Poreklo stanovništva sela Krće, opština Sjenica. Prema studiji „Sela sjeničkog kraja antropogeografska proučavanja“ Mile A. Pavlović iz 2009. godine. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić.
Krće je seosko naselje, smešteno u visinskom pojasu 1.050-1.060 t. Svrstava se u seoska naselja razbijenog tipa. Locirano je na južnom obodu Sjeničke kotline, od Sjenice je udaljeno 12 kt, a na- lazi se na dolinskim stranama Krćanske rečice, pritoke Jablanice, koja je granična reka prema selu Zaječiće, u podnožju Gradine (1.131 t). Naselje obuhvata pet mahala: Mujovsku, Muratovsku, Fekovsku, Hamidovsku i Elezovsku. Površina seoskog atara i Katastarske opštine iznosi 632 ha. Prema popisu 2002. godine u selu je živelo 337 stanovnika. U popisu iz 1921. godine pominje se kao zaselak u sastavu Raždaginjske opštine.
U ataru sela poznati su izvori Loza i Zminac.
Istraživanja na terenu pokazuju da se selo ubraja u stara naselja. Selo je bilo nenaseljeno i, zajedno sa mezrom Golovčići u selu Duga Poljana, bilo je čifluk Ahmet-bega. Verovatno je da se radi o podgolijskom selu Krću, koje je u XVI veku pripadalo nahiji Sjenica [Premović-Aleksić, 1997, 48]. Na osnovu kazivanja meštana, iznad Krća se nalazi arheološki lokalitet Gradina, iz rimskog doba. Utvrđeni su ostaci grada. Lokalitet se nalazi na tromeđi sela Vrsjenice, Krće i Raždaginja.
U popisima XVI veka upisano je pod nazivom Krćidže. M. Nedeljković smatra da „naselja čije ime počinje sa Krć – nastala su na mestima najčešće uz potoke i vode, gde je bilo vrlo pogodno krćenje (kiseljenje) konoplje, što je bila iskonska slovenska tehnika. Otuda i naziv selu.” [Nedeljković, 1999, 104] Ovo je jedino selo u Srbiji pod ovim imenom.
U selu nema škole, tako da đaci idu u osnovnu školu u Zaječiće. Selo ima mekteb. Mnogi stanovnici zaposleni su u rudniku uglja u Štavlju. Najvažnija zanimanja su stočarstvo i ratarstvo. Selo je struju dobilo 1971, vodu 1976. i telefon 2006. godine. Selo je sa Sjenicom povezano makadamskim putem. 552
Broj stanovnika u ovom selu se povećavao od 1948. do 1981. godine 24%, a smanjio do 2002. godine 4%. Broj domaćinstava se od 1948. do 1961. smanjio za jedno domaćinstvo, a od tada do 2002. godine je stalno u porastu. Prema podacima iz 1991. bilo je 49 domaćinstava sa 5 i više članova (80,33%), a 2002. godine 36 (50,00%).
Broj stanovnika i domaćinstava sa prosečnim brojem članova u domaćinstvu
Godina Broj stanovnika Broj domaćinstava Srednji broj članova u domaćinstvu
1948. 284 43 6,60
1953. 316 43 7,34
1961. 307 42 7,30
1971. 335 49 6,83
1981. 351 57 6,15
1991. 334 61 5,56
2002. 337 72 4,68
Domaćinstva u selu Krće:
1. Hamidović Džemadim
Domaćinstvo ima 6 članova. Udaljeno je od Sjenice i autobuske stanice 8 km, a od osnovne škole 4 km. Kuća je građena od tvrdog materijala, sa sanitarnim uređajima i vodom. Struju su dobili 1972. godine. Jedno lice je zaposleno u Sjenici.
Rod: Hamidovići.
2. Elezović Kajim
Domaćinstvo ima 8 članova. Od autobuske stanice je udaljeno 12 km, a od osnovne škole 4 km. Kuća je građena od tvrdog materijala, sa sanitarnim uređajima i vodom. Struju su dobili 1971. godine. Tri lica traže posao, a 2 pohađaju osnovnu školu. Domaćinstvo uzgaja goveda.
3. Hamidović Ćemal
Domaćinstvo ima 6 članova. Udaljeno je od Sjenice i autobuske stanice 8,5 km, a od osnovne škole 3 km. Kuća je građena od tvrdog materijala, sa sanitarnim uređajima i vodom. Struju su dobili 1972. godine.
Rod: Hamidovići.
4. Muratović Harun
Domaćinstvo ima 5 članova. Udaljeno je od Sjenice i autobuske stanice 9 km, a od osnovne škole 3 km. Kuća je građena od tvrdog maternjala, sa eanitarnim uređajima i vodom. Struju su dobili 1971. godine. Dva lica su zaposlena (jedno u rodnom selu, jedno u Sjenici).
Rod: Muratovići.
5. Feković Aćif
Domaćinstvo ima 7 članova. Od Sjenice i autobuske stanice je udaljeno 8,5 km, a od osnovne škole 3 km. Kuća je građena od tvrdog materijala, sa sanitarnim uređajima i vodom. Struju su dobili 1971. godine.
Rod: Fekovići.
6. Jašarević Rizvan
Domaćinstvo ima 7 članova. Udaljeno je od Sjenice i autobuske stanice 8 km, a od osnovne škole 2 km. Kuća je građena od tvrdog materijala, sa sanitarnim uređajima i vodom. Struju su dobili 1971. godine. Jedno lice je zaposleno u rodnom selu.
Rod: Jašarevići.
Iseljenici iz sela Krće:
1. Muratović Ramiz
Domaćinstvo ima 5 članova. Iselili su se u Zenicu 1981. godine radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio filološki fakultet – profesor ruskog jezika.
2. Hamidović Zeko
Domaćinstvo ima 9 članova. Iselili su se u Istanbul 1962. godine. Nosilac domaćinstva je bez školske spreme.
3. Feković Zemo
Domaćinstvo ima 10 članova. Iselili su se u Istanbul 1963. godine. Nosilac domaćinstva je bez školske spreme.
4. Feković Zaim
Domaćinstvo ima 6 članova. Iselili se 1963. godine u Beograd radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio srednju školu.
5. Hamidović Smajo
Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili su se u Sjenicu 1990. godine radi zaposlenja i školovanja dece. Nosilac domaćinstva je završio srednju školu.
Na osnovu iznetih podataka vidi se da su stanovnici Krća, u potrazi za boljim uslovima života, odlazili u Istanbul, Sjenicu, Zenicu i Beograd.
U Krću se broj stanovnika do 19 godina života, smanjio se od 1971. do 2002. godine za 43%, a preko 60 godina se povećao za 26%. Indeks starenja 1971. bio je 0,17 indeksnih poena, 1991. godine 0,17 i 2002. godine 0,32. Ovo ukazuje na to da Krće ima mlado stanovništvo.
Stanovništvo po veroispovesti
Godina 1991. %
pravoslavni 1 0,29
muslimani 332 99,42
ostali 1 0,29
Stanovništvo po nacionalnoj pripadnosti
Godina 2002. %
Srbi – –
Bošnjaci 333 98,82
Muslimani 1 0,29
Ostali 3 0,89
U selu je po veroispovesti 1991. godine bilo 99,42% muslimana. Krće, po nacionalnoj pripadnosti, 2002. godine naseljava 98,82% Bošnjaka, 0,89% ostalih i 0,29% Muslimana. Stanovnici sela, na osnovu kazivanja svojih predaka, smatraju da su se doselili u XVIII veku iz Crne Gore.
U Krću je 1961. bilo 313 stanovnika preko 15 godina života, 1981. godine 214, 1991. godine 241 i 2002. godine 239 stanovnika. Ovi demografski pokazatelji, kao i prethodni, ukazuju na to da ovo selo ima demografsku budućnost. Broj stanovnika bez škole se u periodu 1981-2002. godine smanjio 47%, sa 4 razreda osnovne škole 38%, a povećao se broj lica sa osnovnom školom 11% i sa srednjom školom 24 puta. Prema podacima 2002. godine evidentirano je jedno lice sa višom školom i 2 sa završenim fakultetom. Po podacima iz 1961. bilo 89 nepismenih stanovnika (41,98%), 1991. godine 52 (21,57%) i 2002. godine 27 (11,30%).
Podaci ukazuju na to da je 1991. bilo 76,67% mešovitih domaćinstava i da je od poljoprivrede živelo 15,00% domaćinstava, a 2002. godine od poljoprivrede živi 13,89% domaćinstava, a selo ima 73,61% nepoljoprivrednih domaćinstava. Za ovakvu sliku izvora prihoda najveći “krivac” rudnik Štavalj, u kome su se mnogi meštani zaposlili.
IZVOR: UNIVERZITET U BEOGRADU GEOGRAFSKI FAKULTET, Mila A. Pavlović: SELA SJENIČKOG KRAJA antropogeografska proučavanja – naučna monografija, štampa „Forma B“, Beograd, 2009. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić
Komentari (0)