Porodica Bikicki, prota Panta Bikicki i njegovo potomstvo

PIŠE: Saradnik portala Poreklo Miloš Stojanovski

Svi Bikicki potiču iz Sivca, mesta pored Sombora. Njihovi preci su se doselili iz Bikića (mađ. Bacsbokod), mesta severno od Subotice u Mađarskoj. Prilikom doseljenja u Sivac izgubili su staro prezime, pa su ih zvali Bikićski, tj. ,,oni iz Bikića”, što su Mađari pretvorili u Bikicki

POREKLO

Svi Bikicki potiču iz Sivca, mesta pored Sombora. Njihovi preci su se doselili iz Bikića (mađ. Bacsbokod), mesta severno od Subotice u Mađarskoj. Prilikom doseljenja u Sivac izgubili su staro prezime, pa su ih zvali Bikićski, tj. ,,oni iz Bikića”, što su Mađari pretvorili u Bikicki. U knjizi ,,Istorija Srba u Vojvodini” od Alekse Ivića (Matica srpska, Novi Sad, 1929.), strane 210, 211, 212, 452 i 453, govori se o velikim seobama Srba iz Bačke 1598. godine i to po nalogu cara Rudolfa, u pravcu severozapada u predeo između Đera, Komorana i Ostrogona sa ciljem da se zaštiti Beč od prodora Turaka. Računa se da se tada preselilo u taj prostor oko 15 000 Srba iz 34 sela, što je za one prilike bilo puno ljudi. U ugovoru, koji je sa predstavnicima preseljenih Srba sklopio komandant Ostrogona Nikola Palfi, između ostalih mesta iz kojih se Srbi sele spominje se i Bikić. Prema turskom poreskom spisku, defteru, iz 1590. godine, prema kome je i računat broj preseljenih Srba koji su dotle živeli pod Turcima i na prevaru su preseljeni, Bikić je imao 42 kuće, mnogo više od danas poznatijih mesta. Prema ovim podacima potpuno je jasno da su Srbi u Bikiću živeli znatno pre seoba Srba pod Arsenijem Čarnojevićem (1690.) i selili se najpre na severozapad, a kasnije, po povlačenju Turaka, na svoja stara staništa i dalje na jug. Nije isključeno da su se kasnije u srpska sela doseljavale i nove porodice iz Srbije.  O dolasku Srba u Bikić nema sigurnih podataka. Prema tradiciji koja je ostala od najstarijeg Pantinog sina Sretena, oni potiču iz okoline Pirota. Kod Srba je to moguće donekle potvrditi jedino preko Krsne slave. Porodična slava Bikickih je Sv. apostol i jevanđelist Jovan Bogoslov (9. oktobra), koja je inače vrlo retka slava. Momčilo Bikicki je za vreme boravka u Pirotu (septembra 1988.), saznao da u selu Krupac (9 km. od Pirota) mnoge porodice (pola sela) slave ovu slavu, dok je u nedalekom selu Jovanovcu svi slave. U blizini Pirota nalazi se i Paganovski manastir iz XIV veka koji je posvećen Sv. apostolu i jevanđelisti Jovanu Bogoslovu. U knjizi ,,Pirot kroz vekove” od P. Panajotovića (Pirot, 1982.), navodi se podatak da je mađarsko-srpska vojska pod Jankom Hunjadijem i Đorđem Brankovićem oslobodila Pirot od Turaka 1433. godine i da se tom prilikom njihovoj vojsci pridružio i znatan broj dobrovoljaca. Posle poraza kod Varne 1444. godine i Kosovu 1448. godine, sa vojskom koja se povlačila iselio se i veliki broj meštana. Ako se ima u vidu da je Đorđe Branković imao velike posede u Mađarskoj, kao i napred navedene podatke, sačuvana tradicija o poreklu može se pokazati kao verodostojna.

(O poreklu je pisao Miloje Bikicki, 14. jula 1989. godine)

PROTA PANTA BIKICKI I NJEGOVO POTOMSTVO

Pantelija Panta Bikicki je rođen u Donjem Kovilju u Bačkoj 9. avgusta 1876. godine u siromašnoj mnogodetnoj porodici, od roditelja Sretena Bikickog (Sivac, 1854? – Donji Kovilj, 1887.) i Evice Bikicki rođ. Apatović (Sremski Karlovci, 1853? – 1928.). U Sremskim Karlovcima je završio osam razreda klasične gimnazije sa maturom 1896. godine, a zatim i bogosloviju 1900. godine, posle čega se oženio sa Katinkom Popović (Bačko gradište, 9.3.1879 – Ruma, 25.11.1961). Karlovačka bogoslovija je imala rang teološkog fakulteta. Tokom studija bio je prilično angažovan. Kao bogoslov glumio je u amaterskoj predstavi u organizaciji Dobrotvorne Zadruge Srpkinja Karlovkinja 1897. u komadu ,,Gorski vijenac” (uloga Hadžije Stevana), aktivno je pisao za ,,Srpski Sion” (,,Braća Hristova”, biblijsko-istorijska rasprava) i konačno, tokom poslednje godine studiranja, bio je predsednik bogoslovskog književnog društva ,,Sloga”.  Nakon svršene bogoslovije imenovan je 1901. godine za đakona u Pakracu. Nedugo nakon toga postaje paroh u Velikim Bastajima gde ostaje do kraja života. Tokom godina provedenih u V. Bastajima rađaju mu se sva deca (u razmaku od 1901. do 1917. godine), ukupno njih šestoro. Aktivan je u političkom životu. 1906. godine jedan je od članova Upravnog odbora za kotar daruvarski Srpske samostalne stranke. Od ranih godina službovanja postaje lični prijatelj Svetozara Pribićevića, te se nekoliko puta spominje u stranačkom listu ,,Srpsko Kolo” (uglavnom 1904. i 1905.). U jeku Velikog rata biva dva puta interniran, u Lepavini i Gomirju, kao jedan od 44 najviđenija sveštenika od ,,Zrmanje do Zemuna” (vidi ,,Politika” 29.10.1937 i  ,,Bratstvo”, br.31, 1940.g.). Poslednjih godina života je bio Protojerej i arhijerejski namesnik daruvarski. Umro je nakon dugog bolovanja, 25.10.1937. godine u Velikim Bastajima, gde je i sahranjen. Po dostupnoj novinskoj građi, na njegovom sprovodu okupilo je se dosta naroda iz Daruvara i okoline.

POTOMSTVO

U braku sa Katinkom, Panta je imao tri ćerke i tri sina. Najstarija kćerka Jovanka ,,Seka” Bikicki (docnije Car) rodila se 4.10.1901 u Velikim Bastajima. Radila je kao učiteljica u mestu rođenja, zatim u Utinji Vrelo blizu Karlovca  i nakon 1941. u Platičevu kod Rume. Marta meseca 1936. godine udala se za učitelja Milana A. Cara (Karlovac, 1905. – Ruma, oko 1965.). Zajedno su imali šestoro dece (jedno od njih je i deda autora ovog teksta, Bogdan M. Car). Nakon Jovanke, Panti i Katinki rađaju se kćeri bliznakinje Smiljka i Bosiljka 24.2.1903., a zatim sinovi Sreten (rođ. 1905), Bogdan (rođ. 1913) i najmlađi Miloje (rođ. 1917 godine). Sva deca bila su visoko obrazovana. Izuzev Jovanke, naročito zanimljiv životni put, imao je brat Sreten. Izabravši vojnički poziv, svršio je Vojnu akademiju. Tokom godina službovanja često je menjao mesto komande. 1939. godine, u svojstvu kapetana I klase, biva od samog ministra Vojske i mornarice armiskog đenerala Milana Đ. Nedića javno pohvaljen (vidi ,,Službeni vojni list”, 28.1.1939) a zatim i odlikovan ,,Medaljom za vojničke vrline” sredinom iste godine. Kapitulacijom Kraljevine Jugoslavije, poput velikog broja oficira odveden je u nemačko zarobljeništvo. Pred kraj rata, usled slabog zdravlja i bolesti pluća, pušten je na lečenje. Nakon rata živi povučeno, a umire u Novom Sadu 26. maja 1976. Sahranjen je na Gradskom groblju.