Poreklo stanovništva sela Žur, opština Prizren. Prema studiji Milenka S. Filipovića “Različita etnološka građa sa Kosova i Metohije” iz 1967. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Opšte napomene.
Mnogo je uspomena na staro srpsko stanovništvo. Po predanju, kod sadašnjeg raskršća drumova pod selom bila je crkvica i oko nje nekoliko grobova. Priča se da je bila još jedna crkva gde su sada prve žurske kolibe. Ty y blizini je mesto Sofra Kavret (Sofra e Kata, S. e Kante, tj. Kaurska, Srpska trpeza ili sofra), i priča se da su tu živeli Srbi koji su bili izbegli iz sela. Biće pak da je u tom imenu očuvana uspomena na negdašnju trpezariju kraj crkve ili na groblju. Jedno staro groblje se zove Vorrat e Shkive (Srpsko groblje). Za jedno staro groblje u polju Gomletu (Gomit) neki kažu da je bilo srpsko. Od starine jedan potes u selu se zove Bežanija. Jedno mesto izvan sela, gde su sada letnje kolibe, zove se Palevica: priča se da je tu bilo selo Pavlevica.
Istorijat.
Po predanju, selo je bilo u polju Gomletu, pa je stradalo od kuge. Da se spasu, ljudi su bežali u livade (otuda Bežanija) i tamo mnogi pomrli. Posle kuge selo se premestilo naviše u brdo. Priča se da je Žur imao tada 30 a Poslište 90 kuća (samih Gašana da je bilo 170 kuća), ali da su za vreme austrijske okupacije mnoge porodice sasvim se zatrle usled gladi, bolesti i nasilja. U selu je i groblje srpskih vojnika koji su tu stradali 1915. U selu ima ograđen grob nekog Baba–Alije, kom se odaje naročito poštovanje.
Vrlo često se čuje uopšteno predanje da su žurski Arbanasi srpskog porekla, po to pojedinci i priznaju. To je i inače vrlo verovatno obzirom i na mnoge srpske običaje prilikom smrti i pogreba.
Godine 1940. bilo je u selu 260 stalno nastanjenih porodica, od kojih 255 muššmanskš: arbanaških.
Rodovi.
Arbanasi muslimani:
-Gaš (86 d.) se smatraju starincima. Srpskog porekla su, a okolina ih zove Savet (Savići). Neki vele da su oni poreklom iz Škurta u Arbaniji (možda je odatle došao neki doseljenik koji se ubratstvio među njih). Broje već osam muslimanskih generacija i dele se na uže rodove ili „male“:
-Ademalar, Nasufdar, Kurtalar, Rizanlar, Ajazalar, Elezkurtalar.
-Sop (82 d.) su poreklom od doseljenika a posle Gašana najstariji u selu. Njihov predak bio je „Morin“ i bio je katolik. Verovatno se je zvao Đon, jer se mnogo priča o nekom Đonu, iz čije su kuće Tatari odveli jednog u Carigrad, gde je on izučio za hodžu, a od starine su u selu hodže iz roda Sopa. Dele se na uže rodove:
-Odžalar, Vezadži–Vezalar, Susur, Begalar.
-Čilingir (3 d.) ne znaju poreklo. Ne idu ni uz koji fis. Od jednog koji je iz sela otišao zbog krvi vode porekne Čilingiri u Poslištu.
-Šalja (19 d.), koji se dele na rodove Memalar i Omalar, došli su iz Kačera.
-Vukšini (12 d.) su od Krasnića a u Žur su došli iz Ljojme kod Rapča u Arbaniji, nedaleko od državne granice.
-Kriezi (16 d.) poreklom iz skadarske Malesije.
-Taraš (8 d.) su poreklom iz Ljubinja (dakle srpskog porekla).
-Kabaši (2 d.) u mahali zajedno sa Tarašima.
-Bitič (24 d.).
-Abdulovići (1 d.): otac je bio iz sela Brodosavaca u Opolju.
-Bislimović (1 d.) došao iz Biluše oko 1930.
-Ljatifović (1 d.) došao iz Plave y Gori, oko 1935.
Srbi.
-Đorđević (1 d.), bakalin, iz Prizrena, cincarskog porekla.
-Ivanovići (1 d., Nikoljdan) iz Jablaničkog sreza u Srbiji.
-Stevanovići ( 1 d., Nikoljdan) iz Muša kod Kuršumlije.
Cigani: y selu su bila 2 d. musl. Cigana, koji se računaju uz Gašane.
IZVOR: Prema studiji Milenka S. Filipovića “Različita etnološka građa sa Kosova i Metohije” iz 1967. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)