Autor: Ivan Vukićević ([email protected])
Objavljeno: 23.12.2023.
Promene u etničkoj strukturi srpskih naselja na Kosovu i Metohiji su se u periodu nakon Drugog svetskog rata uglavnom odvijale kupoprodajom imovine. Nakon 1999. godine sa NATO okupacijom i formiranjem separatičkih albanskih vlasti dolazi do sprovođenja novog metoda albanizacije srpskih naselja, koji se odvija uporedo sa starim, a to je planska izgradnja čitavih albanskih naselja na atarima srpskih naselja.
U ovom prilogu su sa uporednim satelitskim snimcima, kao i podacima sa popisa stanovništva, prikazani neki od najupečatljivijih primera.
Kosovo Polje
Ovaj nekada većinski srpski grad, koji se mahom sastojao od porodičnih kuća, nakon 1999. godine je zbog blizine Prištini postao vrlo atraktivan za naseljavanje Albanaca. Centralni deo naselja je praktično sravnjen sa zemljom, a na mestu dotadašnjih kuća nikli su gusto zbijeni stambeni blokovi zgrada.
Popis stanovništva 1981. godine: Srbi – 5399, Albanci – 2831
Popis stanovništva 2011. godine: Srbi – 48, Albanci – 12295
Čaglavica
Ovo naselje je u celosti pripadalo opštini Priština do 2008. godine, kada podeljeno na dva naselja prema administrativnoj podeli samoproglašene Republike Kosovo: najveći deo samog sela (istočno od magistrale Priština-Uroševac), ali sa manjim delom atara, pripao je naselju Čaglavica i opštini Gračanica, dok je manji deo samog sela (zapadno od magistrale Priština-Uroševac), ali sa većim delom atara, pripao naselju Čaglavica koje je ostalo u opštini Priština. Na području ovog novog naselja Čaglavica izgrađena su čitava nova albanska naselja, čiji broj stanovnika daleko prelazi broj stanovnika dela Čaglavice koji je pripao Gračanici.
Popis stanovništva 1981. godine: Srbi – 1020, Albanci – 17
Popis stanovništva 2011. godine (opština Gračanica): Srbi – 403, Albanci – 285
Popis stanovništva 2011. godine (opština Priština): Srbi – 41, Albanci – 4116
Bresje i Ugljare
Ova dva srpska sela nalaze se jugozapadno, odnosno jugoistočno od Kosovog Polja, pa je širenje ovog grada zahvatilo i atare Bresja i Ugljara, usled čega su se ona praktično spojila sa gradom.
Bresje:
Popis stanovništva 1981. godine: Srbi – 620, Albanci – 211
Popis stanovništva 2011. godine: Srbi – 74, Albanci – 2119
Ugljare:
Popis stanovništva 1981. godine: Srbi – 879, Albanci – 9
Popis stanovništva 2011. godine: Srbi – 377, Albanci – 798
Preoce
Ovo naselje je pripadalo opštini Priština do 2008. godine, kada je pripojeno novoformiranoj opštini Gračanica prema administrativnoj podeli samoproglašene Republike Kosovo. Na ataru ovog naselja, zapadno od samog sela, u sred ničega planski je izgrađeno elitno albansko naselje Marigona. S obzirom da je do izgradnje naselja došlo nakon poslednjeg popisa iz 2011. godine, nije poznato koliko se Albanaca tamo naselilo.
Popis stanovništva 1981. godine: Srbi – 512, Albanci – 2
Popis stanovništva 2011. godine: Srbi – 274, Albanci – 3
Drsnik i Dolac
Ova dva naselja se nalaze jugoistočno od Kline, s tim što se zapadni delovi atara ovih naselja nalaze južno od Kline uz magistralni put koji vodi ka Đakovici i Prizrenu. Upravo je na tom području još za vreme socijalističke Jugoslavije započela izgradnja pojedinačnih albanskih kuća, da bi nakon 1999. godine došlo do izgradnje čitavog naselja.
Drsnik:
Popis stanovništva 1981. godine: Srbi – 709, Albanci – 242
Popis stanovništva 2011. godine: Srbi – 10, Albanci – 1751
Dolac:
Popis stanovništva 1981. godine: Srbi – 317, Albanci – 233
Popis stanovništva 2011. godine: Srbi – 3, Albanci – 273
Izvori
Popis stanovništva 1981. godine u SFR Jugoslaviji
Popis stanovništva 2011. godine u samoproglašenoj “Republici Kosovo”
Geoportal Katastarske agencije samoproglašene “Republike Kosovo”
Komentari (0)