Poreklo stanovništva sela Stubal, opština Vladičin Han – Pčinjski okrug. Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Vranjska Kotlina“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih od 1951. do 1955. godine. Priredio saradnika Porekla Milodan.
Položaj sela.
Stubal leži na granici Južne Morave na jugoistoku i strme padine visoke oko 400 metara na zapadu. Ovaj položaj omogućava stanovnicima da koriste dve različite privredne površine; ravan je pod kulturama a padina pod pašom i šumaricom. Sredinom sela vodi put Vranje – Vladičin Han a u blizini je i železnička pruga.
Vode.
Meštani koriste vodu za piće iz bunara. Pored sela izbijaju izvori Stubal i Slanik.
Zemlje i šume.
Granica atara vodi preko potesa: Kremen, Cerovac, Bačište, Bačiška Dolina, Morava i Jaruge. Unutrašnje delove atara čine potesi: Preslop, Kapiidžik, Gradište, Staro Selo, Grobište, Konjarka, Ciganka, Ploča, Velkov Rid, Crkveni Rid i Mrtvica.
Tip sela.
Stubal je nizno naselje, dugo oko dva i po kilometra u pravcu severoistok-jugozapad. Pomenuti tip je uslovljen položajem sela u podnožju odseka i pravcem glavnog puta. Pojedini krajevi sela, idući od severoistoka ka jugozapadu, zovu se: Donja, Reka, Srpci, Mitinska, Deda Stojanovska i Ristinska Mahala.
Stubal je 1952. godine imao ukupno 172 domaćinstava.
Postanak i ime sela, starine i prošlost.
Oko kilometar severozapadno od sela video je Kanic ruševine rimskog kastela. Kastel je postojao na potesu Gradište.
Stubal je osnovan krajem XVIII ili početkom XIX veka. Osnivači su bili preci pojedinih sadašnjih srpskih rodova. Prvi doseljenici na izvoru su postavili „stublinu“. Po njoj je nastalo ime sela. Prvobitno je Stubal ležao na potesu Staro Selo, koje je na temenu površi visoke oko 740 metara, zapadno od današnjeg naselja. Oko sredine XIX veka stanovnici iz Starog Sela postepeno su prešli u današnje niže naselje. Na Starom Selu sada je paša i izbija izvor Češma. Pored Starog Sela je mesto Grobišta. Tu je bilo groblje starih meštana, koji su živeli na pomenutom selištu. Ovo groblje je napušteno postepeno oko sredine XIX veka.
U Stubli postoji stara crkva Sv. Preobraženje (ili Bela Crkva). Crkva leži na temenu uzvišenja u severoistočnom delu sela. Narod misli da je ovu crkvu gradio Kraljević Marko.
Današnje selo Stubal pokraj puta osnovano je oko hana koje je za vreme Turaka postojao na sadašnjem drumu. Prilikom oslobađanja od Turaka 1878. godine selo je brojalo svega 17 kuća.
Crkvena slava je na dan Preobraženja a seoska slava je Đurđevdan.
Poreklo stanovništva.
Rodovi poznatog porekla su:
-Srpci, Stevanjdan, doseljeni na početku XIX veka iz sela Pepeljevca kod Kruševca. Najstariji predak zvao se Peša: Ljubomir, 42 godine – Vidosav – Mita – Krsta – Peša. Krsta je iz Stuble odlazio u goste rođacima u Pepeljevac. Žive u istoimenoj mahali.
-Čiča Mitinci i Ivankovci, Stevanjdan, imaju isto poreklo i vreme doseljacanja kao i Srpci. Kuće su im u Donjoj Mahali. Kada se doselio Peša, osnivač roda Srpci, onda su sa njim došli i njihovi rođaci, od kojih potiču ovi i drugi rodovi poreklom iz okoline Kruševca.
-Vračarci i Badalici, Stevanjdan, imaju isto poreklo i vreme doseljavanja kao i prednji rodovi.
-Dudulinci, Stevanjdan. Pravo prezime im je Deda Ilinci. Žive u Donjoj Mahali. Poreklo im je isto kao i kod prednjih rodova.
-Kara Mingini i Jovinci, Stevanjdan. Poreklo i vreme doseljenja ja ko i kod prednjih rodova. Neki predak iz prvog roda oženio se Cigankom i po tome su dobili ime. Kuće su im u Donjoj Mahali.
-Miajlinci, Nikoljdan, žive u Reka Mahali. Poreklo ovog roda je iz okoline Ohrida. Najpre su došli u Staro Selo pa odatle prešli u današnje naselje. Prezime su dobili po pretku Mihajlu, pretku trećeg pojasa: Jovanča, 76 godina – Živko – Krsta – Mihajlo. Njegov sin Krsta iz Starog Sela prešao je u današnje niže naselje.
-Ilčinci i Kaiševci, Nikoljdan. Ranije su činili jedan rod sa Miajlincima.
-Mitinci i Marčinci, Aranđelovdan. Ranije su činili jedan rod sa Miajlincima.
Rodovi nepoznatog porekla su:
-Ristinci, Nikoljdan. Kuće su im u posebnoj mahali.
-Deda Stojanovci, Nikoljdan. Jedni od njih se zovu:
-Divulci. Kuće su im u posebnoj mahali.
-Terzinci, Aranđelovdan, žive u Donjoj Mahali.
Iseljenici.
-Cvetkovići žive u Prevalcu.
-Gložari, Bučuk, Prcovanci i Kelčini žive u Vrbovu.
-Jovići i Vučkovići žive u Lepenici.
-Veličkovići žive u Dlugojnici.
-Ristići žive u Jelašnici.
-Dudulanci žive u Kalabovcu.
-Andrejevići žive u Vladičinom Hanu.
IZVOR: Prema knjizi Jovana F. Trifunoskog „Vranjska Kotlina“, nastaloj na osnovu podataka prikupljenih od 1951. do 1955. godine. Priredio saradnika Porekla Milodan.
Komentari (0)