Srpska pravoslavna crkva i vernici 12. septembra (30. avgusta po starom kalendaru) slave Aleksandra Nevskog (rus. Aleksándr Яroslávič Névskiй), velikog ruskog kneza i sveca Ruske pravoslavne crkve. Uredništvo portala Poreklo čestita svima koji slave ovog sveca.
Rođen je 30. maja 1220. godine, kao sin velikog kneza Jaroslava Vsevolodoviča. Mladost je proveo u Novgorodu, a vlast nad Novgorodskom kneževinom je zadobio 1228. Kada je 1237. papa Grgur IX organizovao krstaški pohod da bi pokorio ruske zemlje, knez Aleksandar je ustao u zaštitu pravoslavne vere i u bici kod ušća reke Ižore, na obalama Neve, izvojevao 15. jula 1240. veličanstvenu pobedu, po kojoj je i dobio nadimak „Nevski“.
Uspešno se suprotstavio i litavsko-nemačkoj najezdi: u situaciji kada su gradovi Jurjev i Pskov već bili zauzeti, a Tevtonci prodrli do Novgorodske oblasti, Aleksandar Nevski požurio je sa vojskom ka Finskom zalivu, zauzeo Koporje, razbio Nemce, oslobodio Pskov i izvojevao slavnu pobedu 5. aprila 1242. na Čudskom jezeru. Nakon ovoga, definitivno razbivši litavsku najezdu, sa slavom se vratio u Novgorod, ali, saznavši za smrt svoga oca (1246) uputio se u Vladimir, kako bi preduzeo mere za zaštitu državnog poretka.
Batu-kan ga je izvestio da, ako želi da sačuva vlast, mora da dođe u mongolski tabor i pokloni mu se. Aleksandar je pristao da dođe u kanov tabor, ali je istupio kao ispovednik hrišćanske vere, odričući se od poklonjenja tvari. U Tatarskoj zemlji je od velikog kana dobio vlast nad čitavom južnom Rusijom i Kijevom (1249). U to doba Aleksandar je privukao i pažnju pape Inokentija IV, koji mu je poslao dvojicu kardinala, Galta i Gemonta, sa namerom da izvrše uticaj na njega kako bi primio katoličanstvo. Njihovi predlozi su, međutim, odbačeni. Od 1252. nosi titulu velikog kneza. Preminuo je 14. novembra 1263, primivši pre smrti monaški postrig pod imenom Aleksije. Telo mu je pogrebeno 23. novembra u Manastiru rođenja presvete Bogorodice u Vladimiru.
Njegove mošti, otkrivene 1380, svečano su prenete u Petrograd 1724. po naredbi Petra Velikog i nalaze se u lavri Svetog Aleksandra Nevskog. Ruska crkva kanonizovala ga je u prvom redu zbog hrišćanskih vrlina, a tokom vremena stvarale su se i priče o čudima vezanim za njegov lik. Tako, na primer, u doba kneza Dmitrija Donskog, u crkvi gde je počivalo Aleksandrovo telo, jedne noći sveće su se navodno upalile same od sebe, a dva starca izašla su iz oltara i prišla njegovom grobu, govoreći: „Aleksandre, ustani i spasi praunuka svoga Dimitrija, koga silno napadaju tuđinci“. Priča dalje kazuje kako je Aleksandar ustao iz groba i pošao sa njima, a da je sve video crkvenjak i o tome izvestio crkvene vlasti; sveštenici su netruležne mošti kneževe postavili u kivot i tom prilikom su bolesnici, pritičući im sa verom, zadobili isceljenje, a arhimandrit Jefrosin je video kako se sveća kraj groba Aleksandrovog sama zapalila od nebeskog plamena.
Spomen mu se slavi 23. novembra i 30. avgusta.
IZVOR: Vikipedija
14. septembar 2015. u 09:01
Nebojša Babić
12. septembra 1751. godine, na dan Svetog Aleksandra Nevskog, na Krčevu blizu današnjeg Berana (visoravan između Dapsićke i Kaluderske rijeke) odgirala se velika bitka u kojoj su Vasojevići, Šekularci i Srbljaci iz Polimlja potukli Klimente i time sprečili ovo malesorsko pleme u njihovoj nameri da zaposednu Polimlje, zapustelo nakon masovnog iseljenje slovenskog stanovništva iz Polimlja u drugoj velikoj seobi na sever koju je predvodio patriarh Arsenije Jovanović Šakabenta. Proterivanjem Klimenata iz Polimlja počinje masovno naseljavanje Vasojevića i drugih Brđana u Polimlje od polovine 18. vijeka.
I, kao što je Sveti ruski knez Aleksandar na Nevi potukao Šveđane 1240. godine, i tako zaustavio katoličku najezdu na Rusiju, tako su i udruženi Brđani zaustavili na Krčevu katoličke Klimente. I, kao što su Drobnjaci uzeli za krsno ime da slave Svetog Georgija, u znak sećanja na sjajnu pobedu nad Turcima na Đurđev-dan 1605. godine, tako su i Vasojevići uzeli prisluživati Svetog Aleksandra Nevskog, jer im je ta pobeda širom otvorila vrata ka Limu.
14. septembar 2015. u 19:27
Rade Brakočević
Nebojša ,pogreška i zabluda je prislavu Svetog Aleksandra Nevskog kod Vasojevića vezivati za Boj na Krčevu. Istorijska je istina da se ovo uzimanje prislave Sv. Aleksandra Nevskog, od strane Ljevorečkih Vasojevića desilo u vrijeme braće Brajotića: Vuka i Jovana i Leke Malog Đinovića To znaju svi istinoljubivi Vasojevići i Brđani. Boj se desio na Nožici u Lijevoj Rijeci poslije zarobljavanja lijepe žene Vuka Brajotića od strane jednog hercegovačkog paše . O tome postoji i jedna epska pjesma. Vuk je bio u četi, Jovan kod ovaca na Veruši. Majka je obavijestila Jovana, ovaj otrčao do Vuka. Na Lopatama su paši odsjekli oba uva, i tako čulja ga poslali u Ercegovinu, bez arača, bez brđanke i bez ušiju.
Nakon toga je Mustaj paša Mamut- Begović, bio nagovoren od bratonožićkog vojvode Peja Stanojevića, da se izvrši pohara Lijeve Rijeke. Paša se ulogori i zakonači na Nožici đe ga Brajotić napadne i poćera ka Veruši. Turci se razdvoje, jedni su bježali uz Krotiče, a drugi sa Arapinom uz Turjak. Za njima Ljevorečani, paša pogine na Krotiče, te je ova dobila naziv Klisura Mustaj paše Mamut- begovića, a na Turjaku pogine Arapin pod jelom, koja se i sad naziva Arapova jela. Samog Mustaj pašu je posjekao Vuk Brajotić. Ova bitka samoodbrane bila je 30 avgusta ( stari kalendar) i zbog ove su Vasojevići uzeli i taj dan za svoju slavu Svetog Aleksandra, a stara im je slava Sveti Aranđeo,koga slave i sada. Jedna grana Vasojevića Lopaćana (Đukići na Polici slave Svetog Savu) kako bi se posjećivali sa ostalim Vasojevićim naseljenim na Polici…
Boj na Krčevu sa Klimentima je bio boj Šekularaca, Gornjoseljana, Srbljaka i kasnije pristiglih Vasojevića.
15. septembar 2015. u 08:06
Nebojša Babić
Rade, dragi moj prijatelju i zemljače, nemoj da se ljutiš (ili što ‘no kaže Dragojlo iz serije “Selo gori…” – mislim, nemo’ da se ljutiš 🙂 ), ali ja sam ovaj podatak o boju na Krčevu i prislužbi vasojevičkoj našao kod Miomira Dašića (njegova knjiga o Šekularu). Kako god, nisam bio tamo da znam šta je prava istina. Malo je verodostojnih podataka, mnogo više priča i legendi.
A lepa je ova epopeja o Brajotićima, a i poučna, što se tiče uloge Peja Stanojeva. Još jedna priča o našoj tradicionalnoj razjedinjenosti…
15. septembar 2015. u 20:10
Rade Brakočević
Nebojša, ne ljutim se. Podatak o uzimanju slave Sv. Aleksandar Nevski od strane Ljevorečkih Vasojevića nalazi se kod prote Miloša Velimirovića ( 1848 – 1920) u knjizi Pleme Vasojevičko i dr. Radoslava Jagoša Vešovića u knjizi Pleme Vasojevići u vezi sa istorijom Crne Gore i plemenskim životom susjednih brda. To se navodi i kod drugih ozbiljnih autora, da ih ne nabrajam… Prof. dr Miomir Dašić je nesumnjivo autoritet za istoriju Gornjeg Polimlja – danas oblasti Vasojevića, jer je ta oblast bila i tema njegove doktorske disertacije… Imao sam privilegiju da budem đak čuvene beranske gimnazije u poslednjem mandatu kada je prof. Dašić bio njen direktor. U to vrijeme, zahvaljujući njemu, profesori su nam bili intelektualci u pravom smislu te riječi: dr Slobodan Tomović. dr Momčilo Lutovac, pjesnik Milo Bošković, Miloš Vulević… Prof. Miomir Dašić u knjizi Šekular i Šekularci od pomena do 1941.godine na strani 179. samo navodi: ” Sredinom 18.vijeka na dan S. Aleksandra Nevskog ( 12. septembra), najvjerovatnije 1751. godine, Vasojevići i Srbljaci su izvojevali jednu od odlučujućih pobjeda nad Klimentima, na Krčevu”… Na strani 267. iste knjige Dašić kaže:”poslije pobjede nad Klimentima na Krčevu sredinom 18. vijeka, proces useljavanja Vasojevića u dolinu Lima postao je intenzivniji”. Moj dragi prijatelju i zemljače, prof. Dašić, niđe ne navodi da su poslije boja na Krčevu Vasojevići uzeli da slave Sv. Aleksandra Nevskog. Ogromna je bibliografija radova prof. Dašića. Sve njegove knjige sam čitao, kao i mnoge druge njegove priloge, ali to ne nađoh. Nema potrebe da moja malenkost “brani” akademika Dašića. Profesor je fala Bogu živ,možemo i njega da pitamo.
Događaj otmice lijepe Brajotića Mare, žene Vuka Brajotića, desio se u vrijeme kandiskog rata (1644 -1669) ili odmah zatim. Vasojevići su se tada po savjetu popa Arsenija Raketića zavjetovali da slave Sv. Aleksandra, ako pomože Bog da pobijede i da će podignuti crkvu u spomen događaja. To se i obistinilo.
Lijepi pozdravi!
4. decembar 2015. u 18:40
Beranac
Poštovani Brakočeviću, Nebojša Babić iznosi istorijske podatke o slavi Sv. Aleksandra Nevskog u Vasojevićima, koju i zvanično prihvata Srpska pravoslavna crkva – Eparhija budimljansko-nikšićka, upravo 12. septembar, dan kada se izvojevala pobjeda na Krčevu protiv Klimenata 1751. godine. To tvrdi i akademik Miomir Dašić. Priča o Mari i Vuku Brajotiću može se svrstati samo u legendu.
4. decembar 2015. u 21:51
vidoje
Beranac, lijepo bi bilo da da se predstavite imenom i prezimenom. Vi tako hoćete. šta reći… Rekoh o prislužbi Vasojevića Sv. Aleksandru Nevskom (30. avgusta po starom kalendaru), pisali su prota Miloš Velimirović iz Kralja, Radoslav Jagoš Vešović ( Tolstoj iz Bukove Poljane) koji navodi:”to je bitka u odbrani Lijeve Rijeke na dan Aleksandra Nevskog (30 avgusta)”, Marko Pantov Cemović sa Buča, akademik Miomir Dašić iz šekularskih Rovaca i mnogi drugi, da ih ne nabrajam… Toliko o istorijskim podacima. Ne možemo danasprekrajat istoriju. Umjesto argumenata nemojte me suprotstavljati nepotrebno sa Nebojšom Babićem, i SPC- Eparhijom Budimljansko-nikšićkom. Junaci, braća Vuk i Jovan Brajotić – Mijomanovići su više od legende. Pitajte Sajičiće, Zečeviće, Raketiće, Maslovariće… Beranac, imaš li prezime i ime, da viđo sa kim pričam?
4. decembar 2015. u 21:55
Rade Brakočević
Da ne bude zabune, navedeno napisa Rade Brakočević.
5. decembar 2015. u 12:16
Beranac
Vidoje, lijepo bi bilo da se predstaviš imenom i prezimenom, da i ja “viđu” sa kim pričam. No, za sučeljavanje argumenata, po meni, nije bitno ime i prezime, niti spremam doktorsku disertaciju o boju na Krčevu., niti sam, pak, akademik.Ali, evo istorijskih podataka o tome.
Godine 1707. arbanaško pleme Klimenti napalo je Budimljansku kotlinu Pop Katana sa Ljevorečanima totalno potuče Klimente i njihovog vođu na Krčevu iznad Zagorja, 12. septembra po novom kalendaru, na Sv. Aleksandra Nevskog. Po drugoj verziji na isti dan, mada nije precizirana godina (neki pominju i 1752.), da su Ljevorečani, predvođeni Vukom Brajotićem, potukli do nogu vojsku Mustaj-bega Mahmutbegovića i Osman-paše Arapina, čije su glave ove hrabre ljevorečke harambaše posjekle, takođe na Krčevu. Sve je ostalo u domenu legende nekih vasojevićkih bratstava.
5. decembar 2015. u 17:06
Rade Brakočević
Beranac, ja sam se predstavio. Slučajno je otišlo ime Vidoje, i ja sam to ispravio odmah (poslije 4.minuta).Bitna je snaga argumenata. Ime i prezime je veoma važno. Zna se to dobro u Crnoj Gori i Beranama. Naveo sam izvore – autore koji su pisali o boju na Krčevu. Navedite literaturu,za vaše tvrdnje.. Nije sporno da se Boj na Krčevu desio na dan Sv. Aleksandra Nevskog, tako piše u knjigama, a o to što vi iznosite, ne viđeh đe piše? Zna se kad su živjela braća Brajotići, i kad je bila bitka u Lijevoj Rijeci i kad su se Vasojevići zavjetovali da slave Sv. Aleksandra Nevskog. Beranac, osporavate imena:protu Miloša Velimirovića, Radoslava Jagoša Vešovića, doktoranda sa Sorbone, znamenitog Marka Pantova Cemovića, akademika Miomira Dašića, nipodaštavate živu tradiciju bratstava koja su od Brajotića… Samo neko ko malo zna, može tako da nastupa. Ne vidim svrhu dalje rasprave sa osobom koja neće da navede svoje ime i prezime, i ne drži se predmeta rasprave.
Pozdrav
9. decembar 2015. u 16:47
Beranac
“Samo neko ko malo zna, može tako da nastupi?”- tvrdi gospodin Brakočević, namećući nova pravila portalu “Poreklo”, da bi neko sa nekim polemisao mora da se potpiše imenom i prezimenom, što ne radi ni jedna društvena mreža, pa ni ovaj portal. Evo citata iz knjige “Vinicka”, (Beograd. 1992) Jovana Zečevića (bratstva potomaka Vuka Brajotića): “Istaknuti predak ove grupe i čuveni junak svoga vremena bio je Vuk Brajotić. Proslavio se u mnogim borbama sa Turcima i Klimentima i opjevan u više narodnih pjesama. On je bio simbol junaštva i pobjede pa se po predanju i narodnim pjesmama ponekad za njega vezuju događaji koji su se zbivali i u drugom vremenu”.
Bilo kakva polemika sa gospodinom Brakočevićem, po ovom pitanju, zaista nema smisla, jer se predmet rasprave odnosio upravo na vasojevićku prislužbu Sv. Aleksandra Nevskog, a ne na nešto drugo.
9. decembar 2015. u 18:18
Rade Brakočević
Beranac, kad smo kod Jovana Zečevića, što istrže citat na dva parčeta, da bi navrnuo vodu na svoju livadu. Zašto izbaci tri rečenice poslije riječi “u više narodnih pjesama” koje glase: “Posebno se istakao u pobjedonosnoj borbi Vasojevića protiv Turaka i Bratonožića na čelu sa popom Raketićem.U toj borbi on je posjekao glavnog zapovjednika velike turske vojske Mustaj- pašu Mahmudbegovića. To mjesto je nazvato Begova Klisura.” Tek zatim slijedi rečenica: “On je bio simbol”… Kod mene je upravo riječ o predmetu rasprave- vasojevićkoj prislužbi Sv. Aleksandra Nevskog. Kod Beranca se vidi šta je u pitanju. Hoće da bude u pravu i kad nije. Ja sam poštovalac istinite istorije Vasojevića, ne cijepam citate, ne izmišljam, niti prekrajam istoriju…
Ne namećem nova pravila na portalu sa predstavljanjem. To je posao za admina. Po stilu vidim ko stoji iza Beranca.
Beranac, što se tiče tvoje tvrdnje:” sve ostalo je u domenu legende nekih vasojevićkih bratstava”, predlažem da to i slična pitanja raspravite na međuplemenskom skupu između Dabetića, podgrupe Rajevića i Mijomanovića- Zečevića i Sajičića…