni dan – četvrtak), razvijeno zanatstvo (oko 600 privatnih zanatskih radnji) i dr.

   Dr Jovan Romelić
   Izvor: GEOGRAFSKA ENCIKLOPEDIJA naselja SRBIJE POD RUKOVODSTVOM PROF. DR SRBOLJUBA Đ. STAMENKOVIĆA

   Odgovori

4. 30. novembar 2016. u 06:14

   vojislav ananić

   NOVA PAZOVA (16.016 st.), razvijeno (1,9% agrarnog st.) naselje panonskog tipa, s obe strane (na 84 m a.v.) starog puta Beograd-Novi Sad, pored auto-puta i železničke pruge Beograd-Novi Sad, 7 km JI od Stare Pazove. Površina katastarske teritorije iznosi 2.611 ha. U istočnom delu K.O. nalazi se aerodrom, a u okolini naselja ima nekoliko melioracionih kanala spojenih sa Dobanovačkim potokom, kao i ”jamura” nastalih korišćenjem gline za izradu ćerpiča. Osnovana je 1792, kada je na pustaru južno od Stare Pazove naseljeno 822 nemačka kolonista. Tada je planski izgrađeno naselje. Neki kolonisti su se potom naselili na mesta sa oceditijim poljoprivrednim zemljištem. Tokom svog postojanja uglavnom beleži porast populacije (1802. – 80 porodica, 1869. – 2.081, 1880. – 2.656, 1890.-3.401, 1900.-3.836, 1910.-4.146, 1921. -4.488, 1931. -4.915, 1948. -4.604 žitelja itd.). Krajem II svetskog rata Nemci su se iselili, a nakon toga doseljeno je 4.132 žitelja pretežno iz planinskih delova centralne Srbije, BiH, Crne Gore i Makedonije. Današnje st. je nacionalno mešovito – srpsko (42,7%), crnogorsko (1,1%), hrvatsko (1%), romsko, makedonsko, muslimansko, mađarsko i dr. Indeks demografskog starenja (j$) kreće se u rasponu od 0,1 (1961) do 0,4 (1991). Pravoslavni hram Sošestvija Sv. Duha je u izgradnji od 1989. god. Električno osvetljenje dobija 1939, a savremeni vodovod 1988. god. Ima osmorazrednu OŠ ”Sveti Sava” (šk. 2000/01. – 2.214 učenika), dom kulture sa bioskopom, bibliotekom i KUD-om, zdravstvenu stanicu, razvijenu drvnu industriju, nekoliko skladišta TP na veliko iz Beograda, veliki broj (oko 700) privatnih zanatskih radnji – proizvodni, građevinski i uslužni zanati, orijentisanih na beogradsko tržište, pijacu (pazarni dani – sreda i nedelja) i dr.
   Dr Jovan Romelić
   Izvor: GEOGRAFSKA ENCIKLOPEDIJA naselja SRBIJE POD RUKOVODSTVOM PROF. DR SRBOLJUBA Đ. STAMENKOVIĆA

   Odgovori

5. 30. novembar 2016. u 06:15

   vojislav ananić

   BELEGIŠ (2.605 st.), ratarsko (31,4% agrarnog st.) seosko naselje zbijenog tipa, pored (na 84 m a.v.) desne obale Dunava, s obe strane regionalnog puta Stari Banovci-Surduk, 12 km SI od Stare Pazove. Površina atara, koji se sastoji iz lesne zaravni (85- 119 m) i aluvijalne ravni (72-80 m) Dunava, iznosi 4.369 ha. Zapadno od sela nalazi se dolina Budovara, širine preko 500 m, sa nekoliko kraćih levih pritoka u vidu suvih dolina, kao i farma Poljoprivrednog dobra “Napredak”, na mestu starog Petrovićevog salaša, pored koje je locirano manje radničko naselje sa 50 kuća. B. je deformisanog pravougaonog oblika. Glavna ulica je deo pomenutog puta, a tri poprečne sa leve i jedna sa desne strane. Posle II svetskog rata izgrađena je jedna ulica u severnom delu sela, duž puta za Surduk, i jedna kraća prema Dunavu. U ataru je izgrađeno oko 300 vikendica, uglavnom u vlasništvu žitelja Beograda i okolnih većih naselja. B. pripada starim naseljima. Pominje se u XV v. kao palanka i kasnije (1720, kada je naseljen Srbima, 1869. – 1.685, 1880. – 2.005, 1890. – 2.247, 1900. – 2.415, 1910. – 2.516, 1921. – 2.668 žitelja itd.). Demografski porast je zaustavljen tokom II svetskog rata, kada je selo stradalo od ustaša, a meštani se iselili u Nove Banovce, Novu Pazovu, Inđiju i druga naselja u Sremu. Od 60-ih god. XX v. prisutna su i znatna iseljavanja žitelja u okolna veća naselja, bliže Beogradu (Stara i Nova Pazova, Inđija, Zemun i dr.). St. je srpsko – 92,2% (slavi Jovanjdan, Petkovdan, Nikoljdan i dr.), a ima Roma (3,8%), Hrvata i dr. Indeks demografskog starenja (j3) kreće se u rasponu od 0,4 (1961) do 0,7 (1991). Pravoslavni hram Sv. oca Nikolaja – prenos moštiju podignut je 1924. (obnovljen 1987). Struju dobija 1929, a vodovod 1992. god. Ima osmorazrednu OŠ ”Vera Miščević” (šk. 2000/01. – 268 učenika), dom kulture sa bioskopskom dvoranom, zdravstvenu ambulantu, 30-ak privatnih proizvodnih i uslužnih zanatskih radnji (cvećari, drvna galanterija, plastičari, trukeri i sl.), lokalnu pijacu (pazarni dan – petak) i dr. Vodeći poljoprivredni pro izvodi tržišnog značaja su pšenica, kukuruz, šećerna repa, suncokret i povrće (krompir, luk, salata i dr. – prodaju se na pijacama Zemuna i Beograda).

   Dr Jovan Romelić
   Izvor: GEOGRAFSKA ENCIKLOPEDIJA naselja SRBIJE POD RUKOVODSTVOM PROF. DR SRBOLJUBA Đ. STAMENKOVIĆA

   Odgovori

6. 30. novembar 2016. u 06:16

   vojislav ananić

   VOJKA (4.642 st.), ratarsko-stočarsko (22,5% agrarnog st.) seosko naselje zbijenog tipa, na (83 m) najnižem delu sremske diluvijalne (lesne) terase (krnješevačka depresija), s obe strane puta ka opštinskom centru i auto-putu Beograd-Zagreb, 6 km južno od Stare Pazove. Površina atara iznosi 5.260 ha. U ataru ima nekoliko ”jamura” stvorenih do početka 80-ih god. XX v. kopanjem gline za izradu ćerpiča u domaćoj radinosti, više drenažnih kanala, zbog visokog nivoa freatske izdani (minimum 0,60 m), od kojih je najveći Begej, koji polazi od Stare Pazove i kod V. se spaja sa Velikim Begejom (Golubinci-Ugrinovci- Sava), više manjih bezimenih zabarenih depresija i veća Ugrinovačka bara sa neznatnim površinskim oticanjem. Naselje je krstastog oblika zbog prostornog širenja duž raskrsnice puteva Stara Pazova-Kupinovo i Popinci-Zemun. U novije vreme krstasta osnova se remeti gradnjom kuća duž krivudavih lenija koje vode prema njivama. Pominje se 1416, kao selo sa doseljenim Srbima (kmetovima), i kasnije (u periodu 1713-1717, 1869. – 2.879, 1890. – 3.398, 1900. – 3.968, 1910.-4.253, 1921.-4.160, 1931.-4.424 žitelja itd.). Za vreme II svetskog rata selo je stradalo od ustaša, a meštani su se iselili u okolna veća naselja i van Srema. St. je srpsko – 93,4% (slavi Jovanjdan, Petkovdan, Mitrovdan i dr.), a ima Roma (3,7%) i dr. Indeks demografskog starenja (j5) kreće se u rasponu od 0,4 (1961) do 0,6 (1991). Pravoslavna crkva Sv. oca Nikolaja – prenos moštiju, sagrađena je 1857. (obnavljana 1983. i 1995). V. vodovod dobija 1989. god. Ima osmorazrednu OŠ ”Milan Hacić” (šk. 2000/01. – 655 učenika), dom kulture, bioskop, KUD, zdravstvenu ambulantu, mlin i sušaru Poljoprivrednog dobra ”Napredak”, više od 50 privatnih zanatskih radnji proizvodnog (pekari, mesari, bravari, plastičari i dr.) i uslužnog karaktera (ugostitelji, berberi, autoprevoznici i sl.), lokalnu pijacu (pazarni dan – subota) i dr. Glavni agrarni proizvodi su kukuruz, pšenica, šećerna repa, suncokret, povrće, mleko i mlečne prerađevine (oko 2 krave po domaćinstvu) i dr. Povrće, mleko i mlečni proizvodi prodaju se na beogradskim pijacama.

   Dr Jovan Romelić
   Izvor: GEOGRAFSKA ENCIKLOPEDIJA naselja SRBIJE POD RUKOVODSTVOM PROF. DR SRBOLJUBA Đ. STAMENKOVIĆA

   Odgovori

7. 30. novembar 2016. u 06:16

   vojislav ananić

   GOLUBINCI (4.497 st.), ratarsko (28,8% agrarnog st.) seosko naselje zbijenog tipa, na (84 m) sremskoj diluvijalnoj (lesnoj) terasi i delu krnješevačke depresije, 4 km istočno od železničke pruge Inđija- Ruma, 8 km zapadno od Stare Pazove. Površina atara iznosi 6.008 ha. U ataru ima interesantnih mikrooblika reljefa (lesne vrtače i stare zatrpane prelesne doline), ”jamura” kopanih za potrebe izrade ćerpiča, površinskih kanalisanih tokova – potok Lukovo i Golubinački kanal, koji su povezani sa Dunavom, i kanal Veliki Begej, koji je povezan sa Savom. Između njih je gusta mreža manjih melioracionih kanala. G. su krstastog oblika. Nastali su i prostorno se razvijaju oko raskrsnice puteva koji vode za Staru Pazovu, Popince, Putince i Maradik. Osnova je poremećena dogradnjom nekoliko ulica u SI delu sela. Za razliku od ranijih pravih, nove ulice su krivudave i spajaju se pod oštrim uglom. Kroz istoriju pominju se više puta: 1572. kao selo sastavljeno od zemunica sa srpskim življem, u drugoj polovini XVII i tokom XVIII v., kao i kasnije (1869. – 3.401, 1880. – 3.852, 1890. – 4.146, 1900. – 4.510, 1910. – 4.632, 1921. – 4.717, 1931. – 4.916 žitelja itd.). G. su znatno stradali od ustaša tokom II svetskog rata. St. je nacionalno mešovito – Srbi – 49,8% (slave Jovanjdan, Nikoljdan i dr.), Hrvati (39,9%), Romi (2,3%) i dr. Indeks demografskog starenja (18) kreće se u rasponu od 0,4 (1961) do 0,8 (1993). U selu se nalazi pravoslavni hram Vavedenja Presvete Bogorodice izgrađen 1784- 1788. (obnovljen 1994), kapela Sv. oca Nikolaja – prenos moštiju (obnovljena 1995), i rimokatolička crkva. Vodovod dobijaju 1985. god. Imaju osmorazrednu OŠ ”23. oktobar” (šk. 2000/01. – 489 učenika), dvorac Šlos iz druge polovine XVIII v., tri ambara – objekti privredne arhitekture iz XIX v., 1922. i 1930. (kulturna dobra od 1974. i 1976), dom kulture sa bioskopom i bibliotekom, zdravstvenu ambulantu, tri KUD-a, 30-ak zanatskih radnji (mesari, pekari, berberi, kovači, frizeri, građevinari, autoprevoznici i dr.), ciglanu ”Udarnik”, lokalnu pijacu (pazarni dan – petak) i dr. Zbog velikog atara i plodne zemlje razvijaju se kao veliko i bogato selo. Meštani su ranije koristili staro graničarsko pravo korišćenja oranica na pustari Jarkovci i ispaše na Tolincima, između Ašanje i Petrovčića. Kupovali su vinograde na Fruškoj gori, tako da ih i danas imaju u Banstolu i Čortanovcima. Vodeći agrarni proizvodi su kukuruz, pšenica, suncokret i šećerna repa.
   Dr Jovan Romelić
   Izvor: GEOGRAFSKA ENCIKLOPEDIJA naselja SRBIJE POD RUKOVODSTVOM PROF. DR SRBOLJUBA Đ. STAMENKOVIĆA

   Odgovori

   • 5. april 2021. u 13:55

     Korolija

     Vodovod 1967

     Odgovori

8. 30. novembar 2016. u 06:17

   vojislav ananić

   KRNJEŠEVCI (781 st.), ratarsko-stočarsko (38% agrarnog st.) seosko naselje zbijenog tipa, na (78 m) sremskoj diluvijalnoj (lesnoj) terasi (krnješevačka depresija), s obe strane puta Stara Pazova-Kupinovo, 1 km severno od auto-puta Beograd-Zagreb, 13 km južno od Stare Pazove. Površina atara, čiji deo pripada oglednom dobru Instituta za kukuruz iz Zemun-polja, iznosi 2.478 ha. U ataru ima drenažnih kanala, od kojih su najveći: Veliki Begej, Prilivak, koji se u njega uliva južno od sela, i Kuvalov, JZ od naselja. K. su drumskog oblika sa dve ulice, od kojih je duža pored pomenutog puta, dok se kraća odvaja od nje u centru i vodi ka višoj oceditoj gredi. Pre meliorisanja naselje je u vreme većih kiša bilo okruženo barama. Oko sela se nalaze depresije i lesom zavejane bezimene doline (zabarene u vlažnijim delovima god. – jun, jul, novembar). Najveća depresija je Velika bara SI od sela, koja je početak Ugrinovačke bare. Pominju se 1713, kada ovde žive Srbi, i kasnije kao deo Ugrinovaca i samostalno naselje (1910. – 1.004, 1921. – 952, 1931. – 972 žitelja itd.). Tokom II svetskog rata selo je stradalo od ustaša. St. je uglavnom srpsko (90,8%), a ima Roma (4,9%) i dr. Indeks demografskog starenja 05) kreće se u rasponu od 0,3 (1961) do 0,7 (1991). Pravoslavni hram Sv. Blagovesti podignut je 1820. (obnovljen 1994). Vodovod dobijaju 1989. god. Imaju četvororazrednu OŠ (šk. 2000/01. – 45 učenika), manji dom kulture, zdravstvenu ambulantu i dr. Ratarski prinosi su manji nego u okolnim selima zbog visokih freatskih voda. Kopanjem kanala zabarenost je smanjena, ali ne i sprečena. Isušene zabarene površine su pretvorene u pašnjake.

   Dr Jovan Romelić
   Izvor: GEOGRAFSKA ENCIKLOPEDIJA naselja SRBIJE POD RUKOVODSTVOM PROF. DR SRBOLJUBA Đ. STAMENKOVIĆA

   Odgovori

9. 30. novembar 2016. u 06:18

   vojislav ananić

   SURDUK (1.253 st.), ratarsko-stočarsko (37,1% agrarnog st.) seosko naselje panonskog tipa, pored (na 110 m a.v.) desne obale Dunava, s obe strane puta ka Belegišu, 16 km SI od Stare Pazove. Površina atara iznosi 3.849 ha. Drumskog je oblika sa dve duže ulice pored puteva, od kojih se odvaja ulica (put) prema Staroj Pazovi. Postoji i više kraćih ulica duž lenija prema njivama. Spada u stara sela. Kroz istoriju pominje se više puta: sredinom XV v., u drugoj polovini XVI v., u prvoj polovini XVII v., 1702. kao selo, 1726. kao pustara, 1774. i 1791, kada broji 59 žitelja i 111 domova, i kasnije (1869. – 1.438, 1880. – 1.429, 1890. – 1.791, 1900. – 1.937, 1910. – 1.999, 1921. – 1.994, 1931. – 2.001 žitelj itd.). Značajne promene u razvoju inicirane su migracijama: iseljavanje po ukidanju Vojne granice 80-ih god. XIX v.; krajem XIX v. masovna emigracija u SAD, Kanadu, Argentinu i druge države; iseljavanje nekoliko nemačkih i mađarskih porodica posle I svetskog rata; i stradanje tokom II svetskog rata od ustaških pustošenja, kada su se meštani iseljavali u Novi Slankamen, Inđiju, Novu Pazovu i druga naselja. St. je preovlađujuće pravoslavno (slavi Đurđevdan, Petkovdan, Aranđelovdan i dr.) – srpsko 88,5%, a ima Roma (5,9%), Crnogoraca, Hrvata i dr. Indeks demografskog starenja (đ) kreće se u rasponu od 0,4 (1961) do 1,2 (1991). U selu se nalaze dve crkve: pravoslavna Sv. oca Nikolaja – prenos moštiju (1816), i katolička. Električnu energiju dobija 1929, a savremeni vodovod 1992. god. Ima osmorazrednu OŠ (šk. 2000/01. – 159 učenika), biblioteku, spomenik revolucije na Dunavu podignut 1961, zdravstvenu ambulantu i dr. Vodeći poljoprivredni proizvodi su pšenica, kukuruz, bostan (prodaje se u okolnim gradovima) i dr.

   Dr Jovan Romelić
   Izvor: GEOGRAFSKA ENCIKLOPEDIJA naselja SRBIJE POD RUKOVODSTVOM PROF. DR SRBOLJUBA Đ. STAMENKOVIĆA

   Odgovori

10. 11. maj 2017. u 11:52

    vojislav ananić

    NOVA PAZOVA, selo u Srijemu, u srezu staropazovskom; u rodnom, posve ravnom kraju (81 m), od Dunava kod Novih Banovaca 5 km k zapadu; stanica na željezničkoj pruzi Beograd (34 km) N. P. – Inđija, od Stare Pazove 7 km k jugoistoku. Ima 4.488 stanovnika, općinsko poglavarstvo, evangeličko-augsburški pastorat, pučku školu, poštu i telegraf, parni mlin i tvornicu opeka, njemačku pučku štedionicu.

    M-n.

    IZVOR: prof. St. Stanojević, NARODNA ENCIKLOPEDIJA SRPSKO-HRVATSKO-SLOVENAČKA, III KNJIGA , N—R, IZDAVAČ: BIBLIOGRAFSKI ZAVOD D. D. ZAGREB, GUNDULIĆEVA 29 ZASTUPA DR- ERIK MOSCHE, MIHANOVIĆEVA ULICA 1, 1928

    Odgovori