Poreklo stanovništva naselja sela Zavrata, opština Leposavić – Kosovskomitrovački okrug. Prema knjizi Radoslava LJ. Pavlovića „Kopaonik“ napisanoj prema prikupljenim podacima od 1934. do 1953. godine – izdanje 2012. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Selo je u zapadnom podnožju Lisca, u Zavratskoj reci.
Vode.
Pije se voda s izvora. Poznati su izvori: Voda pod Grab i Voda pod Ora. U planini je Izvor na Liscu.
Zemlje i šume.
Njive i livade su niže kuća, na mestima: Dolina, Breg, Reka. Šuma i utrina su: na Liscu, Polijevčiću, Stražniku, Ćićavici i Stankovom guvnu.
Tip sela.
Postoji podela sela na dva dela: Gornju Zavratu, pod Liscem, i Donju Zavratu, pod Prlom. Udaljenost između njih iznosi oko 500 metara. Groblje je kod Crkvine u Reci, pored starijeg groblja.
Postanak sela i istorijat.
Avr. Popović je objavio predanje o zasnivanju Zavrate na zemljištu susednih sela Koporiće i Graničana, i da od zasnivanja nema više od 100–150 godina. Prvi poznati pomen naselja Zavrate nalazimo u Devičkom katastihu – 1770. godine. Selo je spadalo u Oblast Kopaonik i u nuriju popa Mateja.
Po popisu od 1921. godine u Zavrati su 4 domaćinstva s 25 članova.
Starine u selu.
Na levoj strani, u dolini Zavratske reke, upravo prema mestu Slaništu je crkvina. Na mestu ove “starovremske” crkve vidi se samo omanje ovalno ulegnuće. Na Liscu je “bošnjačko groblje pomuhamedanjenih Srba iz Gornjeg Kolašina”. Ovde su se kopali Kolašinci, do rata 1912. godine. Na vrhu istog brda stoji “turski” erćez – karaula u razvalinama.
Poreklo stanovništva.
Rodovi.
U ratu iz sela su prešli u Srbiju “ustaši”, c porodicama:
-Milojko Vasilijević, Vićentije Milovanov, Radosav Lukić, Timotije Pavlović, Vukosav Đorđević, Miladin Petrović, Mijat Savić i Milenko Jovanović.
Posle rata 1877/78. odselio se u Crešnjicu:
-Stanulovića Rutić – Jovanović.
Godine 1883. turske vlasti naselile su u zapustelu Zavratu pomuhamedanjene “Bošnjake” – Kolašince. I oni su u ratu 1912, pred nadiranjem srpske vojske, izbegli na Kosovo.
U Zavrati su danas:
-Katići (2 kuće, Sv. ap. i jev. Luka) poreklom iz Rovca, došli su najpre u selo Vojmiloviće u Ibarskom Kolašinu. Otud su prešli u Batvare, zaselak selu Gojbulji, na vučitrnskom Kosovu. Godine 1883, nešto pre dolaska i naseljavanja “Bošnjaka” Kolašinaca, “Katići su kupili Zavratu, čiflik age Abdurahana Šiškovića iz Vučitrna za šest ćesa (kesa) blaga”. Docnije se aga “pišmanio” i raskinuo pogodbu. Već nastanjeni, Katići dolaze u sukob s muhadžirima Bošnjacima, pa kad u oružanom sukobu pogine jedan Katić, ostali Katići napustiše kuće i imanja pa izbegoše u Čungulu u Toplici. Posle rata 1912. vratili su se iz Čungule sinovi izbeglih Katića.
-Presečanin/ Radovanović (1 kuća, Đurđevdan i Ilindan) u Donjoj Zavrati doselio se kad i Katići, iz Preseke u Ibarskom Kolašinu.
IZVOR: Prema knjizi Radoslava LJ. Pavlovića „Kopaonik“, izdanje 2012. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)