Poreklo prezimena, selo Lijeva Rijeka (Sjenica)

Poreklo stanovništva sela Lijeva Rijeka, opština Sjenica. Prema studiji „Sela sjeničkog kraja antropogeografska proučavanja“ Mile A. Pavlović iz 2009. godine. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić.

Selo Lijeva Rijeka smešteno je u visinskom pojasu 1.160-1.180 m i svrstava se u naselja razbijenog tipa. Locirano je na padinama Golije, nedaleko od Šarskog krša, 26 km istočno od Sjenice. Smešteno je u dolini koja polazi od Belih voda na Goliji, pa ima obeležja župnog mesta, jer je na 200-300 m manjoj nadmorskoj visini od ostalih sjeničkih sela. Površina seoskog atara iznosi 889 ha, a deo je katastarske opštine Šare, površine 2.865 ha. U Lijevoj Rijeci je 2002. godine živelo svega 14 stanovnika. Severozapadnim delom sela prolazi makadamski  golijski put koji povezuje više sela sa putem Sjenica – Novi Pazar.

Jugoistočnim delom sela protiče Levorečka reka, koja se južnije spaja kod Sastavaka sa Popovom rekom i gradi Ljudsku reku. Selo ima i površina pod livadama, od kojih su najpoznatije: Balin grob, Levorečke strane i Šušičke livade. Lijeva Rijeka je bogata izvorima i česmama sa kojih se meštani snabdevaju vodom. Poznatije česme su: Levorečka, Uselište, Askerska voda i izvor Pašuljište.

U popisu 1921. godine navodi se kao zaseok u okviru dugopoljske opštine i u statističkim publikacijama pre Drugog svetskog rata navodi se kao Leva Reka. Meštani smatraju da je naselje nastalo u XVIII veku i da je naziv prenet iz Crne Gore, starog zavičaja prvih doseljenika, a osnivača današnjeg sela. Smatra se da su naselje osnovale porodice Sredojevići i Kanjevci. Deo meštana tvrdi da ime selo nosi po potoku, odnosno Levorečkoj reci. pored koje je i nastalo. Status samostalnog naselja dobilo je 1964. godine, kada je izdvojeno iz naselja Šare.

Selo je struju dobilo 1980. godine. U Lijevoj Rijeci ne postoji škola i đaci idu u školu u Šare. U selu postoji makadamski put. Meštani uglavnom žive od šumarstva – prodaja mehanički obrađenog drveta i drveta za ogrev. Od dnevnih migranata 1 je učenik osnovne škole.

Broj stanovnika u Lijevoj Rijeci je u periodu 1948-1971. porastao 78%, a do 2002. godine smanjio se 88%. Broj domaćinstava opao je od 1971. do 2002. godine 74%. Prosečan broj članova u domaćinstvu je u opadanju od 1953. godine. Po popisu iz 2002. godine u selu postoji samo 7 domaćinstava i jedno je bilo jednočlano, 5 dvočlanih i jedno tročlano.

Broj stanovnika i domaćinstava sa indeksima i prosečnim brojem članova u domaćinstvu

Godina    Broj stanovnika    Broj domaćinstava    Srednji broj članova u domaćinstvu

1948.                63                                     11                                              5,72

1953.                66                                     10                                              6,60

1961.                 64                                     10                                             6,40

1971.                112                                    27                                             4,14

1981.                108                                   23                                             4,69

1991.                   27                                     9                                             3,00

2002.                  14                                     7                                             2,00

Domaćinstva u selu Lijeva Rijeka:

Kanjevac Miodrag
Domaćinstvo ima 5 članova. Udaljeno je od osnovne škole 3 km, a od autobuske stanice 8 km. Kuća nije zidana od tvrdog materijala i nema sanitarne uređaje i vodu. Nema zaposlenih lica, a 1 član je učenik osnovne škole.

Poreklo: Srbi, doseljeni sa Peštera, iz sela Stup.

Rod: Kanjevci.

Luković Rade
Jednočlano domaćinstvo. Udaljeno je od osnovne škole 3 km, a od autobuske stanice 8 km. Kuća nije zidana od tvrdog materijala i nema sanitarne uređaje i vodu. Jedini član domaćinstva traži posao.

Poreklo: Srbin, doseljen na imanje svog ujaka iz sela Kijevaca.

Rod: Lukovići, koji su iseljeni kod Gornjeg Milanovca.

Kanjevac Borko
Domaćinstvo ima 4 člana. Udaljeno je od osnovne škole 3 km, a od autobuske stanice 8 km. Kuća nije zidana od tvrdog materijala i nema sanitarne uređaje i vodu. Nema zaposlenih lica, 2 člana traže posao, a 1 član je učenik srednje škole.

Poreklo: Srbi, doseljeni sa Peštera, iz sela Stup.

Rod: Kanjevci.

Kanjevac Miljka
Domaćinstvo ima 2 člana. Udaljeno je od osnovne škole 3 km, a od autobuske stanice 8 km. Kuća nije zidana od tvrdog materijala i nema sanitarne uređaje i vodu. Nema zaposlenih lica, a 1 član traži posao.

Poreklo: Srbi, doseljeni sa Peštera, iz sela Stup.

Rod: Kanjevci iz Stupa.

Sredojević Milivoje
Domaćinstvo ima 2 člana. Udaljeno je od osnovne škole 3 km, a od autobuske stanice 8 km. Kuća nije zidana od tvrdog materijala i nema sanitarne uređaje i vodu. U domaćinstvu nema zaposlenih lica.

Poreklo: Srbi, doseljeni iz sela Raspoganče.

Rod: Sredojevići i Veličković Miljojko.

Iseljenici iz Lijeve Rijeke:

1.      Kanjevac Blagoje

Domaćinstvo ima 5 članova. Iselili su se 1978. godine u Kragujevac, radi zaposlenja i školovanja dece. Nosilac domaćinstva je završio četvororazrednu osnovnu školu. Porodična slava: Sv. Mrata.

Stanovništvo Lijeve Rijeke, u potrazi za zaposlenjem i boljim uslovima života, selilo se pretežno u Kragujevac.

Demografsku budućnost sela najbolje odslikava broj stanovnika 2002. (14), broj stanovnika do 19 godina starosti (ni jedno lice), broj lica sa 60 i više godina života (57,15%) i indeks starenja koji je 1991. godine iznosio 2,00 indeksna poena. Sve ovo govori daje selo na pragu demografskog gašenja.

Stanovništvo po veroispovesti

Godina            1991.   %

Pravoslavni 27        100,00

Muslimani    –           –

Osgali            –           –

Stanovništvo po nacionalnoj pripadnosti

Godina            2002.   %

Srbi               12        85,71

Bošnjaci        2          14,29

Muslimani    –           –

Ostali            –           –

Po popisu iz 1991. selo je imalo 27 (100,00%) stanovnika pravoslavne veroispovesti. Po popisu 2002. godine u selu je bilo 12 Srba (85,71%) i 2 Bošnjaka (14,29%). Srpsko stanovništvo slavi Sv. Nikolu i Ćurđic.

U selu je preko 15 godina starosti 1981. bilo 82 stanovnika, 1991. godine 23 i 2002. godine 14 stanovnika. Od 1981. do 2002. godine broj lica bez škole se smanjio 87%, sa 4 razreda osnovne škole 89% i sa osnovnom školom 80%. Nepismenih lica 1991. bilo je 11 (47,83%), a 2002. godine 5 (35,71%).

Podaci nam govore da selo nema demografsku budućnost i da uglavnom živi od nepoljoprivrednih delatnosti (57,16%). Od poljoprivrede živi jedno domaćinstvo, dok je od poljoprivrede 1991. godine živelo 7 (77,78%) domaćinstava. Ovakvo ekonomsko stanje u selu, je posledica iseljavanja mladog i radnosposobnog stanovništva, što je uslovilo da su u selu na početku XXI veka, uglavnom staračkih domaćinstava.

IZVOR: UNIVERZITET U BEOGRADU GEOGRAFSKI FAKULTET, Mila A. Pavlović: SELA SJENIČKOG KRAJA antropogeografska proučavanja – naučna monografija, štampa „Forma B“, Beograd, 2009. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić