Poreklo stanovništva iz pojedinih sela opštine Babušnica.
Babušnica je smeštena u jugistočnoj Srbiji nedaleko od Pirota. Naselja opštine Babušnica:
Berduj:
Meštani sela slave sv. Jovana, sv. Arhanđela, sv. Nikolu, sv. Savu, i sv. Dimitrija/Mitrovdan. Poreklom iz okoline Kragujevca i Jagodine.
Bogdanovac:
Meštani sela slave: sv. Jovana, Pejčindan i Mitrovdan. Poreklom sa Kosova.
Vojinci:
Meštani slave: sv. Nikolu, Mitrovdan i dr. Doseljeno iz Gornjeg Krnjina.
Vuči Del:
slave: Sv. Arhanđela i Mitrovdan: Poreklom je iz Znepolja (Bugarska) doseljeni u 17. veku. I iz sela Strelac (opština Babušnica) u 18. veku.
Gornji Striževac:
slave: sv. Nikolu, sv. Stefana, sv. Arhanđela i sv. Jovana). Stanovništvo je doseljeno iz okolnih zaplanjskih sela (Linovo, Zavidinci i dr.).
Grnčar:
slave: sv. Arhanđela, sv. Nikolu i Mitrovdan. Stanovništvo je poreklom iz okoline Pirota, Prizrena i Makedonije. U ovom selu rođen general Vladimir Lazarević.
Donji Striževac:
slave: sv. Nikolu i sv. Arhandjela). doseljeni su iz okolnih sela (Gornji Striževac, Provaljnik i Izvor).
Draginac:
slave: sv. Nikolu i sv. Arhanđela: Stanovništvo je starosedelačko.
Zavidnice:
slave: sv. Nikolu, sv. Jovana, sv. Stefana i sv. Arhanđela). Stanovništvo je starosedelačko i doseljeno u 19. veku iz Znepolja i Crne Trave.
Dučevac:
slave: sv. Arhanđela, sv. Nikolu, sv. Đorđa i Mitrovdan. Stanovništvo je poreklom iz Metohije i Polimlja. (Polimlje se nalazi u jugozapadnoj Srbiji i današnjoj severnoj Crnoj Gori.
Kambelevci:
slave: sv Nikolu, sv. Arhandjela, sv. Đorđa i sv. Jovana. Stanovništvo je poreklom sa Kosova i Metohije.
Ljuberađa:
slave: sv. Nikolu i Mitrovdan. Meštani su poreklom iz Metohije.
Malo Bonjince:
slave: sv. Nikolu, sv. Arhanđela i Mitrovdan. Stanovništvo je starosedelačko.
Mezgraja:
slave: sv. Đorđa, sv. Nikolu, Mitrovdan i sv. Jovana: Stanovništvo je poreklom sa Kosova iz okoline Srbice.
Modra Stena:
slave: sv. Nikolu, sv. Jovana i sv. Arhanđela. Meštani su poreklom iz okoline Kosovske Mitrovice.
Ostatovica:
slave: sv. Nikolu, sv. Jovana i sv. Stefana: Stanovništvo je poreklom iz okoline Peći u Metohiji.
Provaljenik:
slave: sv. Arhanđela i sv. Nikolu: Stanovništvo je doselilo iz Izvora, Bratiševca i dr.
Radosinj:
slave: sv. Nikolu. Stanovništvo je doseljeno iz Vranja, Vlasotinca i okoline Niša.
Rakov Dol:
slave: sv. Nikolu, sv. Jovana, sv. Savu i sv. Arhanđela. Stanovništvo je doseljeno iz Pomoravlja.
Raljin:
slave: sv. Nikolu, sv. Dimitrija i sv. Arhanđela. Stanovnistvo je doseljeno iz okolnih sela.
Strelac:
slave: sv. Arhanđela, sv. Jovana i sv. Nikolu. Stanovništvo je starosedelačko.
Studena:
slave: sv. Arhanđela i sv. Jovana. Stanovništvo je doseljeno iz okoline Vranja, Surdulice, Vlasine i Crne Trave.
Suračevo:
slave: sv. Jovan, sv. Stefan i sv. Nikola. Stanovništvo je doseljeno iz okolinih sela (Presaka i Raljin).
Crvena Jabuka:
slave: sv. Jovana, sv. Savu, sv. Đorđa i sv. Stefana. Stanovništvo je poreklom sa Kosova i Metohije.
Štrbovac:
slave: sv. Nikolu i sv. Jovana. Stanovništvo je poreklom sa Kosova.
IZVOR: Priredio Aleksandar Aksić Šarko
29. maj 2012. u 10:34
Milena Milojevic
A selo Vrelo? Ono je na Staroj planini. Ide se do Grncara, pa pesice uz planinu do sela.
10. decembar 2017. u 20:54
Marjan
Selo Vrelo se ne nalazi na Staroj planini, već od Ljuberadju prema Modru stenu Vrelo se nalazi sa leve strane, a Suva planina sa desne strane te nemaju nista zajedničko.
23. jun 2012. u 13:00
vuči del
Poštovani, informacije o poreklu stanovništva sela Vuči Del koje ste naveli, a takođe i o slavama(poznato je da u tom kraju, pa i u Vuči Delu nema krsnih slava, već samo seoskih zavetina npr. u sv.German ili kako vučudelci kažu džerman je za Vuči Del praznik koji je slavilo celo selo.). A i podatak da selo vodi poreklom iz bugarske i iz sela Strelac je netačan. Poznato je da jedna mahala u Vuči Delu nosi naziv STOLČANJE i to govori o poreklu jednog dela stanovništva(selo STOL), a veći delo stanovništva je poreklom iz okoline PEĆI (KiM). Takođe je i poznato da Vučudelci imaju bugarska prezimena, a i to se može utvrditi od kada i zbog čega, ali to je stvar za detaljniju analizu i diskusiju. Sve ovo je lako proverljivo. POZDRAV od autora profila VUČI DEL i jednog od malobrojnih Vučudelaca!
13. jul 2012. u 16:01
Srbin
Na žalost, nemate podatke za Bratiševac. Ako nađete, objavite obavezno.
15. jul 2012. u 21:29
Bg
Podatak je potpun i tacan. Kakav stol, kakvi bakraci.
27. septembar 2012. u 21:58
vučidel
Trebaš prvo znati gde je VUČI DEL, pa tek onda komentarisati. Vuči del ima veze sa selom Strelac koliko i sa Šangajem…..
28. septembar 2012. u 01:44
Sarko
@Vuci-delac.
Vuci Del pogranicno selo ka Bugarskoj, naselje je razbijenog tipa. Na severnim padinama Ruj planine (1706 m), 29 km jugoistocno od Babusnice. Povrsina atara iznosi 935 ha. Po predanju, raniji naziv je Vladisavci, a danasnje ime je zoogeografskog porekla – po vukovima. Kroz selo proticu bujicni tokovi (Stolski, Kosarski i Seoski potok), koji se spajaju i kod sela Rakite ulivaju u Blatanicu, levu pritoku Jerme. Okruzen je bukovim sumama i pasnjacima. Prostorno se razvija u visinskom pojasu 1000 – 1200 metara. Obuhvata devet fizionomskih delova: Krljinu, Prosisme, Valogu, Kosare, Volasce, Braniceviste, Selo, Poprast i Stolsku mahalu. Pominje se u nepotpunim spisima otomanskih vojnika pirotskih i susednih krajeva iz 1606 godine (3 domacinstva), kada pripada kazi Sehircoj. Posle oslobodjenja od Turaka ima 18 domacinstva i 171 zitelja (1879 god).Stanovnistvo je pravoslavno (slavi Sv. Arhandjela i Mitrovdan; seoska slava je Sv. German), stanovnistvo je doseljeno iz Znepolja (Bugarska) u 17. veku i iz sela Strelac u 18. veku, stanovnistvo se nacionalno deklarise kao bugarsko, srpsko i jugoslovensko.
Stolska mahala koju ti pominjes, verovatno je prozvana po nekom predku Stoli (Stola), a ne po geografskom imenu nekog sela.
Znas li nesto o trnskom klisurskom stanovnistvu, o njihovom poreklu? Nasi etnolozi su utvrdili prisustvo kosovske-metohijske selidbene struje u tom kraju, postoji knjiga, nemam je nazalost (citao sam nesto o tom kraju, ali ne znam koliko je to tacno). U okolini Trna pogranicna opstina sa Pirotom danas u Bugarskoj, postoji selo Metohija kao i selo Kosovo, sto je jedan od dokaza da su se doseljavali u tom kraju i da to sto sam citao o Trnskoj klisuri i jeste istina.
21. maj 2017. u 19:32
Okreni,obrni,bugari
U predantičko doba na prostorima Kosova su živeli iliri(verovatno danasnji Albanci) koji su svoju kulturu širili iz reona Vinče (Vinčanska kultura 3-4 vek pne. Kosovo nosi nayiv po ptici Kos za koju u albanskom jeziku nema odgovarajuće reči a reč Metohija označava crkveni posjed. U antičko doba prostor današnjeg Kosova i Metohije se nazivao Dardanija. Ilirska plemena se uglavnom smatraju precima današnjih Albanaca[13], mad apostoje i drugi podaci da su oni naseljavani sa područja Kavkaza i na prostoru Kosova se nalaze od 2. milenijuma pne. Dardanci su naseljavali i prostor današnje jugozapadne Srbije i deo Makedonije.
U trećem i drugom veku pre nove ere, ovim regionom su vladali dardanski kraljevi: Longarus, Bato i Monunius, kao i Etuta, Monuniusova ćerka. Oblast Dardanije zatim dolazi pod vlast Makedonaca.
Rimljani osvajaju ovu oblast 160. godine p.n.e, u toku Ilirskih ratova. Teritorija kasnije ulazi u sastav rimske provincije gornje Mezije 87. godine. Od cara Dioklecijana čini zasebnu provinciju Dardaniju.
Srednji vek
Slovenska plemena su počela naseljavati Balkansko poluostrvo u 6. i 7. veku, dok su oblast Kosova počeli naseljavati približno u 9. ili 10. veku.[14] Sloveni su tu zatekli starosedeoce Arbreše. Arbreše, odnosno Ilire, mnogi smatraju za pretke današnjih Albanaca.Prva slovenska država na Kosovu je bila Bugarsko carstvo, čija se vlast smenjivala za vizantijskom sve do kraja 12. veka.
Zvanične statistike Kosovskog vilajeta iz 1912
Etnicitet Broj
Albanci muslimani 418,000
Bugari hrišćani 250,000
Srbi pravoslavci 113,000
Mešano stanovništvo 22,000
Bugari muslimani 14,000
Turci muslimani 9,000
Vlasi pravoslavci 900
Grci pravoslavci 200
Ukupno 827,100
3. decembar 2017. u 10:12
slobodan petrović
Iliri srpsko pleme koji su naseljavali čitavo Balkanski prostor pa i šire.Srbska plemena su preko 10000g. na ovim prostorima.Došljaci su Bugari, Albanci,Grci, Mađari i ostali.Ovaj što je pisao prethodni tekst je totalna neznalica ili Šiptar. To što oni svojataju Ilire kao svoje pretke to je što je većina Srba u Današnjoj Albaniji koja je bila srpska zemlja, poalbančeno uz pomoć Otomanske imperije.Šiptari sa 1000 i nešto porodica i Srbi koji su mnogo brojniji. Srbi u to vreme trpeli veliki teror od strane turskih zavojevača. Pošto su Srbi bili najbrojniji i strah od pobune, nisu smeli da se izjašnjavaju kao Srbi. Mogli su da budu Bugari,Albanci,Grci ,Mađari ali nikako Srbi.Kad bi se danas slobodno otvorile granice okolnih država i bez posledica izvršio referendum za slobodno izjašnjavanje nacionalnosti, Srbi bi bili najbrojniji.
6. avgust 2023. u 14:39
Oleg Vidic
Prema u nauci prihvaćenoj podeli indoevropskih jezika na satemske i kentumske (na osnovu izgovaranja broja 100 sa početnim s ili k(tj. č), albanski jezik spada u kentumske, a ilirski u satemske (kao i srpski jezik). Tako Albanci nemaju nikakve veze sa Ilirima. Oni su doseljeni 1042. godine sa Sicilije (gde su ih doveli Mavarski osvajači, raselivši ih iz kavkaske Albanije) odakle ih je doveo vizantijski vojskovođa Georios Maniakis u pohodu na centralnu vlast. Njemu su služili kao pomoćne trupe (komornici, kuvari, itd.). Nakon izgubljene bitke zetski (srpski) vladari su im dali malu teritoriju u centralnoj Albaniji. Odatle su se, služeći tuskom okupatoru, raširili od kraja 16. veka u susedne srpske teritorije.
21. oktobar 2012. u 19:15
vučidel
Košare i Krljini je ista mahala, Braniceviste nepostoji kao ni poprast, a reka koju pominješ je Blat’šnica. Verovatno tako piše u izvoru koji koristiš ali ovo je istina… IPAK NEIZMERNO TI SE ZAHVALJUJEM NA TRUDU KOJI ULAŽEŠ DA SAČUVAŠ OD ZABORAVA SELA KOJA NESTAJU ILI SU VEĆ NESTALA.
Pozz. i svako dobro.
10. april 2013. u 20:09
Boris
Covek ipak ima dobra saznanja i verovatno je naveo dosta tacnije podatke za razliku od tebe koji pretpostavljam samo nagadjas po pricama koje si cuo od naseh ucenih seljana,drugi izvor ocito nemas….”Braniceviste” i “Poprast” i te kako postoje,to su Briceviste i Paprat….Prosiste je pogresno i nedostaju Bacovi,ali pitanje je dali su oni i postojali u vreme kad je njegov izvor o Vuci Delu pisan….
U jednom se slazem,malo je tih koji pokusavaju da otrgnu od zaborava navedena sela koja polako al sigurno nestaju…
11. februar 2023. u 01:27
DR Milošev Milorad
100% tačan naziv mahala i njihov broj:
1) Valošće
2) Valog
3) Bričevište
4) Stolčanje
To su nazivi i broj mahala (4) sa leve strane reke, kada se ide uzvodno.
Sa desne strane reke nalaze se mahale:
5) Selo
6) Košare
Pozdrav za sve moje Vučudelce, koji su rasuti svuda po svetu.
8. maj 2013. u 13:16
mico
ŠTO JE SA KARAULOM JER SAM BIO TAMO 90 TIH GODINA I KAKO SU VUČIDELCI. POZDRAV.
24. maj 2013. u 16:04
vučidel
Borise, ako ti smatraš da su Braničevište i Poprast mahale koje postoje u Vdelu, to je potpuno netačno, moraš i živeti u Vdelu… Vuči Del čine sledeće mahale: Selo, Košare(Krljini, Bačovi, Taskovi,Sitnoverci),Paprat, Stolčanje(Kamik i dolnja mala),
Brčevište, Valog, Valošće. Ako te i zanima Vdel, pristupi profilu na FACEBOOK-u….
3. avgust 2013. u 22:39
Ceda
Gde su Masurovci?
13. septembar 2013. u 17:00
Miroslav Mladenović
Sarko!
Veoma cenim tvoj trud da sačuvaš od zaborava već iseljenih sela sa područja Lužnice, ali nažalost to se ne može tako dokumentovano uraditi iz LITERATURE (IZVORA) iz DALJINE. Nažalost, mnoge napisane činjenice su i meni poznate, ali kada sam pokušao da angažujem mnoge LUŽNIČANE još pre pojave PORTALA preko FEJBUKA ( aposedujem i RUKOPIS MONOGRAFIJE o LUŽNICI-“Kroz vekove”)- gde sam neke delove sela obkavljivao od već pokojnog još 2008.g Tihomira Mijailovića(Iz sela Grnčara, ispred sela babušnice prema selu Svođe-Vlasotince-Leskovac); naišao sam na ponižavanja i UIVREDE mnogih kojima je zanimanje VELIKI SRBIN, a da nemaju pojma ni odakle su im deda ili paradeda doseljeni.
Zbog takvih sam bio ISPLJUVAn i najblaže NAJUREN sa mnogih foruma, a sve što sam pisao kasnije ili su INTELEKTIUALNO pokrali ili se to VRTI po određenim forumima.
Naravno da sam i ovde “preopširno” pisao.zbog čega si ne nekortekno povredio da je “previše” za čitanje, pa sam dao sebi reč da više ne pišem ni komentare ni uopšte bilo gde na forumima; što sam zadatu reč i održao.
Ovde činim izuzetak, jer s eradi o mom rodnom kraju-indirekno je Lužnica sa Crnom Travom i Vlasotincem deo moga zavičaja.
Ovde vidim neke komentare, ali kada se ode u lužnički kraj-Babušnicu; od Vlasotinca-Svođa-Ljuberađe-Babušnica-Pirot; onda se može videti sablasna pustoš.
Kao neko ko pored etnoloških zapisa, bavio se i bavi čitavog života i fotografijom, u maju 2013.godine sam fotoaparatom u boji zabeležio u selima:Ljuberađa(bila nekada varošica ispred babušnice-koja je kasnije nastala), Grnčara i Modre Stene-do sela Svođa-pravu PUSTOŠ u selima bez ljudi i urušenih kuća u kojima je nekada u mojoj mladosti bilo sveta negde do 70.godina 20. veka.
Nažalost nikada neću moći da postavim ni fotografije bilo gde jer u ovom trenutku sa juga Srbije je to teško uraditi.
Bilo bih dobro da neki koji sebe VELIČAJU po beogradu i SRBUJU da malo urade i za svoj rodni kraj, tako što bi napravili rodoslove po rodovima u selima svoga rodnoga kraja u lužničkom kraju, jer samo zapisi ostaju kao pisani tragovi da su tu nekada živeli ljudi.
Pozdrav.
Miroslav B Mladenović Mirac lokalni etnolog i istoričar Blasotince, jug Srbije
13.septembar 2013.g. vlasotince republika Srbija
9. februar 2019. u 12:00
Miodrag Jovanovic
Postovani Gdine Mladenovicu,
Molim Vas, ako ste u mogucnosti, za par kratkih komentara na temu Luznicana i gde traziti literaturu za rodoslov? Bio bih Vam vrlo zahvalan, ako biste mi odgovorili na [email protected]
Hvala!