Grad Sremska Mitrovica:
Bešenovački Prnjavor (do 1978. godine deo Bešenova), Bešenovo, Bosut, Veliki Radinci, Grgurevci, Divoš, Đipša (ukinuto naselje jer je razoreno u ratu), Zasavica I (do 1978. deo Zasavice, od 2007. zajedno sa Zasavicom II čini jedinstveno naselje Zasavica), Zasavica II (do 1978. deo Zasavice, od 2007. zajedno sa Zasavicom I čini jedinstveno naselje Zasavica), Jarak, Kuzmin, Laćarak, Ležimir, Manđelos, Martinci, Mačvanska Mitrovica (stari naziv Mala Mitrovica), Noćaj, Ravnje, Radenković, Salaš Noćajski, Sremska Mitrovica, Sremska Rača, Stara Bingula, Čalma, Šašinci (Novim zakonom o ter. organizaciji iz 2007. godine zvaničan naziv je Šišinci), Šišatovac i Šuljam.
18. maj 2017. u 09:27
vojislav ananić
LEŽIMIR
– najplaninskije selo Vojvodine –
Ulaz u selo sa severne strane, od Fruške gore.
Ležimir je naselje na putu koji je najbliža veza od Save do Dunava, a kroz srce Nacionalnog parka “Fruška gora”. Nastalo je od tri manja naselja: Ležimir, Ilijaš i Remeta.
U južnom delu Ležimira.
LEŽIMIR, malo selo u sastavu opštine Sremska Mitrovica, smešteno u ovalom erozionom proširenju potoka Ilijaš, uz južni rub Fruške gore. Potok Račica protiče kroz selo i uliva se u Savu. Iznad sela završava se viši deo planine, tako da je prelaz preko nje lakši. Prelaz olakšavaju duboko use čene doline potoka Luka na severnoj i potoka Ilijaš na južnoj planinskoj strani. Zbog toga je ovde uvek postojao put, koji je u doba Rimljana čak bio popločan kamenom. On je povezivao Sirmijum na jugu sa tvrđavom Bononija (Banoštor) na severu. (Enciklopedija Novog Sada)
Preko potoka
Severno od Ležimira potok se probija između dva uzvišenja, Velike gradine na desnoj i Male gradine na levoj strani. Na Velikoj gradini postojalo je utvrđenje iz rimskog doba, koje je štitilo prolaz. U blizini sela su ostaci rimskog akvadukta. (Enciklopedija Novog Sada)
Prvi pomen o Ležimiru potiče iz 1389, a pominje se i u narednim vekovima. U tursko vreme ovde je boravila vojna posada, a postojala je i džamija. Stanovništvo je uvek bilo srpsko. Od 1737. selo je pripadalo Iločkom vlastelin stvu koje je bilo u posedu kuće Odeskalki. Tokom XVIII veka stanovništvo je znatno osciliralo, a u vreme austro- turskih ratova zabeležena su masovna naseljavanja iz Srbije. Samo 1788. prebeglo je ovamo 175 žitelja. (Enciklopedija Novog Sada)
Kretanje broja stanovništva:
1869. – 1.492
1880. – 1.382
1910. – 1.832
1921. – 1.832
1931. – 2.041
1948. – 1.141
1953. – 1.152
1961. – 1.128
1981. – 1.006
Najveći pad broja stanovništva 1948. izazvan je zbog velikih ratnih žrtava, a sem toga, kod popisa je izdvojeno selo Šišatovac (koje je 1948. imalo 233 stanovnika). Stradalo je tokom ustaško-nemačke okupacije 412 meštana, većina kao civilne žrtve rata i 74 učesnika oslobodilačke borbe. Poslednjih decenija depopulaciju izazivaju iseljavanje mlađeg stanovništva u gradove, mahom u Sremsku Mitrovicu, i negativan prirodni priraštaj. (Enciklopedija Novog Sada)
Pravoslavna crkva je podignuta 1763. i posvećena je sv. Georgiju .
Đurđevdan je i seoska slava. Crkva je razrušena novembra 1943, a u novije vreme se obnavlja. (Enciklopedija Novog Sada)
I škola postoji od 1763, školska zgrada izgrađena je 1808. Četvororazredna osnovna škola nosi ime mesnog prvoborca Aleksandra Avramovića. Mali Ležimirci posle četvrtog razreda nastavljaju školovanje u Mitrovici. Od 1933. postoji u selu fudbalski klub Planinac. Uspešno deluje lovačko društvo. (Enciklopedija Novog Sada)
Kuća je od pletara (pruće oblepljeno blatom) na podnožju od kamena.
‘’U Pinkijevoj ulici br. 27 u Ležimiru podignuta je krajem XVIII veka kuća u kojoj se 1790. rodio Gligorije Vozarević, prvi srpski knjižar i izdavač. To je trodelna stambena građevina, uvučena u dvorište od ulične regulacione linije. .. Zidovi kuće su od pletera oblepljeni blatom, a šindru, koja je nekada pokrivala dvoslivnu krovnu konstrukciju, zamenio je biber crep. Duž cele kuće pruža se trem sa koga se ulazi u kuhinju i prednju sobu, a iz kuhinje u drugu sobu. U prednjoj, gostinskoj sobi tavanica je plastično obrađena prikazima sunca i meseca… ‘(Izvor: ”Spomeničko nasleđe Srbije” )
Kada sam se raspitivao, rečeno mi je da kuća više ne postoji.
Ležimirci su poznati i kao krečari. Nekada su veoma mnogo kopali krečnjak u Fruškoj gori, pekli kreč i raznosili ga kolima po Sremu. (Enciklopedija Novog Sada)
Ulice u Ležimiru su trasirane pravcem potoka po stranicama njegove doline. Na severnoj periferiji kuće su podignute na nadmorskoj visini od oko 240 m, tako da je ovo selo u grupi najviših vojvođanskih naselja. Severno od sela nalazi se malo naselje vikend-kuća, čiji su vlasnici pretežno Mitrovčani. Postoji i hotel Fruška gora, u kojem su posle rata u prethodnoj Jugoslaviji smeštene izbeglice iz Bosne i Hrvatske. U selu je posle rata izgrađen lokalni vodovod. (Enciklopedija Novog Sada)
Veliki voćnjaci u ataru
Atar ima površinu od 2.017 ha i proteže se od planinskog bila na severu do fruškogorske lesne zaravni na jugu. Najveće površine zauzimaju njive (1.584 ili 78,5%), a šume svega 51 ha (ili 2,3%), ali se ovde, u potesu Vranjaš, nalaze veliki voćnjaci mitrovačkog poljoprivrednog kombinata Mitrosrem na 102 ha (5,1%). Postoje i dve zemljoradničke zadruge, Ležimir i Fruškogorac. (Enciklopedija Novog Sada – treba imati u vidu da je sveska sa odrednicom o Ležimiru izišla iz štampe pre desetak godina, pa podaci o privrednim subjektima možda nisu aktuelni)
CRKVA SV. GEORGIJA
U selu Ležimiru, smeštenom na Fruškoj Gori severno od Sremske Mitrovice, izgrađena je u drugoj polovini XVIII veka crkva Sv. Georgija. Jednobrodna je građevina baroknih stilskih odlika, sa jednim brodom, poprečnim pevničkim transeptom i polukružnom apsidom na istoku. Veliki barokni zvonik, prizidan sa zapadne strane, u II svetskom ratu je skoro razrušen. Tada je crkva i paljena, pa je dosta stradao i enterijer sa ikonostasom. Fasade hrama ukrašene su nizom elegantnih slepih arkada postavljenih u srednjoj zoni zidnih površina. Njihovi prelomljeni luci povezuju tanke i vitke prislonjene stubiće sa kapitelima. Naglašeno horizontalno raščlanjavanje fasada upotpunjeno je kordonskim vencem ispod slepih arkada i profilisanim potkrovnim vencem. U prizemlju zvonika nalazi se glavni, zapadni portal, a sporedni je na južnoj strani hrama. Nepoznati drvorezbar modelovao je u drugoj polovini XVIII veka barokno-rokajni ikonostas. Vinova loza, hrastovo lišće, ružini pupoljci i volute ovijaju se oko stubova i ikona. Posle rata oštećeni ikonostas je delimično popravljen, deo ikona postavljen je na novoj improvizovanoj oltarskoj pregradi, a deo je prenet u Muzej crkvene opštine u Sremskoj Mitrovici. Ikone su bile pripisivane Mojseju Subotiću, ali se u novije vreme smatra da su delo Jovana Isajlovića Starijeg. Građevinski radovi na crkvi izvođeni su tokom 80-tih godina. Crkva je uvrštena u spomenike kulture od velikog značaja.
(Izvor: ”Spomeničko nasleđe Srbije” – Zavod za zaštitu spomenika kulture Srbije, 1998.) Na podnožju zvonika se vidi koliko je zvonik bio masivan i visok pre rušenja 1943.
Spomenik stradalim Ležimircima je na izlasku iz sela prema Fruškoj gori.
”Stradalo je tokom ustaško-nemačke okupacije 412 meštana, većina kao civilne žrtve rata i 74 učesnika oslobodilačke borbe.”
Do pre koju godinu tu su bile bronzane ploče sa imenima. No, lopovima ništa nije sveto.
Stotinak stepenika višlje je ovaj spomenik koji simbolizuje zbeg. Veliki zbeg za Sviloš, Divoš i Ležimir je bio u Rohalj bazama, nekoliko kilometara odavde.
preko potoka, na severnom izlazu iz sela.
Ležimir leži na asfaltnom putu Sremska Mitrovica-Koruška, a od grada je udaljen 17 km. Na južnoj periferiji sela od ovog druma odvaja se put ka Šišatovcu. (Enciklopedija Novog Sada)
A da li je stvarno ovo ‘najplaninskije’ selo Vojvodine, ne mogu da tvrdim. To je samo moj utisak.
5. jul 2017. u 17:22
vojislav ananić
SREMSKA MITROVICA
(SREMSKA MITROVICA /SRIMSKA MITROVICA)
Sremska Mitrovica nalazi se na levoj obali Save i jedan je od najstarijih gradova u Evropi, sa istorijom dugom 7000 godina. Najpre je bila ilirsko-keltski opidum od drveta, zatim antički grad i prestonica careva, a kasnije srednjovekovna varoš, turska palanka, pukovsko graničarsko mesto, zanatsko-trgovački grad i najzad, moderan srednjoevropski industrijski grad.
Na prelazu između dve ere nazivala se Sirmijum, a od XIII veka Civitas sancti Demetri (Grad sv. Dimitrija). Za vreme vladavine rimskog cara Dioklecijana, Mitrovica je od 293. godine bila jedna od prestonica Rimskog carstva. Zato su u tom gradu bili izgrađeni: forum, amfiteatar, hramovi i vile, hipodrom, nekoliko kupatila. Gotovo u potpunosti su ga uništili Huni (441), a zatim Avari i Sloveni (582).
Od 1180. godine Mitrovica je pod ugarskom, a od 1529. godine, pod turskom vlašću. U sastav Habzburške monarhije ušla je 1718. godine. Od sredine XVIII veka Mitrovica je središte IX petrovaradinskog graničarskog puka. Status slobodnog graničarskog komuniteta dobila je 1763. godine. Od tada počinje njen brži ekonomski razvoj, što je dovelo do promene socijalne i etničke slike grada; doseljava se veći broj Hrvata, Mađara, Rusina, Nemaca, Jevreja.
Do bržeg privrednog razvoja grada dolazi u drugoj polovini XIX veka, a zapisi iz 1888. godine govore da je u Mitrovici radilo 108 trgovina različitom robom. Posebno su bile poznate manufakturne radnje najboljeg tekstila. U to vreme bili su poznati i mitrovački vašari koji su se održavali pet puta godišnje, na određene crkvene praznike.
Industrija se razvijala prilično sporo.
Najstarije preduzeće u gradu bila je pivara (1830). Prva pilana radila je od 1891. godine, a prva parna pilana – Franc Gamiršek osnovana je 1899. godine. Od 1909. godine u gradu postoji i fabrika nameštaja.
Najveća istorijska znamenitost grada su svakako arheološka nalazišta. Među njima je Kalvarija, na kojoj su tragovi najstarijeg naselja na teritoriji grada, zatim ostaci rimskog vodovoda, monumentalna antička palata, Antička ulica sa nizom trgovačkih radnji i radionica, Antičko kupatilo, Zgrada antičke žitnice…Obilje pronađenog arheološkog materijala čuva se u Muzeju Srema u Sremskoj Mitrovici, koji brine i o lapidarijumu, smeštenom u dvorištu zgrade Muzeja. Pored arheoloških lokaliteta, značajno obeležje grada su Glavni trg ili Žitna pijaca iz XVIII veka sa reprezentativnim objektima među kojima se ističu: pravoslavna crkva Sv. Stefana (1794), rimokatolička crkva (1810), obe zidane u baroknom stilu, kao i zdanje Srpskog doma (1895), čiji je projektant arhitekta Vladimir Nikolić.
Mitrovica je u XIX veku imala razvijeno školstvo. Postojale su dve nemačke osnovne škole, zatim Devojačka, Matematička, Srpska narodna škola i Mađarska osnovna škola. Za vreme Vojne granice, u gradu je bila najznačajnija nemačka viša škola Oberšul. Realna gimnazija osnovana je 1838. godine.
Tokom XIX veka u gradu se osnivaju mnoga pevačka društva, dobrotvorna i zanatska udruženja, gostuju pozorišne diletantske trupe…
IZVOR: koliko se poznajemo, iz istorije nacionalnih zajednica u Vojvodini, IX izdanje, Novi Sad, 2014. god.
21. jul 2017. u 13:13
vojislav ananić
Bešenovo
Selo Bešenovo leži na bregovitom podnožju Fruške gore i ima jedan glavni sokak, koji presecaju dva raskršća s vrlo kratkim ulicama. Svaki se sokak sastoji od dva reda kuća koje su pokrivene crepom i slamom: zidane su od cigle, čerpića i naboja, a ima ih i od pletera.
Usred sela je lepa crkva, kojoj je zvonik podignut otprilike -— kako najstariji ljudi pričaju — pre 140 godina, dok je crkva mnogo ranije zidana, te de ne pamte danas ni najstariji ljudi, da im je kadgod tko pričao o toj gradnji. Zapisa nikakvog nigde nema. Zvonik je bio pokriven plehom i vrlo lepo iskićen, ali je zub vremena izeo taj krov pa je 1898. obnovljen i bakrom pokriven. Na zvoniku su četiri zvona. Hram crkve pada na dan 13. jula, a slavi Sabor arhang. Gavrila.
Po pričanju Živana Kovangića, kako mu je nekada kazivao negov deda, koji je živio 100 god., prvi se doselio Baša iz Bašina sela u Maćedoniji u Bosanski Novi, gde je Baša nekoliko godina proveo; no kad ga Turci htedoše ubiti, odluči da traži sebi i svojima novo pribežište. Tako je Baša došao ovamo i nastanio se na Krčevinama, koje leže 2 km južno od Bešenova. To je zemlište (danas bogata i lepa ravnica) u ono doba bilo sam krš i šume, a to je Baši dobro došlo, jer se negova stoka mogla bezbrižno hraniti, a imao je toliko, da joj ni sam nije broja znao. Sam Baša imao je tu jako sklonište i glava mu beše od Turaka sačuvana. U njega beše vrlo velika porodica. dosta slugu i dosta dobra četa za neprijatelja. Često su ga Turci napadali, ali je on uvek pobedio. Kad se ovamo doselio, s njime je došao i sveštenik, jer se priča, da su prvu crkvu imali vrlo primitivnu, od dasaka na Krčeviama, tik uz današnu pustaru Višnevce. To Bašino preseleije iz Bosanskoga Novog nazvali su tada: „Ovo je Bašino novo“, pa je otud i današinje mesto dobilo ime Bešenovo.
Priča se da je ime Bešenovo postalo i ovako : Manastir je bio kao i sad pod šumom i Turci pođu da ga razruše, a paša ostane sa svojom pratnjom na mestu, gde je danas selo. Turci su više puta jurišali na manastir, ali mu ništa nisu mogli učiniti. Tad se vrate natraag paši i kažu mu, da nisu mogli ništa manastiru nauditi, jer nešto „beše novo“.
Priča se i ovako : Bešenovački manastir zidao je kralj Dragutin iz Mitrovice. Majstori, kad su sa poslom bili gotovi, odu kralju, da ga pitaju, kakovo će ime nadenuti manastiru. Sestra kraljeva tu se desila, pa reče: „Čudna mi čuda, beše novo!“
Malo zapadno od Bešenova, t. j. od Bašinova naseljenja a južno od današneg sela Bešenova jedan sat hoda, nalazi se lep prostran pašnjak Palanka, gde je bio nekad turski grad Ripić. Tu se i danas još vidi šanac oko grada i mnogo cigle. O tom gradu priča se: Baša je uvek mislio na to kako će Turke iznenada napasti, potući ili i zauvek ih se oprostiti. Te njegove namere, a i samo njegovo spremanje potkaže jedan Bašin čovek Turcima, te se Turci pobune i udare na Bašu; a ovaj, kad je vidio svoju pogibiju, pobegne i dođe na Provaliju. To se zemljište nalazi više sela za jedno 300 metara daleko, i tu je danas podignut drveni krst u dolini, kojom put vodi iz sela u manastir Bešenovo.
Onaj izdajica, dobivši ime od grada Ripić, begao je od Baše na sever prema manastiru Beočinu, pa nije došao ni na po puta, uvati ga Baša i pogubi. To je mesto Baša anatemisao pa se i danas zove Anatema. Ima i danas u starih ljudi običaj, kad pored toga mesta prolaze, da bace na nj grančicu, busu ili kamen i kažu: „Anatema ga bilo!“
Utom boju s Turcima poginuo je i Bašin sveštenik.
Bešenovo selo zaokruženo je bogatim i plodnim oranicama, pašnjacima, voćima i livadama; nekad je po brežulcima rađalo glasovito „fruškogorsko vino“ pa je s toga i samo selo na lepom glasu bilo. Domaće je vinograde uništila filoksera, ali se sad opet podižu na američkoj podlozi.
Na severnoj strani od sela Bešenova, 3/4 sata koda, a pod Fruškom gorom, leži u velikoj i lepoj dolini manastir Bešenovo. Prvobitini kaluđeri došli su ovamo iz Srbije iz manastira Vitovnice, koji je posvećen Uspeniju sv. Bogorodice. S njima su došli njihovi srodnici, kumovi i prijatelji, te osnovali Prnjavor, koji danas broji oko 40 kuća i do 300 duša.
Priča se, da je manastir sagradio srpski kralj Dragutin, koji je nekada u Sremu živio. O kralju Dragutinu se priča: Jedamput je bio u lovu na jednom bregu, u manastirskoj «šumi, sat hoda severno od manastira, pa odvojiv se od svoga društva izgubio se negde u šumi. Perjanici su ga dugo i dugo tražili, pa kad ga nađoše, prozovu taj breg od radosti Kraljevac. Pod tim imenom i danas se tako taj breg zove. U vrhu brega ima izvor, gde izvire vrlo hladna i kao suza bistra, osobito dobra voda za piće, a zove se Izvor kraljevački. 0 kralju Dragutinu vredno je i ovo spomenuti. Kad je jednom lovio u Irigu, a ker mu opazio lisicu, otrgne kajas s vrata i povija je. Kad je lisica htela u rupu, ker je zgrabi za nogu i odgrize. Jedan perjanik baci se kamenom na kera i prebije mu nogu. Ker zacvili, a uto se kraljev konj poplaši pa kada ga perjanik htede uhvatiti, konj se baci nogama i prebije perjaniku nogu. Od perjanikova jauka konj počne begati i pane u neku rupu te prebije obe prednje noge. Kajući se kralj Dragutin za to a i zbog toga što je od oca prestol oteo pa držeći da je to sve Božija kazna, reče svome bratu Milutinu, da se kaje i počne u to ime graditi svome krsnom imenu Svetoarhanđelsku zadužbinu, manastir Bešenovo.
Zvonik manastirske crkve je vrlo visok i bakrom pokriven a zidan u stilu vizantijskom. God. 1900. sva je crkva obnovljena. Crkva je posvećena Arhanđelu Mihailu, a slavi na 15. jula mučenike Kirika i Julitu.
Od manastira 300 m severno nalazi se šuma Kestenak prozvana od toga, što je tu nekad u pećini starac isposnik u samoći život provodio te svojom rukom zasadio kestenova drva, kojih i danas ima.
Istočno od manastira na bregu zvanom Okor nalazi se Dedina česma. Tu je nekad živio starac kaluđer u samoći te kalemio i podizao razno voće. Na treći dan Duhova tu se sastaje omladina iz ovih sela kao na slavu.
Na 1/4 sata hoda od mahastira severozapadno ima jedan breg koji se zove Pustajina glava. Tu je, kažu, živeo kaluđer baveći se pčelarstvom; kod nega su se sticali pustajije te imali svoja skloništa.
U manastiru se nalazi vrlo staro Jevanđelje, rukom pisano sve pozlaćeno, srebrom okovano, samo šteta, što na njemu nema ni dana ni godine kad je pisano niti ime pisca. Toliko se zna, da su to Jevanđelje doneli ovamo kaluđeri iz man. Vitovnice a to bi po prilici moglo biti u XII veku. Još se u manastiru nalazi vrlo stari model sadašnjega manastira, koji je od drveta rukom načinjen i sedefom optočen; a isto tako i tri stara krstića rukom rađena.
Doselivši se naš narod u ove krajeve, prva mu je briga bila da podigne bogomolje, a uz njih i škole da otvore. Prve su im škole bile čisto srpske veroispovesti. Prvi učitelji bili su svakojako kaluđeri i mirski sveštenici. Crkveno slavensko pismo, veronauka i pojanje, to su bili školski predmeti. U selu stari ljudi pričaju, da su nekad đakoni učiteljevali po 10 godina jer se pre nisu mogli zapopiti. Plate su bile u novcu i hrani, drvima i osvetlenju. NJhovi đaci naučivši dobro čitati i pojati u crkvi, a uz to izučivši po koji zanat, postajahu docnije sami učitelji. Tako se priča da je pre 80 god. bio učitelj u Bešenovu Đorđe Petrović, zanatlija, a pre 72 god. Aleksandar Crnobarac ratar. Plaća i jednom i drugom beše 10 oka žita od bračnog para goriva, drva i lojane sveće za osvetlenje.
Osim spomenutih bregova i mesta još su ovi bregovi oko sela Bešenova i više njega: Orlovac, Grabovac, Arvatovac, Tetrman, Yukovac, Raškovac, Podrumište, Mutal, Krajinac, Rasova, Vranova stena.
Dolovi se ravnaju po imenu brega; Mutajski do, Grabovački, Vukovački itd.
Šume: Tetrman, Vukovac, Više Cera, Pod Javorom, Kod Stubline, Crvena Anta, Mali Čot, Rakića Bašta, Acanovo Voće.
Njive: Parlozi, Selište, Čikasovo, Rit, Srednje Polje, Krčevine, Zubače, Dužnice, Mutal.
Izvori: Jelenića izvor u Grabovcu, Nikšića izvor u dolu Raškovcu.
Bešenovo ima 160 kućnih brojeva i oko 1200 duša samih Srba pravoslavne vere. Samo dva rimokatolika doselili su se iz Rume pre 20 godina; bave se kolarskim zanatom.
Danas žive u selu ove porodice:
Aćimović 7 Aleksić ) b Anđić 4 Arsenijević 5 Aščević 3 Bakić 22 Banovački 1 Belić 24 Belovitić 41 Brijak 5 Crnobarac 7 Ćirić 1 Ćirin 1 Danojlić 3 Dimitrijević 16 Kostić 11 Kovangić 27 Kresojević 7 Kristić 21 Kuzmanac 3 Laćarac 13 Lazarević 1 Lazić 1 rinković 5 Marjanović 15 Mikić 2Milinković I 7 II 1 Milkov 10 Milojev 5 Nedeljković 2 Negovanović 6 Nićković 3 Nikšić 5 Ninković 1 Obradović 7 Otašević 1
Porodice, koje se smatraju kao jedne, jesu: Ćirići (23 kuće), Nikšići (11 k.), Lazići (4 k.), Jankovići (5 k.), Kresojevići (b k.), premda ovi posledni ne slave jednu slavu.
Izumrle su ove porodice: Milojević, Tatarski, Isaković (izumrla 1909)., Lončarev, Mačvanin, Matić, Smilanić, Panić, Momi- rović, Milin, Cubrić, Ignatović, Popadić, Voćo, Kristić (izumrla 1909).
Prnjavor.
Kao što i samo selo Prnjavor leži na bregovima i gudurama, tako su i njihove njive, parlozi, voća dobila imena po bregu ili mestu, gde se nalaze: Beli Kamen, Okop, Vranova Stena, Krugovac, Krajinac, Cvejin Čot, Pištalina, Veliki Krivakovac, Mali Krivakovac, Dumnovac, Orašje, Orlovac, Rvatovac, Vukovac, Raškovać, Mala Tetrma, Velika Tetrma i Mutal.
IZVOR: Dvanaest sela u Fruškoj gori, napisao Miloš Đ. Škarić
21. mart 2018. u 23:43
Natasa
Koju slavu slave Nikšići u Bešenovu?
7. jul 2018. u 14:37
Branislav
Poštovani, ja sam rođeni Šuljamac i moje se selo nalazi 3 kilometra od sela Bešenovo. Ime sela Bešenovo verovatno potiče od vlasništva srednjevekovnog mađarskog magnata ili grofa Bešenjija, pošto su oni imanja imali razasuta širom Ugarske. Manastir Bešenovo nije verovatno sagradio kralj Milutin, već sigurno, pošto su mu Ugri poklonili na upravu Srem u kojem je bilo većinsko srpsko stanovništvo. Manastir su nemci i hrvati uništili do temelja u drugom svetskom ratu i opljačkali ga. Između svega iz Vrdničke Ravanice su prebačene mošti svetog cara Lazara početkom drugog svetskog rata, a zbog čuvanja od ustaša i sakrivene su u Bešenovačkom manastiru, odnete Paveliću u Zagreb. Na insistiranje predsednika vlade okupirane Srbije generala Milana Nedića Hitleru, Paveliću je naređeno da se mošti predaju srpskoj vladi u Beogradu i od tad su čuvane u Beogradu, a sve zahvaljujući Generalu Milanu Nediću. Od materijala porušenog manastira komunističke vlasti su u Bešenovu, Velikim Radincima i Šuljmu pravili domove kulture i seoske ekonomije. Početkom 2000 tih su domaćini iz ovih sela došli na ideju obnove manastira što je velikim delom i realizovano, doduše sa novim materijalom. Inače za ostalo pohvale. Pozdrav.
31. jul 2018. u 19:38
Branislav
Mala ispravka u vezi izgradnje manastira Bešenovo. Kralj Milutin je vladao Srbijom jer mu je njegov brat kralj Dragutin prepustio na upravu Srbiju. Tom prilikom kralj Dragutin dobio je od ugara na upravu Srem i tada većinski naseljen srbima. Kralj Dragutin je vladao samostalno Sremom i tom prilikom je podigao manastir u Bešenovačkom Prnjavoru.
21. jul 2017. u 17:06
vojislav ananić
Šuljam
. .
O postanku sela Šuljma priča se ovo: Na današem šulamačkom zemljištu pre 200 god. živeo je narod Srbi i Grci, i behu rastreseni ponajviše po dolovima Mutala, Almaša i Šuljma. Grci behu naseljeni po jugoistočnom delu brega Glavice. U drugoj polovini XVIII stoleća raštrkani se svet malo pomalo prikupqa u dolu Šulmu, dok se stvori seoce, kome dadoše ime po dolu.
Istočno od brega Glavice leži breg Sudinac, gde je po pričanju bio sud rastresenom narodu, pa otud i ime tome bregu.
_ Na 300 koraka ođ Sadinca ia sever, a među putovima, što vode na Istočnik (izvor) i Lipovac (izvor, pored kojega je hrast grdno velik, koji je zasadio pre 150 god. kapral Petar Bošković), pod Dobrečom (breg) vide se i danas ostaci ruševina negdašnjega manastira. Pečat toga manastira po beleškama crkvenih kniga, nalazi se u Karlovcima. Priča se da je pre 50—60 god. živeo u Šulmu Ignat Vasić, berberin, pa je kod Istočnika, gde je po pričanju bila nekad crkva, spavao i snio, da na mestu toga starog manastira podigne novi manastir. On proda svu svoju sermiju i podigne kao neku crkvicu na mestu starog manastira. Narod je zove manastir; posvećena je sv. Panteliji, i na taj dan se tu slavi. Taj isti berberin udesio je tu i „kuponicu“, gde su dolazili ljudi sa svih strana, da se kupaju i leče od bolesti. Jedan Čerevićan bio je sakat i oduzet, a čim se okupao, ozdravio.
Kod Istočnika, kažu, da je bila crkva; taj berberin je tu kopao .i mnoge kosti ljudske iskopao pa prenio i sahranio pod svoju kapelicu. Taj berberin nije odavno umro, i pod starost je prosio.
Današnja šulamačka crkva sagrađena je i posvećena 18. juna 1766.
O školi nigde ništa nema, a teško da je i bilo u to doba u selu škole. Priča se, da je uz crkvu s južne strane bila škola na mestu, gde se još i danas vidi temelj zgrade.
Severno od Šulma, gde su danas bašte seoske, to se mesto zove Selište; tu su bila prva naselja.
Bregovi: Jančikovac (na njemu je staro groblje), Sudinac, Vetrenjača, Paprena, Dobreč, Glavica i Belinac, za koji je svezana ova pričica: Ognjena Marija sestra sv. Pantelije, imala je još i brata Belu, koji je bio kralj. Drugi jedan kralj hteo ju na silu uzeti, te se Bela i taj kralj na tom bregu pobiju, i Bela pogine. Po njemu se i nazvao breg Bejinac.
Dolovi: Grabovac Lipovac, Borkut, Istočnik, Vrlan, Vrbovac, Bupovac, Almaš, Mutal i Šuljam, u kom je selo.
Šume: Paprena, Glavice, Dugački Čot, Klanac, Topolik, Andrijevo malo i veliko.
Njive: Cerje Orlovače Mutal Jančikovci Metlare, Opsište, Čovinac, Dužnice, Strmoglavnice Veliki Delovi Krateli Almaš.
Livade: Prosine, Opsište, Metlare.
Istočna strana sela zove se Belo Brdo, a zapadna Crno Brdo.
Groblje je kadgod bilo oko crkve; sad je na Jančikovcu.
Na Grlavici je Zmajev Kamen, u njemu udubina, u kojoj ima vode; tu se zmaj kupao. Kažu, da su ga viđali, kad bi dolazio na tu vodu, a to je bio zmaj Sentivanski, Danas žene idu na tu vodu na Usekovanje i njome se umivaju od očiju.
Izmeđ Grgurevaca i Šuljma, u dolu Almašu, ima vodica od groznice.
Selo ima 64 porodice sa 954 duše.
Sivac 1 Smiljanić 5 Stefanović 3 Subašić 23 Suvić 7 Šašinački 5 Šijački 1 Tadić 7 Teodorović 5 Terzić 1 Vasić 1 Vidić 11 Vidov 7 Vujčić 7 Vukadinović 3
IZVOR: Dvanaest sela u Fruškoj gori, napisao Miloš Đ. Škarić
22. jul 2017. u 07:23
vojislav ananić
MANĐELOS
O imenu samoga sela mogao sam čuti ovo: Severoistočno od današnjeg sela nalazi se lep izvor, koji se zove Vranaš. Tu je kažu, bila nekad crkva. Posle mnogo vremena nasele se tu Mađari, i međ ostalim kamenjem od porušene crkve nađu jednu ploču na kojoj je bio urezan lik sv. Arhanđela. Ti novi naseljenici nazovu po toj ikoni tu svoju naseobinu Mihal angelos. Od tog imena postalo je kasnije srpsko ime Manđelos.
Kako su imena njiva i livada istovetna s imenima bregova i dolina, na kojima se nalaze, navest ću samo imena bregova i dolova: Remete, Disnoš, Vranjaški Breg, Donja Čotina, Vračar, Šljivarkin Breg, Krčevine, Nad Vranjašem Čotina, Cerje, Ilijaš, Kad Lipom, Zabrana, Barice, Kit, Mala Čotina, Spajinske njive, Mala i Velika Krčevina, Mali Laćarak, Selište, Kamenite Njive, Kraljica, Klenovac.
U Kleovcu vide se oluci od nekadašnjeg vodovoda (kažu, da je to bio rimski vodovod). Za Vranaš se priča, da su ga Turci građili; na taj izvor ide svet na Mladu nedelju i Mladi petak, da se umivaju tom vodom zbog očiju. Staro groblje bilo je nad Vranašem, te je sve grobno kamenje izvađeno i od njega napravljena kapelica na Vranašu; a ono mesto, gde je bilo groblje, ore se. U kapelici se obdržava slava svake godine na Vračeve (Kuzmana i Damjana).
Oko sela ima više vodenica potočara, koje se zovu: Sarajlinka, Jablanka, Šljivara, Volinka, Miškovićeva, Račica, Perinka, Đaninka, Bagnjača, Štulinka, Crepara, Konjevićeva, Kaluđerica i Šerbulinka.
Samo selo proteže se od severa prema jugu, leži na podnožju Fruške gore i vrlo je lepo. Sokaka ima u svemu tri: Bilijar, Crkveni i Žabarski (potočarski).
Potoci su Remetski, Vrnjaaški i Ilijaški.
Kućnib brojeva ima 230, duša 1230.
Andrijević I 23 Dermanović 5
„ P- 4 Đorđević 1
Anojčić 15 Đulibrk 7
Atanacković 1 Đurđević 24
Avramović 6 Đuričić 1
Baćanović 6 Đurić 7
Baroksadić 1 Filipović 2
Belić 1 Garabandin 1
Berić 11 Gaoić 7
Birovljević 23 Inćiforović 1
Borđoški 5 Isaković 7
Božicki 11 Janković 9
Božin 5 Jelić 7
Brnjašević 2 Jeremić I 1
Burunjac 13 „ II” 9
Cvejić 7 Jevremović 2
Cvetinović 11 Jovaaović I. 23
Čamprag 1 . „ P. 26
Čanprić 7 Jurišić 7
Čarubgić 2 Kalinić 11
Čekerinac 5 Kampanović 33
Dimitrijević 4 Kelebić 7 .
Dimović 40 Knežević: 5
Divnić 29 Kopčić J
Dragić 7 Korodić 1
Drotarević 7 Kosovac 2
Dukić 2 Kostić 2 17
Kovačević 11 Koviljac 7 Kovljanić 2
Krstić 7
Kulančić 5 Kuzmanović 18 Lazić 29 Ličanin 1 Lukić 2 Lukin 1
Lijak 33
Martić 1 Martonoški 1 Milić 2
Milinković 7 Milošević 11 … Milovac (Varadlić) 7 Mirković 19 Mišković 1 Mojić 10 Menadović 2 Nikolić I 7 „ P. 10 „ Š. 2
Obrenović 1 Pačirski 1 Panić I 7 „ II 4 Pavlazan 2 Pečinović 5 Peleš 7
Petkov 1 Petković 7 Petrović I 1 n II 34 Pevac 2 Pivarski 11 Plavšić 7
IZVOR: Dvanaest sela u Fruškoj gori, napisao Miloš Đ. Škarić
18. mart 2024. u 19:02
Miroslav
U ovim podacima ima jako dosta nepravilnosti
22. jul 2017. u 10:05
vojislav ananić
LEŽIMIR
Selo Ležimir leži severozapadno od Manđelosa u samoj Fruškoj gori, opkoljeno sa svih strana brdima. 0 postanku sela i o imenu Ležimir ima ovo narodno predanje: Tri brata Vozari, od kojih su potomci današiii Vozarovići, doselili su ovamo sve, a ovde, gde je današnje selo, bila je šuma, u koju su begali i sklanali se od Turaka, jer tu „leži mir.
Crkva je podignuta 1764. god., a iste su godine i školu osnovali, koja je bila malena i tesna; postojala je do god. 1872.
Bregovi: Pašnjak, Mala Gradina, Velika Gradina (tu je šanac, za koga pričaju da je ostao još od Turaka), Rakazovača, Gaj, Kuštil, Rajinac, Carina, Bik, Lišvar.
Šume: Konjivara, Lišvar, Čormaz, Erakovac, Debeli Čot, Kaluđerica, Karlice, Crna Bara, Ravnine, Gradina Tonta, Kosarlije, Ladna Voda, Remijin Brod (valada Eremijin, ali tako zovu).
Njive: Deonice, Salaš, Palanka (livade), Cerije, Baščine, Groblje, Ilijaš (livade), Livadne njive, Tetkino Brdo, Remetsko Brdo, Selište, Rit (livade).
Izvori: Blizumila, Erla, Stara Krečana, Šećerovac, Stublina, Gebinac, Klenovac, Ivkovac, Perina česma.
Kod Blizumile su ruševine; tu su kopali i tražili novaca; tu je, kažu, bila turska džamija.
Potok: Stara Krečana.
Staro groblje ima na Velikoj Gradini.
Ležimir je glasovit zbog svojih majdana krečnog i modrog kamena.
Kuća ima danas u selu oko 160, porodica 122, a duša oko 1500; sve sami čisti Srbi.
Andrić 4 Kuzmančević 1
Andrijević 1 Lekić 4
Anđelić I 3 Lukić 7
Majstorović 1
Arsenin 24 Malega 1
Avramović 30 Mandić 2
Babić 4 Marić 22
Bajić 2 Marinković 2,
BaniĆ 11 Martinački 1
Bibić 5 Mašić 7
Bogdanović 7 Mihajlović 5
Borđoški 1 Mijalčić 5
Borunac 12 . Mijatović 2
Bosutski 1 Miletić 1
Bošković 1 Mirić 7
Bugarski 11 Mirković 7
Ćirić 7 Mitrićević 2
Duraković 1 Mitrović 3
Damjanov 1 Nastić 14
Dimović 4 Nenić 1
Dogić i Neznanović 5
Doroš 1 Novaković 1
Dragojević 11 Obradović 7
Dujanović 1 Ostojić 2
Dukić 11 Panić I7
Durić 4 „ II 30
Durković 1 Pantelić 2
Erdelac 1 Peičić 1
Ivković 1 Pejčinović 5
Jakovljević 33 Pervaz 1
Janković 7 Petković 7
Jelenić 7 Petrović I 1
Jelenovski 7 „ II 29
Jurišić 1 Pilić 2
Klicarić 1 Popović .1 .
Klisura 3 Prodanović 2
Kojić 1 Rađak 1 .
Kolarović 7 Kadojčić 15
Kozić 1 Radonić 1
Krstić 1 Radosavjević 1
Radukić 5 Šević I 6
Banisavqević 5 „ II 1
Basimić 25 Šiškov 3
Savić 2 Teodosić 1
Silvestrović 2 Timotin 2
Simičić 1 Topalović 1
Smiqanić 7 Tošić 11
Solarović 1 Tršić 3
Spasojević 37 Tucić 3
Sremčić 14 Urošević 7
Sretić 22 Vasilić 1
Stanišić 2 Vlaškalić 7
Stanković I 5 Vozarović 3
Vraneš 2
Stanojević 3 Vujičić 7
Stepančević I 2 Vujnović 1
Vuković 7
Stevkov 25 Zelenković 1
Stojić 5 Živanović 29
U iste familije broje se: Vozarovići, Marići, Sretići i Babići.
U Ležimiru živela je ali je izumrla porodica Kovačević. U crkvi na desnom zidu ispod jedne ikone stoji zapis: Semu izobraženik sa devat obraz bista ktitora Spasoe Kovačevič žitelj, Ležimirski za spoment svoi i svoih raditeljei na 1807. Osim te bile su još porodice Alobići (odselili u Slavoniju), Borići (stara sveštenička porodica, koja je poreklom iz Bosne; preselila se u Kuzmin) i Uskokovići (izumrla).
IZVOR: Dvanaest sela u Fruškoj gori, napisao Miloš Š. Šarkić
22. jul 2017. u 18:36
vojislav ananić
GRGUREVCI
Postanak sela. ne može se tačno odrediti. Još za vreme rimskoga cara Proba bili su ovde naseljeni rimski imućni građani, što su imali svoje vinograde koji su prvi zasađeni u Sremu na Šulmanskoj glavici, /4 sata peške udaljenoj od sela. No samo selo nije moglo biti na današnjem mestu, nego na Klisinama (jedan deo atara, koji leži na Matorom drumu, što vodi od Kadinaca u čalmu). I danas se poznaju tamo tragovi.
Srpski narod je ovde naseljen davno još pre 1690. god. samo što je potonjom seobom brojno ojačao. Po pričanju staroga sveštenika, pokojnog Đorđa Markovića koji je to predanje primio od pređašnih sveštenika, ondašnji su Srbi naseljeni za vreme srpskog despota Grgura, i po njemu je i selo ime dobilo,
Selo leži na podnožju Fruške gore na ravnici, a samo nekoliko kuća u dolu. Sastoji se od dva velika paralelna sokaka i mekoliko manjih: Jedan veliki zove se Crkveni, a drugi Pijaca, a i Grčki. Od manjih jedan zove se Kantar (idući Šulmu), a drugi paralelno s ovim Perlez. Ono nekoliko manjih nemaju imena.
Deo zemljišta izmeđ Fruške gore i sela pun je omanjih bregova i dolina. S leve strane sela iza dola je breg Okop, koji se pruža do Fruške gore; za njim dolazi do Velika Sanča, a za njim breg Brnjakovac, na, kome ima najviše amer. vinograda. Ispod sela prema Mitrovici prostire se Amamski do, od kog je i jedan deo polja dobio naziv Amam. Kad pođemo ispod šume od mesta Šuljma prema zapadu, tu se „uzdigao vrh obrastao šumom, zove se Glavica (svojina Šuljma); ispod nje je česma Vodica.
Idući k selu penjemo se opet na breg, koji je dosta širok gde su nekad bili veliki vinogradi; taj breg graniči (prema šumi gore) sa pridolicom Grložan (Probusovac, gde je car Prob zasadio prvu lozu u Sremu).
Više sela dolazi greben-kamen, zatim dolazi dugačka dolina koja silazi čak u žitna polja Grabovac. Iz Grabovca penjemo se sve prema zapadu na breg Đurđevac; iz Đurđevca spuštamo se u dolove Veliku i Malu Sanču, koju sam već spomenuo.
Venac, t. j. prava Fruška gora, posut je samom šumom, ponajviše bukovom i hrastovom. Šuma je nešto opštinska, a veći deo vlastelinska. Sredinom venca vodi Eugenov put, kojim je išao protiv Turaka.
Šume: Čerevićki Put, Inćin Čot, Kurjačka ruka itd. a iz nekih se imena vidi, da su te šume bile svojina seljaka u davna vremena, na pr. Boškovo Vodenište, Stekinje Šljive, Lođinovića Šljive, Lođinovića Lipe, Baba-Đurđijin Grad itd. U opštinskoj šumi najlepše je mesto Terazije, gde se svake godine održavaju majalesi.
Česmi i izvora ima u šumi, ali u selu i oko njega nema. Najznatniji je Elenovac na granici atara manđeloškog pod šumom;. tu se 29. avgusta na dan Usjekovanja silna mladež iz cele okoline skupla na takozvani „devojački vašar.
Donje polje, koje se pruža ispod sela prema Mitrovici, ispočetka je valovito, a posle je ravan. S desne strane glavnoga druma k Mitrovici, koji inače deli atar na dve pole, ovo su imena pojedinih delova atara: Seget veliki, Donji Brnjakovac, Klisine, Strmo i Glavnice. S leve strane je Runćevac, Selište, Proštara, Pašnak, Zabrana i Zobara.
Po predanju je usred ovog mesta bila turska džamija, te je od nje cigla i kamen upotrebljen za ogradu crkvene porte gođ. 1786. To se može pročitati sa jedne kamenite ploče u zidu, i da Je tada bio crkv. tutor Sofronije Čolić.
Za školu u Grgurevcima ne može se pre 1809. razabrati, da li je postojala, no te godine čita se iz zapisa ućitela Stevana Beščanskog, da je škola bila, i da je pod istim učiteljem prvo zvono god. 1828., teško 112 funti, na školu podignuto.
Odmah nad dolom iza sela, a pored puta, koji vodi u Manđelos, na obronku je bilo staro groblje, od koga nema danas traga.
Po pričanju prestalo se u nj sahranjivati pre 150 godina, pa se i danas pri prevrtanju zemlje za vinograd nalazi kostiju, što je najbolji dokaz, da je postojalo. Odmah iza sela idući Radincima nalazi se staro, a do njega novo groblje. Ovo staro ima preko 100 godina i bit će da je otvoreno posle gore navedenog groblja; novo je otvoreno 1902. god.
U Grgurevcima je nađen podrum od zidanog četverouglastog kamena, za koji se drži, da je iz doba rimskog; na njemu nema nikakovih znakova. U taj podrum može stati do 200 hektr. vina. Danas je svojina Stefana Stefanovića.
Srpskih prav. domova ima 304, 340 porodica, duša 1706.
Porodice: Marković 2 Mehangić 1 Melentić 2 Mihajlović 1Mijaldžić 5 Mijatović 7 Miladinović 7 Milinković 2 Milivojević 1 Milković 5 Mirković 2 Mišković 23 Murlaški 3 Nikolajević 1 Radosavljević 11 Radovanović 1 Radušić 1 Ranitović 3 Ranković 1 Ristić 7 Samadrović 1 Simendić 23 Simić 1 Simin 11 Stajić 1 Stanišić 9 Stanojević 1 Zarić 11 Mikajlović 7 Zarin 5 Vuković 33 Želarac 10
IZVOR: Dvanaest sela u Fruškoj gori, napisao Miloš Đ. Škarić
22. jul 2017. u 19:29
vojislav ananić
VELIKI RADINCI
Koliko se iz zapisa crkvenog moglo doznati, vidi se, da su se ovde stanovnici doselili na početku XVIII stoleća. Selo V. Radinci pre toga doba nije se nalazilo na današnem mestu nego je nekoliko kuća bilo put Mitrovice, gde su danas njive, od kojih su ostala imena Selište i Crkvine.
Pripoveda se, da je bio nekakov bogat čovek, koji je. razabrao, da okolica ima valjanu pašu, te načinio kao neke salaše. Ovome se pridruže još neki i tako obrazuju maleno selo. No kako je kroz današnje mesto V. Radince vodio put upravo u Osek, i kako su tada svakih vašara gornji trgovci, koje su oni zvali „krtari“ i „paloci“ prolazili češto i gonili silna krda marve, svinja i ostale stoke, to se i oni povuku na taj drum i osnuju Velike Radince.
Selo ovo leži u krasnom položaju? gotovo na podnožju Fruške gore koja se prostire severno; južno pak leži grad Mitrovica, a istočno Ruma.
Duž sela. romori velik i lep potok, koji se obrazuje iz više vrela, što se nalaze uz samo selo, te se natapajući livade uliva u Savu.
Koje trgovina, koje lep položaj i rodnost zemlje, a koje lakoća zasluge i ekonomni rad obogatiše ove ljude, a obližnje varošice Mitrovica i Ruma davahu im dobra upustva te nabrzo iziđoše na glas sa dobre i racionalne ekonomije kao bogati razumni i napredni ljudi. Nabrzo su podigli hram u slavu sabora Arhangela Gavrila. No ne ostadoše tada samo pri gradnji hrama, već kako oko crkve beše dosta prostora, sagradiše nkoro i školu. Kao glavni prilog za njezino izdržavanje bio je drugi tas crkveni, koji se punio pri bogosluženju liturgije nedeljom i scecem, poglavito o Sv. Savi, a to se smatralo kao školski fond, jer ovo selo leži u ravnici, te oko njega nema ni bregova ni dolina; a isto tako nema ni šuma.
Njive i livade: Gornje i donje deonice, Klisine (jer je oklisak ukraj atara), Putevi (tu je nekad bio put).
Vinograd leži u rudini Čovinac, posve je u ravnici.
Srpskih kuća danas u Radincima ima 148, porodica 75, a broj duša 900. Danas su starosedeoci gotovo sasvim iščeznuli, njihova su mesta i kuće zauzeli ponajviše Bačvani. Da su tako propali, tomu ima više uzroka, a najglavniji je, kako kažu, veliki nemoral.
Porodice: Borđoški 5 Bošnak 7 Bošnjaković 7 Buđanovac 6 Bugarski 23 Čakunak 1Ćirić 1 Davidović 7 Đorđević 2 Đuričić 1 Igrić 23 Ivanković 7 Janošević 1 Jelisijević 3 Jeremić 11 Jovanović 1 Jurišin 7 Karalić 2 Klajin 10 Kockarević 5 Kostić 1 Krasojević 7 Krstić 1 Kurekan 6 Laćarac 13 Lapčević 27 Lerin 10 Lukić 7 Lubinović 7 Maletić 7 Mandić 17 Mihajlović 7 Milić 1 Milinković 3 Mirosavljević 2 Mišković 20 Mitrović 1
God. 1777. u Vel. Radincima blle su ove porodice kojih danas nema, jer su izumrle: Markov, Milošević, Ercegovac, Panaotović, Atanacković, Jovanov, Knežev, Ivković, Čizmić, Milovanov, Pavić, Mačvanin, Tanackov, Horvat, Čavić, Babić, Milinov? Inđić, Nikoletić, Teodorović, Slakić, Kazimirović, Đukić, Gergurević, Aleksić, Žurković, Martinački (po njima se zovu Martinačke njive), Vasović, Starčević, Dević, Bačvanin, Mijatov, Petrović, Perjičić, Krnić, Jeftić, Spasojević, Čorak, Vladisavlević.
Današnje Igriće zovu Kalauzovi, jer je Igrić ušao u kuću Kalauzovu, koja je izumrla; a tako isto današnje Mraoviće Slakićima.
IZVOR: Dvanaest sela u Fruškoj gori, napisao Miloš Đ. Škarić
30. jul 2017. u 09:22
vojislav ananić
ĐIPŠA
Ovo sremsko selo nalazi se u šumovitim predelima Fruške rope i pripada šidskoj opštini. Od okolnih sela Vizića, Nove Bingule i Stare Bingule udaljeno je 2, 8 i 3 kilometra. Do drugog svetskog rata, kada su ustaše spalile selo, u njemu je bilo tridesetak domaćinstava, crkva i manastir. Danas u selu žive četiri srpske i jedna slovačka porodica.
Etnici: Đipšanac i Đipšanka; ktetik: đipšanski. Informatori: Sava Arbutović, 1930, i Miloš Bauranov, 1941.
IZVOR: Žarko Bošnjaković – Onomastika Srema, SANU, 1986.
14. avgust 2017. u 12:05
vojislav ananić
SREMSKA MITROVICA
Istorija duga dve hiljade godina svrstava Sremsku Mitrovicu među najstarija naselja u Srbiji i Crnoj Gori. U periodu antičkog Rima grad je nazvan Sirmijum, a svoj vrhunac je doživeo u 3. veku Nove ere, kada je postao jedna od četiri prestonice Rimskog carstva.
U srednjem veku grad je nazvan po manastiru Svetog Dimitrija.
Nakon uključenja u sistem Vojne granice sredinom 18. veka doživeo je nagli uspon i urbani razvoj. Savremeni grad je podignut na ostacima antičkog Sirmiuma.
Lokaliteti antičkog Sirmijuma, od kojih se izdvajaju Carska palata, deo starog gradskog jezgra na Žitnom trgu, kao i Bazilika svetog Dimitrija, zatim Muzej Srema, koji po bogatstvu, vrednosti i retkosti eksponata, posebno iz perioda Rimskog carstva, spada među najznačajnije ustanove te vrste u zemlji, privlače veliku pažnju domaćih i inostranih gostiju.
Opština Sremska Mitrovica se nalazi na severozapadu Srbije na kontaktu triju različitih morfoloških celina: sremske ravnice, mačvanske ravnice i fruškogorskog pobrđa. Površina Sremske Mitrovice iznosi 76.153 ha od čega 74,1% obuhvataju poljoprivredne površine.
Na teritoriji opštine živi oko 79.000 stanovnika odnosno. Ukupno se na teritoriji nalazi 26 naselja povezanih sa 263 kilometara saobraćajnica. Grad Sremska Mitrovica predstavlja privredni, administrativni i kulturni centar regiona i sedište Sremskog okruga. Naseljena mesta grada Sremska Mitrovica su Sremska Mitrovica, Bešenovački Prnjavor, Bešenovo, Bosut, Veliki Radinci, Grgurevci, Divoš, Zasavica I, Zasavica II, Jarak, Kuzmin, Laćarak, Ležimir, Manđelos, Martinci, Mačvanska Mitrovica, Noćaj, Ravnje, Radenković, Salaš Noćajski, Sremska Rača, Stara Bingula, Čalma, Šašinci, Šišatovac, Šuljam.