Poreklo stanovništva sela Stublica, opština Trstenik – Rasinski okrug. Prema knjizi Momčila R. Todosijevića „Podgočka naselja trsteničkog kraja“, izdanje Beograd 2008. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj i tip sela.
Stublica je planinsko naselje razbijenog tipa, na nadmorskoj visini 350-455 metara. Smešteno je na visokim padinama planine Goča pod vrhovima Drenovače, Čukare (759m), Sablje (739M) i Malog vrha (992m).
Selo ima pet zaseoka: Šućurovići, Mijajlovići, Srejići, Mladenovići i Trifunovići.
Od Trstenika selo je na južnoj strani, udaljeno 18 km. Atar sela graniči se sa atarima sela: Brezovica (sa severa i istoka), Leskovica i Strmenica (sa juga) i Stanišinci (sa zapada).
Ime sela.
Može se pretpostaviti da je selo dobilo ime po reči „stublina“. To je šuplje drvo koje se stavlja u izvor (pobije) da bi se voda digla iznad površine. Šupljim drvetom voda se vodi od izvora na manje udaljenosti, ovde verovatno do pristupačnijeg terena da se napaja stoka, jer se zna da su se meštani u prošlosti bavili stočarstvom. Po ovome selo Stublica, ime sela, ima za osnov „stublina“, a vremenom je od te reči nastalo ime sela Stublica. Ime sela pominje se prvi put 1832. godine.
Zemlje i šume.
Potesi sela:
Grot je potes istočno od sela. Nekada je taj potes bio pod vinogradima, a sada samo delimično. Tu se nalazi i kamenolom. Čair je potes južno od zaseoka Šućuraca. Tu su ranije bile ograđene livade, u kojima je stoka zatvarana i napasana. Sada su tu njive sa kukuruzištima, pšenicom i detelinama. Čukar je breg južno od Čaira. On je pod šumom. Najviša tačka je na 759 metara. Laz je potes oko Krštenog potoka. To su male njivice, koje su prve obrađivane u ataru sela. Vratarnica, ili Vratarka kako je meštani zovu, slične je visine kao Čukara. Na njoj ima i obradivih delova. Krštenske vode je potes između Vratarnice, Čukare i Sablje. Jedan broj meštana veruje da su tu kršteni car Konstantin i carica Jelena, kada su se vraćali iz lečilišta Vrnjačke Banje za Niš, jer tu je vodio najkraći put. Meštani Stublice misle da je voda lekovita. Žene je piju da im pomogne da dobiju porod. Gumnište je potes koji se podiže od Blaževskog potoka i naselja. Sada je obrađen. Nekada je bio pod pšenicom i ražom. Tu je vršena vršidba na gumnu, na kome se raspoređuju odvezani snopovi i gazi sa stokom dok ne poispada zrnevlje, zatim se prebacuje sa male visine, pa vetar nosi sitnu plevu i lakši deo, a zrnevlje ostaje. Velika gradina je deo između Blaževskog I Stanišinačkog potoka. On je počet rano da se obrađuje, pa je po tome dobio ime. Ime je moguće i po tome da je tu nekada postojalo naselje, ali kako ostaci naselja nisu pronađeni, to se isključuje. Dalje prema Malom Vrhu (992M) su: Drenjak, Vlasika i Klekovak.
Vode.
Stublica je bogata rečicama i izvorima. To bogatstvo vode je uslovljeno zemljištem koje od vrhova Goča Dosta strmo pada prema severu. Iz tih strana ili podnožja javljaju se izvori i podzemne vode dosta blizu površina. Svi izvori i njihovi potočići slivaju se u nekoliko potočića. Sa potesa Krštenska voda svu vodu odvodi Krštenski potok u Leskovički potok. Vode sa podnožja Sablje i strana Čukare odvodi Blaževski potok, sa područja Stanišinaca Stublička reka. Sve one čine Bršljanicu, koja se u Brezovici sastaje sa Leskovičkom rekom.
Komunikacije.
Putnu mrežu Stublice čine putevi koji su vrlo strmi i teški za održavanje. Iz Brezovice asfaltni put doveden je u Stublicu 1987. godine. Pre toga sagrađen je betonski most, 1979. godine. Selo ima organizovanu i stalnu autobusku vezu sa Trstenikom. Godine 2007. Opština je popravila put do zaseoka Šućurovići, koji je bio u veoma lošem stanju.
Školstvo.
U prošlosti meštani Stublice nisu imali mogućnosti da školuju decu. U popisu 1898. godine nije pronađen ni jedan u selu da zna da čita i piše. Deca ovog sela pohađala su školu u Brezovici sve do 1953. godine, a te godine otvorena je škola u kući Živojina Mladenovića. Prvi učitelj bio je Gligorije Jovanović. Izgrađena je nova školska zgrada i primila učenike u školskoj 1961/62. godini.
Ostali podaci o selu.
Elektrifikacija sela izvršena je 1967/68. godine. Time je stvorena mogućnost nabavke i korišćenja kućnih aparata i nekih mašina u domaćintvima.
Selo se snabdeva vodom preko seoskog vodovoda, koji je izgrađen 1975. godine i iz kopanih bunara.
Priključenje meštana na telefonsku liniju izvršeno je 1998. godine.
U prošlosti selo je administrativno bilo organizovano i vezivano za Brezovicu; pripadalo je i srezu Koznik. Do 1956. godine u sastavu je opštine Vrnjačka Banja. Sada pripada Opštini Trstenik.
Poreklo stanovništva.
– Milovanovići
Nepoznato odakle su doseljeni, ali pošto su i Blaževci moguće je da su iz Blaževa. Prvi je Milovan, po kome su Milovanovići. Jedan Antonijev sin odselio se u Brezovicu.
Slava: sv. Trifun, sv. Ilija (mala).
Broj domova: Stublica 3, Brezovica.
– Mijajlovići
Verovatno su Doseljeni iz Blaževa (Kopaonik). Prvi je Mihajlo (rođ. 1783), beležen je kao Petrović i Andrejić. Njegovi sinovi beleženi su kao Petrovići i Mijajlovići.
Slava: sv. Trifun, sv. Ilija (mala).
Broj domova: Stublica 13, Brezovica 2, Čairi 2, Beljici 1, Trstenik 4.
– Mladenovići
Predak Mladenovića došao je sa Kopaonika, iz sela Blaževa.
Slava: sv. Đorđe.
Broj domova: Stublica 10, Vrnjačka Banja 1, Štulac 4, Popina 1, Trstenik 3, Jasikovica 1, Bučje 1, Počekovina 1, Beograd 1.
– Srejići
Srejići su najstarija ili jedna od najstarijih familija u Stublici. Dosta rano, u arhivskoj građi, pojavljuju se tri brata: Mijat, Milenko i Milija. U ranijim popisima sreće se Srejić Pavle (rođen oko 1770. godine) verovatno njihov otac. Preci se pojavljuju i pod prezimenom Sretenović, ali i Marić. Za ispoljenu hrabrost u ratovima 1912–1918. godine Srejić Petra Momčilo odlikovan je Karađorđevom zvezdom.
Slava: sv. Trifun.
Broj domova: Stublica 12, Globoder 1, Paraćin 2, Gornji Ribnik 1, Brezovica 3, Beograd 1, Trstenik 2, Štulac 1, Vrnj. Banja 1, Mačkovac 1.
– Šućurovići
Šućurovići su doseljeni iz Gračaca. Menjali su prezime (Vukojevići i Milići), ali su se ponovo vratili na Šućurović.
Slava: sv. Jovan.
Broj domova: Stublica 7, Beograd 1, Donja Omašnica 1, Riđevštica 1, Odžaci 1, Lopaš 1.
IZVOR: Prema knjizi Momčila R. Todosijevića „Podgočka naselja trsteničkog kraja“, izdanje Beograd 2008. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)