Beočin i okolna sela

11. jun 2012.

komentara: 14

Zavičaj - sela i gradovi

Opština Beočin:

Beočin, Banoštor, Grabovo, Lug, Rakovac, Sviloš, Susek i Čerević.

Naredni članak:
Prethodni članak:

Komentari (14)

Odgovorite

14 komentara

  1. 30. jul 2017. u 08:59

    vojislav ananić

    BANOŠTOR
    (Banoštar)

    Ovo sremsko selo nalazi se na desnoj obali Dunava, na severnim padinama Fruške gore. Od Novog Sada je udaljeno tridesetak kilometara. Kroz selo prolazi regionalni put za Ilok i Sremsku Mitrovicu. U selu postoji: četvorogodišnja osnovna škola, čitaonica (od 1957, god), pošta (od 1966), prodavnica, ambulanta, pilana i zemljoradnička zadruga.
    Postoje dva tumačenja naziva sela: 1. Za vreme Rimljana ovo se naselje zvalo Bononio. Kraj njega je išao put za Sirmijum i imalo je utvrđenje sa oko 25.000 stanovnika. O ovome utvrđenju svedoče mnogi iskopani predmeti: ćupovi, delovi oružja, kosti, cigle i sl. Ovo je selo nekad pripadalo nekom banu Oštoru.
    U selu danas živi oko 640 Srba i 15 Hrvata.
    Etnici: Banoštarac, Banoštarkinja; Čerevićani Banoštorce zovu KuNjatari, a oni njih Ćurani. Grabovčani Banoštorce zovu Tekunice, a oni njih Jeleni. Banoštarci Susečane zovu Sujke.
    Informator: Nebojša Samardžija, 1946.

    IZVOR: Žarko Bošnjaković, Onomastika Srema (1. deo: Severni Srem), SANU, 1986.

    Odgovori

  2. 30. jul 2017. u 09:02

    vojislav ananić

    BEOČIN- SELO

    Sremsko selo Beočin udaljeno je od Novog Sada 18, a od grada Beočina 2 kilometra. Smešteno je na desnoj obali Dunava i severnim obroncima Fruške gore.
    U selu postoji pravoslavna crkva iz 1784. godine, sa veoma bogatom arhivom (prvi podaci iz 1777). Na dva kilometra od sela nalazi se manastir iz 18. veka, posvećen Spasovdanu.
    Za ovaj manastir vezana je legenda o postanku imena sela. Naime, u manastiru je živeo kaluđer, koji je svoj svetovni čin obeležavao nošenjem belog pojasa.
    Beočin je danas moderno selo, sa četvorogodišnjom školom, bibliotekom, domom kulture, mesnom kancelarijom, prodavnicama i drugim uslužnim objektima.

    U oko 400 domaćinstava živi 1500 stanovnika. Većinu stanovništva čine Srbi 95%, a ostalo Slovenci, Mađari i dr.
    Etnici: Beočinac i Beočinka; ktetik: beočinski.
    Informatori: Ljubomir Mirković, 1906, Mila Mirković, 1924, i Marko Blažić, 1933.

    IZVOR: Žarko Bošnjaković – Onomastika Srema, SANU, 1986.

    Odgovori

  3. 30. jul 2017. u 09:11

    vojislav ananić

    GRABOVO

    Ovo sremsko selo nalazi se na severnim padinama Fruške gore. Od Beočina je udaljeno 20 km.
    Ime sela verovatno potiče od istoimenog drveta Grab, koje se nalazi u obližnjim šumama. Međutim, priča se da su prvobitni doseljenici hteli što više zemlje da zagrabe, te su zato krčili šume.
    Grabovo je pre drutog svetskog rata imalo 150 domaćinstava, sa oko 700 stanovnika. Posle drugog svetskog rata, u kojem su ustaše zapalile selo (27. novembra 1943), broj stanovnika se znatno smanjio. Danas u selu ima 50 domaćinstava, sa 150 žitelja. Većinu stanovnika čine Srbi (99%).
    Etnici: Grabovčan i Grabovkinja; ktetik: grabovački. Informator: Strahinja Trifunović. 1930.

    IZVOR: Žarko Bošnjaković, Onomastika Srema, SANU, 1986.

    Odgovori

  4. 30. jul 2017. u 09:39

    vojislav ananić

    RAKOVAC

    Ovo sremsko selo nalazi se na dvadesetak kilometara od Novog Sada. „Sa juga do vrdničkog atara graniči ga venac Fruške gore i gusta hrastova šuma, a sa severa ga zagrlio Dunav. Na zapadu prema Beočinu, međa mu je potok Dumbovo, a na istoku, potok Kišnjeva glava odvaja ga od Ledinačkog brda. Ako se dolinom potoka krene prema Fruškoj gori, na oko tri do četiri kilometra prema jugu, skriveni u šumarcima, među bregovima, nalaze se ostaci starog naselja i ruševine nekada lepog i bogatog manastira Rakovac, čija je crkvica bila sa tri strane ograđena zgradama prostranih konaka a sa četvrte strane visokim kamenim bedemom.”
    „Prema nekim oskudnim podacima i prema legendi o postanku manastira Rakovac, može se zaključiti da se naselje starog Rakovca počelo razvijati od kraja XV veka, u vreme kada je ovim delom Srema gospodario despot Jovan Branković.”
    Kako legenda kaže, selo je dobilo ime no velikom dvorskom komorniku Jovana Brankovića Raki, koji je na dan svetih vračeva Kuzmana i Damjana krenuo u lov u današnje atare Rakovca. Sa sobom je poveo veliku družinu, obećavajući joj dobar ulov, koji je ipak tog dana izostao. Razočaran zbog propalog lova, komornik Raka se iznenada našao pred usplahirenim i razjarenim jelenom, kojem je u poslednjem trenutku uspeo da zarije koplje u srce i tako izbegne sigurnu smrt. U znak zahvalnosti Bogu za sve što mu se dogodilo Raka je obećao da će tu podići crkvu i da će je posvetiti svetim vračevima Kuzmanu i Damjanu.
    „I prema legendi i prema istorijskim podacima, manastir je podignut pre turske najezde. No u podacima karlovačke arhiepiskopije stoji da je manastir podignut u XVII veku, 1648. godine.”
    Ubrzo je oko manastira počelo da niče selo, koje je dobilo ime po manastiru. Smatra se da je prvo stanovništvo bilo srpskog porekla, jer se naselje podizalo oko srpskog pravoslavnog manastira. I danas većinu stanovništva čine Srbi (90%), a znatno manji broj Hrvati (2%), Muslimani (5%), i ostali (3%). Ukupan broj stanovnika je 1280, od čega su 40% doseljenici iz Bosne i uže Srbije.
    Etnici: Rakovčan i Rakovkinja; ktetik: rakovački.
    Informatori: Platon — Plata Nićiforović, 1928, i Triva Jović, 1933.

    IZVOR: Žarko Bošnjaković – Onomastika Srema, SANU, 1986.

    Odgovori

  5. 30. jul 2017. u 09:41

    vojislav ananić

    SVILOŠ

    Sremsko selo Sviloš nalazi se na desnoj obali Dunava, a severnim padinama Fruške gore. Pripada beočinskoj opštini (od Beočina je udaljeno 16 km). Kroz selo prolazi stari rimski put, koji danas proširen i asfaltiran povezuje Sviloš sa obližnjim gradovima: Ilok (24 km), Petrovaradin (38 km) i Sremska Mitrovica (24 km).
    U sviloškom ataru i danas seljaci izoravaju stare glinene predmete (lule, pepeljare, posuđe i dr.), novac i nakit. Vrše se i sistematska istraživanja starog rimskog groblja.
    Legenda o postanku imena sela kaže da se ovuda vozila, po jednima Marija Terezija, a po drugima carica Milica, i da joj se u blizini sela polomio točak. Poslala je u selo svoga slugu da od seljaka traži novi točak. Pošto mu ga niko nije hteo dati, ona je rekla da su u tom selu svi loši.
    Ovo malo selo danas ima četvorogodišnju osnovnu školu, dve prodavnice, dom kulture, mesnu kancelariju i druge komunalne objekte.
    U 115 domaćinstava živi ukupno 367 stanovnika, a od toga Srba 363, Hrvata 2, Slovaka 1 i Muslimana 1.
    Etnici: Svilošan, Sviloškinja; ktetik: sviloški. Informatori: Kosta Pantić, 1938, i Žarko Branković, 1928.

    IZVOR: Žarko Bošnjaković – Onomastik Srem, SANU, 1986.

    Odgovori

  6. 30. jul 2017. u 09:43

    vojislav ananić

    SUSEK

    Ovo sremsko selo nalazi se na severozapadnim padinama Fruške gore, na desnoj obali Dunava. Udaljeno je od Novog Sada oko 36 km. Kroz selo ide regionalni put za Ilok, Šid i Sr. Mitrovicu.
    Postoje dve legende o nazivu ovog sela. Po prvoj — Turci su došli do Sviloša i više nisu imali snage, sustali su, te nisu došli u Susek.
    Po drugoj — naziv vodi poreklo od turske reči sekseđa, tj. ’mesto s kojeg se osmatra’.
    Nekad je selo bilo u potezu Koruška, a naselje je bilo i u potezima Grbava livada i Crkvine, o čemu svedoče razne iskopine. U Grbavoj livadi smatraju da je bila džamija, a u Crkvinama crkva od pletera. U selu danas, u 420 domaćinstava, živi 1230 žitelja i to uglavnom Srba (99%).
    Etnici: Susečan, Susečkinja; ktetik: susečki. Čerevićani Susečane zovu Sujke.
    Informatori: Velimir Tomičin, 1912, Đorđe Brezovac, 1920, Lazar Jakovljević, 1927, i Jovan Ljubanović, 1943.
    U okviru toponima susečkog atara navedeni su i nazivi potesa slovačkog sela Lug. Podatke su saopštili informatori iz Suseka.

    IZVOR: Žarko Bošnjaković – Onomastika Srema, SANU, 1986.

    Odgovori

  7. 30. jul 2017. u 09:44

    vojislav ananić

    ČEREVIĆ

    „Istorija Čerevića, mesta razlivenog kraj Dunava, a podno Fruške gore, udaljenog oko 20 km od Novog Sada, datira od 1339. Kada se pominje kao utvrđenje, da bi već 1372. Bio obeležen kao varoš.
    Po odobrenju Pape dozvoljeno je plemiću Nikoli Gorjanskom da na ovim prostorima podigne manastir uz postojeću crkvu Sv. Petra. Manastir, bogato darivan od kraljeva Lajoša Velikog i Matije Korvina, brzo se pročuo i van čerevićkih međa. U njemu su, vremenom, mnogi redovnici iznašli svoje stanište. Letopisci Čerevića zabeležili su i podizanje Tvrđave i Grada, dva urbana segmenta, od kojih je danas Grad naseljeni deo Čerevića, zdržao samo svoj negdašnji naziv. Drugih građevinskih tragova nema. Međutim, istorijski zapisi svedoče da je Čerević godine 1526. Osvojen od Sulejmana Veličanstvenog, koji ga je iste godine prodao caru Jovanu Nenadu Crnom. O neimarskom koloritu potkrj 17. Stoleća ostavio je zapis i turski putopisac Evlija Čelebija:“U carskoj tefkerani – ovaj grad Giviz naziva se grad Čerević. U stara vremena bio je dobro izgrađen i naseljen, a i sada ima džamija, više mesdžida (kapela) i tekija (manastira), jedan hamam (kupatilo), više hanova (prenoćišta) i magazina na skeli. U ovom mestu ima bezbroj vinograda, bašča, klima je veoma prijatna“. Vremenom, Čerević gubi orijentalno obeležje a u zavisnosti od novih istorijskih okolnosti, sve više, prima izgled na koji opominju još neke očuvane ili renovirane stare fasade. Naseljen življem različite nacionalne pripadnosti, postaje s početka 19. stoleća privlačno mesto za nove doseljenike: ratare, trgovce i majstore već davno odumrlih zanata i umeća“.
    Nov talas doseljavanja iz Bosne zahvatio je Čerević posle 2. svetskog rata, i to najviše šezdesetih godina.
    Danas u selu živi 2516 stanovnika u 816 domaćinstava. Većinu stanovništva čine Srbi: 1783. Znatno je manji broj Hrvata, 311, i drugih narodnosti: 422.
    Čerević — tu je živijo neki Čereblija, koji se tu prvi naselijo i išo da vata ribu sa čerencom.
    Etnici: Čerevićan i Čerevićanka; ktetik: čerevićki. Čerevićane zovu Ćurani.
    Informatori: Đorđe Savić, 1924, i Janko Fabri, 1956, seoski kurir. U selu ima četvorogodišnja osnova škola, pošta, dom zdravlja, zadruga, tri prodavnice i drugi uslužni objekti.

    IZVOR: Žarko Bošnjaković – Onomastika Srema, SANU, 1986.

    Odgovori

  8. 14. avgust 2017. u 12:23

    vojislav ananić

    BEOČIN

    Opština Beočin smeštena je na samoj obali Dunava, na severnom delu padina Fruške gore, na 17 kilometara od Novog Sada. Prostire se na površini od 183 kvadratna kilometra.
    Iako opština Beočin teritorijalno pripada Sremu, Beočin administrativno pripada Južno-Bačkom okrugu i nalazi se u centralnom delu Vojvodine. Ukupna površina područja iznosi 18.590,5 ha i obuhvata deset naselja sa, po poslednjem popisu iz 2011. godine, ukupno 15.630 stanovnika.
    Beočin predstavlja administrativni centar opštine, u njemu živi više od polovine ukupnog broja stanovnika, samim tim ono je i najveće naselje, a čine ga Beočin i Beočin-grad. Ostala naseljena mesta u opštini su Banoštor, Grabovo, Lug, Rakovac, Sviloš, Susek i Čerević. Neposredna blizina Dunava i Nacionalnog parka Fruška gora kao i prioritetni razvojni projekti iz oblasti turizma Beočinu pružaju osnovne preduslove da postane ozbiljan turistički centar. U saobraćajnom pogledu Beočin je zastupljen sa drumskim, železničkim i rečnim saobraćajem.
    Ocena je da beočinska opština ima izuzetno povoljan položaj i da je dobro saobraćajno povezana. Kroz opštinu Beočin prolazi državni put drugog reda broj 107 koji vodi od Novog Sada preko Beočina do državne granice sa Republikom Hrvatskom kod Iloka.
    Veliki potencijal opštine Beočin predstavljaju šume i šumsko zemljište, koje zauzimaju površinu od 7701,2 ha, sa šumovitoću od 41,43%. Veći deo šuma, tačnije 6.544,9 ha nalazi se u Nacionalnom parku Fruška gora. Šume Nacionalnog parka, koje se nalaze na teritoriji beočinske opštine, uživaju režim I, II i III stepena zaštite i njima se gazduje u skladu sa utvrđenim režimima zaštite. U njima se nalaze i značajni šumski lokaliteti, geološki i geomorfološki, značajna staništa ugroženih biljnih vrsta, ugroženih vrsta ptica i pojedinačna stabla, grupe stabala i Park manastira Beočin.
    Manastir Beočin sa crkvom posvećenom Vaznesenju Hristovom, u turskim popisima prvi put se javlja 1566-67, i Manastir Rakovac koji je izvesno postojao u 16.veku i manastirskom crkvom koja je po nekim podacima podignuta 1563.godine, dva su jedina manastira od 17 fruškogorskikh koji se nalaze na teritoriji beočinske opštine a koja su locirana na severnom delu Fruške gore. Uz Stari dvorac koji je sagrađen 1898.godine ovo su najznačajniji spomenici kulture na teritoriji beočinske opštine, svrstani u objekte od izuzetnog značaja i pod zaštitom su države.

    Odgovori

  9. 12. april 2019. u 05:44

    Vojislav Ananić

    Belegiš

    Zabeležen je 1404. U kruševskom pomeniku označen je kao palanka. 1720. naselilo se u Belegiš devet porodica iz Banata. 1733. zabeleženo je za Belegiš kako „u semu selu polak ljudej iz Vlaške naselilo s ja pak hotjat da vozvraščajut vaspet, i ne ostanetsja
    po tom ničo.“ 1734. imao je 52 doma. 1736. imao je 46 porodičnih starešina sa 11 oženjenih, i šest neoženjenih odraslih braće ili sinova i pet udovica sa posedom. 1756. imao je Belegiš samo 40 domova, 1766. već 66 domova, 1774. 120, a 1791. 138 domova sa 892 duše. Od 1774. do 1791. pojačao se broj stanovnika sa 18 porodica iz zapadnih oblasti a od 1791. do 1810. pojačalo se stanovništvo sa 52 porodice poreklom iz Srbije i zapadnih oblasti. 1810. imao je 190 domova, a 1808. 1370 duša.

    Potesi: Kecarski breg, Parlozi, Duvarine, Kruška, Tatarski do, Dormoz, Bunarine, Budovar, Livade, Brestovi, Petrinci, Gradac.

    Delovi sela: Kecari, Ćukovac, Grabovac, Šorić, Novi šor, Cigam–mala, Genget, Zeleni ceger.

    Izvor: Srbi u Sremu 1736/7 – Dušan J. Popović, Beograd

    Odgovori

  10. 12. april 2019. u 05:47

    Vojislav Ananić

    Banoštor

    U srednjem veku bio je varoš i imao utvrđenje. Zabeležen je 1198. Po popisu od 1733. imao je 50 „hlebova“. 1734. imao je 53, 1756. 30, 1766. 55 domova. 1774. imao je 65 domova, a isto toliko i 1791. sa 316 duša. 1810. imao je 85 domova. Od 1774. do 1810. stanovništvo se, po mišljenju sveštenika, „nije umnožilo zbog dolaska Nemaca“.

    Potesi: Čaira, Orašje, Dedovac, Pod peskom, Čonak, Jasike, Piština, Rovanja, Radovan, Prljuša, Vukovac, Razvale, Kruševlje, Gradine, Donja i Gornja Koruška, Matijin parlog, Ilijin Zatonj, Duga međa, Duboki do, Birdan, Kesice, Radoš kut, Klenovac, Ravnine, Poštinac, Patkovac, Đoinac, Belilo, Međputovi, Vislerovac, Tekeniš, Lisoš.

    Potoci: Koruškanski, Tekeniški, Čitlučki.

    Izvor: Srbi u Sremu 1736/7 – Dušan J. Popović, Beograd

    Odgovori
1 2