Poreklo prezimena, selo Bitvrđa (Surdulica)

Poreklo stanovništva sela Bitvrđa (po knjizi Bitrđa), opština Surdulica – Pčinjski okrug. Prema knjizi Riste T. Nikolića „Krajište i Vlasina“ nastaloj na osnovu podataka prikupljenih od 1905 do 1909. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan

Položaj i tip sela.

Pod Kušljinim Grobom je prostrana šumovita dolina u kojoj je glavni deo sela Bitvrđa. Ona se prostire od kose sa desne strane Gradske Reke, koja je leva pritočica Vrle Reke, pa do kose sa leve strane potoka Studenca. Kuća ima i prema Gradskoj Reci. Ma(ha)la Bliznaci je sa desne strane Zanoške Doline. Andžijska Mala (Andžije) je oko potoka Guševca. Ostale male su Slanačka (Slančani), Đurinci i Stojanovci.

Starine u selu.

U Bitrđi je selište sa leve srtane Glotskoga Potoka, u livadi, gde danas ima 3-4 kuće a meštani znaju još za dva stara selišta. Na ovome selištu je bilo „duvarina“. Postoji predanje, kada je selo postojalo na jednome od tri selišta u Bitrđi, da su korubama sa Čemernika sprovodili mleko u selo. Između selišta postoji staro groblje, koje je po nekima „latinsko“. Osim toga u Bitvrđi postoji još jedno „grobište“ iz vremena kada je čuma uništila prvo selo.

Sa desne strane Gradske reke, desne pritočice Vrle Reke na stenovitom okrajku pošumljene kose, koja dominira bliskom okolinom, postoji Gradište, gde „nema gora, nima voda“. Na istoj kosi u produžetku su Straža i Gradska Čuka. Postoji predanje o podzemnom hodniku, koji je iz nekadašnjeg grada na današnjem Gradištu vodio u Vrlu Reku, kojim su guske silazile u pomenutu reku.*

*O tome gradu u jednom dopisu iz1894. godine izneto je sledeće predanje:

-Sa leve strane Vrle Reke nalaze se ostaci grada Bitvrđa. Ovaj grad se po narodnom predanju držao dugo i baš zbog toga su ga Turci nazvali „Bitvrđa“, što znači, da je bila istinski tvrđa. On je zauzet izdajstvom jednog Srbina iz okoline, koji je naučio Turke, da svaki vojnik ubere po balu pruća i nose pred sobom tako da im ništa neće moći ni puška ni mač. Turci tako učine i na juriš grad osvoje. Potomstvo Srbine izdajice i dan-danas živi sa istočne strane grada i zovu se „Šumani“ po šumi i pruću, koje su Turci nosili po savetu i uputu njihovog pra-pra dede. Šumani su i danas prezreni i žive odvojeni od drugih.

Postanak ela i poreklostanovništva.

Starinci su:

-Đurinci, Stojanovci i Handžije, svi slave Savindan.

-Slančani, Aranđelovdan.

-Vitanci su „od vek“ u Bitvrđi – „od tuj su“. Bili su rod sa Đurincima i Handžijama.

-Galjini i Alabaci, Aranđelovdan, su stari u selu. Imali su najviše zemlje i Bitvrđi, neki vele da je sva zemlja u selu bila njihova, pa je rasprodali.

-Radoičići, Jovanjdan, su od Kopaonika. Ima ih u Surdulici.

-Veljkovići (u Slanačkoj Mali) su iz Vlasine.

-Bliznaci ( U Bliznačkoj Mali), Aranđelovdan su bili jedna porodica sa Karadačanima na Vlasini. Danas su se razrodili.

-Radoičić (Aranđel-Slančanin), Nikoljdan,  je „od preko Blato“. Bio sluga u selu pa se oženio, kupivši zemlju od Galjinih.

-Arizanović (Jordan), Aranđelovdan, je iz Lisine; danas je čivčija na imanju (Zanoga) porodice Bliznaka. Otac mu je pre 1878. godine služio u selu.

-Klisurci, Aranđelovdan i Mitrovdan, ima ih četiri kuće i nisu ista porodica. Oni su iz Klisure u Bugarskoj. Došao Miša, ded čoveku od 60 godina. Bio sluga sa ocem i tu se zaselio.

-Cvolikari, Nikoljdan, su sa Vlasine. Ima ih u Surdulici tri kuće.

IZVOR: Prema knjizi Riste T. Nikolića „Krajište i Vlasina“ nastaloj na osnovu podataka prikupljenih od 1905 do 1909. godine. Priredio saradnik Porekla Milodan.