Poreklo prezimena Štrbac

26. mart 2012.

komentara: 20

PRIREDIO: Petar Demić, saradnik portala Poreklo

“Skrenuo mi je pažnju Vladislav Skarić na rasprostranjenost topografskih naziva od “Štrb” . U blizini su ispitane oblasti Veliki i Mali Štrpci više Unca i Gornji i Donji Štrpci niže Kulen Vakufa, koji graniči sa ovom oblasti.

Pominjao je da su Štrpci sa dve slave.

Sv. Đurđa slave Štrpci, 79 kuća u 14 naselja i od njih:

1) Radići, 31 kuća u 11 naselja;

2) Stričevići, 1 kuća;

3) Todići, 14 kuća u 4 naselja;

4) Zamaklari, 1 kuća;

5) Kužeti, 8 kuća.

Sv. Nikolu slave Štrpci, 17 kuća u 3 naselja i od njih:

1) Repije, 9 kuća u 4 naselja;

2) Malinovići, 1 kuća.

– Ljubomir Peđo u pominjanom radu o Janju naveo je, da 19 prezimena sa 20% svih kuća spadaju rodu Štrbaca, a među njima i Vojvodići. Kako je rod Vojvodića razgranat u Lici sa istom slavom, a od njih vode poreklo Bokani i Škorići, to su i oni Štrpci. Ima ih:

1) Vojvodića, 6 kuća u 5 naselja;

2) Bokana, 24 kuće u 7 naselja;

3) Škorića, 62 kuće u 10 naselja;

4) Miškovića, 2 kuća.

Svega je Štrbaca u ispitanoj oblasti 251 kuća sa 13 prezimena od kojih se neki mogu uvrstiti u zasebne rodove, jer su posebnog prezimena u više naselja.

– Niže Bosanskog Novog je u Prekosanju porodica Kukavica, koji su, vele, Štrpci, i starinom su od Boke ili južne Hercegovine. U toku je traganje o poreklu tog interesantnog roda. Sva je prilika da je vlasteoska porodica, a nije isključeno ni to da je poreklom od razgranatog vlasteoskog roda Jablanića sa ograncima Rađenović i Pavlović, što ih spominje Vladislav Skarić.

– Stojan Bogdanović iz Alajbegova Dubovika veli za Štrpce da su iz nekakve Štrbine sa Hercegovine. Zvali su se Pavlovići i najpre su pali na Grahovo. Odatle su jedni odselili u Mali Radić. Iz Maloga Radića se odvojio Rade Štrbac pod Gomilu, a jedni nasele u Suvaju. Mali Radić i Suvaja su matica svih Štrbaca ove oblasti koji slave Sv. Đurđa.

– Knez iz Gudavca, Nikola Štrbac, veli da su iz Dalmacije. Tu ih je toliko bilo u jednoj kuci da je po 13 “kolevki” sa decom pri sisi izlazilo na njive kad žene moraju da rade i često doje decu. Potomci Rade Štrpca, koji se prozovu Radići, toliko “ozgode” pod gomilom, da je išlo po 9 divan-kabanica iz jedne kuće na zbor crkvi i da su imali i po 50 samih mačaka.

– Ogranak štrbackih rodova, što slave Nikoljdan, razgranali su se po selima ove oblasti iz Štrbaca više Unca. Škorića se predak naselio iz Like gde se zvao Bokan. Kako je naselio leti, pokrio na brzu ruku lipovim korama kucu, i te se brzo na suncu “skorile”; prozovu ih Škorić.”

Literatura:

Milan Karanović, Pounje u Bosanskoj Krajini, Beograd, 1925. / Naselja i poreklo stanovništva (knjiga XX) – SEZ (knjiga XXXV)

7. septembar 2012. u 12:47

vojislav Ananić

Porodica Štrbac se 1335.godine pominje u Dečanskoj Hrisovulji. Potiču sa prostora Hercegovine iz sela Štrbci koje se nalazi na Banjanima između Bileće i Nikšića. Pod pritiskom Turaka, raselili su se na sve strane po Bosni, Srbiji i Dalmaciji. Slave više različitih slava, ima ih i pokatoličenih.I Petar Kočić i njegov glavni lik David Štrbac su starinom porijeklom iz Hercegovine. Petrovi Kočići su iz plemena Maleševića, slava Ignjatdan, mada ima Kočića na Zmijanju i Banjaluci koji slave Đurđevdan.

Odgovori

7. septembar 2012. u 16:05

Štrpci su se razgranali u više ogranaka. Ima ih pod prvobitnim prezimenom Štrbac, pod prezimenom Nikolašević,Radanović,Savić,Mekterović,Špirić,Glijaković i Gajić.
Raširili su se preko više sela: u V.Štrpce,Preodac,Crni Vrh,Prekaju i druga. Slave Sv.Nikolu.Kažu da su prozvani ovim novijim imenima po svojim precima:Nikoli,Radanu,Savi,Mekteru (Vidu),Špiri,Gliši (Glijak) i Gaji.Ovi njihovi preci mogli su živjeti po prilici prije 220 godina.Po svim predanjima koja se čujuo Štrpcima oni su doselili ovamo iz Hercegovine.Što se tiče vremena kada su se naselili o tome su predanja neodređena i suviše općenita.
Ilija Savić iz Crnog Vrha kazivao je o tome ovako:”Kad je car Lazar izgubio na Kosovu, uteknu ovamo dva brata Štrpca.Zakuće se najprije na Brdima.Jednom od njih beg htio da siluje ženu. On ubije bega i pobjegne u Kistanje (Dalmacija)”.Ovo je predanje u pogledu vremena doseljenja vrlo mutno.Ono uzima da su s kosovskom bitkom svi naši krajevi potpali pod Turke i da su ubrzo potom i ovdje bili bezi.
Predanje koje je pop Marko Savić iz Prekaje slušao od Stevana Štrpca-Plemića kaže:”Kad je Hercegovina osvojena, uteknu Štrpci otuda ovamo, gdje još nijesu bili zavladali Turci. Ovdje dobiju baštinu. S kućom su se premještali mnogo puta tamo i ovamo:Sad u Župu, sad na Kozjak,na Brda itd”.
Pantelija Gajić kazivao je da su Štrpci utekli iz Hercegovine od zuluma Turskog.Nekakvi Turci,zvani “Lubice”,toliko im dojadili bili da su najzad morali da bježe.Ovo zadnje predanje o vremenu doseljenja Štrbaca najodređenije je pa i najbliže istini.Vidi se da Štrpci nisu krenuli iz Hercegovine odmah čim su Turci ovu osvojili nego da su živjeli tamo i pod Turcima,pa tek kasnije doselilimu UnacIz svih predanja o Štrpcima, i onih što se čuju od njih samih, a i od ostalih porodica dobija se utisak da su oni znatno stariji od sviju drugih najstarijih porodica.Samo se ne može ništa pobliže dokučiti na koliko su se vremena ovdje naselili prijec 1700.godine,kada su se po prilici, naselile ovamo ostale najstarije porodice.Predanja Štrbačka znaju dosta o njihovoj daljoj sudbini poslije dolaska ovamo.Dobili su bili tapije na zemlju.Turci negdje poslije htjedoše da im otmu te tapije. Štrpci tad uteknu u Kistanje da spasu tapije.Uvrte ih u štap i metnu na tavan. Žene im kasnije, našavši na tavanu suv štap, a ne sluteći da može biti išta u njemu,nalože ga na vatru i tako im tapije izgore. Sad se ovi Štrpci više ne htjedoše ni vraćati ovamo nego ostanu u Kistanjima.Od svih svojih predaka Štrpvi pričaju najviše o Mijagi i Laudu. Mijaga je živio prije 180-220 godina. Bio barjaktar pred “sejmenima”. Bi i jako “mugućan”.Vladika kad bi izlazio ovamo,svake treće godinenoćivao uvijek kod Mijage. Laud (David) bio silan i “zgodan”.Turci mu dali da knezuje.Teglio uvijek na njihovu stranu i pomagao im da pobegluče ostale Štrpce, a oni njemu išli na ruku i puštali mu da izbira kućišta.Stoga je on često preseljavao.Bio je neko vrijeme u Ljeskovici.Iz porodice Štrbaca bilo je mnogo sveštenika.Počeli su vrlo davno da popuju pa tako sve i do novijih dana.Raseljavali su se Štrpci na mnogo strana.

3. mart 2015. u 12:41

Vojislav Ananić

Na internetu, kod prezimena u Crnoj Gori, pod slovom Š, piše: Štrbac (Štrpac), Banjani (Nikšić) 1428.god.
A kod srpskih prezimena poreklom iz Dalmacije piše: Štrbac – Zapužane, Kistanje, Bribirske Mostine, Raštević, Benkovac, Biljane Donje, Žažvić – Sv. Kozma i Damjan, Sv. Georgije, Sv. Nikola.
Zatim,kod Štrbaca katolika: Štrpci su vjerovatno došli iz Čitluka kod Travnika, jer ih tamo ima najviše.
Prvi upis u maticu vinčanih je davne 1802. godine, di kumuje Jakov Štrbac iz Potočana. U razdoblju od 1802 – 1855. u matici umrlih su zavedeni samo: 1833, Gradina, Jure Štrbac, sin Grgin, 18 mjeseci; 1834. Gradina15. 12. Ana Štrbac, žena Križana Penjaka, 69 godina; 1837. Gradina, 20. 9. 1837. Grgo Štrbac, 60 godina.
Kablići, 20. 5. 1851. ženik Ivan Štrbac iz Kablića, sin Grge i Katarine Krezo iz Priluke…

4. mart 2015. u 09:01

Još sa interneta o ŠTRPCIMA:

Škorići pripadaju rodu Vojvodića, koji opet pripadaju rodu ŠTRBACA. U predanju im se pominju i Jablanići, vlastela izsrednjeg veka.
Ljubomir Peco je naveo da 19 prezimenasa 20% svih kućća spadaju rodu ŠTRBACA, a među njima i Vojvodići. Kako je rod Vojvodića razgranat u Lici sa istom slavom, a od njih vode poreklo Bokani i Škorić, to su i oni ŠTRPCI. Ima ih Vojvodića 6 k. u 5 n., Bokana 24 k. u 7 n.; Škorića 62 k. u 10 n. i Miškovića 2 k. Svega je ŠTRBACA u ispitanoj oblasti 251 k. sa 13 prezimena od kojih se neki mogu uvrstiti u zasebne rodove, jer su posebnog prezimena u više naselja. Niže Bosanskog Novog (Novog Grada) je u Prekosanju porodica Kukavica, koji su, vele, ŠTRPCI, i starinom suod Boke ili južne Hercegovine. U toku je traganje o poreklu tog interesantnog roda. Sva je prilika da je vlasteoska porodica, a nije isključeno ni to da je poreklom od razgranatog vlasteoskog roda Jablanića sa ograncima Rađenović i Pavlović, što ih spominje Vl. Skarić. Stojan Bogdanović iz Alajbegova Dubovika veli za ŠTRPCE da su iz nekakve Štrbine sa Hercegovine. Zvali su se Pavlovići i najpre su pali na Grahovo. Odatle su jedni odselili u Mali Radić. Iz Maloga Radića se odvojio Rade Štrbac pod Gomilu, a jedni nasele u Suvaju. Mali Radić i Suvaja su matica svih ŠTRBACA ove oblasti koji slave Sv. Đorđa.
Ogranak štrbačkih rodova, što slave Nikioljdan, razgranali su se po selima ove oblasti iz Štrbaca više Unca. Škorića se predak naselio iz Like gde se zvao Bokan.
Te porodice u unačkoj oblasti, doselile su se pre nešto više od tri veka, najpre preko Grahova, a potom izbegle u Dalmaciju i, posle je dosta njih prešlo u Pounje.
Oni iz Kistanja su možda, što je tvrdio i Vl. Skarić, najdaljom starinom iz Štrbaca u Sirinićkoj Župi, na Šarplanini.

Treba napomenuti da je nekada davno, postojalo i ime Štrbac, po kojem su ili ŠTRPCI ili Štrbine možda i dobili i ime.

O ŠTRPCIMA su poznate i dve knjige: 1. Knjiga o Štrpcima – Milenko S. Filipović i 2. Hrvatska katolička prezimena – Tomislav Perković.

4. mart 2015. u 10:29

Još malo o ŠTRPCIMA sa interneta:

Priča o poreklu je karakteristična za većinu srpskih porodica u zapadnoj Bosni, Lici, Dalmaciji, Baniji (nekada Vojnoj Krajini). Najviše ŠTRBACA se susreće u Zapadnoj Bosni pa onda u navedenim krajevima. Dva velika plemena su došla u Bosnu i tu ostala, a jedno pleme je otišlo u Severnu Dalmaciju. Najpre su živeli u okolini Nikšića 1445. godina (seoba pravoslavaca), a u Nikšić su došli iz okoline Peći (manastir Dečani – čuveni dokument “Dečanska Hrisovulja” iz 1330. godine, svedoči o tome.

Štrpce u Sirinićkoj Župi se pominje sa brojem srpskih kuća još u turskom popisu 1455. godine.

I u Bačkoj je kod Bezdana 1720. godine postojalo selo Štrbac. Više ga nema, iščezlo je.

11. avgust 2016. u 21:54

sava strbac

Štrbci u selu Bistrica,opština Banja Luka,slave svetog Nikolu. Poreklom su iz doline Unca,sada opština Drvar,pre je to bio Glamočki srez.Naši stari su uvek govorili da smo došli iz Glamoča. Vreme i okolnosti dolaska mojih predaka mi nisu najjasnije ali mislim da je to bilo negde uz Pecijinu bunu, izmedju 1875-1878.U Bistrici žive i Savići,slave sv.Nikolu,potomci Save Štrbca,njihova loza se odvojila davno,još u dolini Unca,zajedno smo naselili Bistricu kao i mnoga druga prezimena u okolini Banja Luke,većina nas je iz visoke Krajine.Krčili smo ove pitomije a puste predele.

17. jun 2017. u 13:38

Sava

Pomoz Bog braćo i sestre.Koliko sam mogao da zaključim,Štrbci od davnina slave Svetog Nikolaja Mirlikijskog čudotvorca 6/19.decembar a ima ih i koji su sticajem okolnosti promjenili slavu i slave Svetog Georgija.Od Štrbaca koji slave Nikoljdan nastali su sledeća prezimena:
Nikolašević
Radanović
Savić
Mekterović
Špirić
Glijaković
Gajić
Repija
Malinović
Vojvodić
Bokan
Škorić
Mišković
Od Štrbaca što slave Svetog Georgija su prezimena:
Radić
Stričević
Todić
Zamaklar
Kužet
Kukavica
Možda sam negdje pogriješio pa ako neko zna bolje neka me ispravi.Bilo bi zanimljivo napraviti dnk analizu pa da vidimo da li je predanje istinito.Pročitao sam o Štrbcima da smo možda porijeklom Vlasi.Od testiranih na dnk projektu ima jedan Savić iz Benkovca,čuo sam da oni slave Sv.Nikolu.Ti Savići bi trebali biti porijeklom iz Crnog Vrha,dakle potomci Save Štrbca.Dnk rezultat je R1a z280,karpatsko dalmatinski klaster.Pozdrav za sav rod Štrbački.

28. april 2018. u 06:33

Savić

Savo,
Savići u Benkovcu su prema prvom dostupnom popisu sa početka 18. veka na svojoj zemlji u Bukoviću-Benkovac, tako da ne vode poreklo od Štrbaca u 19. veku. .
Slava Savića iz Benkovca je Sveti Nikola, a DNK marker Y hromozoma jeste R1a z280.
Ukoliko su Savići i Štrpci istog porekla po muškoj liniji morali bi imati isti nalaz na Y hromozomu.

Savić

.

Odgovori
11. maj 2018. u 18:39

S

Haplogrupa Strbaca iz Knina je N1. Znaci da je predanje izmisljeno i netacno.

Odgovori
11. oktobar 2023. u 15:56

Hrvacevic

Hrvačevići iz okoline Visokog (Gornje/Donje Zimče, Radovlje), si od toga roda.
Postoji grob nekog Sime Rvaćević-Vojodića iz 19og vijeka u toj okolini.
Slava Nikoljdan, po genealoškom istraživanju potiču od Vojvodića koji su od roda Štrbaca (današnji G. i D. Štrbci, Krajina). Pozdrav.

Odgovori

17. jun 2017. u 14:57

Milorad Bogdanović

Bog pomogo i tebi Sava

Hvala Vam što ste nas upoznali o Štr(b)pcima, mada ih ima još koji slave i Aranđelovdan, Jovanjdan, Petrovdan i Tomindan.

Mene više interesuje testiranje tvojih srodnika.
Jesi li ti testirani Savić sa Benkovca, karpatsko-dalmatinska grana, koji se nalazi u našem srpskom DNK projektu, ili si Štrbac, koga tamo nema. Ako si Savić, R1a (R1a), onda bi bilo dobro da se u tabeli upiše i slava koju slave ovi Savići.

I ja sam R1a, karpatsko-dalmatinska grana, u grupi sa Savićima.

17. jun 2017. u 16:42

Brate Milorade,jednačenje po zvučnosti namjerno nisam koristio i mislim da treba da se piše i govori Štrbci,isto kao i Srbski jer mijenja se suština.Volio bih da se jave Štrbci koji slave neku slavu mimo Nikoljdana i Đurđevdana,pa da se zna tačno gdje su.Ja sam Savić iz Bistrice BL,porijeklo iz Crnog Vrha(Motike).O Savićima iz Benkovca koji slave Nikoljdan sam čuo od jednog Benkovčanina koji sad živi u BL i koji je kum sa njima.Savići u Benkovcu i Bukovici su istog roda i u tom kraju ima i Štrbaca,slave Sv.Nikolaя. Za testiranog Savića R1a sam saznao čitajući na vašem sajtu,vidio sam da nije upisana slava pa sam se sjetio priče o tim Savićima.

17. jun 2017. u 23:36

Milorad Bogdanović

U pravu su Savo, ali vukotvorenje i ruglo iz kojeg se iznjedrila naša sramota toliko se dobro ušuškala da nevidim u skorijoj budućnosti da će se naći neko ko će skinuti ovu našu sramotu.Ima nas nekoliko koji pokušavamo u Poreklu da skrenemo pažnju na ovu našu nesreću, ali nije vajde od toga nema. Vukomanija je mnogo jača i brojnija.

U Šematizmu dabrobosanskom za 1882. godinu spominju se Štrbci po parohijama kao slavljenici: Aranđelovdan (Brdo-Glamoč), Jovanjdan (Junuzovci-Gradiška), Petrovdan (Oštra Luka-S.Most), Tomindan (Zborište-Krupa).

Pokušaj stupiti u kontakt sa osobom koja se testirala (Savić-R1a), ili da se nama javi da se upiše koju slavu slavi.

Imamo i jednog Popovića iz Bistrice banjalučke, (tvoj komšija) koji se testirao i pripada haplogrupi I2 DN (I2 DN), sl. Jovanjdan.

I ja sam tvoj komšija, rođen u Jelićki.

Svako dobro ti želim, i ostani i dalje sa nama, i naravno, testiraj se, možda i od istog roda potičemo, kao i Savić iz Dalmacije.

Odgovori
5. jun 2023. u 11:06

Nemanja Štrbac

Pozdrav.

Htio bih samo da se osvrnem na Vašu sugestiju oko glasovnih promjena i pisanja. Ne vidim da upotreba zvaničnog pravopisa na bilo koji način mjenja suštinu, ništa manje od promjene bazične riječi kroz padeže.

To je bogatstvo srpskog jezika, i potvrda da je korjenski i glavni jezik svih narode ovde, i tim proizvoljnim skrnavljenjem i naknadnim interpretacijama samo se spuštamo na nivo ovih savremenih “novokomponovanih” naroda i jezika.

Prelazak B u P nije nikakva samovoljna novotarija, to je nastalo iz duha jezika, jer prati sam izgovor u narodu. Svi svjetski lingvisti baš zato navode naš jezik kao specifičan i bogat. Da se mjenja suština kao što kažete, mogli bismo onda kopirati engleski jezik i izbaciti sve padeže, i da bude ko, Štrbac, od koga, od Štrbac, kome, čemu, Štrbac, s kim, s Štrbac… Eto, onda se možda na taj način ne bi promjenila suština.

Uglavnom, izvinjavam se na upadici, poštujem ako različito mislimo, ali eto, čisto da se javim.

Inače, Nemanja Štrbac, selo Podić, opština Drvar (bivša opština Preodac), slava Sveti Nikola.

Pozdrav svim prezimenjacima, saplemenicma i zemljacima.

Odgovori

18. jun 2017. u 08:36

Milorade,Savići i Popovići u Bistrici su prve komšije i naravno i rodbina.Što se tiče Štrbaca(Brda,Glamoč) oni ne slave Aranđelovdan nego Nikoljdan.To sam čuo baš od jednog Štrbca sa Brda. Ovi ostali što slave različite slave su u malom broju i mislim da su mijenjali slavu.Mislim da je Nikoljdan prva slava Štrbačka,zatim neki uzimaju Đurđevdan, zatim pojedinci uzimaju i ove ostale slave iz nekih svojih razloga.

Što se tiče vukotvorenja u pravu si,ne znam šta treba da se dogodi pa da se u jezik i pismo uvede malo logike.Tako je i sa istorijom,držimo se nekih “pravila i istina” a ne pitamo se zašto i sve prihvatamo olako.

Sa Savićima iz Benkovca ću pokušati stupiti u vezu preko FB pa ću se raspitati o njima i da,možda sam i ja R1a,pa smo istog roda Milorade.Bilo bi dobro kad bi Štrbci iz svih krajeva i svi mi koji imamo predanje da smo korijena Štrbačkog uradili testiranje,pa da znamo da smo jedan veliki rod i pleme.

Svako dobro u Gospodu ti želim Milorade,u Jelićku sam dolazio davno kao dijete na zbor kod crkve.Živo zdravo brate.

Poreklo prezimena Štrbac

Komentari (20)

Odgovorite