Poreklo prezimena, selo Velika Kopašnica (Leskovac)

Poreklo stanovništva sela Velika Kopašnica, Grad Leskovac – Jablanički okrug. Prema knjizi dr Jovana F. Trifunoskog „Grdelička Klisura“. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Selo leži po dnu doline Kopašničke Reke i to između Slatine sa juga i Male Kopašnice sa severoistoka. U njemu se nalazi osmogodišnja škola, mesna kancelarije i jedna prodavnica. U tom pogledu Velika Kopašnica ima ulogu središta za stanovnike u dolini Kopašničke Reke (i selo Padež).

Vode.

Stanovnici se snabdevaju bunarskom vodom. Bunara ima u dvorištu svake kuće. U selu postoji i jedna česma.

Zemlje i šume.

Pojedini krajevi atara oko sela nose ove nazive: Golež, Krstato Drvo, Povitnica, Kardinica, Ramnjak, Grčki Dol, Pisana Strana, Gola Ornica, Kladenčinja, Raskrsje, Valog, Konopište i Kaluđerica.

Tip sela.

Velika Kopašnica je selo zbijenog tipa. Pojedini delovi sela zovu se po rodovima, kao što su Marčinski, Vučkovski, Marićevski, Urvički kraj itd. U sredini sela je Sredselo. Naselje je 1961. godine imalo 133 doma.

Starine u selu.

Potes Grčki Dol leži zapadno ov Velike Kopašnice. U narodu se govori da su „tamo sedeli Grci“; te da je bilo „neko grčko selo“. Ostataka od starina danas u Grčkom Dolu nema. Ranije se mogla u zemlji naći samo po neka cigla.
U Groblju Velike Kopašnice, po pričanju, nalaze se stari grobovi, koji ne pripadaju današnjem stanovništvu. Neki meštani navode da su to bili „latinski“ grobovi. Položaj im je isti kao i kod sadašnjih.
Sa desne strane Kopašničke Reke je potes Pisana Strana. Ranije se tamo nalazila neka stena sa natpisom. Ona je danas izlomljena. Na pomenutoj strani atara nalazi se i mesto Kaluđerica. Meštani kažu da su „tu sedeli kaluđeri“. Po tome je ostao i naziv Kaluđerska Česma.

Postanak sela i istorijat.

Po sadašnjem stanovništvo velika Kopašnica nije mnog staro selo. Ono je osnovano u XVIII veku. Najpre su u nju došli („stavili kolac“) stanovnici današnjeg roda Marčinci. Iza njih su se doselili preci rodova Meandžici, Jovinci itd.
Za vreme Turaka do 1878. godine jedan deo zemlje i Velikoj Kopašnici pripadai je Srbima, dok je „gospodar“ dela su bio neki Turčin, koji je živeo u Velikoj Grabovnici u okolini Leskovca. Od Srba svoju zemlju si imali stanovnici starijih rodova – Marčinci, Jovinci, Marićevci i drugi. Do pomenute godine u Sredselu nalazila se turska kula.
Velika Kopšanica je 1900 godine imala svega 70 kuća. Deljenjem zadruga za poslednjih šezdeset godina broj kuća u selu se udvostručio. Nešto je veći broj kuća sa desne strane Kopašničke Reke.
Seoska slava su Duhovi – Sv. Trojice.
O praznicima stariji stanovnici posećuju crkvu u selu u Orahovici (valjda Oraovici, op. Milodan)

Poreklo stanovništva.

Današnje stanovništvo Velike Kopašnice potiče od predaka koji su doseljeni. Rodovi su:
-Marčinci, Aranđelovdan, su, kako je već rečeno, najstariji doseljenici ali se ne zna odakle su došli.
-Meandžici, Aranđelovdan. Ni za njih se ne zna odakle su doseljeni.
-Jovinci, Aranđelovdan i Nikoljdan;
-Vučkovi, Aranđelovdan;
-Marićovci, Aranđelovdan;
-Šugarci, Nikoljdan;
-Kačarci, Nikoljdan;
-Krcoinci, Aranđelovdan;
-Nedinci* i;
-Marijinci* su doseljeni posle gornjih rodova. Mesta odakle potiču ne znaju.
*Ne kaže se koju slavu slave.
-Mali Urvičanci i Stari Urvičanci ili Živkovci. Aranđelovdan. Ranije se činili jedan rod. Doselili su se pre 130 godina iz Urviča u južnom delu Grdeličke Klisure. Stanovnici prvog roda znaju svoju genealogiju: Milan, 70 godina-Nedeljko-Ilija i Cvetko, koji se doselio u Veliku Kopašnicu
-Ignjarci, Nikoljdan, su doseljeni sredino prošlog veka sa Vlasine (Đorđe, 70 godina-Dimitrije i Ignjat, koji se doselio). Priča se da su oni u mestu porekla ubili Turčina. U Veliku Kopašnicu su došli da rade „kod gospodara“.
-Manovci, Nikoljdan, su grana roda Ignjarci.

Iseljenici.

-Jorginci. Ranije je u Velikoj Kopašnici živeo rod Jorginci. Slavili su Jovanjdan. Kasnije su se „izgubili“. Od njih postoje samo dva čoveka u Leskovcu.
-Gavazovi u Kovačevoj Bari, desno od Južne Morave potiču od pretka doseljenog iz Velike Kopašnice.
-Ilići u susednoj Oraovici poreklom su iz Velike Kopašnice – grana roda Krcoinci.

IZVOR: Prema knjizi dr Jovana F. Trifunoskog „Grdelička Klisura“. Priredio saradnik Porekla Milodan.