Poreklo stanovništva selo Goduša, opština Bijelo Polje – Crna Gora. Prema knjizi Milisava V. Lutovca „Bihor i Korita“, izdanje Beograd 1967. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Selo u izvorninoj čelenci Goduške reke izmeću Sipanjskog brda, Rajeva dola, Mušnice i Bućkova krša i drugih kosa.
Tip sela.
Deli se na Donju i Gornju Godušu, a oba skupa na osojnu i prisojnu stranu. Naselja su na zaravnima strana. Ona su mahom po grupama na rodbinskoj osnovi. Najvažniji krajevi sela su: Gomile (Trubljani), Gorevce, Zabrdo, Zelenkovine (Mulići), Belanovac, Životinja, Krčevine, Drijenak, Blato, Pečevac, Popovače ispod Životinja.
Vode.
Svi krajevi imaju izvorske vode. Glavni su izvori: Pečevac i Jankovac u Gornjoj Goduši, a u Donjoj Popovača i Belanovac. Osim toga, koristi ce reka za pojilo i pokretanje vodenica. Vodešše su poglavito redovnjačke – pripadaju bratstvima i rodovima.
Starine i istorijat sela.
Goduša je odavno naseljavana. To svedoče: crkvine, groblja i topografski nazivi. U raznim krajevima sela ima pet starih crkvina i grobalja oko njih. Najvažnije su na Dublju, Dubu i Durovića livadama. U Dublju na dnu Goluše očuvano je prostrano groblje i temelji crkvine u njemu. Na grobovima se još vidi nekoliko krstača raznih oblika, ali je većina grobova pokrivena monolitnim pločama. Jedan musliman, čija je kuća u blizini, palio je pre rata sveću na groblju. Kada sam posle 30 godina ponovo obišao groblje, zalazio sam da je sa njega nestalo mnogih krstača i ploča.
Drugo veliko staro groblje je na mestu Dubu, nazvanom po ogromnom hrastu koji je pao od starosti. U groblju, čiji su grobovi pokriveni velikim pločama, vide se ostaci crkvine dimenzija 4h8 metara. Crkva je srušena u početku 19. veka. Jedan Mušović mi je rekao 1927. godine kako mu je baba pričala da se ona kao čobanče sklanjala od kiše u ovu crkvu koja je bila pokrivena lučavinom. Ostaci klisa su se doskora mogli uočiti. Y novije vreme mnoge ploče su pomerene sa grobova. Jedan Mulić je skrenuo put preko groblja, a delom ga krčenjem pritiskao.
Treća Crkvina je na mestu Boljeglave u Durovića livadama. Crkva je razmere 5h10 metara, zidana je od sige i tesanog peščara. Na zidovima koji su 1927. godine bili očuvani u visini čovečjeg rasta, jasno sam video živopis i fragmente natpisa i slova. Godine 1930. zidovi su rušeni i kamen odnošen za zidanje škole. Nije sve odneto, jer je neko u poslednjem času skrenuo pažnju učitelju na štetnost takvog rada. Ispod gomile kamena možda bi se još našao ostatak živopisa. Y narodu se čuje kako je ovo bila glavna crkva za Godušu i još neka okolna sela. „Zapustela je, kažu, posle Karađorđevog rata”. Stari ljudi pamte kad je stoka plandovala u polurazrušenoj crkvi. I oko ovakve crkvine se vidi groblje uraslo u trnje. Neke tesane kamene ploče iz crkve i groblja vide oe na putu na prelazima preko bara. Livadu oko groblja i crkvine sopstvenik ne koristi, već je svake godine ustupa najsiromašnijem Godušaninu.
Osim ovih, u Gornjoj Goduši postoje još dva stara srpska groblja. Jedno takvo „grčko groblje” je u mestu Pasji tanac, a drugo „latinsko“ iznad vode Pečevac.
Postanak sela.
Svi ovi ostaci su tragovi stanovništva koje je ovde živedo od srednjeg veka. Od njega su ostali i nazivi: Boganovo Selo (iznad Mulića Mahale), Bogutov do, Matova strana (iznad Trubljanske mahale), Boškov do, (ispod Dublja), Vlaški potok ispod Košutice, Popovače, Kdičeva njiva, Popova ravan, Jankovac.
Neki odseljeni rodovi se pamte i danas. Kažu da su ovde živeli Gužvići i Lazovići. Ovih Lazovića ima sada u Zabrnjici (okolina Sjenice). Pominju i neke Mrliješe, „koji su u Godušu došdi posde Grka”. U Kućištu ispod Goduše kažu da je jedno vreme živeo i predak Karađorđev, koji je ovde naseljen iz susednog seda Crnče.
Poreklo stanovništva.
Posle iseljavanja pravoslaviih Srba, oko 1809. godine, koji su bili čifčije Kajabegovića, begovi su naseljavali ljude iz raznih krajeva. Sadašnja bratstva u Goduši su:
-Mujčići (6 k.), čiji je predak došao na miraz iz Tuzove Luke kod Rožaja, a tamo iz Gruda kod Podgorice.
-Durovići ( 20 k.), porekdom su iz Kuča.
-Mulići (15 k.), rod su sa Višnjićima u Crnišu.
-Rebronje (20 k.), doseljeni na zemlju Kajabegovića. Kažu da su rod sa Babačićima u Tucanjama. Iseljenih Rebronja ima u Pazaru, Pobrđu, Popiću i Potok–mali.
-Mušovići (15 k.), pre 130 godina došli iz Godijeva. Isgi su rod sa Hodžićima u Godijevu.
-Šabotići (6 k.), došli su iz Tucanja.
-Avdijići (6 k.), doseljeni iz susednog seda Crhlja.
-Mustajbašići (,,Magarci”) (10 k.), rođaci sa Mustajbašićimau Loznoj.
-Trubljani (10 k.), doseljeni su iz Trubine. Rođaci su im Guberinići na Trubini.
-Lukačevići ili Lukači ( 14 k.). doseljeni od Kolašina posle 1878. godine.
IZVOR: Prema knjizi Milisava V. Lutovca „Bihor i Korita“, izdanje Beograd 1967. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)