Poreklo stanovništva sela Raduč, stanje iz 1712. i 1915. godine
Raduč se prostire na jugoistočnom delu Medačkog polja. Sa severne strane graniči sa Zirom i Kikom. Sa jugozapadne strane Raduča prostiru se obronci Velebita i oni sačinjavaju najveći deo atara.
Raduč se smatra jednim od starijih ličkih naselja. U 14. veku on se spominje pod imenom Radučevo. Pre turskog osvajanja Like, do 1527. godine, na radučkom prostoru je živelo pleme Mogorovića, a nešto kasnije i Kurjakovića. Već 1463. godine, usled najezde Turaka, Mogorovići i Kurjakovići počinju da napuštaju svoje posede i beže na sigurnija mesta. Tako je i Raduč ostao bez naroda, kakvo stanje se održalo skoro do 1577. godine, kada Turci naseljavaju muslimanske porodice, ali i nešto srpskih porodica.
Uspostavljanjem austrijske vlasti nad tim prostorom 1689. godine, Raduč se naseljava, ali ovog puta isključivo Srbima iz severne Dalmacije, Knina, Bukovica i Kotara, koji predstavljaju i najveću skupinu naseljenika. Osim ove, jedna manja grupa je došla od Brinja i Otočca. Reč je o Srbima koji su svojevremeno prebegli na austrijsku stranu, pa su se vratili na stara ognjišta.
Raduč nema centralnog naselja. Na njegovom području obrazovali su se kroz vekove zaselci ili su grupno podizane kuće na pogodnim mestima, uz prikladna uzvišenja radi zaštite od elementarnih i drugih nepogoda. Među veće zaselke ubrajaju se Drenovac, Kruškovac, Ljutik, Međuvođe i Lipać.
Drenovac se spominje u 14. veku. U predtursko doba u njemu je bila hrišćanska crkva, pa se može uzeti da je to bilo snažnije radučko naselje. Neki podaci govore da su 1449. godine vlasnici zemlje u Drenovcu bili Petričevići iz plemena Mogorovića. Prema krajiškom popisu iz 1768. godine u Drenovcu su bile evidentirane 32 kuće sa oko 300 stanovnika. Na njegovom području vremenom su se nastanili:
Bjelobabe, Tesle, Pokrajci, Kalinići, Pejnovići i Došeni.
Tu su rođeni i preci Nikole Tesle.
Kruškovac je drugi po veličini radučki zaselak. Austrijska uprava je zapisala da je Kruškovac 1768. imao 11 kuća. U Kruškovcu su svoja staništa našli:
Kuprešani, Trbojevići, Vračari i Oklobdžije.
Nađe se i poneka kuća Konjevića, Pejnovića, Čubrila i Dejanovića.
Ljutik je dobio ime po potoku koji u vreme kiša snosi velike količine vode s Velebita, pa tada postaje “ljut”. U Ljutiku se nastaniše:
Kalinići, Vučkovići, Čubrile, Crnobrnje, Dejanovići, Zagorci, Grubišići, Rutaji, Pejnovići, Levnajići i Ajdukovići.
Međuvođe je na južnom delu Raduča i prostire se od Drenove glavice do potoka Grginca. Njega su u srednjem veku podigli Mogorovići, čiji su tu bili posedi. Turci su ga obnovili i oko njega, negde oko 1577. godine, naselili pedesetak muslimanskih, odnosno turskih porodica. U Međuvođu su napravili kuće:
Kovači, Milekići, Miščevići, Ćelići, Panjkovići, Koraći, Kuprešani i Žegarci.
Jugoistočno od Međuvođa, između potoka (jaruge) Opsenice, Grginca i brda Lipać, ugnezdio se zaselak Lipać radučki. U njemu žive:
Šoboti, Čubrile i Draškovići.
Radučani su u vreme doseljavanja podizali kuće bliže Velebitu. Verovatno što su im tu više bili pri ruci šuma i voda. U većini kuća živelo je mnogo čeljadi, a život je počivao na zadružnoj osnovi. Velike porodice (rodovi) su se delile i obrazovale nove. Tako su pri tim podelama Bjelobabe, Konjevići, Kalinići, Tesle i još neki otišli u polje, bliže Ziru, i tu pogradili kuće na boljoj zemlji od podvelebitske. Na ostalim delovima polja, tamo gde je plodnija zemlja i gde se ne oskudeva u vodi, kuće su podigli i tu vekovima žive:
Pejnovići, Žegarci, Ajdukovići, Čubrile, Ličine, Mrkaile i dr.
Po popisu Like i Krbave iz 1712. godine u Raduču su živele sledeće srpske porodice:
Bastaji
Bjelobabe
Bukarice
Bunčići
Ćalići
Crnobrnje
Cvijanovići
Čubrile
Čupelje
Ćuruvije
Danovići
Dejanovići
Dobrići
Draškovići
Gajići
Glumci
Grubišići
Ivančići
Ivkovići
Jelače
Konjevići
Koraći
Korkute
Kreševići
Kolundžije
Levnajići
Milekići
Miščevići
Mrkajile
Pajići
Ljiljaci
Panjkovići
Pejnovići
Platiše
Plovići
Pokrajci
Prodanovići
Rabatići
Škorići
Šoboti
Teslići
Vukići
Zagorci
Žegarci
Prema popisu iz 1915. godine u Raduču su živele sledeće porodice:
Ajdukovići 3, Crnobrnje 1, Ćelići 9, Dejanovići 28, Dobrići 1, Dragičevići 2, Draškovići 3, Đakovići 1, Gajići 8, Glumci 7, Grubišići 4, Jelače 6, Kalinići 19, Konjevići 17, Koraći 1, Kuprešani 14, Ličine 2, Levnajići 7, Milekići 5, Miščevići 7, Mrkaile 4, Oklobdžije 4, Panjci 5, Panjkovići 1, Peinovići 12, Platiše 2, Pokrajci 3, Tesle 12, Trbojevići 10, Trkulje 11, Uzelci 1, Vračari 14, Vučkovići 2, Zeljuvi 2 i Žegarci 9. Ukupno 237 porodica.
IZVOR: Dušan Uzelac, knjiga “Lika i Srbi medačke opštine” (str. 253-272)
NAPOMENA: Molimo sve koji znaju nešto više o porodicama iz Raduča da ostave komentar ispod ovog teksta. Pre svega, navedite koje su im krsne slave, ali i eventualna saznanja o starijem poreklu.
14. novembar 2012. u 19:55
Olivera Lazović
Moja baba po majci je iz Raduča, zvala se Ljubica Kuprešanin, udata Zajelac. Rođena je 01.07.1908 godine od oca Isaija Kuprešenina i majke Mileve. Isaije Kuprešanin je po mojim informacijama bio učitelj. Volela bih da znam da li je on imao braće i sestara i ima li podataka o njegovim (Isaijevim) predcima, kao i da saznam ima li danas rođaka
22. avgust 2016. u 00:05
Milenko
Za Oliveru Lazović: prezivam se kao vaša baba Ljubica nakon udaje. Ako ste u mogućnosti, odgovorite mi gde je živela Vaša baba, koju su slavu slavili ili kako bi se moglo doći do nekoga ko zna nešto više o tome prezimenu. Prezime vrlo, vrlo retko, a podataka gotovo nigde. Možete podatke da mi prosledite i na lični e-mail. Zahvaljujem
26. novembar 2013. u 00:31
Bjelobaba Dusko
Dobar vece, dobri ljudi, saznao sam dosta o mojim precima, i poreklom, preko crkvenih knjiga, koje danas mozda vise i nepostoje, ja sam Sin Ilije, Petra Danjina, zovem se Dusko, Baka mi dolazi iz obitelji Dejanovic, ime joj bila Jelena, nase poreklo dolazi ovako, bila su dva brata, koja su dosla iz Bjelog Polja Crnga Gora – Informacije su sledece: za vreme Turaka 1464 godine, porkelo dosta nasih prezimena koja su danas pravoslana ili da kazem Srpska, potjecu od Islamske vjere…Zapanjeno, ali je istinito, kad sam saznamo, da su mnogi Licka prezimena ustvari poturcena, Basta, Serdar, Agbaba, Bjelobaba, Zelenbaba…itd…da nenabrajam….da se vratim na pricu, koja ce vam biti jako interesantna, Dosla su dva brata iz Crne Gore na Udbinu , jedan se zvao Hadum, a drugi nije stajalo kako se zvao mislim nesto na J…, tu se posvadjali nakon jednog odredjenog vremena i podjele se, jedan ode prema Medackom polju, gdje su do 21 stoljeca zivjeli, a drugi ostane tamo, razlikovalo se sve ranije po plemenima, svako je pleme dobilo svoju slavu, i bili prekrstavani, taj Hadum je ostao tamo i nije mjenjao vjeru sve do 1512 godine…sve sto mogu da kazem, jeste to da dosta ima nas koji i nismo bas ciste krvi, mozda i gresim, ali sam citao jednu staru Crkevenu Knjigu, koja mi je data na uslugu da procitam na sat vremena i da to vratim, u tim knjigama sve fino stoji…Ranije su Turci iz bjesa spavali sa Srpskim zenama prije nego sto bi se udale, pa onda moze Srbinu u ruke i svom suprugu. Tako da me dalo na razmisljanje, da tragam i tragam, i dosao do saznanja, da samo 1318 godine tacnije Bjelobabe dosli iz juzni krajeva OsmanskoG rajha mjesto EDIRNE, blizu Istambula, pod nazivom BABE sto je oznacavalo da su Glavesine ili Ocevi….Staratelji, naselili su se u Bjelo Polje i tako dobili prezime Bjelobaba…to je ono sto sam mogao najvise da saznam o mom prezimenu, o mojim precima, i krvi koja u meni tece…Sta sam ono sto jesam, sad…Ali nisam ono sto necu i nezelim biti…Bog je jedan, krv je kod svakog iste boje, samo se drugacije molimo…Ponosam sam sto sam Pravoslavac, i volim i postujem tudje obicaje i vjere…zadnjih 500 godina smo ono sto jesmo, Srbi, i slavom Sv. Jovana
26. novembar 2013. u 07:44
Nebojša Novaković
Veoma zanimljiva priča. Savetujem Vam da što pre testirate svoj DNK kako bi videli šta je prava istina. Baš me zanima kojoj haplogrupi pripadate, s obzirom na predanje o dolasku iz južnih kajeva Osmanskog carstva.
26. novembar 2013. u 18:22
Eror
Meni ova priča takođe deluje zanimljivo, ali malo verovatno da se radi o bilo čemu drugom osim o nekakvom predanju koje nema mnogo utemeljenja, kao što je reč o većini predanja u našem narodu. Istina je da je u Lici zabeleženo prelaženje porodica sa islama na pravoslavlje, a i na katoličanstvo nakon oslobođenja Like od Turaka. Takođe, mnogi od tih muslimana, vrlo verovatno možda su pre toga bili, ili oni ili njihovi preci, hrišćani. Na Balkanu su promene česte s obzirom na istoriju i kretanja naroda. Tačno je da mi nemamo pojma koji sve geni “žive” u nama, pošto niko od nas verovatno ne zna prezimena ni svojih 8 čukundedova i osam čukunbaba, a kamoli “potencijalne” milijarde prezimena tj. osoba koje su pre 10 vekova bile naši preci. Malo jasnije će vam biti o čemu govorim, kada budem preneo na Poreklo tekst Svetozara Livade iz njegove knjige Kordunski rekvijem, u kome on piše o zanimljivom zaključku holandskog antropologa, koji je jednostavnom matematičkom logikom došao još kao dete do zaključka da su gotovo svi ljudi na planeti Zemlji međusobno rođaci, samo niko nema toliko sačuvanih podataka iz prošlosti kojima bi pokazao i dokazao te veze. Konkretno za prezime Bjelobaba mislim da postoji brdo ili planinski vrh na planini Jadovnik kod Prijepolja, sa imenom Bjelobaba. Takođe, postoji još nekih toponima u jugozapadnoj Srbiji i severnoj Crnoj Gori koja odgovaraju prezimenima u Lici i Krajini. Ipak, verovatno da bi DNK analiza mogla da da neke konkretnije odgovore.
26. februar 2014. u 20:35
Daša
Krsne slave radučkih porodica:
– Sveti Stefan: Dukići, Konjevići, Pejnovići, Peinovići
– Sveti Vasilije Veliki: Rutalji
– Sveti Jovan: Bjelobabe, Ćelići, Dragičevići, Glumci, Grubišići, Miščevići, Pokrajci
– Lazareva subota – Vrbica: Kalinići, Vučkovići, Žegarci
– Sveti Georgije- Đurđevdan: Ajdukovići, Gajići, Došeni, Koraći, Levnajići, Milekići, Panjkovići, Tesle
– Sveti Vartolomej i Varnava: Jelače
– Sveti Luka: Čubrili, Draškovići
– Sv. Arhangel Mihail- Aranđelovdan: Mrkaile
– Sveti Nikola: Crnobrnje, Dejanovići, Kravići, Kuprešani, Oklobdžije, Šobati, Zeljuvi
Izvor: Ilija Panjković, „Monografija ličkog sela Raduč“ (str. 214)
26. februar 2014. u 21:03
Jovica Krtinić
Hvala Vam mnogo na ovim podacima. Ostanite uz nas!
23. jun 2014. u 19:18
stepi
zna li neko nesto o majci borisa tadica koja navodno vodi poreklo iz drenovca, prezime konjevic
24. jun 2014. u 10:04
Eror
Koliko se može pronaći na internetu, majka bivšeg predsednika Tadića, Nevenka Tadić (rođena Kićanović), ćerka je Strahinje Kićanovića, trgovca iz Bijeljine i Milice Kićanović (rođene Konjević) koja se iz ličkog sela Raduč doselila u selo Brodac kod Bijeljine i udala za Strahinju. Strahinja Kićanović stradao je od ustaša u logoru Jadovno u Lici.
10. jul 2014. u 17:56
Mira Licina-Jovanovic
Za administratora: na popisu Like i Krbave iz 1712.g.nalazi se i prezime Ličina u selu Raduč pa vas molim da to ispravite.
Također u popisu Slava koji je navela gđa.Daša treba dodati i Svetu Petku jer je u Raduču postojala i njena crkva koja je poslije prenesena u selo Kik i srusena u drugom svjetskom ratu.Nikada nije obnovljena a rusevine se vide i danas.
23. septembar 2015. u 23:57
Zeljka
Bjelobaba iz Raduca nisu Bjelobabe s Udbine, već Bijekici . To je njihovo pravo i prvo prezime, a za vrijeme kraljevine se mijenja, zašto? ?? Svi potomci plemena koji su odselili pred rat u Ameriku i dan danas su ostali Bijekici?
20. septembar 2018. u 22:07
MH
Bjelobabe koji su odselili u Ameriku promijenili su prezime u Bjekich samo zato jer im je ta varijanta bila jednostavnija za englesko govorno područje, inače im je to u Drenovcima (selo Bjekića) bio nadimak (također su ih zvali i Lojeni jer su se prije svega bavili uzgojem ovaca).
21. april 2016. u 18:05
Darko Levnajic
Da, da moj pradeda bese iz Raduca
30. avgust 2016. u 02:09
Milosh Levnajic
Pozdrav Darko, da li znate ista da mi kazete o istoriji prezimena Levnajic? Pokusavam da proucim ovde na internetu ali informacije su jako oskudne, moj deda je bio Stevo Levnajic, i sad od njega pokusavam da ucim istoriju svog prezimena. Hvala.
8. septembar 2023. u 20:35
Mara
Prezime Levnajic postoji u Vrhovinama, ali slave krsnu slavu Sveti Nikola. Levnajice je djevojacko prezime moje mame!!!
26. decembar 2017. u 11:37
Dule
Kako je moguce da moj deda nije rodjen kao Bjekic vec kao Bjelobaba 1903, ovo sto si napisala o Bjekicima to stoji i to je ziva istina i ja sam cuo za to, da u nama tece krv Bjekica, ali ako su svi otisli za Ameriku, koji su to Bjekici onda ostali, da bi se prezivali Bjelobabama, to me sad malo zeza, po tebi Zeljka su samo potomci otisli za Ameriku, sta je sa starosjediocima? Zasto im nema ni jednog groba ili zasto nema nikakvo obiljezje na spomeniku i jednog Bjekica…
ovo sam nasao na internetu…
poreklo porodice Bjekić je iz Kolašina ,Crna gora
Zbog ubistva Turčina cela familija je morala da se iseli.
Jedan predak je krenuo ka Zlatiboru(od njega potiču svi Bjekići iz Močioca;Užica,Arilja,Čačka i Beograda) a drugi je krenuo u Bosnu(od nejga potiču Bjekići u Bosni i oni kolonizirani u Vojvodini)
Bojan
24. juna 2017. u 18:27
ja sam isto Bjekić ali nisam Srbin što mi je naj važnije i to što ti tvrdiš da svi bjekići potiču iz CG nije tačno.Ja sam iz bosne i hvala bogu u ovome kraju gdje sam ja nastanjen ima nas dosta ali smo svi „Ustaše“.Naši su su se ovde naselili još od vajkada ali ne iz Crne Gore nego iz srednje Bosne odnosno iz područja Glamoč ispod dinare
____________________________________________________________________________
ove citate sam nasao na internetu…
Kraljevina Jugoslavija (od 1. decembra 1918. do 29. oktobra 1945. Kraljevina Srba, Hrvata i Slovenaca) je bila kraljevina na Balkanu koja je postojala od kraja Prvog svetskog rata do Drugog svetskog rata. Zauzimala je teritoriju današnjih država Bosne i Hercegovine, Makedonije, Srbije i Crne Gore, i najveći deo današnje Sllovenije i Hrvatske. Na čelu monarhije se nalazila dinastija Karađorđevića.
4. januar 2018. u 20:11
Zeljka
Dule ima ih koji su i ostali i zvali su se Bjekici, i dan danas kazu kućište Bjekica u Raduču, a u polju ispod Zira je jedan dio obitelji preselio i odvojio se naknadno, treći odoše u Ameriku, Chicago, Joliet , … nikako mi nije jasno kako su postali Bjelobabe, cula sam par verzija no sto je istina, isto tako cula sam podatak da su dosli iz Bosne, negdje od Travnika…..
7. januar 2018. u 00:38
Dule
Bitno je da jesi to sto jesi, i da nisi ono sto mislis da jesi! Haha
20. septembar 2018. u 22:45
MH
U Joliet je prvi otišao Dmitar Bjelobaba početkom 20. stoljeća (radio je tamo u željezari, a imao je i gostionu), pa su za njim otišla braća Stanko i Milan… sva su trojica u Americi pri reguliranju državljanstva promijenila prezime u Bjekich (samo radi lakšeg sporazumijevanja).
U Drenovcima su ostala njihova braća Danja (Duletov pradjed, Petrov otac) i Iso (nije imao djece), a Filip je živio Podzirom.
Sinovi i kćeri Markusa i Milke Bjelobaba (Milka se djevojački prezivala Ljubojević) iz Drenovca Radučkog:
1874-1944 Dmitar oženio Božicu Milku Pejnović
1879-140 Danja oženio Angelu-Vračar
1883-1955 Iso oženio Soku Pokrajac / Mariju Tesla
1885-1951 Stanko u Americi oženio Kate Slobodnik
1894-1959 Mileu Americi oženio Mariu (Mary) Takochuk
Soka se udala Oklobdžija
Maša se udala Žegarac
za Filipa ne znam
4. mart 2020. u 12:08
Doroteja Maršič Bjelobaba
JA SAM ISTO ČULA, DA JE ZA PREZIME BJELOBABA IZVORNO PREZIME BJEKIĆ.Isto tako u arhivu u GOSPIČU i crkvenim knjigama stoji, da su roditelji Sofoji, Isaku Staniši i drugim roditelji Bjelobaba Marko 1850do 1928 Drenovac 11 i majka Simeona 1851do 1932 rodj u kraju Počitelj.Možda bi bio Markus i Milka Ljubojević otac i majka Marku. Markusovo prezime bi bilo Bjekić,a je kasnije promenjeno u Bjelobaba, kada se vlastništvo zemlje upisivalo po plemenima, odnosno zadrugama.lp Doroteja
16. mart 2022. u 21:15
MH
Doroteja, u pravu ste… Markova žena se zvala Simeona (Ljubojević), a nadimak joj je bio Siba. Hvala vam na podacima.