Poreklo prezimena, selo Mala Vrbica (Stragari – Kragujevac)

Poreklo stanovništva sela Mala Vrbica, Gradska opština Stragari, Grad Kragujevac – Šumadijski okrug. Prema knjigama Todora Radivojevića „Naselja u Lepenici“ i „Lepenica“. Priredio saradnik Porekla Milodan.

Položaj sela.

Mala Vrbica je sa obeju strana Vrbačkog Potoka koji, 40 minuta ispod sela, utiče u rečicu Uglješnicu. Ovaj potok se često naziva Klisurski, jer većim delom svoga toka teče klisurastom dolinom između Glavice i Golog Brda.
Celo selo je na desnoj strani druma Kragujevac – Aranđelovac. Samo je jedna kuća prešla na levu stanu nasipa (druma).

Vode.

Mala Vrbica ima dosta žive vode, ali zbog daljine izvora Vrbičani u novije vreme kopaju đermove. Svaki deo sela ima po jedan ili dva jača izvora. U Klisuri je čuvena Česma, u Galonićima Studenac i Čolovićki Bunar, u Vrbici – Stublina i Izvor u Livadi i u Vukolićima – Drenjak. Pored toga u selu ima 9 kopanih đermova.
Vrbački Potok, kada nadođe, nanosi dosta štete onim njivama Vrbice i Vukovića koje su u nešto proširenom tlu njegove doline.

Zemlje i šume.

Njive i livade udaljene su od seoskih kuća najviše 45 minuta hoda, a ima ih i u samom selu između pojedinih njegovih delova. Šume je vrlo malo. Ona je poglavito na levoj strani Klisurskog Potoka.
Seoski atar je veličine 270 hektara. Pod njivama je 100, livadama 150 i pod šumom 20 hektara. Njive su u drugom a livede u trećem ziratnom rodu dok šuma dolazi u peti šumski red. U seoski atar nije uračunat prostor od 1.5 hektar, koji spada na zajedničke seoske utrine na mestu zvanom Varnice kod Krečana.
Vrbičani nemaju poseda izvan atara svoga sela a u njihovom ataru svojih polja imaju meštani Ramaće i Dobrače.

Tip sela.

Mala Vrbica ima dva kraja, Klisuru i Vrbicu, pored toga dve mahale, Galoniće i Vukoviće. Klisura je na levoj strani Klisurskog Potoka. Kuće su joj na Golom Brdu i uz sam drum, sa njegove desne strane osim mehane i opštine. Ispod nje su, na deset minuta hoda, na obalama potoka, Galonići. Deo Galonića je na levoj strani Klisurskog Potoka i prostire se na obema stranama potočića Vinjage. Prema Galonićima je, levo od seoskog potoka, najveći kraj, pravo selo Vrbica, na obema stranama puta za selo Pajazitovo. Od nje do Galonića na levoj strani nema više od 5 minuta hoda. Skoro pola sata niže desnog dela Galonića nastaju Vukovići. Kraj Vrbica prelazi postepeno karakter drumskog naselja, sašorava se dok su u ostalim delovima sela kuće bez reda rasturene.
Krajevi Vrbica i Klisura sastavljeni su od pojedinih grupa kuća, koje se ovde nazivaju „vamilije“.

Ime selu.

Meštani pričaju da su osnivači ovog sela nazvali svoje naselje današnjim imenom stoga što su ga osnovali na mestu obraslo mladim vrbama – vrbicama. Drugi vele, da su selu nadenuli ime seljani Ramaće po izvoru u Trapini u Klisuri, koji je bio pod jednom vrbicom. Meštani i ostali Lepeničani retko nazivaju selo Malom Vrbicom, već ga obično zovu Vrbica. Atribut „Mala“ dale su mu vlasti kako bi se razlikovalo od veće Vrbice u Jaseenici.

Starine u selu.

u Vrlopopama ima Staro Groblje, koje neki nazivaju Madžarskim. Tu je i Crkvina gde je u ranije doba bila neka hrišćanska crkva, za koju se misli da je pripadala naselju, čije je bilo pomenuto groblje.

Postanak sela i poreklo stanovništva.

Selo je osnovano 1809. godine, kada se Karađorđe vraćao od Sjenice u pomoć moravskoj vojsci. S njim je došlo ovamo 7 rodova, koji su osnovali sela, oba kraja i obe mahale njegove. Ti su osnivački rodovi: Vukovići, Vukojičići, Galonići, Kopiljaci, Karadžići, Prodanovići i Ratkovići. Oni sada imaju u Maloj Vrbici 73 doma, više od 7/10 ukupnog broja seoskih kuća.
Ovo selo se najpre pominje u Karađorđevom Delovodnom Protokolu pod imenom Vrbica. U Upisniku 1818. godine zove se Vrbica Mala, u Naznečeniu 1819. godine i u Popisniku 1822. godine zapisano je kao Vrbica. Vuk u Danici za 1827. godinu i Pirh u svome Putovanju 1829. godine nazivaju je Mala Vrbica; u Pirhovom originalu Wrbica. U Gavrilovićevom Rečniku unesena je kao Vrbica Mala.
Na Ruskoj karti 1831. godine zapisana je kao Vrbica, a u Milenkovićevu kartu 1850. i u Kipertovu 1853. godine unesen je njen kraj Klisura; na Milenkovićevoj kao Klisura a na Kipertovoj kao Klissura.
Selo je poglavito naraslo rađanjem, razgranjavanjem i deobom zadruga, jer je posle 1815. godine doseljeno samo 7 rodova, od kojih sada ima 15 domova.
Seosko stanovništvo doseljeno je iz 5 oblasti. Iz Stare Srbije došlo je 8 rodova, iz Lepenice 3 roda a iz Crne Gore, Ljiga i Jasenice po jedan rod.
Od 14 rodova 7 ih je dobeglo ovamo u zbegove, po dva roda su došla kao uljezi i na kupljeno imanje a po jedan rod prešao je u ovo selo na trla, u pitominu i kao posinak.

Poreklo porodica:

Redni broj–prezime (ogranci)-odakle su doseljeni-Krsna slava.

Doseljeni u periodu od 1737. do 1787. godine:

-86, Bankovići (Blagojevići), Belopavlovići (Crna Gora), Simeundan.

Doseljeni u periodu od 1804. do 1814. godine:

-621, Vukovići, Sjenica, Jovanjdan.
-622, Vukojičići, Sjenica, Nikoljdan.
-640, Galonići (Galonje: Milenovići, Srećkovići, Nestorovići, Radosavljevići i Čolovići – Milosavljevići), Sjenica, Mitrovdan.
-759, Karadžići (Timotijevići, Petrovići, Sovronijevići i Todorovići), Sjenica, Jovanjdan.
-771, Kopiljaci (Jovanovići, Aksentijevići, Mitrovići, Savići i Stevanovići), Sjenica, Jovanjdan.
-810, Markovići (Nikolići, Ilići i Markovići), Sjenica, Nikoljdan.
-964, Prodanovići (Prodanovići, Milutinovići – Ilići, Simići i Janićijevići.Milutinovići slave Miholjdan a Prodanovići Jovanjdan), Sjenica, Miholjdan i Jovanjdan.
-999, Ratkovići (Petrovići), Sjenica, Jovanjdan.

Doseljeni u periodu od 1815. do 1903. godine:

-1225, Andrići (Andrejići), Stragari (Jasenica), Jovanjdan.
-1279, Vulovići, Rudnik (Ljig), Nikoljdan.
-1849, Lazarevići, nepoznato (Čumić), Aranđelovdan.
-2010, Radovanovići, nepoznato (Pajazitovo), Nikoljdan.
-2128, Radovanovići, nepoznato (Grbice), Nikoljdan.

Ostali podaci o selu.

Godine 1903. Mala Vrbica je imala 14 rodova u 88 kuća sa 449 stanovnika. Na dan 31 decembra 1910. godine u selu je bilo 86 kuća sa 587 stanovnika, a 1921. godine broj stanovnika je opao na 439.
Mala Vrbica ima dva groblja, jedno je u Bubnu za Vrbicu, Galonje i Vukoviće a drugo u Divljakama, u vrhu Klisure – za kraj Klisuru.
Seoska zavetina su Mladenci a litija se nosi o Spasovdanu.

IZVOR: Prema knjigama Todora Radivojevića „Naselja u Lepenici“ i „Lepenica“. Priredio saradnik Porekla Milodan.