Poreklo stanovništva sela Crnovce, opština Trgovište – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Crnovce je planinsko selo; nalazi se na zemljištu visokom od 1000 do 1200 metara, u izvorišnom delu Crnovske Rečice, desne pritoke Pčinje.
Vode.
Meštani koriste vodu za piće iz izvora i kladenaca, kojih ima svuda u selu i na ataru. Izvori se zovu: Jezero, Borovac, Rogovo, Lešje, Bela Voda i Bukovik.
Zemlje i šume.
Potesi oko sela nose ove nazive: Selište, Gradinište, Dumbijsko, Vrtača, Borovac, Pribelica, Gladnica, Sredorek, Šarkovica i Golema Glava.
Tip sela.
Crnovce je selo razbijenog tipa i izdeljeno je na mahale, kojih ima sedam: Selo, Stajka Bara, Doljenice ili Rapovice, Koćurina, Vrtača, Dumbijska ii Paunoska Mahala. Ove mahale dele se dele na manje grupe kuća.
Crnovce je 1949. godine u svom sastavu imalo sedam rodova sa 74 domaćiinstava.
Postanak, ime sela, starine i prošlost.
Ispod sela postoji mesto Selište: Tu su sada rovine, ali, po pričanju, u „neki vek“ na Selištu je bilo selo. Od raseljenog sela sadašnji stanovnici iskopavali su „duvarine od zgrađe“, male žrvnjeve („vodenični kamenovi“), crepove, ploče i dr. Kada je na Selištu bio zulum, onda se „rastočilo vino“ u naselju. Od tog vina voda u Pčinji je „pocrvenela“.
Iznad sadašnjeg seoskog groblja nalaze se „starovremenski“ grobovi.
Današnje Crnovce osnovali su doseljeni stanovnici. Prvi doseljenici bili su preci roda Moravci. Ovde su dobegli „od turski zulum“ pre oko 175 godina. Poreklom su iz sela Crnotinca kod Preševa. Pomenuto naselje je 1912. godine zatečeno kao arbanaško selo. Po selu u starini doseljenici su ovom naselju dali naziv Crnovce.
Kada su se doselili preci današnjih rodova, gora je bila velika i stoke se čuvalo mnogo. „Selom“ se zvalo mesto gde je bio prvi kraj današnjeg naselja. Odatle su se neki stanovnici kasnije rasturili u mahale.
Godine 1942. bugarsko vojska u Crnovcu je zapalila 24 kuće sa 80 drugih zgrada i ubila 9 meštana. Zapaljene kuće su, posle rata, obnovljene. Na kraju Drugog svetskog rata selo je imalo 75 domova, ali su se odmah posle toga neki meštani iseljelili u Bačku – 11 kuća.
Poreklo stanovništva.
Današnji stanovnici potiču od predaka koji su doseljeni.
Rodovi su:
-Moravci, Aranđelovdan, su prvi seoski doseljenici. Poreklom su iz Crnotinca kod Preševa odakle su izbegli pre 175 godina noseći tapije od imanja, koja su im prisvojili Arbanasi. Rodovsko ime dobili su po oblasti porekla (Moravica). Pojasevi unazad su im: Stevan, 55 godina – Tasa – Stamenko – Nikola – Anđelko. Doselio se Anđelkov otac, koji je osnovao rod. Osim Stevana i osnivača roda, svi ostali pomenuti preci su bili sveštenici. Imaju iseljenih porodica u Bačkoj (5 kuća) i Novom Selu –dve.
-Paunovci, Aranđelovdan, ne znaju za svoje poreklo. Imaju iseljenih porodica u leskovačkom kraju i u Rajincu kod Preševa.
-Dodinci, Aranđelovdan, su doseljeni ali se ne zna odakle. Imaju iseljenih porodica i preševskim selima Letovici i Rajincu i u Bačkoj – Karavukovo – dve.
-Dumbijci, Nikoljdan. Osnivač roda dobegao je ovde izsela Dumbije u istoj oblasti. One je u Dumbiji „utepao poljaka“ po zbog toga prešao u Crnovce gde je postao „prizetko“. Imaju iseljenih porodica u Samoljici kod Preševa, Maleševu i Berivojcu kod Gnjilana.
-Stojkovci, Aranđelovdan, ne znaju za svoje poreklo. Kuće su im u mahali Stajka Bari. Imaju iseljene dve porodice u Karavukovu.
-Deljenice ili Jovici, Aranđelovdan, ne znaju za svoje poreklo. Imaju iseljenike porodica u Mamincu (2), Samoljici kod Preševa (2) i Bačkoj – jedna.
-Prtenjaci ili Koćurci, Nikoljdan, su doseljeni iz Koćure. Jedna njihova porodica iseljena je u Vranje. Pravo poreklo im je izvan Gornje Pčinje.
Seoska slava Spasovdan.
Iseljeni rodovi.
-Dučinci su isljeni u Preobraženje kod Vranja. Iz Crnovca se iselio njihov preedak Ivan.
IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Gornja Pčinja“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih delimično 1940. godine, kao i 1949. i 1950. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)