Poreklo prezimena, selo Vogance (Bujanovac)

Poreklo stanovništva sela Vogance (po knjizi Vagance), opština Bujanovac – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Vogance se nalazi na desnoj padini doline Pčinje, nedaleko od reke. Kuće su okrenute prema jugoistoku.

Vode.

Meštani koriste vodu za piće iz kladenaca i iz bunara, koji su po dvorištima.

Zemlje i šume.

Topografski nazivi za potese su: Staro Selo, Čuljevica, Čuka, Golema Karpa, Orlov Kamen, Gnojište, Smrdan (tu je česma), Sokolov Kamen, Vlainica, Golema Njiva, Nikolinska Reka, Samarak, Kostadin, Bačevište, Slavica, Stance, Paprati, Zli Dol, Srednja Rtina, Jaćupak, Preslop, Jelovarište, Veličkovo Njivče, Slavkovo Gumno, Livadica, Zajednica (njive), Šuljkovac, Gramađe (tu su meštani slagali „trebeno“ kamenje sa njiva), Ramnjak, Vrljak, Mečkina Supka, Šarena Ploča, Babin Laz, Konoplja Luka, Turčin, Kljunčino, Crni Kamen i Turske Kolibe.

Tip sela.

Vogance je uglavnom zbijenog tipa; samo dve kuće su odvojene na 15 minuta hoda – jedna se nalazi na mestu Bačevište a druga na mestu Kljunčino. Ove kuće su pre 20 godina bile su u glavnom delu sela. Vogance se deli na mahale: Veljkovska, Popadijska, Nikolinska i Veljanoska (ima samo jednu kuću). Njihovi nazivi su po rodovima.

Selo je 1949. godine imalo pet rodova u 14 domaćinstava.

Postanak, ime sela, starine i prošlost.

Levo od Pčinje na mestu Preslop nekada je bilo malo utvrđeno naselje. Vidni ostaci od starina ne postoje. O Gradištu se ništa određeno ne zna ni u narodnim predanjima.

Pisani pomen o Vogancu očuvan je u pomeniku manastira Prohora Pčinjskog. U navedenom pomeniku selo je zapisano kao Vaganci.

Mesto Staro Selo se nalazi desno od Pčinje, postoje stari grobovi. Po kazivanju, tu su se ukopavali pravoslavni srpski stanovnici koji su živeli na selištu Staro Selo. Pored starih grobova, meštani su nalazili temlje od kuća i ćupove. Zemljište na Šarenog Ploči sada je uglavnom obrađeno.

Današnje Vogance razvilo se od kako je pomenuto selo sa Selišta raseljeno. Najpre su doseljeni preci rodova: Kljunčani, Veljkoski, Džoljini i još neki drugi. Kada su se doseljavali, na zemljištu je bila svuda šuma, koju su ovi „trsili“.

Groblje sadašnjih meštana nalazi se na malom uzvišenju u sredini naselja.

Godine 1878. godine Vogance je oslobodila srpska vojska, ali se ona uskoro povukla. Sa vosjkom su se iselili i mnogi stanovnici; neki su se kasnije vratili.

Mesti Turske Kolibe ime je dobilo po toma što je tu boravila turska vojska u vremenu „kad se zauzelo Vranje“.

Na mestu Bačevište nekada se „bačevalo“.

Mesti Turčin pokraj Pčinje zove se po tome što se ranije tu u reci utopio Turčin.

Selo je dobilo ime po nekadašnjem pravljenju „vagana i zaklopaca“.

Poreklo stanovništva.

Svi su rodovi doseljeni, i to:

-Kljunčini, Aranđelovdan, smatraju se kao prvi doseljenici iz nekog sela u kumanovskom kraju.

-Veljkoski, Aranđelovdan, su poreklom iz Orahovca kod Preševa. Odatle je pre oko 150 godina, zbog „turskog zuluma“, izbegao osnivač roda Veljko. Dve porodice su 1945. godine su prešle u Karavukovo – Bačka.

-Džoljini ili Popadici, Nikoljdan, su doseljeni iz Reljana u Preševskoj Moravici. Osnivač roda Džolja ovde se doselio kada i rod Veljkoski. Imanje u Reljanu ostavili su neprodato i njega su „zagrabili Turci“ naziv Popadici dobili su po Džoljinom sinu Stanku, koji je bio sveštenik. Od Džoljinih preko Voganca ima iseljenih porodica u selu Trsteni – Poljanici i u leskovačkom kraju.

-Veljanoski, Nikoljdan, su iz preševskog ili kumanovskog kraja doseljeni posle napred pomenutih rodova bežeći „od turski zulum“.  J. H. Vasiljević je za Veljanoske zapisao da su iz Karadaga u gnjilanskoj oblasti. Veljanoski imaju iseljenih porodica u Trsteni – Poljanica i u Sejacu kod Bujanovca.

-Nikolinski, Nikoljdan, su doseljeni iz preševskog ili kumanovskog kraja. Ovde su doseljeni kada i Veljanoski. I za njih je J. H. Vasiljević zapisao da su iz Karadaga u gnjilanskoj oblasti. Nikolinski imaju iseljenih porodica u Slavujevcu kod Preševa i Ninčićevu u Vojvodini.

Iseljenici.

-Popadici ili Soksinci, Tasa Stamenković i Aleksa Popović žive u Trsteni – Poljanica.

-Gočobici žive u pčinjskom selu Širokoj Planini, gde su otišli pre oko 100 godina a iz Široke Planine dve porodice su se iselile u Đerekarac.

-Kolačakovci žive u Peljincu kod Kumanova.

-Borinarski su se iselili u preševo (jedna kuća), Buštranje (1) i Karavukovo (1).

-Nedeljkovići, dve kuće žive u Buštranju kod Preševa. Tamo su iz Voganca prešli 1927. godine.

IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.