Poreklo prezimena, selo Lanište (Kačanik)

Poreklo stanovništva sela Lanište, opština Kačanik – Kosovski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Kačanička Klisura“, (podaci prikupljeni 1940. i 1948. godine). Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela i vode.

Maleno selo jugoistočno i iznad varošice Kačanika. Ispod sela, prema Lepencu, je izvor Vranjak, a oko kuća po dvorištima nalaze se bunari (6).

Zemlje i šume.

Oko sela su najpre njive, a oko njih na višem zemljištu su šume i ledine. Nazivi za pojedina mesta su: Lug, Gradište, Kriva Reka, Kodra Beljas (Belino Brdo), Ljak, Ikonas.

Tip sela.

Lanište je razređenog tipa. Deli se u dve mahale, koje se zovu imenima pojedinih rodova. Između mahala je veća presedlina. Selo ima svega 10 domova (1940 g.).

Prošlost i starine.

Lanište je mlado naselje. Po pričanju, njega su osnovali doseljeni muslimani iz roda Adžam pre oko 120 godina. Selo je osnovano na mestu gde su ranije pravoslavni stanovnici iz Đurđeva Dola imali trla. Naziv Lanište i ostala topografska imena nasledili su današnji muslimanski stanovnici od rodova kojima je to zemljište pripadalo pre njihovog doseljavanja.

Zapadno od sela postoji mesto Gradište (kota 761 m). To je krečnjačko uzvišenje, koje se diže levo od Lepenca, na mestu gde je Kačanička Klisura najuža i najpovoljnija za odbranu. Priča se da su Gradište osnovali „Rimljani“, a iza njih su, vele, došliTurci. Jednom su Turci bili „zatvoreni“ u utvrđenju odakle su branili nekoj neprijateljskoj vojsci prolaz kroz klisuru (svakako tragovi predanja iz 1689—1690).

Poreklo stanovništva.

U Laništu žive samo muslimanski doseljenici arbanaškog govora. Rodovi su:

-Idriz (7 k), od fisa Sop. Doselili se pre 120 godina iz Topojana u Severnoj Arbaniji (oblast Ljuma). Iz starine pošli su „sa turskom verom” preci kao dva brata, od kojih se jedan kasnije nastanio u Đurđevu Dolu. Pre toga su bili katolici. Ovde žive u istoimenoj mahali.

-Adžam (3 k), od fisa Krasnić. Doselili se sredinom 19 veka iz Severne Arbanije zajedno sa stanovnicima istog roda u Đurđevu Dolu. Ovde žive u mahali koja nosi njihovo rodovsko ime. Poznati su još pod imenom Ajdarovi.

Privredne prilike.

Stočarstvo je glavno zanimanje stanovništva i osnov privrede. Od stoke se na prvom mestu drže koze,  zatim ovce i goveda.

Oko kuća su njive i poneka livada. Livade se posle nekoliko godina opet preobraćaju u njive. Sve seoske porodice kupuju žito preko jednog dela godine.

Šume seku seljaci za ogrev, za građu i za prodaju.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Kačanička Klisura“, (podaci prikupljeni 1940. i 1948. godine). Priredio saradnik Porekla Milodan.