Poštovani,
ova stranica je u pripremi.
Pozivamo vas na saradnju.
Pošaljite nam svoj prilog, sve što znate o ovom prezimenu na osnovu usmenog predanja ili citiranjem navoda iz knjiga (navedite kojih) ili onog što je već objavljeno na ostalim internet sajtovima (napomenite kojim).
Obavezno napišite i koju krsnu slavu slavite i područje u kojem se ovo prezime pojavljuje.
Navedite i ime poznate ličnosti (gde je rođen-a, čime se bavi), koja nosi ovo prezime.
Vaš prilog ostavite u komentaru ili pošaljite na i-mejl:
15. jul 2017. u 13:18
vojislav ananić
Ha početku ove knjige zabeležili smo da, prema usmenom predanju, svi današnji Dušanići iz Pribinića vode poreklo iz Stare Hercegovine, te da su Dušanići starinom Pribinjići, a Dušanići – Lipljanski starinom Simolovići. U pisanim dokumentima Simolovići se prvi put pominju 1370, a Pribinjići 1378. godine. Kako navodi profesor Novak Mandić (u knjizi: Srpske porodice vojvodstva Svetog Save) u dubrovačkim izvorima (Dubrovački istorijski arhiv – Diversa cancellariae XXII, fol. 46, 10. IV 1370) nalazimo da Nikša Simolović (Simolouich) iz katuna Burmaza kod Stoca 1370. godine prodaje stoku, a Rajko Pribinjić (Pribignich), župan u Cernici je supotpisnik na povelji bosanskog kralja Tvrtka iz 1378. godine.
U ovom delu knjige pratićemo pretke porodice Dušanić u Pribiniću od prvog njenog stanovnika (pri poslednjem naseljavanju ovog mesta, u drugoj polovini XVIII veka) – popa Gorana (rođenog oko 1700. godine), pa sve do današnjih dana. Sa prvih pet pokolenja Dušanića u Pribiniću završavamo kompletno praćenje jer se porodično stablo dosta grana. Naredna (šesto i dalja) pokolenja sveštenika Stevana (prote pribinjskog) i Koste (prote bistričkog – banjalučkog) pratio sam u prvom delu ove knjige, a u ovom delu ću nastaviti da pratim samo potomstvo moga pradede Vaskrsija Dušanića – Lipljanskog (1843-1918). Praćenje potomstva ostalih Dušanića od petog pokolenja do današnjih dana ostaje da neko kasnije uradi.
O pradedi Vaskrsiju, našim dedovima i našim očevima pored osnovnih podataka, dao sam i moja sećanja ili usmena predanja koja su o njima sačuvana. Za moje i mlađa pokolenja Dušanića – Lipljanskih dati su samo osnovni podaci. Ha početku ove knjige zabeležili smo da, prema usmenom predanju, svi današnji Dušanići iz Pribinića vode poreklo iz Stare Hercegovine, te da su Dušanići starinom Pribinjići, a Dušanići – Lipljanski starinom Simolovići. U pisanim dokumentima Simolovići se prvi put pominju 1370, a Pribinjići 1378. godine. Kako navodi profesor Novak Mandić (u knjizi: Srpske porodice vojvodstva Svetog Save) u dubrovačkim izvorima (Dubrovački istorijski arhiv – Diversa cancellariae XXII, fol. 46, 10. IV 1370) nalazimo da Nikša Simolović (Simolouich) iz katuna Burmaza kod Stoca 1370. godine prodaje stoku, a Rajko Pribinjić (Pribignich), župan u Cernici je supotpisnik na povelji bosanskog kralja Tvrtka iz 1378. godine.
U ovom delu knjige pratićemo pretke porodice Dušanić u Pribiniću od prvog njenog stanovnika (pri poslednjem naseljavanju ovog mesta, u drugoj polovini XVIII veka) – popa Gorana (rođenog oko 1700. godine), pa sve do današnjih dana. Sa prvih pet pokolenja Dušanića u Pribiniću završavamo kompletno praćenje jer se porodično stablo dosta grana. Naredna (šesto i dalja) pokolenja sveštenika Stevana (prote pribinjskog) i Koste (prote bistričkog – banjalučkog) pratio sam u prvom delu ove knjige, a u ovom delu ću nastaviti da pratim samo potomstvo moga pradede Vaskrsija Dušanića – Lipljanskog (1843-1918). Praćenje potomstva ostalih Dušanića od petog pokolenja do današnjih dana ostaje da neko kasnije uradi.
O pradedi Vaskrsiju, našim dedovima i našim očevima pored osnovnih podataka, dao sam i moja sećanja ili usmena predanja koja su o njima sačuvana. Za moje i mlađa pokolenja Dušanića – Lipljanskih dati su samo osnovni podaci.
PRIBINIć I NJEGOVI STANOVNICI
Pribinić je pitomo brdsko mesto u Republici Srpskoj, na petnaestom kilometru puta od Teslića prema Banjaluci, koje okružuju planine Borja (s juga i jugozapada) i Javorova (sa severa i severozapada); prostire se između 44`33“30 i 44`39 severne geografske širine i 17`37“30 i 17`45 istočne geografske dužine.
Samo mesto Pribinić pripada području srednje visokih brda i obronaka graničnih planina. Središnji deo mesta ima nadmorsku visinu od 280 do 460 metara, a delovi mesta Pribinić na planini Borja imaju visove od 1.008 (Tajan), a u Javorovi od 605 (Brestovac i Veliki Konjušić – Njivak) i 520 (Lipova glava) metara. Inače, najviši vrh na planini Borja je Velika Runjavica (1078), a u Javorovi ranije navedeni vrhovi u mestu Pribinić.
Obe ove planine – Borja i Javorova – obrasle su visokom šumom zbog čega je Pribinić još u vreme Austrougarske bio poznata vazdušna banja koju su i stranci rado posećivali.
Između planina Borja i Javorove nalazi se brežuljkasto zemljište koje se spušta u pravcu jugoistoka i kroz koje protiče reka Mala Usora s izvorom u masivu planine Borja (ispod Pavlova Visa, na 988 metara nadmorske visine). Ona predstavlja glavnu hidrografsku arteriju ovog područja. Mala Usora je u svome gornjem toku dosta jaka, a za vreme topljenja snega i velikih kiša zna da bude i dosta plahovita. Njene pritoke (Velika Ostružnja, Mala Ostružnja, Bagošnica i druge) formiraju se uglavnom u području planine Borja, dok vodotoci s planine Javorova (Velika Javorova, Bijela rijeka, Crna rijeka i druge) uglavnom pripadaju slivu reke Ukrina. Mala Usora ima du`inu od 22 km i u Tesliću se spaja s Velikom Usorom i čine reku Usoru koja se u Doboju uliva u reku Bosnu (kao njena najduža – 82 kilometra duga – leva pritoka).
Na ovom području, pitke vode ima u izobilju. Ranije su se kuće podizale u blizini jakih izvora vode – vrela (ili točkova kako ih meštani zovu), kojih u Pribiniću ima mnogo, a jedno od njih je i Principovo vrelo na 300 metara od centra mesta. Mnogobrojna pribinska vrela su poznata po čistoj, hladnoj, ukusnoj i pitkoj vodi. Na Maloj Usori i njenim pritokama još se zadržalo nekoliko, od nekada bezbrojnih vodenica za mlevenje žita. U vreme naših dedova, gotovo svako domaćinstvo u Pribiniću je imalo svoju vodenicu.
Petar Bogunović, koji je 20-ih godina XX veka bio učitelj u Pribiniću (u knjizi: Iz Usorskog kraja i okoline) piše, da na više mesta u Pribiniću proviruje iz zemlje kameni ugalj, u dosta jakim naslagama. Naši rudarski stručnjaci drže da je sva Pribinićka dolina, zapadno od Vrane Stijene, područje kamenog uglja.
Godine 1922. vršeno je kopanje kamenog uglja u Momčilovića potoku i ugalj je bio odličnog kvaliteta.
Pribinić se nalazi u pojasu umerene kontinentalne klime, bez velikih temperaturnih oscilacija. Prema podacima Saveznog hidrometereološkog zavoda za period od deset godina (1957-1967), izmerene su prosečne godišnje temperature od 9,7° S i prosečne godišnje padavine od 992 mm. Ako se posmatraju prosečne mesečne temperature, onda je najhladniji mesec januar sa – 2,1° S, a najtopliji mesec jul sa 19,7° S. Jesen je toplija od proleća što ima pozitivan uticaj na kasno voće koje može da dozre. U maju mesecu ima najviše (125 mm), a u januaru najmanje (56 mm) padavina. Oko 2/3 godišnjih padavina otpada na vegetacioni period što se povoljno odražava na poljoprivredu.
Zahvaljujući svome reljefu, povoljnim klimatskim uslovima i drugim činiocima ovo područje ima veoma bogat i raznovrstan biljni i životinjski svet. Oko dve trećine mesta Pribinić nalazi se pod šumom i to pretežno (oko 80 %) visokom – četinarskom (bor, jela, smreka, tisa i dr.) i listopadnom (javor, hrast, bukva, breza, lipa, grab i dr.) na planinama Borja i Javorova. Središni deo mesta prošaran je oranicama, šumarcima, voćnjacima, pašnjacima i livadama. Pogled na mesto Pribinić sa nekog od bezbrojnih uzvišenja naročito je lep u proleće kada je sve u zelenilu i cvetu, i kasnu jesen kada je sve u prelivu prelepih jesenjih boja raznovrsnog biljnog sveta.
Bogat i raznovrstan biljni svet, klima i konfiguracija terena doprineli su da je ovo područje bogato i mnogobrojnim životinjskim svetom – divljači, pticama, ribom i rakovima.
Na kraju naglasimo da je Pribinić izrazito lepo mesto i često se spominje kao idealna vazdušna banja. Petar Bogunović (u svojoj knjizi Iz Usorskog kraja i okoline) između ostalog piše: Pribinić je jedno od najzdravijih planinskih mesta u Bosni i Hercegovini, te je radi svoga položaja i borovih šuma od vajkada vredio kao klimatsko mesto i vazdušna banja… Radi čistog vazduha, koji je pun ozona i mirisa borovine, te radi lepote prirode, dobre sveže vode, dolazi u Pribinić lep broj gostiju, da u prijatnosti provede letnje dane. U tu svrhu sagrađen je u sedištu mesta lep udoban hotel, vlasništvo današnje teslićke fabrike. I privatna lica podigla su nekoliko lepih zgrada. Namerava se, na jednoj uzvišici da podigne dečiji sanatorijum, koji bi bio od velike važnosti ne samo za Vrbasku već i za ostale obližnje banovine.
O lepoti Pribinića i njegove okoline uzalud je pisati, jer te lepote i udobnosti ne može pero opisati onako kako u istinu zaslužuje. Pribinić treba videti, u njemu provesti dane odmora, pa ga onda oceniti.
* * *
Sadašnji stanovnici Pribinića potomci su onih koji su se u njega doseljavali u drugoj polovini XVIII veka i kasnije. Poznato je da je zbog čestih ratova ali i velikih epidemija područje Pribinića više puta u potpunosti opustelo. Poslednji put to se desilo za vreme strašne epidemije kuge koja je zabeležena 1782-1784. godine. Prvi doseljenici u Pribiniću, posle toga, bili su preci današnjih Dušanića.
Prota Stevan K. Dušanić beleži da u vreme kada je došao Švabo u Bosnu u Tesliću je postojala samo jedna kuća – Jefta Vukovića, a u Pribiniću je bilo 17 kuća u kojima je živelo 18 porodica – Dušanići su imali dve kuće, a u po jednoj kući su živele porodice Malić i Momčilović, te Delić i Jelić.
U zaostavštini prote Stevana K. Dušanića nalaze se podaci o broju stanovnika Pribinića krajem XIX i početkom XX veka.
Prema popisu koji je obavljen 1. maja 1885. godine, od strane novih austrougarskih vlasti, u Pribiniću je bilo 729 stanovnika (374 muškaraca i 355 ženskih), od kojih 663 pravoslavnih i 66 muhamedanaca. Neoženjenih je bilo 391, oženjenih 292 i udovih 46.
Deset godina kasnije (1895) u Pribiniću postoji 136 kuća i u njemu živi 1.235 stanovnika (789 muškaraca i 446 ženskih), od kojih je 808 pravoslavnih, 67 muslimana, 335 rimokatolika, 19 jevreja i 2 evangelista.
Prema popisu iz 1910. godine u Pribiniću postoji 130 kuća i u njemu živi 1.164 stanovnika (635 muškaraca i 529 ženskih), od kojih srpsko stanovništvo broji 1.028, muslimansko 82, rimokatoličko 46, grčkokatoličko 2 i 6 jevreja. Samo da spomenemo da je 1910. godine u Bosni i Hercegovini bilo 1,898.044 stanovnika, od kojih pravoslavci 43,4%, muslimani 32,3%, katolici 23,3%, a ostali 1%.
Po oslobođenju Bosne i Hercegovine od okupatora posle Prvog svetskog rata izvršen je popis stanovništva 1921. godine.
Prema tom popisu u Pribiniću je živelo 1.169 stanovnika, od kojih je prema veroispovesti bilo: 1.047 pravoslavnih, 80 muslimana, 41 katolik i 1 evangelista, a prema nacionalnoj pripadnosti, kako je tada evidentirano 1.158 Srba i Hrvata, 8 Nemaca i po jedan Rusin, Čehoslovak i Rumun. U isto vreme u Bosni i Hercegovini živelo je 1.890.440 stanovnika, od kojih na pravoslavce otpada 43,9%, na muslimane 31,1%, na katolike 23,5%, a na ostale 1,5%.
IZVOR: Letopis srpske porodice iz Bosne, Jovan B. Dušanić-Lipljanski