Poreklo stanovništva naselja Donji Odžak, opština Sokolac. Prema knjizi Milenka S. Filipovića “Glasinac”, antropogeografsko-etnološka rasprava, SANU, Beograd, 1951. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj naselja.
Sela Donjeg Odžaka su na različitim položajima oko potoka Trubave: u dolovima na terasama i na stranama. Sela se zovu: Krnije, Donji Odžak, Plastaši, Jele, Javor, Baljačkov Do i Mandra.
Vode.
Sela imaju dosta vode. Glavna su vrela i bunari: Kajmak, Česmobaša, Brijest, Poljak, Šabanovo Vrelo i vrelo u pećini Megari.
Zemlje i šume.
Zirati se zovu: Ovlagije, Terezije, Baljačk0v Do, Kovač-Potok, Svilan, Glavica, Megara, Počanjak, Duge Njive, Aluge, Ljutova. Ispaša je po brdima oko sela: Krnijevac, Jele, Strugonik, Mala Šuma.
Tip naselja.
Naselje je razbijenog tipa. U svemu ima 1 muslimansko i 36 pravoslavnih (sa 40 kuća) slemena. Groblje je u Dolovima.
Starine u selu.
U Plastašima i u Krnijama je po jedan starinski bunar. Na Jelama ima i sada mramorja. Možda su c tog groblja odneti mramorovi od kojih je načinjen most preko potoka u Donjem Odžaku. Priča se da su u Kovač–Potoku i na Ciganskom Brdu bili vignjevi.
U Donjem Odžaku su nekada boravili Šahinpašići. Bila su y selu dva muslimanska begovska groblja. U trećem muslimanskom groblju sahranjivani su begovske sluge, čiji su stanovi bili na Ljutoj Strani. Sluge su bili većinom Arbanasi. Donji Odžak (a isto tako i Gornji, koji je u sastavu Pediša) prozvan je po odžacima Šahinpašića, a Plastaši po brdu koje je u obliku plasta: nekada su se tu begovi klizali na malim sankama („ligurama“).
Poreklo stanovništva.
-Tomići (Jovanjdan) u Krnijama (3 k.) i na Jelama (3 k.) su starinom iz Drobnjaka, Došao im je led ili praded u prvoj polovini 19 veka. Ima ih još u Baltićima i na Podromanijp. U Drobnjaku ima snažan rol Tomića koji znaju da imaju svojih rođaka na Glasincu, ali ti drobnjački Tomići slave Đurđevdan i prislužuju Nikoljdan. Ako su od tih Tomića, onda su glasinački Tomići iz nekog uzroka promenili slavu.
-Tamburići (3 k., Arhanđelovdan) su bili hodalice, koje su iz Kladanjskog sreza došle na Knežinu, a odatle u Donji Odžak, i to najpre na Ljutu Stranu, pa na Jele. Starinom su iz Pive, odakle je krenuo ded.
-Ećimovići (5 slemena sa 6 kuća, Arhanđelovdan) su starinom Junčevići iz Hercegovine.
-Jankovići i Batinići (1 sleme sa 2 kuće): ošcirnije y opisu Baltića.
-Obrenovići (4 slemena sa 5 kuća, Đurđevdan) u Krkijaia su starinom od Čajniča, odakle je došao Jeremija Obrenović, u vreme „oko pošte“.
-Vrbarci (4 k.). Doveo ih je zet im Maksim Jeftić, od kog nema muškog potomstva. Opširnije y opisu Primčića.
-Mačari (2 slemena sa 3 kuće): opširnije u opisu Ozerkovića.
-Vitomiri (1 k.) su se naselili na krčevini na Javoru, posle okupacije. Opširnije u opisu Sokoca.
-Cicmili (4 k.): opširnije u opisu Brajakovića.
Myclimani:
-Vrabac (1 k.) se je naselio 1916, iz Knežine. Stari su mu bili spahije i zvali su se Derviševići. Iz tog roda je bio i čuveni hajduk u ovom kraju Memiš Vrabac.
IZVOR: Prema knjizi Milenka S. Filipovića “Glasinac”, antropogeografsko-etnološka rasprava, SANU, Beograd, 1951. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)