Poreklo stanovništva sela Šekular, opština Andrijevica. Stanje iz 1903. godine. Prema istraživanju popa Bogdana Lalevića i Ivana Protića „Vasojevići u crnogorskoj granici”. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić.
Na severoistočnoj strani od Velike, na 2 sahata daljine, preko planine Prijedola, nalazi se Šekular. On leži na dosta strmim stranama planina: Prijedola, Mokre i Kukaljskog Brda, a s obe strane Šekularske Rijeke, koja se u donjem toku, na ime kroz Rijeku Marsenića, zove Rijekom Marsenića.
Selo je dugačko (i.—z.) jedan i po sahat, a široko (s.— j.) 1 sahat.
Zemljište je u Šekularu podvodno, a plavi se od Šekularske Rijeke i potočića, koji kroza nj teku. Ali gornji deo sela je pri planini, te nema potrebe da se plavi. Ovde u gornjem delu oko kuća su mesto voća četinari, dokle u donjem delu, u Mezgaljama, ima dovoljno voća i dosta je župno.
Planina im je Mokra, daleko 3 sahata. Od planine im je oduzet veći deo i pridat Turskoj.
I Šekular se računa kao jedna celina, jedno veliko selo, u kome ou manja sela: Mezgalje, Ulica, Ćetkoviće, Rmuše, Ograne i Radmuže, ali su i ovde, kao i u pomenutim celinama, kuće tako izmešane da bi bilo zaludno postavljati granicu među ovim selima.
Poreklo familija
U Šekularu ima 255 kuća sa 1619 stanovnika. Stanovnici su svi Šekularci, osim 30 vasojevičkih kuća u Mezgaljama. Šekularci su staro srpsko pleme, koje se, po pričanju, ovde naselilo još pre Kosova i od tada pa do danas nije nikako plaćalo Turcima danak. Oni se dele na manja plemena, kao: Živkovići, Rmuši, Ćetkovići, Dašići, Jašovići, Radmuži, Vajmeši itd. Od Vasojevića u Mezgaljama su: Deletići, Kastratovići i Radunovići.
U selu ima 5 grobalja: u Mezgaljama, Radmužu, Rmušu, Stranama i kod crkve.
Sela: Trešnjevo, Čoeča Glava, Trepča, Rijeka Marsenića, Seoce, 14 kuća na dnu Jelovice (Gornjoseljani-Ustaši) i šekularska opština pripadaju trebačkoj kapetaniji, koja ukupno ima 595 kuća sa 3438 stanovnika. Po popisu od 1899. godine u ovoj nahiji ima 2762 kuće sa 16591 stanovnikom, od kojih je muških 8780, a ženskih 7811. Pismenih muških 2027, a ženskih 97. Vasojevička Nahija je podeljena na 8 kapetanija: ljevorečka, kraljska, zabrdska, trebačka, velička, polimska, konjuška i andrijevička, kojima upravljaju kapetani, a celom nahijom upravlja okružni sud sa sedištem na Andrijevici. Narodne vojske ima 6 bataliona, nad kojima su komandiri, a nad svom je vojskom brigadir, sa sedištem na Andrijevici. Osnovnih škola, koje privatnih koje redovnih, ima 8, i to u: Lijevoj Rijeci, Barama, Rijeci Marsenića, Šekularu, Velikoj, Polimlju, Konjuhu i na Andrijevici, sa 11 učiteljskih snaga. U crkvenom pogledu ova je nahija podeljena na trinaest parohija. Imaju tri crkve: saborna na Knjaževcu do Andrijevice, ljevorečka i konjuška. Kolskih putova u Vasojevićima nema, a glavni su konjanički i pešački putovi ovi: od Berana uz Lim preko Andrijevice i Polimlja do Velike; od Andrijevice uz Kralje preko Trešnjevika, niz reku Drcku, pa uz Taru, preko Raškova Guvna niz Lijevu Rijeku i preko Vjeternika k Podgorici. U Podgoricu idu još dva letnja puta: jedan preko Štavne, a drugi preko Carina. Za Kolašin su letnji putovi preko Lise i uz Gradišnicu, a zimnji je onaj preko Trešnjevika. Osim ovih glavnih putova svako selo ima svoje putove k planini, komunu, drugome selu, voznike, putove, koji vode glavnome putu i putiće kroza selo.
IZVOR: “Vasojevići u crnogorskoj granici“, pop Bogdan Lalević i Ivan Protić, SKA, Beograd, 1903. (str. 596). Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić
5. decembar 2017. u 18:23
Rade Brakočević
Srđane,
Pregledom dostupne literature utvrdio sam da se za porijeklo Kostića iz Smilova Laza ili “Cmilova laza” na planini Rogozni (20. kilometara od Novog Pazara) navode sledeći podaci:
– Komnjen Kostić kaže: “doseljenih iz Lopata iznad Lijeve Rijeke kod Podgorice iz Crne Gore. Tu su živela braća Kosto i Marko, sinovi Milenka, čiji potomci slave svoju krsnu slavu Svetog Jovana 20.januara”. To Vam je sigurno poznato, jer je riječ o knjizi Smilov Laz.
Etnolog Petar Ž.Petrović piše: “Lopaćani, Kostići 10.k. Sv.Jovan doselili se pre dvesta godina iz Lopata u Šekularu, starinom su iz Morače; prezivaju se po pretku Kosti; oni su isti rod Lopaćanima u Bubama pod Rogoznom, Smilovcima u Vrbolazima, Bačanima u Kamenici na Ibru, Živoderima, Trebiću i Kaljinu, Đurovićima u Manasima, Kostićima u Trnavi, Petronijevićima u Vračevskom Docu, Simovićima u Vitkovu, Ristovićima i Radonjićima u Prćenovi”.
Lopate su u Lijevoj Rijeci. U Šekularu nema mjesta Lopate. Slava plemenskih Vasojevića je uglavnom Aranđelovdan. Slava starih Šekularaca: potomaka Daše Šekularca, Vuka Ljevaka i Radmuža je Sv. Jovan 20. januara po novom kalendaru.
Opet neki navode i Bjelopavliće kao porijeklo Vaših Kostića.
Više puta sam odgovarao na ovom portalu o porijeklu nekih rodova “Lopaćana” a u vezi sa Šekularom.
Predlažem da uradite dnk test po muškoj liniji. Javite se na adresu:[email protected] i (raz)riješite pitanje porijekla. Tako se dolazi do saznanja od kojeg ste plemena iz Crne Gore, ili ste nekog drugog porijekla.
To uradite što prije, jer sam neđe pročitao da u selu Smilov Laz, sada niko ne živi.
Lijepi pozdravi!
7. decembar 2017. u 16:37
Srdjan
Taman tako.Niti su Lopate u Šekularu, niti je Jovanjdan Vasojevska slava.Negdje sam procitao da smo iz Bjelopavlića, pa ponekad I iz Morače, a nekad I od Cetinjskog kraja.Takodje sam u jednoj knjizi pročitao da smo na Rogoznu stigli preko Murina kod Plava.Inače jedan moj stariji rodjak je pominjao Baraće tj. da smo sa njima stigli na Rogoznu.Trazio sam I o njima, ne bih li preko njih odgonetnuo, ali ih nisam nigdje pronašao.
Pitanje za Vas Rade, kako mogu doći do te knjige o Smilovom lazu I da li možete pogledati ima li išta u knjigama o Baraćima.
Srdačan pozdrav!
8. decembar 2017. u 20:02
Rade Brakočević
Srđane,
Ja sam naveo konkretne podatke o knjigama gdje se pominju Kostići i Smilov Laz. To za cetinjski kraj nijesam nalazio, jesam za Murino između Andrijevice i Plava. Pogledajte knjige, koje navodite uopšteno.
Je li Vaše prezime Kostić?
Knjiga Smilov Laz, autora Komljena Kostića objavljena je 2016.g u Kragujevcu, u tiražu od 250 primjeraka. Monografija je izdata u Biblioteci Hronike Sela Kulturno Prosvetne zajednice Srbije. Knjigu nemam. Nijesam uspio da kontaktiram autora. Potražite je u nekoj biblioteci.
Srđane, predložio sam da uradite dnk test. Vi ništa ne kažete za to? Rekoh, genetička genealogija, daće odgovor
Pitate me za Baraće. Čitajte literaturu o Ibarskom Kolašinu, Raškoj, Novo Pazarskom kraju. Mene interesuju iseljavanja iz plemena i kraja Šekular, i šire, nekadašnjeg vojvodstva Šekular, na šta se i odnosi ova tema. Možda su vaši preci živjeli nekada u Šekularu, ili su bili proseljenici kroz Šekular?
Pomenuste Baraće. To je često prezime. Konkretno, znameniti episkop Sava Dečanac (1831-1913) je iz Gnježdana na planini Rogozni između Leposavića, Novog Pazara i Raške. Krsna slava Baraća je Sv. Nikola. Ovi Baraći smatraju da su starinci u ovom kraju. Sava Dečanac, meni posebno je drag, kako zbog svojih djela ( koje preporučujem da pročitaš) tako i njegove ukupne aktivnosti, npr. zastupnik porobljenih Srba iz Stare Srbije i Makedonije na Berlinskom kongresu 1878. i dr.
Ponavljam, dnk test po muškoj liniji.
Lijepi Pozdravi!
8. decembar 2017. u 20:12
Rade Brakočević
Srđane, imam molbu piši ćirilicom, da te cio svijet razumije. Ako si porijeklom sa Rogozne, moraš to poštovati zbog episkopa Sava Dečanca, njegovih spisa Stradanje Stare Srbije i Makedonije i dr.
10. decembar 2017. u 21:42
Srdjan
Hvala Rade za informacije!
Nek je slava precima, mučenički je to narod tamo!
Moj čukunđed je otišao iz Smilova Laza, pa je moj prađed promijenio prezime, jer su ih upisali bez da ih iko išta pitao kao Smilovci, znači ne ni kao Kostići nego toponimski kao Smilovci.Radi se o selu Vrbolazi podno manastira Đurđevi Stupovi.Tako da su u tom selu živjeli moji Jankovići (po Janku Kostiću) i Smilovci više kuća i istog roda od Kostića sa Rogozne.Svima je slava sv.Jovan.Prateći naše rodove i sva nastala prezimena svima im je zajedničko da se zovu Lopaćani.Sjećam se kao dijete jednom da su stari pričali i uho mi zaparala ta riječ.Bila mi smiješna tad, dijete ka dijete:).Inače obretoh se na temi Šekulara jer kod Lutovca u knjizi pročitah za ove moje bratsvenike da se pominje kod svih upravo taj pojam, a i slava je odgovarajuća.Koči me samo nepoznavanje prezimena s kojim dođoše preci Kostića na Rogoznu.Što se tiče DNK analize uraditi ću je jer me interesuje i dalje porijeklo, jer ova slavenska priča kao dominantna u strukturi gena mi ne pije vodu.Toliko da ne dužim više, srdačan pozdrav Rade, svako dobro!
31. januar 2018. u 13:45
Šekularac
@ Rade Brakočević
Još pre dve-tri godine, kada mi je dopala ruku knjiga M. Lalića Međuratmo književno stvaralaštvo (1935-1941) u izdanju Komova i Udr. pisaca Krag., hteo sam da Vam skrenem pažnju na nju (ukoliko je već niste nabavili) zato što se sam Lalić u svom memoarskom tekstu, a u kritičkom osvrtu Mile Med. Stef., veoma toplo i zahvalno izražava o Joksimu Brakočeviću iz Šekulara. Knjigu sam ponovo čitao ovih dana pa, ako je nemate, mogu Vam tih dvadesetak redova prekucati ovde. Poz.
31. januar 2018. u 21:56
Joksim
Poštovani Šekularac,
Veliko hvala, za ovo podsjećanje. Rano preminuli Joksim je moj rođeni stric. Rođen je u Šekularu 4. aprila 1912.g, a upokojio se 29. juna 1937.g. na Fruškoj Gori.
Između ostalog, bio je jedan od osnivača, član uređivačkog odbora i jedno vrijeme glavni i odgovorni urednik “Svetosavlja”, lista studenata Pravoslvnog Bogoslovskog fakulteta u Beogradu. Godine 2015. otrgao sam od zaborava njegove članke objavljene u “Svetosavlju”. U priređenoj publikaciji Joksima Brakočevića, O misionarstvu i saradnji među pravoslavnim narodima, nalazi se i i meni posebno drago sjećanje Mihaila Lalića iz njegove knjige: Epistole Seniles – Staračke poslanice, SKZ, Beograd,1995.1995.g. Na promociji moje knjige, Lomni Šekular… u Kragujevcu, knjigu Mihaila Lalića su mi poklonili iz Udruženja pisaca Kragujevca. Mislim da se radi o knjizi, koju vi pominjete.
Kakva slučajnost? Upravo, ovih dana, i baš danas preslišavam sebe, ponovo čitajući neke stare zapise o Šekularu i Gornjem Polimlju.
Obradovali ste me!
Moj mejl: [email protected]
Srdačni pozdravi!
16. april 2018. u 13:12
Rade Brakočević
U petak 20. aprila 2018. godine u 19. časova u sjedištu Crnogorsko Hercegovačkog pokreta – Bulevar Milutina Milankovića 120d na Novom Beogradu održaće se promocija knjige Hronika Šekulara protojereja Andrije Popovića (1869 – 1943).
Svi zainteresovani za porijeklo iz plemena i kraja Šekular – Gornje Polimlje Crna Gora dođite i upoznajte se sa rukopisom proto Andrije Popovića Vukoljevakovića iz poznate svešteničke kuće, koja je davala sveštenike Šekularu, Veliki – Gornjem Polimlju, Metohiji, Azanama – Gornji Bihor, Suodolu- Pešter, Toplici… U knjizi se govori i o naseljavanju u Metohiju i Kosovo i iseljenim Šekularcima…
18. novembar 2019. u 12:47
Miki
Može li mi neko reći nešto o Dašićima iz Brezojevice,da li oni pripadaju Vasojevićima ili Šekularcima?
5. decembar 2019. u 11:21
Draško Dašić
Da si mi pozdravljen Miki!
Svi Dašići, ma gde bili i raselili se, potiču iz Šekulara i svrstavaju se u stare Šekularce i svetkuju Svetoga Jovana Krstitelja 7. po julijanskom, to jest’ 20. januara po gregorijanskom kalendaru. Pročit’o sam od naših plemenskih istoričara na ovome forumu da postoji, il’ je postojao neki mali rod Dašića u Zmijanju kod Banjaluke i oni praznuju, ako se dobro sećam, Svetoga Nikolu.
3. januar 2020. u 22:42
Draško Dašić
Pozdrav i poštovanje svim šekularskim saplemenicima!
Obaveštavam vam da sam učetstvovao u novogodišnjem DNK testiranju i da je moja haplogrupa:
I2 > I-Z17855
9. januar 2024. u 13:27
Dašići sada Simići
Od Sime Dašića (1826 – 1879), koji je držao vuno-vlačaru na reci u Šekularu, zaseok Lug, su nastali Simići iz Donjeg Grgura i Kaševara kod Blaca u Toplici. Simu ubijaju turski pljačkaši u Šekularu.
Simini sinovi Dimitrije Simić (1844 – 1904) sa sedmoro dece i Mladen Simić (1849 – 1916) koji je imao petoro dece, između 1879 i 1880 godine u majčinom rodu menjaju slavu na svetu Petku (27.10) po crkvi koja se nalazi u Čečevu kod jezera Gazivode. Iz Čečeva po oslobođenju Toplice, prelaze Kopaonik i nastanjuju se sa druge strane planine u Grguru. Danas postoji bar 500 njihovih potomaka Topličana.
Jedan od poznatijih potomaka je glumac Dušan Janićijević (1932 – 2011) iz Donjeg Grgura, koji je glumio u filmu Marš na Drinu iz 1964 godine. Dušanova baba Stamena je iz kuće Simića.
Josif Simić (1900 – 1960) je 1917-te bio u Grgurskoj četi Topličkog ustanka, gde se pod komandom Koste Vojinovića borio protiv Bugara. Bugari su za vreme Topličkog ustanka spalili sve kuće u Grguru, pa i kuće Simića i pobili koga su mogli.
Mladenov sin Bogdan (1899 – 1939) je bio pripadnik čuvenog Gvozdenog puka i preživeo je oba Balkanska rata kao i Veliki rat. Njegov otac, stari Mladen je znao sa travama i uspešno je lečio Grgurce iz Gvozdenog puka od tifusa. U tadašnjoj Staroj Srbiji, današnjoj Severnoj Makedoniji, Gvozdeni puk zaustavlja Bugarsku vojsku i čuva odstupnicu Srpske vojske koja se povlači preko Prokletija. Mladena ubijaju Bugari.