Poreklo stanovništva naselja Lapotince, opština Bojnik – Jablanički okrug. Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Pusta Reka“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Lapotince je podignuto u aluvijalnoj ravni Puste Reke, na istočnom obodu pustorečke oblasti. Središnji deo sela se nalazi na obalama reke, čije je staro korito dosta plitko i njegove strane nestabilne, pa je redovno dolazilo do poplava ovog dela naselja i menjanja rečnog korita. Istočni deo ove središnje mahale je nešto izdignut i leži na blagoj zapadnoj padini bregova koji čine istočni obod oblasti.
Tip sela.
Selo je zbijenog tipa. Podeljeno je na nekoliko mahala: Centar, Graovce, Vranjance, Rupce i Goč. Mahala Vranjance je udaljena od Centra i drugih mahala pa se dobija utisak da je samostalno seosko naselje.
Ime sela.
Selo je dobilo ime po tome, što je zemljište na kome je zaseljeno veoma nisko i vodoplavno i zbog toga često žitko kao blato, – „lap“.
Vode.
Kroz Lapotince, gotovo sredinom sela, teče Pusta Reka. Ovde je njeno korito plitko i obale nestabilne. Posle Drugog svetskog rata kod sela Đinđuša iskopan je kanal koji ide sve do ispod sela Stubla. Ovim kanalom sada teče Pusta Reka a u starom koritu se pojavljuje voda samo kod velikih padavina.
U ataru sela, u mahali Graovci, postoji izvor pod imenom Hajdučki Kladenac. Iz ovog izvora su se meštaani susednog sela Petrovca snabdevali vodom.
Blagodareći pritisku Puste Reke i maloj nadmorskoj visini izdanske vode su blizu, pa je svaka kuća mogla lako da iskopa bunar za potrebe ljudi i stoke.
Iz prošlosti sela.
Položaj Lapotinca je pogodan za ljudsko obitavanje. Na istoku brežuljkasto zemljište, Pusta Reka, ravno i plodno polje tako da je bilo uslova za zemljoradnju, stočarstvo, lov i ribolov, pa se tu nastanio čovek iz mlađeg kamenog doba. U selu na lokalitetu Selište pronađeno ja najstarije praistorijsko naselje u celoj Oblasti. Na lokalitetu Vrtače – Marjanovo Jezero pronašao je Franja Feldhamer kremena oruđa, fragmente keramike i kamenih sekira, koji pripadaju vinčansko-pločničkoj fazi, što znači da se ovde život odvijao neprekidno. Na ovom terenu pronađena je urna od pečene zemlje, koja pripaada bronzanom dobu, sa kostima u njoj. Na lokalitetu Bunarište postoje tragovi ljudskog naselja iz ranijeg doba. Ovde je bila crkva kod koje je zapušten bunar.
Za vreme Turaka srpsko selo Lapotince se pod pritiskom Albanaca raselilo. Han je zabeležio da je u ovom selu 1858. godine bilo 15 albanskih kuća a jednu srpsku kuću, koja je dočekala oslobođenje, nije pomenuo.
Zemlje i šume.
Atar sela Lapotinca zahvata prostor od 1191 hektara. Od ove površina na oranice i bašte pripada 773 hektara po čemu su Lapotince na prvom mestu u Pustoj Reci. Zemlja je u ovom selu najplodnija u celoj Oblasti, pogodna za sve vrste poljoprivrednih radova. Pod livadama je 98 hektara, pod šumom 206 hektara. voćnjacima 16, vonogradi na 37 hektara.
Zemljište nosi ove naazive: Krušar, Gornje Jezero, Srednje Jezero, Donje Jezero, Rasputine, Govedarnik, Talište, Selište, Marjanovo Jezero, Mečkin Lug, Lugovi ili Vrtače, Golema Livada, Više Selo, Dugački Delovi, Novi Delovi, Sorce – Veliko i Malo, Ornice i Nomanovica.
Poreklo stanovništva.
Lapotnica spada u ona pustorečka sela čiji broj premašuje preko 200 domaćinstava. I pored toga broj stanovnika je u opadanju. Evo demografske slike:
- – 227 domova – 1154 stanovnika.
1961. – 227 – 946.
- – 228 – 846.
Sadašnje stanovništvo čine ovi rodovi:
-Pejčinovići su poreklom iz Ruplja.
-Dimitrijevići su poreklom iz Groznatovca.
-Andrejevići su iz Preslapa.
-Živkovići su iz Crne Trave.
-Đorđevići su iz Grozdanovca.
-Ignjatovići su iz Kalne.
-Veljkovići su iz Kukavice – Vlasotince.
-Stankovići su iz Kukavice.
-Nikolići su iz Groznatovca.
-Petkovići su iz Groznatovca.
-Ignjatovići drugi su iz Strezimirovca.
-Sokolovići su iz Groznatovca.
-Dimitrijevići drugi su poreklom iz Šapca, njegova žena je iz Preslapa.
-Ristići-Rakini su nepoznatog porekla.
-Vukići su iz Crne Trave.
-Nikolić-Ajtini su iz Grozdanovca.
-Ristići su iz Crne Trave.
-Andrejevići su iz Preslapa.
-Stojanovići-Drnidini ne znaju za svoje poreklo.
-Glišići su iz Grozdanovca.
-Stojkovići-Mehadžinci (imali su mehani) su iz Grozdanovca.
-Stojkovići drugi su iz Grozdanovca.
-Ristići-Dojčinovići su iz Grozdanovca.
-Momčilovići su iz Crvene Jabuke.
-Kostići (Filimon) su iz Kosovske Kamenice, doseljeni 1959. godine.
-Stankovići su iz Lipovice-Vlasotince, doseljeni 1952. godine.
-Miloševići-Trokini su iz Grozdanovca.
-Đurići su iz Crne Trave.
Gornji rodovi su nastanjeni u centralnom delu sela i mahali Goč.
-Miljkovići su iz Graova – Grdelička Klisura.
-Mladžići su iz Crvene Jabuke.
-Šaulići su iz Crne Gore.
-Miljkovići drugi su iz Orlovci.
Gornji rodovi nastanjeni su u mahalo Graovce.
-Stojanovići su iz Barbarušnice kod Vranja.
-Spasići su iz Barbarušnice.
-Petkovići su iz Repišta – Grdelička Klisura.
-Petkovići drugi (Dragoljub) su iz Borinca.
-Stošići su iz Barbarušnice.
-Ristići treći su iz Barbarušnice.
-Milenkovići su iz Kalne.
-Đurići su iz Crne Trave.
-Simonovići su iz Preslapa.
-Nikolići treći su iz Kukavice – Vlasotince.
-Cvetkovići (Borivoje) su iz Cekavice.
-Ristići četvrti-Dojčinovići su iz Grozdanovca.
-Cakići (Stanoje) su iz Trevešića.
-Ljubenovići (Ljubisav) su iz Kacabića.
-Petrović udova Natalija je iz Gornjeg Gara.
-Pavlovići (Bogdan) su iz Gornjeg Brijanja.
-Ignjatovići (Dragoljub) su iz Kalne.
-Zlatanovići (Marko) su iz Drvodelja.
Gornji rodovi žive u mahali Vranjance.
Romi u Lapotincu:
-Azirovići.
-Asanovići.
-Latifovići.
-Ulići.
-Macići.
-Ibrići.
-Sulejmanovići.
Zanimanje stanovništva.
Lapotinčani se bave zemljoradnjom i na svojim njivama seju pšenicu i kukuruz od kojih se javlja tržišni višak. Sade krompir za domaće potrebe. Pasulj kao podkultura. Od voća imaju najviše šljive od koje peku rakiju. Neki imaju i kruške novijih sorti.
Od stoke Lapotinčani gaje krave, dve po domaćinstvu u proseku. Svaka kuća gaji par svinja za svoje potrebe. Živinu isto tako.
Pečalbarstvom su se bavili pre Drugog svetskog rata. Tako i danas, okrenuti su raznim pečalbarskim zanimanjima: ciglarstvu, građevinarstvu i dr. U rano proleće najveći deo sposobnih muškaraca odlazio je u velike gradove i tamo se zapošljavali na ciglanama i građevinarstvu. Žene istarci su obrađivali zemlju.
Veliki broj mladih se odaje izučavanju zanata ili se školovao u civilnim i vojnim školama. Iseljeni Lapotinčani se bave raznim strukama i zanimanjima: 29 oficira, 6 lekara, 24 podoficira, 10 pomoćnih lekara, 176 radnika raznih struka, zanatlija i službenika, 6 diplomiranih pravnika, 11 učitelja. U samom selu vode svoje zanatlijske radnje – jedan mlinar i tri zidara-fasadera.
Selo ima osnovnu četvororazrednu školu, istureno odeljenje škole u Bojniku.
IZVOR: Prema knjizi Jovana V. Jovanovića „Pusta Reka“. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)