Poreklo stanovništva sela Babina Poljana, opština Trgovište – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Babina Poljana je na ranijoj srpsko-turskoj granici. Vezano je za jugoistočnu padinu planine Doganice, na zemljištu visokom od 1300 do 1450 metara. Kuće u naselju se nalaze na granici njiva, šuma i paše.
Vode.
Meštani Babine Poljane koriste vodu za piće sa izvora i iz česama. Nazivi za izvore i česme su: Bara, Garina, Kovačev Kladenac, Đoreska Padina, Stamenkin Zabel i dr.
Zemlje i šume.
Potesi sa njivama, šumom i pašom poznati su po dimenima: Žuta Buka, Pavlova Livada, Selište, Crkvište, Visoka Buka, Čuka, Tekija, Pojska Bačevina, Lukovski Preslap, Popova Čuka, Vrteška, Arizanove Livade, Dostanino Ležište, Ogorela Buka, Paterica, Tromeđa, Ravnište, Trlče i Čovek.
Tip sela.
Prilikom doseljavaanja stanovnici su zauzimali onoliko zemlje koliko su hteli. Zemlja je bila slobodna, pod šumom i doseljenici su težili da zahvate što veći prostor. U sredini zahvaćenog prostora oni su krčili šumu i podizali kuće. Ovakav način zauzimanja zemlje i način privrede bili su uzrok razbijenog naselja.
Danas se Babina Poljana deli na krajeve: Ravna Zanoga, Bosačka, Lukovska i Kostinska Mahala. Rastojanje između najbližih mahala je znatno. U mahalama se izdvajaju manje grupe kuća.
Babina Poljana je 1949. godina imala 6 rodova i 38 domaćinstava.
Postanak sela, starine i prošlost.
Na ataru postoji Selište, koje se nalazi iznad današnje Bosačke Mahale. Tu su meštani na njivama nalazili „duvarine od kuća, crep, zguru od kovačnica, metalne poluge“ a postoje i stari grobovi. Priča se da je tu bilo selo u koje je „došla neka bolest“ i uništila ga. Pre uništenja selo selo je imalo svake godine „sedamdeset prstenuvani devojki“. Pokraj Selišta postoji crkvina. Oko nje su njive u kojima se takođe nalaze „duvarine“. Mesto gde je crkvina meštani zovu Crkvište.
Sadašnje selo osnovali su doseljeni rodovi. Kao osnivači računaju se preci roda Stojanovci. Oni su krajem XVIII ili počeetkom XIX veka osnovali mahalu Ravnu Zanogu. Posle njih došli su preci rodova Bosaci, Vučkovci, Lukovci i Kostinci; koji su osnovali druge mahale.
Pored Babine Poljane u slivu Pčinje postoji susedno selo Babina Poljana u slivu Južne Morave. Do povlačenja srpsko-turske granice 1878. godine ova dva sela činili su jedno naselje. Babinu Poljanu u slivu Pčinje od pomenute godine stanovnici su počeli da zovu „turskom“ a Babinu Poljanu u slivu Južne Morave „srpskom“.
R. Nikolić za Babinu Poljanu u slivu Južne Morave objavio je ove podatke: Staro selo Babina Poljana, koja je po predanju postojalo pre 500 godina na današnjem starom selištu, imalo je 300 kuća, a „prstenovalo se po77 devojaka“. Kada je to selo uništila čuma, spasla se samo jedna kuća od koje danas vode poreklo starinci Jankovci i drugi. Ti starinci su se sada razrodicli i uzimaju se među sobom.
Godine 1944. na ataru Babine Poljane u slivu Pčinje srpski ustanici su napali bugrasku okupatorsku vojsku. Zbog osvete, Bugari su u ovom selu zapalili skoro sve kuće i zgrade. Danas su kuće obnovljene.
Na potesu Tekija i Pojska Bačevina priča se da su se nalazile juručke stočarske kolibe i po neka juručka kuća. Ranije, na ataru ovog sela sva paša je bila „juručka“ ili „turska“. Potes Tromeđa dobio je ime po tome što se tu od 1878. do 1912. godine nalazila granica između Srbije, Bugarske i Turske.
Poreklo stanovništva.
Svi stanovnici potiču od doseljenika. Rodovi su:
-Stojanovci su najstariji rod u selu. Doselili su se krajem XVIII ili početkom XIX veka iz sela Ravna kod Kumanova. Po selu u starini dali su ime seoskom kraju koji su osnovali – Ravna Zanoga.
-Bosaci su poreklom, kako se priča, iz Bosne po kojoj su dobili ime. Kuće su im u istoimenoj mahali. Ovde su doseljeni početkom XIX veka. Imaju iseljenike u Gramađi kod Vranja, u gnjilanskom kraju i u Karavukovu – Bačka.
-Vučkovci su doseljeni iz Lukova u Vranjskoj Kotlini. Iz Lukova su najpre ovde izlazili sa stokom „na bačila“, kasnije su se stalno naselili. U Babinoj Poljani žive duže od 130 godina: Mihajlo, 70 godina – Cvetko – Jovan – Vučko, osnivač roda koji se doselio. Imaju iseljenih porodica u susednoj Radovnici, leskovačkom kraju i Karavukovu – Bačka.
-Arsini su ogranak roda Vučkovci. Osnivač roda došao je iz Bosačke Mahale u Ravnu Zanogu „na miraz“. Arsini danas žive u zadruzi, koja ima 23 člana.
-Lukovci su dobili ime po selu Lukovu u Vranjskoj Kotlini odakle su se doselili. I oni su najpre gradili stočarske kolibe a zimi se vraćali u Lukovo. Kanije su te kolibe pretvorili u kuće. U Babinoj Poljani žive od pre oko 100 godina: Boško, 38 godina – Stamen – Stojilko – Stanko, koji se doselio sa bratom Markom. Sve njihove porodice su nedavno odseljene u Karavukovo – Bačka.
-Kostinci ili Kočanci su poreklom iz kočanskog kraja. Ovde žive od pre oko 100 godina: Veljko, 40 godina – Mihajlo – Stojko – Kosta, osnivač roda koji se doselio. Kosta je u mestu starine napravio „bedu“ i zbog toga dobegao ovde. Tri njihove porodice nedavno se se iselile u Karavukovo.
Svi rodovi imaju kućnu slavu Sv. Iliju – Ilindan. Seoska slava je Spasovdan. Ovu slavu počeli su da slave od kada češće biju „graduške“. Za verske potrebe meštani posećuju crkvu u su sednoj Radovnici.
Sadašnje selo ima groblja na tri mesta.
Iseljeni rodovi.
-Musini su iseljeni u Topli Dol u Bosilegradskom krajištu.
-Deda-Pešak, Deda-Stojčak i Deda-Mišak žive u Ogutu – ista oblast. Oni su u Babinoj Poljani činili jedan rod. U Ogut su doseljeni u prvoj polovini XIX veka.
IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)