Poreklo prezimena, selo Dobroljupci (Aleksandrovac)

Poreklo stanovništva sela Dobroljupci (po knjizi Dobroljupce), opština Aleksandrovac – Rasinski okrug. Prema knjizi Milisava Lutovca „Župa Aleksandrovačka“. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Selo je u dolini Vratarnice, na mestu gde ova reka skreće iz zapadnog u severni pravac, usecajući se epigenetski u više zemljište Jelenjaka i Dugog Brda. Oko Vratarnice, Igroškog Potoka i drugih potoka, koji utiču u nju stvorena je prostranija ravan, uokvirena niskim pobrđem i kosama, tako da atar Dobroljubaca pruža izgled kotlinice, veoma povoljne za poljoprivredne kulture.

Zemlje.

Blage strane su pogodne za voćarstvo a aluvijalna ravan – za uzgoj kukuruza i veštačkih livada. Nazivi mnogih seoskih potesa su: Staro Selo, Vlaina, Dubrava (sada njive), Dezliće, Babine Livade (njive), Karaula, Zdravkovica (njive i livade), Bugarija (njive), Igriška Reka, Jezera, Dolovi, Vratarnica, Mali i Veliki Lipovac, Lekine Njive, Leštara, Kolovoz, Hajdučka Čuka, Mala i Velika Kompirača, Ornica (vinogradi), Rosulje (njive), Kozinska (njiva), Trnovača i Topolovača (njive). Mnogi ovi i drugi nazivi ukazuju na to,kako su umesto šume, urina i livada postajale njive i voćnjaci. Selo je imalo i prostranu utrinu u Jelenjaku, koja je pretvorena u zadružni voćnjak.

Starine i tip sela.

Staro naselje je bilo u Starom Selu, pored reke, gde se vide ostaci groblja i crkvišta. Odatle se stanovništvo, zbog veće sigurnosti, pomeralo po obodu, gde je bilo uslova za poljoprivredu i voćarstvo. Najpre su tu pojedinačno podizane kuće, oko kojih se vremenom razvijala grupa naselja po srodnosti, koje nazivaju „bregovi“: Palurski Breg,Čajića Breg, Boškovića Breg i dr. Osim toga, u Dobroljupcima se izdvajaju dva dela: Padine i Panjevac, koje deli korito Vratarnice.
U novije vreme se formira i treći deo u ravni, koji postaje privredno-saobraćajno središte. Tu, u Reci, pre Drugog svetskog rata je postojala „Pecara“ za šljive. Nakon rata na ovom mestu je podignuta osmogodišnja škola, tri prodavnice, zatim, po dve kovačke i potkivačke i jedna automehaničarska radnja. Osim toga, ovde pojedinci iz sela podižu i nove kuće. Na taj način reka postaje središte ne samo Dobroljubaca nego i još nekih susednih sela.

Postanak sela i poreklo stanovništva.

I pored toga što su Dobroljupci staro naselje, njegovo današnje stanovništvo je relativno novijeg datuma. To su manji rodovi, koji su se doselili, počevši od kraja 18. veka, iz raznih krajeva.

-Kršani, Nikoljdan. Njihov predak je došao iz Krive Reke – Kopaonik a tamo se doselio iz Crne Gore. Došla su tri brata u Dobroljupce i naselili se u Jelenjak, mesto Krš, po čemu su nazvani Kršani. Odatle su se pomerili bliže Vratarnici.
-Punoševci, Nikoljdan, su po poreklu složeno bratstvo. Jedna grupa vodi poreklo od Kršana a druga od udovice Milje, koja se preudala za Punoševića kod Trstenika i dva sina iz drugog braka (Jovana i Petra) dovela u kuću sina iz prvog braka, koji je uzeo prezime Punoševac. Ova grupa, od udovice Milje, slavi Tomindan.
-Komatovići, Sv. Đorđe i Sv. Pantelejmon. Predak doseljen iz Odžaka, kod Trstenika, a daljim poreklom su iz Ibarskog Kolašina (Brnjaci), gde i danas žive Komatovići. Njihov predak je u Odžacima ubio Turčina i zbog toga pobegao u šumu „gde ga niko neće naći“. Broje od tada pet kolena: Dragi (50 godina), Konstantin, Radoš, Pavle i Radojica.
-Stamatovići, Lazarevdan. Kažu da su se doselili iz Crne Gore.
-Mitrovići, Mitrovdan. Predak se doselio iz Osredka – Kopaonik.
-Petrovići, Aranđelovdan. Predak se doselio iz Sudimlje.
-Todorovići, Aranđelovdan. Predak Todor doseljen iz Crne Glave – Kopaonik pre pet kolena: Milisav (46 godina), Radič, Milan, Cvetko i Todor. Najpre su se naselili u Varinama – Župa.
-Čajići, Stevanjdan. Predak Simon doselio se iz Čajetine, blizu Raške. Od tada broje pet kolena: Slobodan (48 godina), Miljko, Obrad i Simon.
-Miljkovići* su se doselili iz sela Igroša – Kopaonik
-Smiljkovići, Tomovići i Živadinovići, Đurđevdan, potiču od tri brata – Živka, Tome i Živadina – doseljeni iz Osredka – Kopaonik pre četiri kolena.
-Perići, Nikoljdan. Predak Novica se doselio iz Osredka – Kopaonik pre četiri kolena: Budimir (40 godina), Radomir, Dimitrije i Novica.
-Pejići, Lučindan i Markovdan. Predak je među prvim naseljenicima došao iz okoline Novog Pazara. Imaju rođake u Dašnici i Navacima (Župa). Kažu da su slavili Đurđevdan, babinu slavu, jer su „preko nje došli na miraz“.
-Markovići, Sv. Đorđe. Predak Marko pobegao od Turaka iz Počekovine kod Kruševca, pre pet kolena: Dušan (40 godina), Momčilo, Radenko, Veličko i Marko.
-Krcići, Sv.Đorđe, Predak je iz Rogože u Metohiji, Isti su rod sa Šljupićima, koji su se odavde iselili u Novake – Župa. Krcići su najpre bili naseljeni u blizini groblja, pored Vratarnice, pa se docnije pomerili u stranu. Jedna kuća se iselila u Đurđevac, kod Blaca – Toplica.
-Palurovići-Paluri, Sv.Đorđe, su poreklom iz obližnjeg sela Žilinca – Rasina. Naseljavaju čitav jedan kraj – Palurski breg u Dobroljupcima.
-Perjančići, Stevanjdan. Predak doseljen iz sela Batota – Kopaonik. Zbog osobite hrabrosti u bici na Jankovj Klisuri dobio je prejanicu.
-Boškovići*. Predak došao, preko Batota na Kopaoniku, iz Crne Gore.
-Mitrovići, Sv. Đorđe. Predak doseljen iz Osredka – Kopaonik.
-Đurđevići, Sv.Ćirik. Predak doseljen iz Latkovca – Župa. Kažuda su poreklom, kao gotovo svi Latkovčani, iz Crne Gore.

*Ne kaže se koju slavu slave.

IZVOR: Prema knjizi Milisava Lutovca „Župa Aleksandrovačka“. Priredio saradnik Porekla Milodan.