Porelo prezimena, selo Zagorice (Visoko)

Poreklo stanovništva sela Zagorice, opština Visoko. Prema knjizi Milenka S. Filipovića „Visočka nahija“. Pripremio saradnik Porekla Milodan.

Položaj naselja i vode.

I ovo je naselje u severnoj podgorini Stogića, kao i Grajani. Grajanska Kosa i Suhi Potok dele Zagorice od Grajani na istoku, severnu granicu čini reka Fojnica, a Završki Potok deli od Završi na zapadu. Sredinom naselja teče Potok; izvire pod Stogićem. Starija su sela pored puta što ide iz Grajani na Palež, a novija po stranama iznad ovih. Idući od Završi niz reku najpre se dolazi na Plane pa u Zagorice, čije su kuće s obe strane Potoka. Oko 200 m. iznad Plana je Orasije, a iznad Orasija Čaire i Stogić. Zagoricama su Bijele Vode među kućama, a na Čairima je vrelo Čair i od njega postaje Završki Potok; s ovog potoka nosi vodu Orašje.

Zemlje i šume.

Njive su većinom ispod kuća, sve do reke Fojnice, ali ih ima i po krčevinama iznad sela. Mesta na kojima su njive zovu se: Stogić, Do, Bukavac, Potkuća, Luka, Kamenjak, Gornje i Donje Orašine, Vlačeg, Strana, Naklo, Plane, Krivača, Duga Njiva, Kućetina, Palečak, Strana, Luka, Vrtljišća, Diljka, Medinovac, Rulje, Priljubovci, Desetci, Ravne, Riljače, Polje i Orašje.

Šuma je po brdu i stranama iznad sela: Bukovac, Marin Greb, Kamare, Tovarnica, Zukina Kosa Mračni Do, Krečanski Do, Veliki i Mali Ključ, Vratolom. To su u isto vreme i ispaše.

Tip sela.

Na Planama su 2 kuće Lukića. Lukići su pravoslavni, a svi ostali stanovnici su katolici. U Zagoricama su: 1 kuća Borovića, 1 Trogrlića, 2 Galića i 2 Sesara. Kuće su raštrkane, ali rastojanje nije veliko. Na Orašju su 2 kuće Galića, a na Čairama jedna. Na Stogiću je 1 kuća Trogrlića.

Ispod stare kaldrme, na Medinovcu je staro muslimansko groblje, već obraslo u šumu, a do njega su dva stećka. Između Tovarnice i Zukine Kose su dva groba, Grgin ili Grgića Greb. Za njih se priča da su ovamo bili izbegli od kuge, pošto je selo obamrlo, ali se ni oni nisu mogli spasti i umrli su; pokopani su na istom mestu gde su i umrli.

Na mestu Marinu Grebu je grob neke čobanice Mare, koju je na tom mestu „vrijeme“ zadesilo ili su je volovi zboli. Priča se da su na Medinovcu bili vignjevi; tu i sada seljaci naiđu pri oranju na pepeo i ugljen. Na Kućetini je bila neka stara muslimanska kuća, i nju je neki Janković preneo na Plane.

Dok su u ovom selu ranije živeli muslimani, o čemu svedoče neke pomenute starine i narodno predanje, danas u njemu žive samo hrišćanski doseljenici.

Poreklo stanovništva.

Katolici:

-Galići (4) su starinom iz Hercegovine.

-Sesari-Seseri (2) su starinom iz Bijelog Polja u Hercegovini, a došli su pre 60—70 godina.

-Ramljaci (1) su starinom iz Rame. Ima ih i u Borni kod Kiseljaka.

-Borovići (1) su doselili pre okupacije od Stoca u Hercegovini,

-Trogrlići (2) su došli pre okupacije iz Hercegovine Bili su i u Durima. Imaju roda u Potkraju kod Kiseljaka.

Pravoslavni:

-Lukići (2) su najstariji doseljenici u selu. Starinom su Pejovići iz Petrovića u Banjanima. Doselio im je ded pravo u Zagorice. Slave Jovanjdan, a prislužuju Aranđelovdan.

Katoličko je groblje pod Orašjem, a pravoslavno pod selom kraj reke.

IZVOR: Prema knjizi Milenka S. Filipovića „Visočka nahija“. Pripremio saradnik Porekla Milodan.