Poreklo stanovništva sela Zagužanje (po knjizi Zagužane), opština Surdulica – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Vranjska Kotlina“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih od 1951. do 1955. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Položaj sela.
Zagužanje se nalazi na putu Surdulica – Vladičin Han sa desne strane. Kuće su rasspoređene po dolovima i blažim padinama.
Vode.
Meštani koriste vodu za piće iz kladenaca i iz bunara.
Zemlje i šume.
Topografski nazivi potesa nose ove nazive: Bubavica, Železarnik, Mrtvica, Odanovica, Gajdarski Vir i Samokov.
Tip sela.
Zagužanje je selo razbijenog tipa. Sastoji se iz mahala: Rid, Reka, Gajdarci i Čengovci. U svakoj mahali ima izdovejnih grupa srodničkih kuća.
Zagužaenje je 1952. godine u svom sastavu imala ukupno 67 domaćinstava.
Postanak sela i prošlost.
Zagužanje je nekada imalo tri kuće. Od svake kuće namnožio se po jedan rod: Cvetkovci, Ivanovci i Gajdarovci. Ostali rodovi potiču od mlađih doseljenika.
Samokov je potes ispod sela. U tursko doba tu se „radilo gvožđe“. Danas se u njivama na Samokovu vide ostaci „od zgurije i ćumur“.
Iznad sela je šuma Železarnik. Nju su stanovnici zagužanja kupili od muslimana ranije, naseljenih u susednom Alakincu.
Za vreme Turaka Zagužanje je bilo rajatsko selo – „nije bilo gospodarsko. Godine 1878. mnoge njive meštani su kupili od iseljenih muslimana iz susednih sela Alakinca i Žitorađe.
Na donjoj strani Zagužanja je groblje, zajedničko sa susednim Alakincem.
Glavna seoska slava je Spasovdan a sporedna Sv. Arhanđeo.
Poreklo stanovništva.
Srpski rodovi su:
-Cvetkovci i Ivanovci potiču od braće Cvetka i Ivana. Staro prezime im je Stamboličani. Slave Aranđelovdan. Smatraju se kao starinci, jer su „od vek ovde“.
-Gajdarovci, Aranđelovdan, su doseljeni iz Mačkatice u Grdeličkoj Klisuri.
-Jančići, Spasići, Stojanovci i Žudini su ranije činili jedan rod. Jančići slave Nikoljdan, ostali Aranđelovdan. Ne znaju za svoje poreklo.
-Marinkovci, Aranđelovdan, ne znaju za svoje poreklo.
-Stamenkovići, Aranđelovdan, su doseljeni „deca kao siromaščiki“ iz Prekodelca. Od njih je rod.
-Anđelkovići, Aranđelovdan, ne znaju za svoje poreklo
-Ivanovići, Jovanjdan i:
-Stevanovići, Sv. Petka i Jovanjdan, su doseljeni iz Bacijevca. U kući roda Ivanovića sada živi samo jedan starac.
-Stojanovci, Jovanjdan, su doseljeni iz Kijevca.
Rodovi pravoslavnih Cigana-Roma:
-Rizini, Antini i Krstići, slave Aranđelovdan. Doseljeni su u rano tursko doba („tuj se vek prekarali“). Kuće su im u mahali Čigovci. Zemlje nemaju, rade kao svirači, korpari ili su radnici u susednom Belom Polju
Iseljenici.
-Ivanovići, Nikolinci, Petkovci, Marinkovci, Vučini i Gološici iselili su se u poljsko selo Alakince.
Belo Polje.
Belo Polje je novo industrijsko naselje osnovano u Drugom svetskom ratu na ataru Zagužanja, pokraj puta Surdulica – Vladičin Han.
U ovom naselju je metalno preduzeće „Mačkatica“. Oko preduzeća vide se nove zgrade za stanovanje radnika i činovnika i članova njihovih porodica. Godine 1951. Belo Polje je imalo 473 stanovnika. To su radnici i službenici. Njihov boravak ovde nije stalan, jer oni često dolaze i odlaze. Najviše su se prikupili iz pojedinih okolnih oblasti. Naselje je dobilo ime po mestu na kome je osnovano.
IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Vranjska Kotlina“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih od 1951. do 1955. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.
Komentari (0)