Poreklo prezimena, selo Trešnjevica (Paraćin)

Poreklo stanovništva sela Trešnjevica (po knjizi Velika i Mala Trešnjevica – „Crešnjevica“), opština Paraćin – Pomoravski okrug. Prema knjizi Stanoja Mijatovića „Belica“. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan. 

Velika Trešnjevica:

Položaj sela.

Selo ja na padinama planine Juhora, pored puta Jagodina – Varvarin. Veći deo je na strani, pored Trešnjevačkog Potoka a manji deo pored puta u moravskoj ravnici. Od Velike Morave udaljeno je jedan kilometar. Tu je i skela kojom se prelazi za Paraćin i obratno.

Vode.

Kroz selo protiču dva bezimena potoka. Jedan silazi sa brda Zbegovišta (gde je nekada bio stari zbeg) a druga sa brda Belog Klika. Oni retko presušuju.

U selu se pije bunarska voda. Postoji izvor Crkvenac kod kapele (crkvice), ali se otuda voda uzima više kao lek nego za piće.

Zemlje i šume.

Njive i livade su na mestima: Gazibara, Velike Livade, Vrbaci, Veliku Prud (Sprud), Mali Prud, Milin Prud, Jasenjak, Jasenjar, Slatina i Han.

Šume su: Lipovita, Glavica (brdo), Bršljan, Šiboviti Klik, Zbegovište (brdo), Barski Klik, Debeli Klik, Beli Klik (brdo), Gaj i Staro Brdo. Utrina je Lanište.

Tip sela.

Naselje je srednje zbijenosti. Deli se na Gornju i Donju Mahalu. Gornja Mahala je prema crkvici a Donja sa obe strane druma. Gornja Mahala je starija od Donje.

Ime selu.

Po jednom predanju selo je dobilo ime po tome što je tu bilo mnogo trešanja a po drugom, nepouzdanom, što se mesto iz kojeg su se doselili prvi doseljenici.

Starine u selu.

Da je nekada bilo starog naselja svedoče imena Latinsko Groblje (blizu današnjeg groblja) i Čerkesko Groblje. Staro naselje kod Stare Skele ili Starog Mosta nekada se zvalo Han. Ono se pominje u austrijskom vojnom spisku jagodinskog distrikta od 1737. godine „kao hajdučko selo“, odmah do Raševice (u Temniću), s’ kojim se graniči.

Postanak sela i poreklo stanovništva.

Ne zna se tačno vreme postanka današnjeg sela, ali se zna da je nekada bilo bliže Velikoj Moravi, pa se pomerilo zbog poplava. Ima predanje da je selo nekada, prilikom turske najezde, bilo mesto u Zbegovištu, u planini Juhoru, pa se otuda povratilo u potok kod današnje crkvice.

Selo ima 150 kuća sa 14 rodova i 1300 stanovnika.

Stanovnici su većinom doseljenici i to najviše iz trnskog kraja u Bugarskoj.

Starinci ili najstariji doseljenici iz nepoznetih mesta su:

–Radosavljevići, slave Jovanjdan – zimski i letnji.

–Milosavljevići – Nikoljdan.

–Pantići – Đurđevdan i Đurđic.

Doseljenici:

–Kulize, slave Aranđelovdan letnji, doselili se sa Kosova pre 200 godina.

–Svetići (Piroćani), slave Jovanjdan, doselili se iz okoline Pirota pre 170 godina.

–Ilići i Uroševići, slave Jovanjdan, doslili se sa Kosova pre 150 godina.

–Dimitrijevići, slave Jovanjdan, doselili se iz sela Davidovca u okolini Paraćina gde se zovu Pajtići a tamo su došli iz okoline Skoplja još pre „Karađorđeve Krajine“. Ima ih i u Dražimirovcu i Glogovcu, niže Ćuprije.

–Miloševići, slave Jovanjdan. Doselili se iz okoline Skoplja, najpre u Davidovac pre „Karađorđeve Krajine“, rod su sa Dimitrijevićima.

–Trifunovići i Ljubisavljevići, slave Aranđelovdan letnji, doselili se iz trnske okoline pre 130 godina. Tovu ih „Negričani“.

–Ratkovići, Spasići i Anđelkovići, slave Mitrovdan, doselili se pre 130 godine iz trnske okoline u Bugarskoj, iz mesta Slošovaca.

–Mladenovići, slave Mitrovdan, iz okoline Trna pre 130 godina. Smatraju da su rod sa Ratkovićima (Spasićima i Anđelkovićima).

–Petkovići, slave Nikoljdan, doselili se iz okoline Trna pre 130 godina.

–Ristići, slave Đurđevdan i Đurđic, doselili se iz okoline Trna pre 130 godina.

Seoska slava je Treći dan Trojica a zavetine su: Sredoposna sreda (za stoku) i Markovdan (za orače i kopače).

Groblje je više sela na mestu zvanom Latinsko Groblje, gde se sahranjuju i Sinjevirci i meštani Male Trešnjevice.

*   *   *

Mala Trešnjevica:

Naselje je na ograncima Juhora, sa obe strane Sinjevirskog Potoka. Pre je bilo dublje u Juhoru, na mestu Šupljaji i Debelom Kliku, gde su živeli u zemunicama, pa se otuda premestili pre 80 godina.

Vode.

Pije se bunarska voda. Postoje dva bezimena izvora primitivne građe.

Zemlje.

Stanovnici imaju malo imanja i stoke i bave se najviše koritarstvom. Zemlja im je u ataru Velike Trešnjevice.

Tip sela.

Selo je zbijenog tipa ali nije ušoreno. Ima 60 kuća sa četiri roda i 175 stanovnika U selu žive Cigani-Romi.

Poreklo stanovništva.

–Stanojevići i Ilići, slave Nikoljdan. Preci su se doselili pre sto i više godina iz timočke Crne Reke kao prvi doseljenici. Stanovali su u zemunicama u planini, potom se preselili na današnje mesto.

–Jovanovići i Ivanovići – slave Aranđelovdan. Doselili se iz Crne Reke odmah za prethodnima.

–Prlinići, Kostići i Dimitrijevići – slave Aranđelovdan. Doselili se iz Timočke Krajine pre sto godina.

–Marinkovići, slave Jovanjdan. Doselili se iz timočke Crne Reke pre 80 godina.

Seoska slava je Veliki Spasovdan a zavetina Đurđevdan (za opšte zdravlje).

Groblje je zajedničko se velikotrešnjevačkim i sinjevirskim.

IZVOR: Stanoje Mijatović – Belica. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.