PIŠE: Saradnik portala Poreklo Aleksić dr Snežana
U aprilu 1755. godine konzistorijalnom presudom koju je potpisao mitropolit Pavle Nenadović kažnjeni su novčano i razrešeni parohije popovi Jovan Mihailov i Jovan Popović parosi sela Deča, pop Uroš, paroh sela Šimanovaca, Gavril Popović, paroh sela Krnješevaca i Joakim Nikolić paroh sela Golubinaca, zato što su se u popinačkoj mehani opijali i potukli sa jednim ,,rajtarom” – oficirom carske vojske.
Iz tužbe koju su spahijski podanici podneli u julu 1755. godine Komisiji, koju je Marija Terezija izaslala u Srem, vidi se da su se seljaci Golubinaca žalili da im je ,,arenda sa 165 forinti povećana na 550, kao i da suprotno ugovoru moraju spahiji da oru, seju, kose, vrše najrazličitije podvoze i prevoze materijala, grade ekonomske zgrade, itd.” Spahija Bernard je poricao optužbe, no u oktobru 1755. godine Komisija je došla u sela vlastelinstva Vojke. Seljaci Golubinaca su tada odbili da se izjasne, a potom je dvorskoj ilirskoj kancelariji upućena pritužba da je seljake na otpor podsticao pop Prokopije iz Golubinaca.
Istorijske vesti upućuju da su Golubinčani i tokom maja 1756. pružali otpor, a podršku su dobili od Granice i županijskih činovnika. No, vlastelinstvo je, bez obzira na otpor koji je postojao, iste 1756. godine insistiralo na naplati svojih potraživanja. Vlastelinski provizor iz Golubinaca, po jednom panduru, tražio je da se od Rane Damjanovića, koji je bio zadužen sa 42 for. 25 kr. od čega je namirio 21 for. 85 kr, prisilno naplati ostatak duga. Te, 1756. godine u Golubincima je popisano 60 porodica, a istorijske vesti kazuju da su se Golubinčani, osim sa vlastelinskim vlastima sukobljavali i između sebe. Iste 1756. godine Boško Popović tužio je Petra Gajića, seljaka iz Golubinaca, zbog verbalne uvrede.
Urbar Marije Terezije stupio je na snagu 1759. godine. Golubinčani njime nisu bili zadovoljni. Tada su posedovali 1.060 jutara oranice, 272 kosa livada, a arenda na navedena zemljišta iznosila je 436 forinti.
U periodu od 1754-1762. godine, što zbog kontrabucije što zbog spahijske samovolje, iz Golubinaca se u mesta u Granici iselilo 6 porodica. U navedenom periodu bilo je migracija iz drugih krajeva u područje Petrovaradinske pukovnije i u spahijski deo Srema.
Tokom 1762. godine u Golubincima je osnovano parohijsko zvanje, tada su zavedene i matice. Paroh je bio Pantelejmon Mijatović, potom je u periodu 1767-1775. godine golubinački paroh bio je Joakim Vidović. Po popu Joakimu, zvanom Aćim, njegovi potomci u Golubincima dobili su špic-name ,,Pop-Aćimovi”. Od 1777 do 1784. svešteničku dužnost vršio je Marko Jovanović, a od 1784. na službu u golubinačku parohiju dolazi Mihail Milićević.
Od početka XVIII veka do inkorporacije u Vojnu granicu, glavna privredna delatnost stanovništva bila je poljoprivreda. Istorijski izvori upućuju da je zastupljena trgovina stokom, kao i da se trgovalo proizvodima sa zemlje. Oko 1743. godine u Golubincima je bilo 4 stočna trgovca. Iz trgovačkog teftera Stojaka Petrovića, zemunskog marvenog trgovca, ortaka Tomaša Stojanovića, penzionisanog stražmeštera, rodom iz Brestača, koji su kupovali stoku, ponajviše svinje, od Srbijanaca, zatim od Banaćana i Sremaca, te je hranili u raznim mestima u Sremu, Bačkoj i Slavoniji pa gonili u Hrvatsku, Kranjsku i Ugarsku na prodaju, doznaje se da su u Golubincima u oktobru 1757. od Riste Borivoja kupili kukuruze za 5,31 forinti. U januaru 1758. godine, u Golubincima su trgovci namirili ranije napravljeni dug od 2,36 forinti i još nekom Stevanu iz Golubinaca platili 5,15 forinti. Otkobra 1758. u Golubincima su pazarili kukuruza za 36 krajcara.
Iako iz sredine XVIII veka nema jasnih podataka o trgovcima robom široke potrošnje niti o dućanima, prema rezultatima popisa iz 1752. godine vrednost robe koju su posedovali trgovci iz Golubinaca iznosila je 300 forinti, što upućuje da je u selu maloprodaja robe široke potrošnje postojala. Iz popisa iz 1766. godine doznaje se da je trgovac Đorđe Kapetanović, u Golubincima arednirao krčmu i mesnicu. Od zanatlija ubeležen je samo ćurčija Jovan. Naredna istorijska vest iz 1767. godine informiše da su u Golubincima prisutna dvojica zemunskih zanatlija, pekar Rehlicer i bačvar Lorenc Rajner. Trgovina između graničarskog područja i civilnog dela bila je pod strogim nadzorom vojnih vlasti sa jedne, i Magistrata sa druge strane. Tokom 1771. godine pred Zemunskim magistratom vođeno je preispitivanje o tome koliko je izvesni Jefta Stajić dugovao Sofroniju Živanoviću iz Golubinaca. Iste godine obrst Belgradi iz Golubinaca obratio se Magistratu u vezi potraživanja ritmajstora (kapetana) Županovića, koji je potraživao 990 forinti od zemunskog građanina Konstantina Jovanovića za vino.
Godine 1773. graničar iz Golubinaca, Marko Savić, primio je od Jovana Vladolovića, čobanina kod zemunskog kasapina Dimče Nastinog, 21 forintu, za 10 ovaca i 4 jagnjeta, ali, izgleda, da Savić prodatu stoku nije isporučio kupcu.
IZVOR:
Iz rukopisa “Golubinci, selo u Sremu”
Komentari (0)