Moseć (Prezimena Drniške Krajine, Slobodan Zrnić, 2023)

Moseć je selo kod Drniša (Dalmacija), na južnoj strani istoimene planine, koja se ranije zvala Petrova gora, a za vrijeme Turaka ustaljuje se naziv Moseć. Teritorija Moseća je tokom turske vladavine u 16. vijeku bila dio Buhaja (južni dio Ružića i Moseć), a isto stanovništvo je imalo posjedu u Sedramiću, Moseću i Ružiću (isti katun). I u 18. vijeku tokom mletačke vlasti zajedno se navode Sedramić, Moseć i Ružić, pod rimokatoličkim harambašama Obućinama. Na Moseću se nalazi rimokatolička crkva Sv. Martina sa grobljem. Pravoslavci su pripadali parohiji Kričke i sahranjivani su kod crkve Sv. Đurđa.

Popis stanovništva 1830. godine: rimokatolika 271, pravoslavaca 93 (ukupno 364)

Popis stanovništva 1991. godine: Hrvata 134, Srba 10, ostalih 5 (ukupno 149)

PRAVOSLAVCI

RADONJIĆ/RADONIĆ (od njih su nastala druga prezimena) – Nikoljdan

• Radonjići su bili veći rod u 18. vijeku, od kojih su nastali Vukašini, Grbavice i Borjani (u Kričkama); od davnina su imali zemlju i na Moseću i u Gornjim Kričkama. 1750-ih na Moseću su bili Jovan, Pava, Božo i Nikola Radonjić.

VUKAŠIN (nastali od Radonjića) – Nikoljdan

• 1710. Vukašin Radonjić pok. Vukosava (sin Jovan); preseljavali se postepeno sa Moseća u Kričke gdje su od davnina bili njihovi posjedi, a do 1980. zaselak na Moseću ostao prazan; 1948. godine popisano je 100 Vukašina u Kričkama i na Moseću zajedno.

GRBAVICA/PAVIĆ (nastali od Radonjića) – Nikoljdan

• u drugoj polovini 18. vijeka bio je Petar Grbavica čija se kćer Jovana udala 1815. godine, a tom prilikom je zapisano da je preminuli otac Petar pravoslavac. Imali su nadimak Trapežić. Sredinom 18. vijeka Pava Radonjić-Grbavica čiji su potomci Grbavice-Pavići (Simo rođ. 1757. i Ilija rođ. 1774), koji su prešli na uniju 1830-ih (iščezli u 19. vijeku); u 20. vijeku su postojale samo Grbavice rimokatolici.

MILAKOVIĆ – Đurđevdan

• 1710. Vukadin i Nikola Milaković pok. Miajla (Sedramić i Moseć); 1756. Nikola i Sava zvani Frane Milaković na Moseću; većina Milakovića je 1830-ih prešla na grkokatoličku (unijatsku), a potom rimokatoličku vjeru, dok su pravoslavci u zaseoku kod Barana (neki preselili u Ružić); 1948. godine popisano je 55 Milakovića na Moseću (Srbi i Hrvati zajedno).

PRAVOSLAVCI>RIMOKATOLICI

GRBAVICA

• Grbavice (ranije Radonjići) su bili pravoslavci u 18. vijeku. Petar Grbavica pok. Ilije rođ. 1800. se 1832. vjenčao kao rimokatolik sa pravoslavkom iz Otišića. Rimokatolik Grgo Grbavica rođ. 1832. od oca Ivana.

MILAKOVIĆ

• 1830-ih sa pravoslavlja je više porodica prešlo na uniju (grkokatoličku vjeru) – Todor, Lazo, Filip, Jovan, Marko, Nikola i sin Ignjat (posljednja dvojica su imala nadimak Bradarić); iako su se neki vratili na pravoslavlje, većina potomaka su postali rimokatolici u 20. vijeku, a posljednji je kao unijat na grkokatoličkom groblju u Kričkama sahranjen Mile Milaković 1940. god; 1948. godine popisano je 55 Milakovića na Moseću (Srbi i Hrvati zajedno).

RIMOKATOLICI

BARAN (ogranak Obućina)

• 1750-ih Jakov Obućina-Baran; 1948. godine popisana su 42 Barana na Moseću.

PARAĆ

• 1756. Filip i Ante Parać; 1948. godine popisan je 21 Parać na Moseću.

ŠPERANDA (ogranak Paraća)

• krajem 18. vijeka Ivan Parać-Šperanda; 1948. godine popisana je 21 Šperanda na Moseću.

BUNARDŽIJA

• 1710. Ivan Bunardžić pok. Mate; 1948. godine popisano je 12 Bunardžija na Moseću.

MIJATOVIĆ

• početkom 19. vijeka rođen Mijo Mijatović; 1948. godine popisano je 14 Mijatovića na Moseću.

ŠARIĆ/ŠARE (ogranak Obućina)

• 1796. Jure Obućina-Šare; 1948. godine popisano je 20 Šarića na Moseću.

DUGEČ (ogranak Obućina)

• 1750-ih Božo Dugeč i Mate Obućina-Dugeč iz Ružića koji ima zemlju na Moseću; 1948. godine popisano je 30 Dugeča na Moseću.

ELEZ

• 1712. Mio Elez (Moseć ili Ružić); 1737. umro Stipan Elezović na Moseću; 1948. godine popisano je 66 Eleza na Moseću.

STRUNJE (nadimak Kurivuk u 19. vijeku)

• 1712. Mio Strunjić; 1948. godine popisano je 70 Strunja na Moseću.

Izvori:

• Podaci iz turskog perioda su preuzeti iz knjige “Petrovo polje u vrelima osmanskog razdoblja (1528-1604)”, Aleksandar Jakovljević i Neven Isailović, 2019. god.
• Podaci o prezimenima sa popisa stanovništva 1948. godine preuzeti su iz “Leksika prezimena SR Hrvatske”, 1976. god.