Poreklo prezimena Đenadija

4 komentara

1. 31. januar 2018. u 20:35

   Mirko Djenadija

   Neka se neko izjasni ukoliko ima nekih informacija o poreklu prezimena Djenadija.
   Unapred hvala!
   Mirko Djenadija

   Odgovori

   • 23. maj 2019. u 22:21

     mile

     U pitanju je srpsko, hrišćansko nasleđe. Potiče od grčkog „gennadios“ – γενναδίoς, u značenju „plemenitog roda, blagorodan“. U narodnom govoru je „g“ prešlo u „đ“. Kalendarsko je ime. Prezime Đenadija potiče od ženskog imena Đena i kaluđerskog muškog imena Đ(G)enadije iz XVI veka. U pomeniku manastira Dečani iz 1595. godine, na str. 15., kao iguman manastira pominje se jeromonah Đenadije (slovenosrpski: Γ Ε Η Á D Ïﻭ).
     To je i rusko ime Genadij ( rus. Gennadiй) koje je istog značenja. Postoji bugarsko ime Genadi kao i prezime Genadiev.
     Latinski prevod ovog imena je Eugenos, tj. Eugen, rasprostranjeno muško ime u Zapadnoj Evropi. Kod Mađara se javlja kao Jenö a kod Bunjevaca u Bačkoj kao Đena.
     Od od ženskog imena Đena izvedena su srpska imena i prezimena: Đeloš, Genadije, Đenadije, Đenadija (žensko ime), G(Đ)enko , Genka (žensko ime), Đenka (žensko ime) ali i prezimena Đenadija (selo Čitluk, opština Kozarska Dubica, Republika Srpska), Đenadić (Zlatibor, Kremna),
     Đenić (Lika, Zmijanje, Zlatibor), Đendić (okolina Prnjavora u Bosni), Đenador (selo Miloševo Brdo kod Bosanske Gradiške, te Ѓ(Đ)enadi(j)oski (selo Lavčani, opština Kičevo, u središnjem delu zapadne Makedonije).
     O poreklu prezimena Đenadija postoje različiti izvori. Po usmenim kazivanjima starijih ali i slabih pisanih tragova turskih popisa, naši preci verovatno potiču sa severo-zapada Grčke ili zapadne Makedonije. Poznati etnolog Jovan Trifunovski navodi:„Zbog islamizacije pravoslavno stanovništvo u Kičevskom kraju se moralo iseliti ili primiti islam. U dolini Radike, Crnog Drima i Kičevskom kraju oni su to učinili grupno. To je mahom bilo krajem XVII i početkom XVIII veka.“ Velika je verovatnoća da su sa svojih ognjišta pokrenuti velikom seobom Srba krajem XVII, kada su bežeći ispred Turaka na sever prema Savi i Dunavu, okrenuli na
     severozapad, preko Drine, naseljavajući područje Zmijanja južno od Banja Luke. Nema podataka da su prešli Savu, Dunav i Tisu i da su se naselili područja Srema, Bačke i Banata, srednje i severne Ugarske, kao većina izbeglih Srba sa patrijarsima Arsenijem III Čarnojevićem 1690., odnosno Arsenijem IV Jovanovićem – Šakabentom 1737. godine.
     Već smo spomenuli da je Petar Rađenović u Kalendaru „Prosveta“ za 1941. godinu naveo da su Đenadije živeli na Zmijanju oko 1740. godine, gde su radi obraza ubili svoga spahiju pa prebegli u Oštru Luku (severno od Sanskog Mosta), gde poživiše neko vreme pa su se i tu osvetili spahiji. Pobegnu u Brezičane (severo-zapadno od Prijedora) i opet izvršili odmazdu nad begom jer nisu podnosili da im iko kalja čast. Maknu u Pobrđane (zapadno od Knežice) pa se i tu osvete begu zbog nasilništva. Najzad dođu na nenastanjeno zemljište u Čitluk i tu opstanu do danas. Seoba je najverovatnije trajala decenijama. Izvesno je da su jedni ostali na području Čitluka, Kalendera i Zovika (Studene) kao čitlučari (čitlugdžije), kmetovi na imanju spahije. Drugi su naselili Dvorište, Mirkovac i Hajderovce. Treći su makli u Dobrlin, Mrakodol , Gumnjane, Prusce i Taviju kod Kostajnice.
     U zborniku Srpski prezimenik, čiji je autor Dr Velimir Mihajlović (izdavač Aurora, Novi Sad, 2002. godine), na stranicama 373-374 piše:
     „Đenadija: Prezime zapaženo u Bijelom Brdu kod Belog Manastira (kod Osijeka – prim. M.Đ.), Osijeku, Bjelovaru i
     Zagrebu (17 osoba 1948. godine); u selu Čitluk u Bosni. Jednako je sa ženskim ličnim imenom Đenadija, koje je potvrđeno u XVIII veku u Srbiji; vodi poreklo od grčkog antroponima Gennadios, u značenju blagorodni;
     Đenadić: Prezime koje je 1830. g. nosio neki Marlo (Marko ? – prim. M.Đ.), pandur čačanskog magistrata; u selu Kremni kod Užica (slava Nikoljdan – prim. M.Đ.);
     Đenić: U Uncu (Bosna), u Bojni i Plaškom (Lika) u drugoj polovini XX veka; u Negibini (Zlatibor); poreklo iz Drobnjaka u XVIII veku; Orahovica, Našice (Hrvatska); vodi poreklo od hipokoristika, tj. imena od mila Đeno (< Đenadija) koje nalazimo u pećkom pomeniku (XV-XVII vek).
     Đenović: Prezime zabeleženo u Paštrovićima u Boki Kotorskoj (ovde je, pre svega, reč o nazivu naselja, a kao porodično prezime pojavljuje se u Višegradskom protoprezviteratu 1887. godine , slave Sv. Nikolu – prim. M. Đ.);
     Đendić: Prezime zabeleženo u Turiji (Bačka) u obliku TьeNdičь 1807. godine; u Gospođincima (Bačka) 1895. godine. Od muškog imena Đenda potvrđenog u XIX veku od oblika Đenadije.“;
     U knjizi Prezimena Srba u Bosni, čiji je autor Đorđe Janjatović (izdavač „Prosveta trgovina“ DD., Sombor, 1993.), na stranama 121-122 navodi se da po crkvenom popisu pravoslavnog življa iz 1882. godine, posle okupacije Bosne i Hercegovine od strane Austro-ugarske, prezime Đenadija javlja u parohijama Dvorište (selo Mirkovac, slava Đurđevdan), Dobrlin (selo Prusci, slava Đurđic), Čitluk i Kostajnica (slava Đurđic), a prezime Đeno u parohiji Volari kod Kulen Vakufa (slava Jovanjdan). Prezime Đendić je zabeleženo u nožičkoj parohiji kod Prnjavora (slava Nikoljdan).
     Po našim istraživanjima prezime Đenador se ne pojavljuje u ovom popisu srpskih prezimena u Bosni. Ono je izvedeno od prezimena Đenadija i nastalo posle 1882. godine, preseljenjem neke od porodice Đenadija iz Knešpolja u selo Miloševo Brdo kod Gradiške, smešteno između planina Kozare i Prosare. Dolaskom na novo ognjište porodica je promenila i svoje prezime i krsnu slavu (slave Sv. Grigorija Čudotvorca 30. novembra).
     Krajem prošlog i u prvoj deceniji ovog stoleća na području nekadašnje Jugoslavije i Bosne i Hercegovine, pored Kozarske Dubice, Kostajnice, Prijedora, Ilijaša, Tarčina, Sarajeva, Zvornika i Brčkog, prezime Đenadija moglo se sresti i u Zagrebu, Zaprešiću, Šenkovcu na Sutli, Sisku, Daruvaru (grad Daruvar i sela Blagorodovac, Garešnica, Uljanik), Orahovici (selo Kutovi), Virovitici (selo Naudovac), Podravskoj Slatini (selo Medinci), Hrvatskoj Kostajnici, Bjelovaru, Križevcima, Koprivnici (sela Jagnjedovec, Donji Maslarac), Kninu, Zadru, Ljubljani, Beogradu i Novom Beogradu, Pančevu, Zemunu, Nišu, Kragujevcu, Zaječaru, Arilju, Užicu, Sevojnu, Prokuplju, Plandištu (selo Jermenovci), Somboru (grad Sombor i selo Stanišić), Inđiji, Baču, Futogu, Rumi (selo Žarkovac), Žablju (selo Čurug), Novom Sadu i Skoplju.
     Prezime Đenadija se danas može sresti u SAD (u mestu Makomb, država Mičigen, kao Genadija a Djenadija u Južnoj Karolini), Australiji ( u Sidneju kao Denadija), Nemačkoj, Švedskoj, itd.

     Odgovori

2. 5. jul 2018. u 13:39

   Vojislav Ananić

   ĐENADIJA, ime žensko – Đena, i ime muško (kaluđersko) od XVI vijeka (25, III, 960). Porodica dobro pamti predanje o svome porijeklu. Oko 1740. godine živjeli su na Zmijanju. Ubiju tu svoga spahiju, pa prebjegnu u Oštru Luku. Prožive ovdje neko vrijeme, pa i tu ubiju spahiju. Pobjegnu u Brezičane, i opet počine ubistvo nad begom jer nisu podnosili da im iko kalja čast. Maknu u Pobrđane pa i tu se osvete begu za nasilništvo. Najzad dođu u Čitluk i tu obastanu (Petar Rađenović, Kalendar “Prosveta” za godinu 1941, str. 39). Krsna im je slava Đurđic.

   Odgovori

   • 8. novembar 2023. u 07:11

     Milan Đenadija

     Hvala ti rođače na informacijama moj otac Svetozar je 1935 rođen u zaseoku Studena,selo Zovik,opštine Čitluk. Još je živ a ja Milan 1964.Pančevo živim u Zadru .Nisam znao da su naši preci bili tako zajebani. Ima čovjek na šta biti ponosan. Za ulogu tog kraja u II svijeskom ratu sam znao.samo Đenadija ima 7 zapisano na spomeniku na Kozari i još mnogih drugih prezimena iz Čitluka.
     Pozdrav Đenadijama gdje god da su i neka im Bog pomogne u ovim teškim vremenima.

     Odgovori