Feljton: Ko su Šumadinci (19)

Portal Poreklo objavljuje feljton Miodraga Nedeljkovića „Ko su Šumadinci“, koji je prvi put publikovan 2001. godine u dnevnom listu „Glas javnosti“

Popunjavanje sela

Naseljavanje Šumadije nastavljeno je i u 18. veku

U Saranovu se prvi nastanio Obren, predak skupine familija koje se po njemu nazivaju Obrenski (Ignjatovići, Ilići, Miloševići, Pantići, Milivojevići, Savići, Gavrilovići, Todorovići, Andrići). Ljubičevac (stari naziv: Bušinci) je zasnovao Petar, predak Erića, a Donju Trešnjevicu Paja Čuma, predak Čumića (iz ove je porodice znameniti srpski naučnik i političar Aćim Čumić). Kloku su nastanili braća Negovan i Vasilije, Trnavu Stojan (predak Stojanovića), a Donju Šatornju Isak, među čijim brojnim znamenitim potomcima je i savremeni pisac Antonije Isaković. Maskar su zasnovala braća Dulesi (Jevrem i Đorđe – od kojih su Petrovići ili Perići i Jevtići), Rajkovac braća Sima i Radenko (staro prezime Nedeljkovići), čiji su potomci Simovići i Radenkovići, a Šume obor knez Mirko, koji se tu nastanio sa šest sinova, od kojih je nastala razgranata loza porodica (Stanojevići, Popovići, Glišići, Martići, Maksimovići, Stankići, Prokići, Uroševići, Mirkovići, Živanovići, Živojinovići, Nikolići, Bogićevići, Milovanovići, Jakovljevići, Ristići, Markovići, Batići, Rankovići, Lazići, Petkovići i Antonijevići).

Ista činjenica se zapaža i u oblasti Lepenice. Tako, početkom XVIII veka Brzan zasnivaju Ljutići, a Vinjišta Milićani, Sekulići, Miloradovići, Andrejići i Lazovići. Izuzev Lazovića (Lazarevića), koji su se zatrli, glavninu sela čine potomci ovih rodova, među kojima se, po ugledu i starini, izdvaja stari srpski vlasteoski rod Miloradovića, doseljen iz Hercegovine, gde su podigli čuveni manastir Žitomislić (zadužbina Hrabrena Miloradovića, živopisana 1609. godine, koju su muslimani i Hrvati uništili 1992. godine). Osnivači Grošnice su Jankovići, Boškovići i Aleksići…

U Drugoj seobi (1737. godine) Baljkovac su naselili Bankovići i Bojanići, Botunje Šaškovići i Milovanovići (od kojih je vojvoda Mladen Milovanović u Prvome ustanku), Viševac Stojakovići, Goločela Minići, Urakovići i Ristovići, Žirovnicu Ristići, Mitrovići, Ivankovići, Milivojevići i Kolarci…

Naseljavanje je nastavljeno i sredinom XVIII veka. U Badnjevcu se za osnivačke rodove smatraju Babići, Božići, Baltići, Marijići, Petrovići (čiji su ogranak Đorđevci) i Savići, u Donjim Grbicama Gvozdenovići, Raletići i Bataveljići, u Erdeču Džajovići i Milićani, u Ždraljici Veljkovići i Vuksanovići, u Jabučju Đorđe Piperac, u Gornjim Jarušicama Domanovići, Đokovići, Margetići i Perovići (Tošovići), a u Donjim Jarušicama Jevtići, Kostići, Petronijevići i Stepanovići…

U vreme oko Kočine krajine (1788. godine) Bošnjane zasnivaju Tatovići, Reonići, Domanovići, Milivojevići i Milići, Gradac Zimonje i Valjari, a potom Donići, Desimirovac Gavrilovići, Mirkovići i Srećkovići, Dobraču Markeljići, Jovančevići i Radičevići, Dobrovodicu Mitrovići i Petrovići (izumrli), Drenovac Špiljovići, Sokovići i Čorbići, a Đuriselo zasniva Đuro od Sjenice (od koga je rod zvani Sjeničani).

Zasnivanje i obnavljanje naselja se nastavlja i u vreme Prvoga ustanka. U Adrovcu su prvi naseljenici Milojevići i Ilići, u Barama Stepkovići, u Maloj Vrbici Vukovići, Vukojičići, Galonići, Kopiljaci, Karadžići, Prodanovići i Ratkovići, u Gornjim Grbicama Mališići, Radojičići, Mijailovići, Milanovići i Pašići, u Divostinu Radetići, Šukovići, Vujadinovići, Nektarijevići i Todorovići, u Dragobraći Varjačići… Tako se slagalo stanovništvo Šumadije.

IZVOR: Mile Nedeljković, “Ko su Šumadinci”, Glas javnosti 29. mart 2001. godine