Poreklo prezimena, sela Gornja Bela Reka i Donja Bela Reka (Nova Varoš)

Poreklo stanovništva sela Gornja Bela Reka i Donja Bela Reka (po knjizi Bjela Rjeka), opština Nova Varoš – Zlatiborski okrug. Iz knjige „Zlatibor – antropogeografska ispitivanja“ od Ljubomira Ž. Mićića, prvo izdanje 1906. godine. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan. 

Položaj sela.

Bela Reka je ispod Murtenice do ariljskih sela, Visoke i Klekove. Kroz nju teče Bjela Rjeka, čije su strane strmenite i razrivene potocima. Veći deo sela je po krečnjakom, naročito zemljište Čanak, Pitomine i Dukovići Krševi. Najuzvišenija mesta u selu su: Zečevo Brdo, Jankovo Polje, Crni Vrh, Džambaska i Vitorska Brda i Treštene Stjena a iznad sela: Pleće, Gradac, Đunatovac i Prisoje.

Po toku reke selo se deli na Gornje i Donje. U Gornjem Selu su zaseoci Zečevo Brdo u kome žive Spasojevići, Popovići, Miričići, Milojevići, Džambasi; Vitorovića Mala u kojoj žive Vitorovići i Gradac u kome su Popovići.

U Donjem selu su Žunići, Dželebdžići, Čolovići, Drobnjaci i na dnu sela Dukovići. U sredini sela pod Klisurom, preko koje vodi put za Jasenovu i Ojkovicu je škola, crkva, sudnica, bakalnica, dve mehane, jedna kuća Popovića i dve kuće Varagića.

Vode.

Izvori su: Vrela, Gora, Srednja Česma, Vrelo Crkveno, Suvo Vrelo, Đenadina Ovda, Vodice, Stublina, Sodom i Ičkovac. Od ovih vrele pritiče Bjeloj Rjeci Gudurski Potok, Martin Potok, Čisti Potok, Sastavci, Duboki Potok, Srednji Potok i Tmajevac.

Zemlje i šume.

Zemljišta se zovu: Šumska Brda, Dukovića, Dželebdžića i Čolovića Njive i Drobnjačka Ravan.

Šume se zovu: Džambasko i Milojevića Osoje, Meko Do i Zebin Laz.

Starine u selu.

Na Gradcu je bio „neki grad“ a u obližnjoj pećini pod nazivom Peći vadila se šalitra. Na Zečevu Brdu, gde se zove mesto Kućište, blizu Milojevića Kuća na 20 mesta se poznaju ostaci od kuća, iskopavali su koplja i sablje, imaju zakopine od crkve, velike nadgrobne ploče a priča se da je to sve „od Grka“, koji su odavde nekuda odseljeni. Ovde su ranije stanovali neki Zečevići, imali ovde „ljetnice“ a „zimnice“ u Zečevoj Previji na Zlatiboru pod Malom Čigotom. Od njih su Dacovići u Ljubišu i Zečevići u Sirogojnu. Selište ima u Zminjaku, Džambasima i Donjem Selu.

Poreklo stanovništva i osnivanje sela.

Pre 300 godina doseljeni su:

–Vitorovići su iz Mataruga kod Pljevalja, došli ovde idući za stokom i ima ih u Jasenovi i ariljskoj Latvici (Krčevinci), slave Aranđelovdan.

–Džambasi* (Lukovići, Bumbovići, Dumonjići, Kostići, Milinkovići i Popovići) su iz Drobnjaka i ima ih u Jasenovi (Nedovići), Kućanima i Semegnjevu, slave Đurđevdan.

*Predak im jahao dobre konje, te ga Turci zvali Džambas.

Pre 200 godina doseljeni su:

–Žunići su iz Hasa kod Berana, odavde odseljeni u Ljubiš, Visoku (Šaptovići), Krivu Reku, Nikojeviće i Užice, slave Đurđevdan.

–Dželebdžići (Milenkovići, Neškovići i Marinkovići), predak im čuvao turske „dželepe“ (volove), došli iz Pive i jedna porodica sa Milenkovićima u Nikojevićima od kojih su Tomaševići u Rožanstvu, slave Srđevdan.

–Čolovići su iz Sivčine više Ivanjice, slave Nikoljdan.

–Popovići su iz Kućana***.

Krajem 18. veka doseljeni su:

–Zebići, njihova prababa Karakasija je iz Babina, od njih su Jeremići u Čajetini, slave Lazarevdan.

Početkom 19. veka doseljeni su:

–Spasojevići su iz Ojkovice od Muniguza***.

–Dukovići su iz Štitkova kod Nove Varoši, slave Jovanjdan.

–Maričići su iz Gostilja od Tucovića***.

–Drobnjaci su iz Trudova kod Arilja i odavde ih ima iseljenih u Grabovicu kod Valjeva, slave Đurđevdan.

–Varagići su iz Sjeništa, zbog Turaka selili se u Negbinu, Ljubiš i dragačevski Grab.

***Ne kaže se koju slavu slave.

IZVOR: Ljubomir Mićić – Zlatibor. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.