Poreklo prezimena, selo Desimirovac (Aerodrom-Kragujevac)

Poreklo stanovništva sela Desimirovac, Gradska opština Aerodrom, Grad Kragujevac – Šumadijski okrug. Prema knjigama Todora Radivojevića „Naselja u Lepenici“ i „Lepenica“. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Desimirovac je sa obe strane Beogradskog Druma, čas i po hoda na severozapad od Kragujevca. Mnogo veći deo sela levo od druma silazeći niz kosu u Kragujevac. Na desnoj strani je samo jedan deo kuća mahale Mrkojevca, a na levoj drugi-veći deo te mahale, zatim sve tri ostale: Gornja, Bapska i Donja Mala.
Skoro sve kuće su podignute na stranama bezimenih brda. Mrkojevac je na kosi Peskovitoj Poljani. Bojićkim Potokom i seoskim grobljem odvojena je ova mahala od Gornje. Ispod Gornje je Donja Mala. Obe su sa desne strane Bapskog Potoka. U vrhu Bapskog Potoka, severozapadno od Gornje i Donje Male nalazi se Bapska Mala, koja je od prethodnih odvojena istoimenim potokom.

Vode.

Desimiovac se služi uglavnom izvorskom vodom i pored toga što meštani u novije doba kopaju đermove, da bi imali vodu pored svojih kuća. U Mrkojevcu su izvori: Bajićki, Školski, Ivova Bara i Izvor u Osretku. U Gornjoj Mali je Brešćak a u Donjoj Mali – Izvor i u Bapskoj – Bapski Izvor. Osim ovih u seoskom ataru su još dva jaka izvora: Izvor u Sobovici i Turski Izvor u Reci ispod Starih Vinograda. Osim toga u selu za sada osam kopanih đermova.

Zemlje i šume.

Ornice, livade i omanji zabrani su delom u samom selu a većim van njega, na mestima udaljenim do 50 minuta hoda od krajnjih seoskih kuća.
U ataru Desimirovca svoja imanja imaju meštani Cerovca i Novog Milanovca. Isto tako, meštani Desimirovca imaju svoja imanja u atarima sela Poskurica, Opornica, Resnika i Cerovca.
Seoski atar ima u prostoru 1801 hektara od čega je pod ziratnom zemljom 1205 ha; njive – 1085 i livade – 120, pod šumama 595 a 0.7 ha dolazi na zajedničku „selsku“ utrinu u Poljani.

Tip sela.

Desimirovac ima u svojim mahalama jasno izdvojene grupe kuća glavnijih seoskih rodova. I Gornjoj Mali takve grupe imaju Mijailovići, Markovići, Cokići i Milosavljevići; u Bapskoj Mali – Babići, Gavrilovići i Đokići; u Donjoj Mali – Buđevci i Uljezovići i u Mrkojevcu – Milojkovići.

Ime selu.

Meštani pričaju da je Desimirovac dobio ime po istoimenoj crkvi, koja je od davnina postojala na Brdu, gde je sada Crkvina. Ona se zvala Desimirovac po nekom vojvodi Desimiru, koji ju je podigao. Sva je prilika da su to ostaci iz srednjovekovnog srpskog vremena.

Postanak sela i poreklo stanovništva.

Desimirovac je osnovan pre 160 godina u današnjoj Gornjoj Mali. Tu je bio do Kočine Krajine, kada ga je kuga pomorila. Od sveg stanovništva ostale su u životu samo tri babe, koje su otišle u Dečane odakle se više nisu vraćale. Tada je selo ostalo pusto. Ponovno naseljavanje otpočelo je, najverovatnije, pre 115 godina. Osnovala su ga tri roda: Gavrilovići, Mirkovići i Srećkovići. Oni danas imaju 30 domova, nepunu petinu od ukupnog broja seoskih kuća.
Po vremenu osnivanja mahale su išle ovim redom: Gornja i Bapska su iz doba Kočine Krajine, Mrkojevac u vreme Prvog ustanka a Donja Mala je najmlađa – ona je postala od trla.
Desimirovac je pravilno unesen u Upisnik 1818. godine, Naznačenie 1819. godine, Popisnik 1822. godine, kod Vuka 1827. i kod Pirha 1829. godine. U Gavrilovićevom Rečniku zabeležen je po tadašnjem pravopisu, kao Desimirovacć, u originali kod Pirha kao Dessimirowaz.
Na Ruskoj karti iz 1831. godine označen je kao Desimirovac i na Milenkovićevoj iz 1850. godine kao Desimirovacć.
Selo je raslo rađanjem i doseljavanjem, koje je bilo najjače u veme Prvog ustanka, kada je ovamo dobeglo 8 rodova, od kojih danas u selu ima 92 doma. Posle 1815. godine doseljeno je 7 rodova.
Desimirovac je naseljen iz 9 oblasti, od kojih su mu najveći broj rodova došao iz Stare Srbije – 6, Timok – 4, Lepenice – 3 i po jedan iz ostalih oblasti – Vranjske Pčinje, Jelave, Gruže, Nišave i Đetinje.
Ukupno 10 rodova došlo je u ovo selo u zbegove, 5 je došlo na kupljeno imanje i 3 roda kao uljezi na ženino imanje.

Poreklo porodica:

Redni broj–prezime (ogranci)-odakle su doseljeni-Krsna slava.
Doseljeni u periodu od 1788. do 1803. godine:

-281, Gavrilovići (Čobići – Mijailovići; Jovanovići i Gavrilovići), Prizren, Đurđevdan.
-382, Markovići (Andrejići), Prizren, Nikoljdan.
-498. Srećkovići, nepoznato (Kragujevac), Mitrovdan.

Doseljeni u periodu od 1804. do 1814. godine:

-570, Babići (Maričići), Novi Pazar, Đurđevdan.
-596, Buđevci (Lepavići – Radovanovići i Milenkovići; Đokovići, Mišovići, Radosavljevići, Pavićevići – Janići; i Pavlovići), Buđevo kod Sjenice, Nikoljdan.
-672, Đekići, Buđevo kod Sjenice, Đurđevdan.
-821, Mijailovići, Vranje, Nikoljdan.
-864, Milojkovići (Bećarevići i Milojevići), Veliki Izvor, Đurđevdan.
-866, Milosavljevići, Veliki Izvor, Sv. Jovan Milostivi.
-1086, Uljezovići (Milojevići i Đorđevići), Sjenica, Jovanjdan.
1093, Cokići (Stojanovići i Ćosići), Sikole (Sikolska Reka), Đurđevdan.

Doseljeni u periodu od 1815. do 1903. godine:

-1119, Rajkovići (opšte pezime Azanjčevići. Posebno se prezivaju: Radovanovići, Vučetići, Vukašinovići i Petronijevići), Azanja (Jezava), Đurđevdan.
-1307, Marinkovići (Petrovići), nepoznato (Opornica), Sv. Petka.
-1338, Jovanovići, Knić (Gruža), Aranđelovdan.
-1653, Milojevići, Pirot, Nikoljdan.
-1727, Vujadinovići, nepoznato (Divostin), Sv.Ćirilo i Metodije.
-2112, Petrovići, Užice, Nikoljdan.

Ostali podaci o selu.

Desimirovac je 1903. godine imao 18 rodova u 146 kuća sa 918 stanovnika. Prema popisu od 31. decembra 1910. godine u njemu je bilo 186 domova sa 1057 stanovnika a na dan 31. januara 1921. godine u selu je živelo 917 stanovnika.
Seosko groblje je ispod Peskovite Poljane između Mrkojevca i Gornje Male. U Porti u Gornjoj Mali imaju četiri trpezara.
Zavetina je Drugi četvrtak po Vaskrsu a litija se nosi na Prvi dan Trojica.

IZVOR: Prema knjigama Todora Radivojevića „Naselja u Lepenici“ i „Lepenica“. Priredio saradnik Porekla Milodan.