Poreklo prezimena, selo Grkinja (Gadžin Han)

Poreklo stanovništva sela Grkinja, opština Gadžin Han – Nišavski okrug. Prema knjizi Dragoljuba Simonovića „Zaplanje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Starine u selu i prošlost.

Grkinja je nakadašnje grnčarsko selo. Za vreme Prvog svetskog rata imalo je 40 grnčarskih radionica. U selu je sačuvana crkva iz 1838. godine koja je živopisana pod Turcima 1867. godine. U porti crkve nalazi se zgrada za koju se pretpostavlja da je sveštenikova kuća. U neposrednoj blizini je školska zgrada, za koju se pretpostavlja da je izgrađena krajem XIX ili početkom XX veka.

Poreklo stanovništva.

Selo Grkinja je 1878. godine, nakon oslobođenja od Turaka imalo 58 kuća i 775 stanovnika. Ovo selo je jedno od 8 zaplanjskih sela koje nije imalo spahiju. Grkinja je, prema popisu iz 1948. godine imala 240 domaćinstava i 1402 stanovnika: 1953. – 260 – 1393; 1961. – 291 – 1320; 1971. – 302 – 1101 stanovnika.

U selu žive ovi rodovi:

-Živkovcki (Drusini). Familiju je zasnovao neki Živko u XVII ili XVIII veku. Smatraju se starosedocima. Krsna slava je Aranđelovdan. Ima ih raseljenih po čitavoj Srbiji – 38 kuća. Potomci ovih rodova nose ova prezimena:

-Ilići, Živkovići, Miljkovići, Jovančini-Ristini, Miljkovi, Anđelkovići, Ranđelovići, Jovančići i dr.

-Mišinci, Aranđelovdan. Ne zna se kada je osnovan ovaj rod, pa se smatraju da su starosedeoci. Smatra se da sa rodom Živkovci potiču od istog kolena. Zna se da je odseljeno 28 kuća dok ih u selu ima 24  kuće. Potomci ovog roda su:

-Miljkovići, Pavlovići, Mišići.

-Ličkovi (Stanimirovići), Kardošovi, Toškini i Drusini su poreklom sa Kosova. Ima ih raseljenih po čitavopj Srbiji. Ne kaže se koju slavu slave.

-Miloševci (Stamekovići), Žutini (Mitići), Čvokanovi i Kapčini. Osnivač ove familije je Miloš, doseljen sa bratom iz Gornjeg Vlasa. Od njega su Miloševci a od njegovog brata preostala tri roda. U Grkinji ihima 29 kuća a raseljeno je 40 kuća. Slavili su Sv. Đorđa. Bili su najbogatiji u selu a danas su među najsiromašnijim. Imali su više od 1000 ovaca i druge stoke. Kažu da ih je Miloš prokleo zbog bahaćenja.

-Tatari (Jovići). Osnivač roda je Jovan doseljen iz sela Dejana kod Babušnice. Jedna od najmlađih familija u Grkinju, doseljeni oko 1800 godine. Slave Đurđevdan.

-Petkančini. Osnivač roda je neki Đorđe koji je doseljen iz sela Zavidince kod Babušnice, pre oko 150 godina. Rod je dobio naziv po Đorđevoj ženi Petkani, koja je bila vrlo žustra i otvorena žena. Ima ih raseljenih, najviše u Nišu. Ne kaže se koju slavu slave.

-Vranjanci (Miljkovići). Osnivač roda je Mladen. Doseljen je i z sela Ruplja kod Mačkatice u okolini Vranja za vreme Turaka. Ima ih odseljenih u Niš – 4 kuće. U selu ih ima 6. Slave Đurđevdan.

-Biljarci –Stojkovići (Džonini, Cekini). Rod je osnovao Blagoje a njegov otac  se zvao Ilija. Blagoje je doseljen iz Gornjeg Vlasa a poreklo im je iz Biljanice kod Leskovca. Po tome se zovu Biljarci. U selu ih ima 20 kuća a  raseljenih 22, od kojih jedna u Grčku. Slave Sv. Vrače.

-Miljkovci (Stanovići). Osnivač roda je Miljko sa bratom Stankom. Ovaj rod potiče od iste loze iz koje je Blagoje, koji je osnovao Biljarsku familiju. Ima ih raseljenih. Slave Sv. Vrače.

-Pešinci, Draganovi, Cupini i Velkovci. Osnivač roda je Đorđe, doseljen iz Gornjeg Vlasa dosta davno. U selu ih ima 25 koća a raseljenih 21 kuća. Slave Sv. Vrače. Od ovih rodova potiču sledeći rodovi:

-Petrovići, Jovančići, Ilići, Mitići (prizetko). Ne kaže se koju slavu slave.

-Bravinci (Stojilkovići, Giljmanci, Stamenkovići – prizetko). Rodonačelnik je Petar, prethodno su se zvali Petrovci. Petar je doseljen iz Gornjeg Barbeša. U selu ih ima 16 kuća a raseljeno ih je 20. Ne kaže se koju slavu slave.

-Bajini. Ne zna se tačno odakle su doseljeni. Loza potiče od Stamenka, koji se doselio iz Draškova Kutina, verovatno početkom XVIII veka. Ima ih raseljenih. Ne kaže se koju slavu slave.

-Canjinci i Đorčinci (Cvetkovići – prizetko). Osnivači ovih familija su Canja i Đora, doseljeni iz sela Orljana kod Doljevca. U tom selu ubili su Turčinu lovačkog psa pa ih je proterao u plaaninu, te su tako došli u Grkinju, negde oko 1750. godine. Ima ih raseljenih – od Đorčinaca i u inostranstvu. Slave Nikoljdan.

-Markovci i Marinkovi (Stojilkovići). Kao prvi potomak i njen osnivač pominje se Stojan, doseljen iz Gornjeg Vlasa za vreme Turaka. Utvrđeno je da je Stojan brat Petra i Miljka, koji su osnovali Pešinski i Miljkovski rod. Markovci imaju u selu 10 kuća i 5 odseljenih. Marinkovi u selu imaju 7 kuća. Ne kaže se koju slavu slave.

-Popovci. Kao osnivač ovog roda pominje se pop Đorđe, koji je doseljen sa Kosova. Kažu da je imao netrpeljiv odnos prema Turcima te da je ubio jednog Turčina pa pobegao u Grkinju negde u XVII ili XVIII veku. U selu ih ima 15 kuća i odseljenih 6 kuća. Tradicija sveštenstva u ovom rodu održala se do 1950. godine, kada je pop Rista umro. Ne kaže se koju slavu slave.

-Veselinovi. Osnivač ovog roda je doseljen sa Kosova. Bio je to neki pop čije ime nije utvđeno. U selu ih ima dve kuće a raseljenih pet domaćinstava. Ne kaže se koju slavu slave.

-Gligorijini. Osnivač roda Rajko doselio se Azbresnice, opština Merošina, koji je u svađi ubio dva Turčina pobegavši i Grkinju. Ne zna se tačno kada je to bilo ali svakako za vreme Turaka. Ne kaže se koju slavu slave.

IZVOR: Prema knjizi Dragoljuba Simonovića „Zaplanje“. Priredio saradnik Porekla Milodan.