Priredio: Slobodan Zrnić
Haplogrupa R1b-Z2705, nastala od starije R1b-BY611, tipična je za područje Balkanskog poluostrva i vezuje se za starosedelačko stanovništvo Balkana, prisutno u ovim krajevima pre dolaska Slovena. Prema procenama, formirana je pre 2700 godina, a najbliži zajednički predak živeo je pre 1500 godina. Grana se javlja kod svih balkanskih naroda, a najveći udeo imaju Albanci (14%). Kod Srba je zastupljenost oko 2%. Grana je prisutna u skoro svim srpskim krajevima, izuzev Hercegovine.
Razvoj haplogrupe
Filogenetski niz haplogrupe je: R1b>P297>M269>L23>Z2103>Y5592>Y18959>BY611/Y10789>Y23373>YZ2705
Haplogrupa R1b nastala je u Aziji pre 23.000 godina, a njena podgrana M269 (formirana pre 13.000 godina) razvila se u stepskim predelima severno od Crnog mora, Kavkaza i Kaspijskog jezera. Odavde se pomerala na područje Evrope, potiskujući starije stanovništvo. M269 je usko povezana sa širenjem indoevropskih jezika, a njene dve podgrane su L23 i PF7562. Danas je haplogrupa R1b dominantna na zapadu Evrope, preko grane L51, koja se izdvojila od L23. Drugi ogranak L23 jeste Z2103 (nastala pre 6.000 godina), karakteristična uglavnom za istočnije predele Evrope, Anadoliju, Iran i područje Kavkaza. Mutacija Z2103 pronađena je u skeletima pripadnika Jamna kulture (stepe juga Rusije i Ukrajine), na prelazu iz bakarnog u bronzano doba. Takođe je pronađena u Mokrinu (pre 4.000 godina) i Vučedolu kod Vukovara (pre 3.000 godina). Iz ove grane proistekla je BY611 ili Y10789, formirana pre 4.800 godina. Postoje njeni ogranci na Sardiniji, zatim u Italiji i Španiji (Y30192), ali se glavnina nalazi na Balkanu, a to je grana Z2705, nizvodnija od Y23373. Druga grana nizvodno od Y23373 je Y78936 u kojoj su za sada samo jedan Amerikanac i Tatarin sa Urala. Pošto BY611 ima srodne grane FGC43622>Y5587 i FT61900 (budući da su sve proistekle iz Y18959) koje se takođe javljaju na Balkanu i u okolini (Bugarska, Rumunija, BiH, Albanija), može biti da je BY611 formirana na prostoru Balkanskog poluostrva ili u njegovoj blizini. Kod uzoraka iz Mokrina, ustanovljene su mutacije koje se nalaze između Z2103 i BY611, a to su Z2110 i nizvodnija i CTS7556. Do sada na Balkanu nije pronađena spona između BY611 i Z2705, a to je dug vremenski period od približno 2.000 godina.
Podela R-Z2705 na podgrane
R-Z2705>BY14792 (nastala pre 1500 godina)
Zastupljena je kod Srba, Albanaca, Cincara, Grka i Bugara. Glavna karakteristika je vrednost 12 na STR markeru DYS393, po čemu se razlikuje od BY38894. Deli se na dve grane koje su razdvojene na samom početku, pre 1500 godina. Za prvu granu, koja još uvek nije definisana, karakteristična vrednost na markerima je DYS456=13. U njoj se nalaze Granula (jedini radio dubinski test) i Malinović, obojica su iz Piskavice kod Banja Luke (slava Stevanjdan), te Jagodić iz okoline Grubišnjog Polja (slava Jovanjdan). Za sada ovu granu sačinjavaju jedino Srbi i izuzetno je retka. Druga grana je BY105603. Od nje su se razvile još mlađe Y177774 (Albanci Škrelji) i Y182782, u kojoj ima Albanaca, Cincara/Vlaha i više Srba sa juga Srbije (Leskovac, Prokuplje, Surdulica, Paraćin) i sa područja Grocke (Ignjatović). Za Y182782 je karakteristična vrednost DYS392=11.
R-Z2705>BY38894 (nastala pre 1500 godina)
Za pripadnike ove grane karakteristična je vrednost 13 na STR markeru DYS393. Deli se na više podgrana (FT48939, BY199059, BY218801, A24000, BY32147) i mnogo je zastupljenija od BY14792.
BY199059
Nastanak BY199059 bi se mogao vezati za južne delove Srbije, odakle se grana proširila na Stari Vlah i Rašku, a odatle na sever i u najzapadnije srpske krajeve. Najstariji zajednički predak svih testiranih je živeo pre više od hiljadu godina. Ovoj grani pripadaju Janićijevići iz Slatine kod Vučitrna (Kosovo i Metohija), daljim poreklom iz Krligata (slava Aranđelovdan), Veličković (ranije Stojmenović) iz Turjana kod Bojnika (Nikoljdan), Rusin sa krajnjeg severa Rumunije, kao i pripadnici nizvodnije FT101521, koju čine Stjepanovići iz okoline Ogulina (slava Đurđevdan), sa utvrđenom podgranom FTC76774, te mnogobrojni pripadnici BY198296, za koje je karakteristična slava Sv. Nikola. Po vrednostima STR markera testirani iz grane BY198296 dosta se razlikuju od ostalih, od kojih su razdvojeni pre više od hiljadu godina. Takođe su Janićijević, Veličković i Rusin međusobno vrlo udaljeni i pripadaju zasebnim podgranama (još uvek neodređenim). Pripadnost Rusina grani BY199059 mogla bi se vezati za dolazak Vlaha na područje Karpata u prošlosti i mešanje sa lokalnim rusinskim stanovništvom. Za celokupnu BY199059 izdvaja se kao dobar pokazatelj STR marker DYS442=11, dok su samo za mlađu BY198296 karakteristične vrednosti DYS 439=13 i DYS537=9. Pripadnici BY198296 su Divci kod Prijepolja, Petrašinović iz okoline Vrnjačke Banje, Đukanović iz okoline Bratunca i testirani sa Majevice, dok najnizvodnijoj grani BY200954 pripada veliki broj Srba čija je matica u Bosanskoj Krajini, po svemu sudeći na području Unca (Crni Vrh). To su rodovi Srdić, Kačar, Grabež, Amidžić i Kecman (jedino sa slavom Nikoljdan) iz Bosanske Krajine, zatim Radić iz Ilijaša i Zrnić sa područja Drniša (Dalmacija). Za njih je specifična istovetna vrednost 17 na markerima DYS576 i DYS570. Najverovatnije su iz Polimlja pripadnici grane BY198296 migrirali nizvodno Drinom i u najzapadnije krajeve (BY200954). Divci su dokumentovani kod Prijepolja 1477. godine (turski defter), a pitanje je koliko ranije su bili prisutni na tom području. Svi popisani u selu imali su izrazito slovenska imena.
FT49932
Karakteristična je za okolinu Skadarskog jezera, mada je potvrđena i kod nekih testiranih sa juga Albanije. Ovoj grani pripadaju Srbi/Crnogorci iz plemena Pipera, zajedno sa srodnicima iz Crmnice. Pripadnici FT49932 su takođe Albanci iz plemena Gruda u Crnoj Gori (severno od Skadarskog jezera), a Sandžaklija iz Tutina (poreklom iz Zatrijepča), Albanac (Zatrijebač) i jedan Turčin formiraju nizvodniju granu Y100058. Druga nizvodna grana je FT48939, u kojoj se nalaze Piperi i Crmničani, a još mlađa FT49714 tipična je samo za Pipere. STR markeri koji su specifični za FT48939 jesu DYS425=0, DYS522=11 i DYS710=35. Piperi i Crmničani uglavnom slave Svetog Arhangela Mihaila (Aranđelovdan). Planskim DNK testiranjem Pipera oko reke Morače, severno od Podgorice (Stijena Piperska, Rijeka Piperska, Đurkovići, Lutovo), utvrđena je dominantna pripadnost haplogrupi FT49714 (Dragićević, Bašović, Stanić, Krkeljić, Brković, Lutovac i drugi). U oblasti Crmnica uzvodnija grana FT48939 potvrđena je kod Vujovića, a verovatno su njeni pripadnici Ceklinjani sa slavom Đurđevdan (Lopičić, Kraljević i drugi), od kojih niko nije radio dubinski test. Lekovići (Nikoljdan) iz Godinja imaju predanje da su od katoličkih Gruda, a sigurno su pripadnici FT49932 (preciznija grana nepoznata). Pripadnici piperske FT49714 potvrđeni su u oblasti Raške i Starog Vlaha (Vjetrović, Dugalić, musliman Marovac). Za sada najmlađa ustanovljena njena podgrana je FT51725, koju formiraju Dragićević iz okoline Podgorice i Dugalić iz Raške. Od pretka Novaka Crnca iz Pipera (početak 15. veka) potiču neki Paštrovići iz okoline Budve/Svetog Stefana, koji izvorno slave Nikoljdan (pojedini su preuzeli Mitrovdan), što je genetički potvrđeno za Dabkoviće, Kažanegre i Kentere. Za ove rodove nije urađeno dubinsko testiranje, pa se ne može govoriti o preciznijoj grani.
BY218801
Grana je ustanovljena kod Albanaca, Bošnjaka/Sandžaklija, Bugara i Srba. Podgrani BY163617/Y153706 pripadaju Albanci iz fisa Krasnići, dok podgranu FT62850 čine Bugarin iz Ćustendila (Staličin), Angelov iz Lisine kod Surdulice (slava Aranđelovdan), te pripadnici najnizvodnije FT140430, a to su Zatrijebčani, uglavnom iz okoline Rožaja (Biševo), Zukorlić iz okoline Tutina i Musić iz Plava.
A24000
Grana je za sada potvrđena kod Albanaca iz fisa Bitići, u Albaniji i na Kosovu i Metohiji.
Y177765
Ova grana je takođe zastupljena kod Albanaca iz centralne Albanije.
BY32147
Ovoj grani pripada najviše testiranih pojedinaca, iz svih balkanskih država. Za njih je karakteristična vrednost DYS 458= 16. Deli se na tri podgrane (Y126039, FT166340, Y133365).
- Y166340 se deli na podgrane Y159864 (Albanci), Y207622 (Đorđević iz Sirinićke župe i Albanac iz Đirokastre), Y229537 (Albanci), Y217583 (Rašović i Bjelobrković iz Ljajkovića kod Podgorice) i Y37280 u kojoj su Albanac, Bugarin Iliev iz Blagoevgrada i pripadnici grane Y105989. U nivou Y105989 se nalazi Albanac iz okoline Podujeva. U još mlađoj grani Y83258 je Bugarin iz Trjavne (središnja Bugarska), zajedno sa pripadnicima Y104972, a to su Lalović iz okoline Podgorice, koji bi mogao biti potomak Bukumira, zatim Femić iz okoline Bijelog Polja, musliman Zilkić iz Tutina i Mihajlović iz Topole (Šumadija), koji pripadaju nizvodnijoj grani Y87891. Najnizvodnija grana je Y84624 (samo Mihajlović). Postoje još neki Albanci i Goranci koji su pripadnici Y166340, ali nije određena nizvodnija grana.
- Y126039 se deli na MF5057 u kojoj su Albanac iz Makedonije i Grk sa ostrva Hios, zatim Y54809 koju formiraju Bugarin Kumbarov iz okoline Blagoevgrada i testirani iz Turske, dok se u grani Y82919 nalaze Albanci iz oblasti Diber, jedan testirani iz Saudijske Arabije koji je blizak njima i Bošnjaci/Sandžaklije Agovići (Bihorci).
- Y133365 je zastupljena kod Srba, Albanaca, Sandžaklija, Rumuna, pa čak i Portugalaca. Podgrani BY206237 pripadaju Srbi iz Sirinićke (Maglini) i Sredske župe na KiM. Podgranu Z15952 čine Dragaš iz okoline Pljevalja i Albanac iz Skadra. U podgranama Y92698 i Y133384 (Morina i Tači) su Albanci. Y63957 podgrani pripada veliki broj testiranih muslimana Murića iz okoline Rožaja, zajedno sa Portugalcima sa Azorskih ostrva, koji čine još nižu podgranu Y75417. U davnoj prošlosti je očigledno predak ovih Portugalaca kao pomorac došao sa Balkana.
Poznati Srbi (haplogrupa R1b- Z2705)
- Vlade Divac, bivši košarkaški reprezentativac i predsednik Olimpijskog komiteta Srbije. Potiče iz sela Ivanje/Divci kod Prijepolja.
Izvori
- Poreklo, Srpski DNK projekat. Preuzeto sa Poreklo: https://dnk.poreklo.rs/DNK-projekat
- Eupedia, Haplogroup R1b (Y DNA), Maciamo Hay (https://www.eupedia.com/europe/Haplogroup_R1b_Y-DNA.shtml)
- Yfull stablo (https://www.yfull.com/tree/)
- Bošnjački DNK projekat (https://bosnjackidnk.com/baza-bez-markera/)
1. februar 2020. u 13:39
Rajčević
Zanima me na osnovu čega se kako vi kažete “Haplogrupa R1b-Z2705, nastala od starije R1b-BY611, vezuje za starosedelačko stanovništvo Balkana, prisutno u ovim krajevima pre dolaska Slovena? Zanima me koliko je skeleta Ilira, Dalmata, Tribala, Japoda,Liburna i ostalih plemena starosedelaca testirano do sada? O kolikom uzorku govorimo? Gde mogu da se nađu informacije odnosno studije objavljene na tu temu zajedno sa rezultatima tih istih studija?
Da li je ovde reč o nagađanju koje je rezultat teorije o doseljavanju Slovena koja se bazira na delu Konstantina Porfirogenita ili zaista postoje naučni dokazi za gore navedene tvdnje?
Unapred hvala
3. februar 2020. u 19:05
Slobodan Zrnić
Objašnjeno je u drugom pasusu, koji nije uvodni, zbog čega se vezuje za starosedelačko stanovništvo. Isto tako se zna da među starim skeletima na Balkanu iz praistorije i antičkog doba nisu pronađene grane I2a karakteristične za Srbe i Slovene, već neke druge haplogrupe. Strpite se još malo, biće puno više rezultata uskoro, pa će se znati bolje.
16. februar 2020. u 00:06
Rajčević
Do sada nije testiran niti jedan skelet Ilira, Dalmata, Tribala i ostalih starosedelaca iz doba antike na našim prostorima. Prema tome zasad možemo samo nagađati njihove haplogrupe. To što je u Vučedolu pronađen jedan skelet R1b i što je na Balkanu najverovatnije nastala grana Z2705 ne isključuje mogućnost da je negde u Dinaridima u isto vreme takođe živeo predak I2a iz koje je kasnije nastala naša podgrana. Nedostajuće (uzvodne grane) karike za našu dinarsku granu I2a nisu pronađene na Balkanu ali nisu pronađene ni iza Karpata, u navodnoj prapostojbini Slovena. Ako jesu, molim vas da me uputite na konkretnu studiju i rezultate iste. Pošto tih rezultata nema, onda je ovde ipak reč o nagađanju koje se zasniva na teoriji o doseljavanju Slovena. Dobra vest je da su arheolozima poznate desetine a možda i stotine lokacija ilirskih nekropola širom naših krajeva tako da pronalaženje odgovarajućih uzoraka za testiranje ne bi trebalo biti preveliki problem. Nadamo se samo da će nekom pasti na pamet da napravi obimno testiranje skeleta iz Ilirskih grobnica. Posebno bi bilo interesantno videti rezultate iz nekropola Hercegovine gde je danas najjače dinarsko leglo. Pa da konačno sahranimo ili potvrdimo Porfirogeneta 🙂
13. jun 2021. u 13:38
Boža M
Testirani su skeleti iz Lepenskog Vira i Vinčanske kulture i nema y haplogrupa koje se mogu tumačiti kao predačke Slovenima. Dakle, bar taj deo autohtonističke priče je otpao.
16. decembar 2022. u 18:27
Damjan
Ja sam R1b1a1 L23 389ii-29%, 389i 11% … Nisam pronašao podatke u vašim izvorima o hapl grupi moje poeodice.
17. decembar 2022. u 14:14
Slobodan Zrnić
Poruka Vam je izuzetno nejasna. Gde ste se testirali i koji je pun rezultat?
4. februar 2020. u 19:49
Suvodolski
@Rajčević: “Zanima me koliko je skeleta Ilira, Dalmata, Tribala, Japoda,Liburna i ostalih plemena starosedelaca testirano do sada? O kolikom uzorku govorimo? Gde mogu da se nađu informacije odnosno studije objavljene na tu temu zajedno sa rezultatima tih istih studija?
Da li je ovde reč o nagađanju…”
Potpisujem !
Gospodine Zrniću, molim Vas, odgovorite na ta pitanja.
Ako ne želite da odgovorite na ta pitanja, a “odgovarate” na nešto što Vas niko nije ni pitao, to deluje vrlo neozbiljno (kao da ste političar, Bože me prosti !)
4. februar 2020. u 23:45
Slobodan Zrnić
Koja pitanja? Kakva pitanja? Zašto? Već sam odgovorio da piše u tekstu na osnovu čega se može zaključiti. Ako smatrate da doseljavanja Slovena nije bilo, onda je tekst potpuno besmislen za vas. Puno sreće i zdravlja želim. Čekamo koske.
7. februar 2020. u 17:23
Gornjemilanovački
“Mutacija Z2103 pronađena je u skeletima pripadnika Jamna kulture (stepe juga Rusije i Ukrajine), na prelazu iz bakarnog u bronzano doba. Takođe je pronađena u Vučedolu kod Vukovara (pre 3.000 godina). Iz ove grane proistekla je BY611 ili Y10789, formirana pre 4.800 godina. Postoje njeni ogranci na Sardiniji, zatim u Italiji i Španiji (Y30192), ali se glavnina nalazi na Balkanu, a to je grana Z2705, nizvodnija od Y23373. Pošto BY611 ima srodnu granu Y5587 (budući da su obe proistekle iz Y18959), koja se takođe javlja na Balkanu i u okolini (Bugarska i Rumunija), može se pretpostaviti da je formirana upravo na prostoru Balkanskog poluostrva.”
Sve lepo piše, pogotovu za one upoznate sa dokazanom metodologijom u ovoj oblasti. A tek da ne govorim o studijama, a o čemu možete pročitati u prilično velikom broju dostupnih naučnih časopisa na internetu, čak iako nemate veze sa genetikom i etnologijom. Mada ima i veliki broj uzoraka čije su obrade još uvek u toku, tako da malo strpljenja.
Ipak, ako vam je ovo bio “zaobilazni put” da dokazujete da su Sloveni starosedeoci Balkana, onda ste promašili put. Stvari vezane za dolazak Slovena na Balkan su odavno potvrđene, i preko istorijskih izvora i studija, preko obimnih lingvističkih analiza, čak i arheologije, što možete da naučite već na početku studiranja, ako ste upisali istoriju, i mimo genetike koja je dodatno tu teoriju zacementirala za sva vremena i završila tu priču.
25. februar 2020. u 00:56
Miroslav Grubanov
radio sam dnk testiranje , bas u okviru projekta poreklo, rezultat je r1b L51 , da li su mozda nesto pogresili, ili sam ja jedinstveni primerak, ali do sada nisu nadjena nikakva poklapanja….nadam se da ce se nesto pronaci…inace zivim u juznom banatu, bivsa vojna granica, i tu smo od 1715 godine
22. februar 2021. u 22:47
Bata
R1b-L51* is an intermediary clade between the Eastern L23* and the Western L11+ (P310+) subgroups of R1b. It is found at extremely low frequencies from Iran to England, with relatively more occurrence in Central Europe. It is not yet clear if it arose in Europe or in Anatolia. People with the STRs of DYS426=13 and DYS393=13 have a good chance of longing here, but having such values does not mean you are surely L51* so deep SNP testing is always advisable.
20. oktobar 2021. u 16:27
Mile
I Cvitkovci sa Maovica su R1b L51
20. oktobar 2021. u 23:54
Slobodan Zrnić
Poštovani Mile, to je potpuno druga grana R1b, takozvana “zapadna”, dok je ovo “istočna”. Razdvojene su pre više od 6.000 godina, dok nije bilo nikakvih naroda koji liče na sadašnje.
20. oktobar 2021. u 15:37
Mile
Petkovici iz Maovica kod Vrlike imaju isti . Najpoznatija licnost je pokojni Ilija Petkovic. Petkovici su naseljavali Maovice, Unista a kazu i Korculu i Split.
13. avgust 2020. u 00:10
Agron
Potrebno je navesti da je grupa R1b te subklade stigla u Crnu Goru iz istočne Evrope (kao i R1a), te je nasljednica stepskih naroda ukrajinskog bazena. Takođe je činjenica, da je kao prvo nemaju većinski Albanci, jer 15 Albanskih primjera u YFullu ne znači da je većinski ima albansko stanovništvo, već da tih 15 albanskih osoba ima tu grupu. Taj isti broj nalazimo i kod slovenskih naroda u YFullu te subklade. —- Većinski albansko stanovništvo pripada E-V13 grupi mediteranskog izvora, R1b kod Albanaca nalazimo isključivo kod Albanaca koji žive danas na području srednjevijekovne srpske narodne jezgre (Kosova i Metohije, te Skadarskog okruga – Malësisë së Madhe i Shkodra). Albanci tog prostora i danas su pripadnici hrišćanske vjeroispovjesti. Da li su potomci albaniziranih Slovena je nevažno, jer genetika nije nacija i oni su danas dio albanskog nacionalnog bića, činjenica jeste da nisu porijeklom sa istog prostora kao većina Albanaca, već su porijeklom iz istočne Evrope kao i Sloveni. R1b grupu nalazimo još i kod Makedonaca i kod Bugara – Slovena koji su prije Srba nastanili Balkan prema istorijskim izvorima. Da bi se utvrdila jasnija slika potrebno je naravno više primjera, činjenica stoji da je R1b kao i R1a grupa stigla sa prostora istočne Evrope, iako zastupljena u manjem broju kod Srba (razlog su vrlo vjerovatno srpske seobe pretežito I2a i R1a hercegovačkog stanovništva u sjevernije krajeve Bosne i Srbije). Za starosjedioce Balkana se može potvrdno vezati samo E-V13 grupa (pretežita i kod Grka), što takođe podupire tezu o albanskom starosjedilačkom narodu.
13. avgust 2020. u 18:41
Vladimir Radić
Pošto je R1b>CTS9219 grupa (i njene subklade) zasad ređa u jugoistočnom delu Evrope u usporedbi sa R1a, I2a, E-V13 i J2, teško je potvrditi kada je stigla u naše predele (to vredi donekle i za ostale haplogrupe). Sa više istraživanja i preciziranja subklada, doći će više saznanja. Činjenica stoji da je nalazimo na istoku Evrope kod skoro svih naroda (čak i na severu Evrope u Skandinaviji) iako ne u subkladi BY611 kao ovde. Interesantna činjenica jeste, da arheološki zaista postoji vezivanje dominantne R1b>CS9219>BY611 subklade u regiji Lutovaca (Pipera) u Crnoj Gori, za naseljavanje eksplicitno slovenskog stanovništva. Iz osmanskih deftera iz 1485. i 1497. godine, Branislav Đurđev (1984) naglašava defterski zapis, da se posle pada srpske despotovine u Pipere naselilo novo pravoslavno stanovništvo “slovenskih imena i običaja” iz Lutova koji potiču iz Pirota (ili Pilota kod Skadra, naglašava). Jedino vezivanje subklade BY611 za “albanski klaster” jeste da je zasad testirano više osoba na Kosovu i severnoj Albaniji koji nose tu subkladu nego u Crnoj Gori. Genetički gledano većinski albanska E-V13 haplogrupa je manje srodnija R1b nego što je većinski slovenska R1a srodnija R1b.
13. februar 2021. u 02:06
Shtjefen
R1b-BY611>Z2705 je najverovatnije došla sa Slovenima, ali u izuzetno malenom broju. Ima identičan razvoj kao i I-PH908, naime tek od vremena migracije posle 6. veka. Da je starosedilačka, njena raznovrsnost bi bila starija, kao što to vidimo kod E i J haplogrupa, koje su starosedilačke na Balkanu i kojoj dominantno pripadaju Grci i Albanci. Moguće da se radilo o malenom substratu koji je gotovo isčezao na istoku Evrope odakle i potiče, tamo pronalazimo rođačke grupe R1b-BY611, naime R1b-BY250 (zastupljenija kod Germana) i R1b-Y5587 (zastupljenija kod Slovena). Vučedolske i Mokrinske R1b iako uzvodne, leže predaleko u prošlosti, da bi se mogle uzeti kao siguran dokaz neprekidne zastupljenosti R1b>Z2705 na ovim prostorima. Za I2 takođe znamo da je pronađen na ovim prostorima u ranijoj prošlosti, i da je “opet” naseljen sa dolaskom Slovena. R1b je zasigurno noviji substrat u albanskoj etnogenezi, koji nastupa tek u kasnom srednjem veku, što potvrđuje i činjenica, da nisu sve R1b-Z2705, već samo neke zastupljene kod Albanaca.
13. jun 2021. u 13:43
Boža M
Vaša teza ima smisla.
14. jul 2021. u 06:35
Aco pg
A kod Albanaca je zastupljena onoliko koliko su i Albanci Iliri. Znači, Albanci su Iliri koliko ih se zove Iljir i koliko su poalbanizovali Srba. Pa očigledno je da recimo Krasnići veze nemaju sa pravim Albancima! Doseljavanje Slovena, klasična glupost u koju vjeruju samo ovi iz Projekta i Radić sa ekipom a koje očigledno plaća neko. Uostalom svaki projekat se plaća pa tako i ovaj i nije ništa strašno sem to što očigledno radi protiv Srba.
31. januar 2023. u 21:01
Xhaja
Većina od albanske pleme Krasnići su J-PH1751 to je grana od L283 sa J2b2,. Znaći oni su pravi iliri.
4. jun 2021. u 13:00
Miodrag
Iz evropskih studija je poznato da ljudi sa riđom kosom pripadaju haplogrupi R1b. Interesuje me da li je neko od domaćih istraživača obratio pažnju na boju kose balkanskih nosioca ove haplogrupe?
26. jun 2021. u 01:12
Mihajlo Ilić
“Haplogrupa R1b-Z2705, nastala od starije R1b-BY611, tipična je za područje Balkanskog poluostrva i vezuje se za starosedelačko stanovništvo Balkana, prisutno u ovim krajevima pre dolaska Slovena.” — To je apsolutno netačna tvrdnja. Ta grupa R1b-Z2705 je prisutna tek od 6. veka na prostoru Balkana, dok grupe iznad tj. do R1b-BY611 uopšte nisu pristune na prostoru Balkana. Zamolio bih vas da se informišete pre iznošenja ovakvih tvrdnji i predložio bih vam sajt YFull (https://www.yfull.com/sc/tree/R-Z2705/) za vaša daljnja istraživanja.
26. jun 2021. u 09:08
Slobodan Zrnić
Ma ja sam ovaj članak napiskarao onako bezveze, da bude zanimljivije. Ako može Vaše veličanstvo da mi održi neko predavanje o tome, platiću ako treba. Posebno ovo da je haplogrupa prisutna na Balkanu od 6. veka. Ako možete da mi saopštite i tačnu godinu, bilo bi poželjno.
21. januar 2023. u 01:33
MIlivoj
Odlican clanak. Doduse, malo je cudno da su najblize rodjacke grane na zapadu, Italija/Spanija. Po meni, Z2705 jeste pripadnik ili potomak Rimskih legija ili garnizona, koji se (on ili njegovi potomci) u tumbanju nakon pada Rimskog Carstva, na Balkanu prikljucio Vlasima ili vecinskim proto-Albancima, i onda su se potomci z2705 nevidjeno razmnozili prilikom etnogeneze i stvaranja Albanskog naroda.
21. januar 2023. u 01:36
MIlivoj
Naravno, nisu svi Z2705 zavrsili medju proto-Albancima, iako su se medju njima najvise razmnozili, neki su zavrsili medju Bugarima, Srbima, Makedoncima, Grcima, Bosancima, Hrvatima….
4. mart 2023. u 19:54
Grana Y100058
Granu Y100058 ne čine albanci iz plemena gruda. Već ja koji sam Sandžaklija iz Tutina i koji sam najprije stvorio ovu granu zajedno sa nekim turčinom balkanskog porijekla. Sad nam se pridružio albanac iz Zatrijebča (deo Kuča). Odkrio sam da i ja inače vodim porijeklo iz Zatrijebča. Prije nego sto smo došli u Tutin smo živeli u Gusinje a prije Gusinja u selo Delaj u Zatrijebač.
5. mart 2023. u 13:38
Slobodan Zrnić
Koliko vidim, na Yfull stablu su dva Albanca. Jedan je baš ispod Y100058, a za drugog je to pretpostavka. Mislio sam da je on Ljuljđuraj iz Gruda. Na FTDNA stablu izgleda da je on negativan na Y100058.
19. februar 2024. u 21:18
Sandzo
Tacno je da je Ljulđuraj iz Gruda negativan na Y100058, on za sad ostaje na uzvodniju FT49932 dok ne dodje neko koji ce biti blizak njemu i sam kim ce formirat novu granu.