Poreklo stanovništva naselja Osaonica, opština Trstenik – Rasinski okrug. Prema knjizi Momčila R. Todosijevića „Podgočka naselja trsteničkog kraja“, izdanje Beograd 2008. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj naselja.
Osaonica je prigradsko naselje spojeno sa Trstenikom. Nalazi se jugozapadno od Trstenika, na visini (175-260m), razbijenoj terasi iznad desne aluvijalne ravni Zapadne Morave i njene pritoke Popinske reke, a između Stražbe (320m), Ćosovca (331m), Jagodinog brda (416m). Atar Osaonice graniči se sa atarima naselja: Trstenik (sa istoka i jugoistoka), Popina (sa juga), Dublje i Štulac (sa zapada), Grabovac i Zapadna Morava (sa severa).
Tip naselja.
Naselje je poluzbijenog drumskog tipa. Osaonica se sastoji iz tri dela, koji nisu grubo odvojeni. Najveći deo je celina, a dva zaseoka su blago odvojena: zaseok Stražba i naselje pored Starog puta, prema Popinskoj reci, (Cigansko naselje).
Postanak naselja, ime i istorijat.
Osaonica je staro naselje. Prvobitno naselje vezano je za kastel i srednjovekovni srpski grad – Stražbu, koji je kontrolisao prolaz na starom rimskom putu. Za vreme turske vladavine predstavljala je značajno naselje: prvo kao derbedžinsko naselje, zatim naselje za izradu brodića i naselje “mala palanka”.
U jednom periodu naselje je postalo pogranično mesto između Austrije i Turske, kada je dobilo značaju geopolitičkom smislu. U Prvom srpskom ustanku ovo naselje imalo je privredni i strateški značaj. To je odlučilo da se Pavle Cukić, kao vojvoda župski, nastani u njemu.
Zabeleženo je da je naselje 1784. godine imalo: 43 turske kuće, 17 hrišćanskih kuća, 2 hana, jednu džamiju, 2 kafane i 2 pekare.
Ime naselja u prošlosti je menjano: Stražba, Brodska, Osaonica i Stara čaršija. Nekada su odvojeno vođena kao dva naselja, Osaonica i Stražba. Centar naselja bio je smešten na širem delu prostora, tamo gde se ukrštaju magistralni put Trstenik – Kraljevo i Osaonička reka. Ispod sadašnje Magistrale, na zaravni leve obale Osaoničke reke, nalazila se pijaca ovog naselja. Tu su meštani, pri obradi zemlje, nalazili po neki stari novčić i postavljenu tursku kaldrmu.
Na vrhu naselja Stražba, govorili su stari meštani, ako se jako udara pojavljuje se zvuk, kao da je ispod šupljina. Pretpostavlja se da je i tu bilo staro rimsko utvrđenje kao što je Jerinin grad na drugoj strani Zapadne Morave, ili bar neka osmatračka kula. Tako je kontrola prolaza kruševačkom kotlinom, ovde na sutesci, bilo potpuno pod nadzorom snaga koje su obavljale kontrolu prolaza.
Iz sačuvanih dokumenata vidimo da je u Osaonici 1784. godine bilo većinsko tursko stanovništvo. U vreme Hadži Prodanove bune 1814. godine svi Turci su napustili Osaonicu. Tada, zbog odmazde, spaljene su turske kuće i džamija. Iz vremena turske okupacije nema arheoloških tragova.
Osaonica kao čaršija imala je institucije koje nisu imala druga naselja: zanatske radnje, mehane, džamiju i sl. U Prvom srpskom ustanku dobila je Poštu (mezulanu) 1811. godine
Vode.
Osaonička reka ima, u gornjem toku, veći broj rečica i potočića koji potiču od izvora. Najpoznatiji je Hajdučki izvor. Jedan deo atara, ispod Stražbe, podvodan je pa se tu nisu sejale žitarice, već je taj deo bio pod livadama. Tu ima velike količine podzemnih voda na malim dubinama, pa se u jednom periodu osamdesetih godina 20. veka razmišljalo da Trstenik te vode koristi i dovede kao pijaću vodu.
Komunikacije.
Kroz Osaonicu prolazi magistrala Kruševac – Kraljevo i ona je veoma u upotrebi ovog sela, a ostali putevi, koji su zrakasto raspoređeni, idu samo do zaseoka i grupe kuća. Stari put, koji ide kroz Cigansko naselje, napušten je kao magistrala, jer dvaput prelazi preko pruge, pa sada služi kao ulica. Taj put je bio veoma prometan, privlačio je ljude da se ovde naseljavaju. U Osaonicu od Drugog srpskog ustanka bilo je doseljavanja ali i odseljavanja, najčešće u Trstenik. To je neprestano teklo do danas. Doseljavalo se iz Župe, sa Zlatibora, Goča, iz Crne Gore. Na magistrali ima, na pomenutim rečicama, tri ćuprije i četvrta na kraju atara, na Popinskoj reci.
Romi u naselju.
Posle Drugog svetskog rata veliko doseljavanje izvršeno je u Osaonicu, zbog zapošljavanja u “Prvoj petoleci„. Ovde je prisutno i veliko naseljavanje Roma. U romsko naselje blizu “Petoletke„ doseljavali su se Romi po rođačkoj liniji, najviše su dolazili zetovi sa porodicama. Na lokaciji na zapadnoj strani, pored Starog puta, doseljavaju se Romi iz različitih mesta. Ta dva naselja Roma veoma se međusobno razlikuju. Romi u naselju bliže “Prvoj petoleci„ bolje su se prilagodili sredini: ima dosta zapošljenih, bave se muzikom, osnivaju svoja društva i udruženja, bore se za svoj status u sredini gde žive. Oni su starosedelačko stanovništvo, decu svoju školuju.
Druga grupacija Roma, pored Starog puta, koristila je slobodan prostor i od 1960. godine imaju vrlo intezivno naseljavanje. Oni su pokretljiviji. Bavili su se izradom predmeta od drveta: vretena, pribor za jelo, karlice i korita. Poznati su kao “koritari„. Oni su masovno otišli na rad u inostranstvo. Njihova deca teže pristupaju pohađanju škole. Radom u inostranstvu obezbedili su sredstva i izgradili i uredili stambene zgrade.
Sve do 1956. godine postojao je slobodan, nenaseljen prostor između Magistralnog puta i brda, koje se odmah strmo diže. Taj prostor je bio podvodan i vlažan, ali zapošljeni u Trsteniku, najviše u “Prvoj petoletci” brzo su taj prostor naselili, izgradili kuće i formirali dosta mala i uzana dvorišta.
Pripadnici Roma, između dva sv. rata, bavili su se muzikom i kovačkim zanatom.
Školstvo i ostali podaci o naselju.
Osaonica je dobila školu 1813. godine. Ovde je škola radila dok konačno nije preseljena u Trstenik, jer je pre toga naseljen Trstenik kao varoš. Zabeleženo je da 1898. godine naselje ima 66 pismenih muškaraca i tri pismene žene, što je 20% od populacije.
Škola je ponovo otvorena u privatnoj kući Blagoja Vukadinovića, 1922. godine. Prvi učitelj bio je Borisav Đorđević.
Godine 1978. otvoren je Dečji vrtić.
Neposredna blizina Trstenika učinila je da sve institucije pređu u Trstenik pa su okupljanja po mnogim značajnim pitanjima obavljana u Trsteniku. Ali zbog specifiče strukture stanovništva, po nacionalnom i etničkom sastavu, jer ima 36 domova Roma, ovde su Romi vršili okupljanja u neke institucije.
Osnovali su, 1951. godine, KUD “Ivo Lola Ribar“ koje je okupljalo Rome, omogućavalo im je da iskazuju svoja umeća u muzici, igri i glumi. Duga je tradicija okupljanja Roma na ciganskim zabavama, sa dobrim programom, sa gostima iz cele Srbije.
Birali su i lepotice za određenu godinu.
Nadareni muzički Romi formirali su duvački orkestar i vrlo brzo savladali potreban repertoar, koji im je bio potreban za nastupe. Orkestar je 70—ih godina 20. veka bio pri Vatrogasnom savezu Trstenik, a finansirala ga KPZ Trstenik. Rukovodilac i dirigent je bio Dušan Petrović.
KUD “Ivo Lola Ribar“, tradicionalno, 14. oktobra svake godine, u čast dr Save Stanojevića, organizuje Turnir u malom fudbalu “Doktor Sava Stanojević”. Učestvuju ekipe Roma iz cele Srbije.
Ostali deo omladine uključen je u kulturna i sportska društva u Trsteniku. Meštani su neka društva formirali i u Osaonici. Tako je SD “Osaonica” registrovano 8. 02. 1977. godine, SD “Stara čaršija” 12. 08. 1994. godine, a odgovorno lice je Sulejmanovski.
SK odgajivača golubova „Ljuba Mikić Cukan“ registrovano je 31. 01. 1990. godine, a odgovorno lice je Ristić Dejan.
Iako je stanovništvo višenacionalnog sastava, po veri je pravoslavno. Postoje dva verska obeležja, Dva zapisa. Jedan se nalazi u Romskom naselju, a drugi u dvorištu škole.
Seoska slava (bogomolja) je Treća Trojica, a Romi slave još i 14. oktobar, kada su 1942. godine spašeni od odmazde Nemaca i Bugara.
Meštani sela sahranjuju se u dva groblja. Jedno je istočno prema Čairima (kod Strelišta), na Desnoj obali Ciganskog potoka. Drugo groblje je na strani brda Stražbe. U ovom groblju ima dosta grobnica i pokrivenih i ograđenih grobova. To su najčešće grobna mesta Roma “koritara„, koji su na privremenom radu u inostranstvu.
Naselje Osaonica, kao prigradsko naselje, sa zakašnjenjem je počelo da uživa blagodeti tehnoloških dostignuća. To je zbog sporog organizovanja meštana da vode neke zajedničke poslove oko gradnje u naselju. Zbog toga su električno osvetljenje dobili tek 1963. godine. Centralno vodosnabdevanje dobili 1987. g. sa izvorišta “Zvezdan„ i “Prnjavor„ a Delimičnu kanalizacionu mrežu tek 1997. godine. Telefonske veze naselje ima od 1998. godine.
Poreklo stanovništva.
-Veličkovići
Predak Veličkovića je sa Golije. Pre doseljenja u Osaonicu preci su im bili u selu Stanišinci. Nije se moglo utvrditi da li su Miladin, Pavle i Cvetko sinovi Stevanovi ili Jovanovi (Josip) ili, kako potomci kažu, Veličkovi. Ljubiša i Milosav su najpoznatiji u familiji. Ljubiša ima zlatarsku radnju, registrovanu 1993. godine. Sa članovima porodice proizvodi i prodaje nakite od zlata. U mlađim danima bavio se boksom. Milosav je rođen 1937. godine, završio Visoku industrijsko–pedagošku školu u Rijeci. Radio je u Rijeci u Brodograđevinskoj školi i u Školskom centru u Trsteniku. Bio je profesor Tehničkog školskog centra u Kruševcu, a od 1. septembra 1981. godine biran je u zvanje predavača u Pedagoškoj akademiji u Kruševcu za nastavni predmet Tehničko obrazovanje. Bio je direktor Tehničke škole u Kruševcu. Sada, kao penzioner, živi u Kruševcu.
Slava: Sv. Nikola.
Broj domova: Trstenik 2, Osaonica 2, Novo Selo 1, Kruševac 1, Obrenovac 1.
– Vuletići
Nije poznato odakle su doseljeni. Možda su i starosedeoci. Prvi je zabeležen Miloje, od koga se vodi porodično stablo. Mihajlov sin Vladan poginuo je u Prvom sv. ratu. Veliborov Vojkan, diplomirani je inženjer mašinstva. Sa bratom Nenadom formirao je firmu VSP „Metaloproizvodnja“, proizvodi pumpe i cilindre. Firma radi od 2001. godine. Proizvodnju organizuje u Medveđi. Ima oko 25 zapošljenih. Oko 99% proizvedenog izvozi u inostranstvo.
Slava: Sv. Arhanđel.
Broj domova: Osaonica 3, Kosovska Mitrovica 1.
– Karavilići
Karavilići su dosta rano naseljeni u Osaonici, jer ih ima u popisu 1822. godine. Doseljeni su iz okoline Aleksandrovca (Župa).
Slava: Sv. Nikola.
Broj domova: Osaonica 2.
– Košutarci
Jedna je od najstarijih familija doseljenih u Osaonicu (zaseok Stražba). U Prvom sv. ratu poginula su dva Todorova sina: Periša i Ljubodrag. Milan Dušanov osvojio je treće mesto u Jugoslaviji u takmičenju metalaca Srbije.
Slava: Sv. Alempije Stolpnik.
Broj domova: Osaonica 2, Beograd 1.
– Ivanovići
Vrlo rano su ubeleženi u Osaonici, o čemu govori toponim Ivanovicki potok. Najstariji u arhivskoj građi i najpoznatiji od potomaka je Trifun. Trifun je beležen i sa prezimenom Jovanović. Ivanovići sebe smatraju starosedeocima Osaonice.
Slava: Sv. Petka.
Broj domova: Osaonica 3, Trstenik 3.
– Milićevići
Nije poznato odakle su doseljeni. Pojavljuju se sa prezimenom Košutarac. U arhivskoj građi prvi se sreću Ilija i sin Janićije (rođen 1842. god.) i Filip (rođ. 1785. god.) i sin mu Pavle, rođen oko 1830. godine. Predak Milićevića, Stojan, vratio je dug Manastiru Sv. Roman (12.500 groša), iznos koji je dao Turcima, da otkupi Stevana da ga ne nabiju na kolac kao njegovog oca i brata. Od poznatijih Milićevića je lekar primarijus Aleksandar Milićević. Životni radni vek proveo je u Trsteniku. Bio je direktor Doma zdravlja u Trsteniku i Medicinskog centra u Kruševcu. Poznat je i kao Društveni radnik. Radio je u humanitarnim organizacijama: Crvenom krstu i Odboru za dobrovoljno davanje krvi. Izučavao je i prikupljao građu o zdravstvu u Trsteniku. Napisao je knjigu o dr Savi Stanojeviću, koji je spasio trsteničke Rome od nemačke odmazde 1942. godine.
Slava: Sv. Petka. ‘
Broj domova: Trstenik 1, Osaonica 3, Beograd 2.
– Mikići
Nema sećanja da su doseljeni. Pojedinci smatraju Da su starosedelačka familija. Milanov sin Mile bio je atletičar dugoprugaš, koji je odmah posle Drugog sv. rata postizao vreme na dugim stazama bolje od legendarnog Mihalića. Mikići zahvataju lokaciju Osaonice, koja je najbliža Trsteniku i sada “Prvoj petoleci„.
Slava: Sv. Nikola.
Broj domova: Osaonica 4, Trstenik 1.
– Pravdići
Predak im je doseljen iz Hercegovine. Prvi je zabeležen Mileta, a njegov najstariji sin Nedeljko, rođen je 1817. godine. Mileta, Antanasijev sin, bio je predsednik Opštine. Vasilijev Milovan bio je pomoćnik načelnika za kadrove IHP “Prva petoletka“ u Trsteniku. Milan Veljkov završio je Vojnu akademiju, pre Drugog sv. rata. Ova familija zauzima jednu staru, povoljnu lokaciju u Osaonici koja se približila Trsteniku.
Slava: Sv. Nikola.
Broj domova: Osaonica 6, Trstenik 1, Beograd 1, Kraljevo 1, SAD 1.
– Pešići
Pešići su u Osaonici starosedeoci. Prvi koga smo mogli da smestimo u rodoslov je Milutin, rođen 1912. godine. Petrov sin Nikola uživao je glas dobrog zidara pekara za pečenje hleba.
Slava: Sv. Arhanđel.
Broj domova: Osaonica 3, Medveđa 1, Trstenik 1.
– Radosavljevići
Predak ove familije doseljen je od Ivangrada. Poreklo im je od bratstva Vasojevića.
Slava: Sv. Jovan.
Broj domova: Osaonica 3, Vr. Banja 3.
– Ristići, Pavlovići
Najstarija lokacija Ristića je u Gornjem Dubiču. Najstariji je Rista, po kome su Dobili porodično ime (prezime) njegovi potomci. Preci nisu sigurni čiji je bio Ljubisav. Jedan broj porodica nosi prezime Pavlović, po nekom pretku ili je to bilo staro prezime Ristića. Napomena: Nepoznato je da li je Ljubisav bio Milanov ili Aleksandrov sin. Najviše uspeha u nauci i politici imala su braća: Svetislav i Miloš. Svetislav Ristić (Medveđa, 1924), profesor, završio je Filozofski fakultet u Beogradu. Radio je kao profesor Gimnazije u Trsteniku, zatim u novinsko izdavačkim kućama: Prosveta, Sedma sila, Službeni list SFRJ, prošavši sva redakciska mesta, od korektora do glavnog urednika. Dugo je sarađivao u književnoj periodici. Autor je više dela: “Poezija bunta i otpora“, u koautorstvu, “Mit i umetnost”, “Helenski svet„ i “Od nade do sna“. Miloš Pavlović (Medveđa) završio je pravni fakultet. Radio kao sekretar SO Velika Drenova, bio načelnik za opšte poslove SO Trstenik, predsednik SO Trstenik, direktor Osnovne banke Trstenik. Radio je, jedno vreme, u IHP “Prva petoletka” u Trsteniku, kao pomoćnik generalnog direktora za finansije. Stojan Ristić, bio je dugo direktor u Štamparskom preduzeću “Metalograf“. Miodrag Ristić (Osaonica), bio je kvalitetan sportista: igrao je rukomet i bio fudbalski golman. Vesna, Miloševa kći, završila je Prirodno matematički fakultet u Beogradu. Doktorirala je fizičko-hemijske nauke.
Slava: Sv. Lazar i Sv. Petka.
Broj domova: Osaonica 2, Trstenik 2, Medveđa 3, Beograd 10, Grabovac 2, G. Dubič 2.
Familije Roma
Doseljenje pretka Roma u Osaonicu, po nekim procenama, izvršeno je pre oko 300 godina. Romi, po tradiciji, nisu se naseljavali već su lutali i obavljali zanimanja u pokretu, gde su se samo zadržavali izvesno vreme: duže ili kraće. Živeći u pokretu, najviše su se bavili kovačkim zanatom, ali su bili i zabavljači, muzičari, pevači, igrači, krotitelji životinja, akrobati, trgovci konjima; bavili se i magijom i gatanjem. U međusobnim kontaktima uvek su govorili svojim jezikom, verno čuvali svoje običaje, pa su vekovima zadržavali sve svoje karakteristike kulture.
Trstenički Romi pri doseljenju, prvo su se privremeno nastanili i zadržali baveći se kovačkim zanatom. U drugoj polovini 19. veka pojedinci od njih su se duže zadržavali u nekim susednim mestima, gde su popravljali poljoprivredne alate i radili druge kovačke poslove. Pre 1866. godine Romi nisu popisivani u redovnim državnim popisima i zato o njima nema dovoljno podataka. Po neki podatak dobijen je pri krštavanju dece Roma. Po tome ima podataka da ih je bilo u Trsteniku, Veluću, Tulešu, Lozni, Riljcu, Mijajlovcu, Medveđi i Stublici. U većini ovih mesta su kao sezonski kovači, a negde je naglašeno da su iz Osaonice (na primer u Medveđi Vujica, kada mu se rodio sin Ljubomir). Romi su u prošlosti birali svoga kneza i on je od Roma sakupljao porez i druge državne dažbine. Evidentirano je da je u porodicama trsteničkih Roma osamdesetih godina HH veka bar jedan član bio u radnom odnosu. Romi u naselju bliže Trsteniku, “muzičari„ kako ih nazivaju Trsteničani, sociološki posmatrano veoma su prilagođeni sredini: nema među njima netrpeljivosti i svađa, deca pohađaju školu, prihvataju dodeljene stanove u Trsteniku, na poslu su prihvaćeni dobro od radnika, supruge Roma korektno pomažu zapošljenim porodicama u sređivanju i čišćenju stanova. Ovi Romi uživaju ugled među svojim pripadnicima širom zemlje. Vujičić Milorad biran je za predstavnika Roma u mnogim institucijama. Vasić Miloš vodi ULR. Miroslav Mihajlović je pesnik Roma. Ćerka Miroslava Mihajlovića, Aleksandra, završila je Pozorišnu akademiju u Prištini i uspešna je y tumačenju uloga u pozorištu.
U Trsteniku je otvorena kancelarija Regionalnog udruženja Roma Srbije. Naselje Roma živi jednim skromnim urbanim životom, sa mnogo boljim standardom od Roma u drugim sredinama. Romi slave Đurđev dan. Svi Romi slave Petrove poklade. Zadržali su i svoju staru slavu Tetkica Bibija, zaštitnicu dece.
– Savići
Potiču od Save, koji se prvi sa bratom Mitrom nastanio u Trstenik, odnosno Osaonicu. Nemamo starije potomke Savine, a i dosta veliki broj, koji su nađeni u arhivskoj građi ne mogu da se uklope u porodično stablo, na primer: Savić Tanaska Dragutin rođ. 1877. godine, Savić Lazara Dragutin, Savić Lazara Pavle. Dva izvora za Svetozara imaju dva različita podatka, u jednom je sin ćorđa, u drugom Vujice. Stevan Savić – Čulja bio je kmet Roma.
– Vujičići
Vujičići su doseljeni iz Kruševca. Tradicionalno, preci im se bavili kovačkim zanatom. Najpoznatiji je Milorad. Rođen je 1935. godine u Vrbi. Završio je Industrijsku školu u Kraljevu. Najduže je radio u IHP “Prva petoletka”, u pogonu “Remont i energetika“, na održavanju elektro mreže. Ceo svoj vek proveo je na emancipaciji Roma. Zapažen je njegov rad u organizovanju i programiranju rada KUD “Ivo Lola Ribar”, društva Roma, preko koga su vođene sve akcije Roma. Biran je za delegata Drugog sv. kongresa Roma, održanog u Ženevi 1978. godine. I na Svetskoj konferenciji o holokaustu u Vašingtonu 1998. godine bio je delegat Zajednice Roma Srbije, kao i delegat Petog kongresa Roma u Pragu, 2000. godine.
– Vujičići drugi
Vujičići su jedna od starijih familija u Osaonici. Pri sačinjavanju porodičnog stabla (rodoslova) stariji preci nisu mogli biti povezani za prvog, najstarijeg pretka, pa su odvojeno dati, i ako su poreklom od istog pretka.
– Mitrovići
Mitar se doselio sa bratom Savom. Nisu sačuvana imena starijih predaka Mitrovića. Potomci su mogli povezati rodoslov tek od pretka Vuja. U rodoslov se nisu mogli povezati Mihajlo sa sinovima Radisavom i Radom, a takođe i Boško i Nikola. Živorad Milunov završio je ekonomski fakultet. Drži banku, menjačnicu strane valute.
-Mihajlovići
Predak Mihajlovića doseljen je u Osaonicu iz Vrbe. Ova familija Dala je više poznatih ličnosti. Vujica je bio na zanatu u Kragujevcu i oslobođen je streljanja, koje je masovno izvedeno 21. oktobra 1941. godine, zato što je rekao da je kovač, a oslobođeni su majstori ređih zanimanja. Bio je i delegat u više političkih organa. Vujičin sin Miroslav, rođen je u Vrbi 1952. godine. Miroslav je umetnik amater, poznat pesnik Roma. On je poetski, prozni i dramski pisac. Bavi se likovnom kritikom i prevodilaštvom. Još kao učenik sarađivao je u lokalnim listovima. U pesničkoj zbirci “Ašunero„ pesme su uporedo date na romskom i srpskom jeziku. Posebno se istakao u širenju pismenosti i svog maternjeg jezika.
– Vasići
Doseljeni su iz Podunavaca. Najpoznatiji, Miloš Vasić, likovni umetnik, rođen je u Trsteniku 1950. godine. U slikanju mu je najbliža tehnika grafika. Samostalno je izlagao 20 puta, grupno preko 80 puta. Inicijator je mnogih akcija u oblasti umetnosti. Predsednik je Likovnog udruženja Roma Srbije i jedan od osnivača KLIS–a (Klub likovnih stvaralaca) u Trsteniku. Ilustrovao je oko 30 knjiga i grafički uređivao list “Dečje Novine„ iz Beograda. Miloš je vlasnik Galerije “Art-šop“ u Trsteniku.
Romi zanatlije – linguri
Zapadno od Osaonice, sa jedne i druge strane napuštene Stare magistrale, koja je imala dva prelaza, nalazi se novoformiran zaseok koji su naselili Romi, uglavnom od 1960. godine. Meštani su doseljeni iz sela sa podnožja J astrepca. Sada manje ili nikako, ali u prošlosti se bavili proizvodnjom alatki za prediva, pletenjem korpi i izradom korita. Meštani ih zovu “koritari„, kako bi ih razlikovali od Roma drugog naselja. Manje su se prilagodili sredini, možda i zbog stalnih poslova u kojima su angažovani. Oni su masovno otišli na privremeni rad u inostranstvo. Izgradili su lepe kuće i u velikom broju izgradili i uredili dosta skupe grobnice u osaoničkom groblju, zapadno od naselja. Nisu uključeni u privredu Trstenika. Za školovanje svoje dece ne poklanjaju dovoljno pažnje. Najstarije naseljeni su Kostići.
Iz Vitanovca su doseljeni:
-Kostići (30), Obradovići (4 porodice), Đorđevići (7), Jovanovići (2), Cvetanovići (2), Vasići (2), Stanojevići (5), Anđelkovići (1).
Iz Naupara:
-Marinkovići (6), Todorovići (4), Janići (2), Jovići (2).
Iz Sezemče:
-Mikulovići (7), Radosavljevići (1), Kominovići ( 1).
U prošlosti su vrlo teško živeli. Stalno su radili ili nosili i nudili kupcima svoje proizvode. I u takvim životnim uslovima života, znali su da pomažu drugima. U Drugom sv. ratu bili su stalni pomagači i obezbeđivači hranom Jastrebački partizanski odred, koji je bio smešten na Jastrepcu.
Doseljeni u ovo naselje su:
- Stankovići, doseljeni iz Kožetina (stari naziv za Aleksandrovac Župski),
- Jovanovići, doseljeni iz mesta Veliki Do. Doseljena su braća Života i Miloš. Života (Mita) imao je sinove Radomira, Petra i Božidara. Miloš je imao sina Milana, Petar Dejana, Božidar sina Acu.
- Đorđevići, doseljeni iz Velike Plane. Janko i Darinka imali su sina Božidara.
- Orlović Todor, doseljen je iz Poljne. Njegovi sinovi su Radomir (pastorak) i Velibor.
- Petrovići – doseljeni iz Paraćina,
- Živkovići – doseljeni iz Kraljeva.
IZVOR: Prema knjizi Momčila R. Todosijevića „Podgočka naselja trsteničkog kraja“, izdanje Beograd 2008. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)