Poreklo prezimena, selo Gnjilice (Raška)

Poreklo stanovništva sela Gnjilica, opština Raška – Raški okrug. Prema knjizi Petra Ž. Petrovića „Raška“ – izdanje 2010. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj i tip sela.

Gnjilica je sa obe strane Gnjiličkog Potoka, s kućama u podnožju Trnca,  koji je na razvođu Raške i Ibra. Gnjilički Potok graniči Gnjilicu i njen kraj Bukreš od susednog sela Kravića. Kuće su izdvojene po srodničkim trupama. Najviši kraj sela naziva se Vršak, srednji je Gnjilica, a najniži, prema Ibru je Bukreš. Doskora je Gnjilica bila zaselak Končulića.

Vode.

Selo je prilično oskudno vodom. Ona se donosi sa udaljenih izvora i sa Ibra. Sada ima nekoliko bunara, čija se voda upotrebljava za domaće potrebe, a za piće se donosi sa izvora. U Prlovima ima „kiževak“, a to je mineralna kisela voda, koja se neznatno koristi. Leti se donosi voda sa česme Korita, koja je između Gnjilice i Končulića. U Vršku se upotrebljava voda sa izvora, koji leti presušuje i sa jednog bunara. Stoka se poji na Ibru i na česmi u Končuliću.

Zemlje i šume.

Njive su okućnice, a u dolinama su pomešane s livadama. Najbolje su u Lugovima pored Ibra; bašte s povrćem su kod Močila. Nazivi njiva u Vršku: Zakućnice, Ispodkućnice, Krčevine, Velika Njiva i Dolina; šume i ispaše su u Bukoviku i na mestima s nazivima: Veliki Do, Jaćimov Do, Čučavac, Šanac, Trnac, Jasikovac. Iz Vrška se stoka goni na pašu u planinu Janjevo, koja je pod sitnom šumom. Privatne šume „zabrane“ ima u Gaju i Đolovskom Gaju. Tu je česma, čiju vodu upotrebljavaju Savići i Kanići.

Postanak i ostali podaci o selu.

Današnje selo zaselilo se u 18. veku. Pošto je bilo u sastavu susednog Končulića, to se ono ne spominje u istorijskim izvorima. Gnjilica i Bukreš imaju zajedničko groblje, a Vršak ima svoje posebno groblje. Godine 1948. Gnjilica je imala 374 stanovnika.

Poreklo stanovništva.

-Minića, 2 kuće, Sv. Arhanđeo, ded Moračanin ovamo došao iz ibarskog Kolašina.

-Lešević, 1 kuća, Sv. Petka, je poreklom od Nikšića, ovamo praded došao iz ibarskog Kolašina; odeljaci su mu Leševići u Gornjem Kaznoviću u kopaoničkom Ibru.

-Kućerovići, Roglići, 2 kuće, Sv. Petka, su doseljeni iz Čečeva u ibarskom Kolašinu.

-Joksimovića, 4 kuće, Sv.Đorđe Alempije, su od starinaca Đordunovića u Končuliću.

-Arsovići, 3 kuće, Sv. Jovan, su doseljeni iz Kolašina na Ibru, bili neko vreme u Kraviću.

-Buđevci, Belogunjci, Maksimović, 1 kuća, Kanići, 2 kuće, Jančović, 1 kuća, Milošević, 1 kuća, Josivljević, 2 kuća, Sv. Jovan, su Moračani, jedno „rostvo“, bili na jednom ognjištu u bihorskom selu Azanu, došli iz Buđeva na zemlju odseljenih Cvetića; od njih su Popovići u Batnjiku.

-Savić, 1 kuća, Sv. Pantelija, je doseljen iz Deževe, zaostao u bežaniji posle 1876. godine.

-Balovići, 3 kuće, su od Balovića u Dubokoj i Kašlju, ovamo prešli iz Opava; imaju odeljaka u Šipčini na Kopaoniku.

-Simović, 1 kuća, je od Virijevića u Končuliću, predak došao iz kolašinskog Rančića.

-Cvetići odselili se u Toplicu posle 1878; kod crkve Nikoljače održao se nadgrobni spomenik s natpisom „Cvetić 1831“.

Rodovi u Vršku:

-Komatovići, 6 kuća, su od Pejčinovića u Končuliću, Šavcima i Supnju, jedni došli iz Brnjaka a drugi iz Oklaca u ibarskom Kolašinu. Jedan Komatović ušao odivi u kuću Krstovića, pa slavi i Sv. Ignjata.

-Lazovići, 3 kuće, Sv. Nikola, su doseljeni iz Gornje Deževe, zaostali posle bežanije 1876. godine.

Rodovi u Vršku:

-Kanići, 2 kuće, su od Kanića u Gnjilici.

-Đorđevići su se odselili  u Toplicu, a:

-Jovanovići (sv. Nikola) u podibarsko Metikoše.

IZVOR: Prema knjizi Petra Ž. Petrovića „Raška“ – izdanje 2010. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.