Poreklo stanovništva sela Visočka, opština Sjenica. Prema studiji „Sela sjeničkog kraja antropogeografska proučavanja“ Mile A. Pavlović iz 2009. godine. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić.
Selo se nalazi u graničnom pojasu prema Crnoj Gori, 37 km jugozapadno od Sjenice. Smešteno je na planinskom terenu, nagnutom prema slivu Lima, u visinskom pojasu 1.040-1.140 m, svrstava se u naselja razbijenog tipa. U selu se nalaze zaseoci: Bučani, Naimovići, Laništa i Boščina – Konatari. Površina seoskog atara iznosi 499 ha, a deo je katastarske opštine Zahumsko (površine 2.295 ha). Prema popisu iz 2002. u ovom selu su živela 74 stanovnika.
Od prirodnih pojava značajni su izvori Baz, Jovanovine i Zaluče – Zlatna voda. Kako se Visočka nalazi na kraškom terenu, u njenom ataru se javljaju i pećine Kršnja, Čardašine i Zapeći i jama Bezdan.
Istraživanja na terenu ukazuju na to da naziv sela potiče od reči visina (visovi). Posmatrajući selo iz doline Lima, ono se nalazi na velikoj visini, i otuda mu i ime. Ovo je jedino selo ovog imena u Srbiji. Pod imenom Visočka selo je upisano 1571. godine, kada je pripadalo nahiji Bihor i imalo 12 kuća [Premović-Aleksić, 1997,47].
Arheološki lokaliteti ukazuju na tragove naseljenosti iz XIV i XV veka. U centru sela, u okviru savremenog seoskog groblja, nalaze se ostaci porušene crkve brvnare. Oko crkve je nekropola sa kraja XIX i početka XX veka. Na severnoj strani sela, a na zapadnoj padini Sokolovog brda, nalazi se lokalitet Crkvina. I pored očuvanog predanja, tragovi crkve se ne mogu uočiti u konfiguraciji terena [Premović-Aleksić, 1988, 99]. Meštani smatraju da se ostaci crkve (Crkvina) nalaze na mestu zaseoka Konatari.
U popisu iz 1921. godine Visočka se spominje kao zaselak Zahumskog, sa 12 kuća i 164 stanovnika. Status samostalnog naselja dobila je 1964. godine, kada se izdvaja iz naselja Zahumsko.
Stanovništvo se bavi stočarstvom i ratarstvom. Selo je struju dobilo 1978. godine, a makadamski put 1998. godine. O kvalitetu puta najbolje govori i tvrdnja meštana „da su bez saobraćajnih komunikacija”. Deca iz Visočke idu u školu u selo Vrbnicu.
Broj stanovnika i domaćinstava sa indeksima i prosečnim brojem članova u domaćinstvu
Godina Broj stanovnika Broj domaćinstava Srednji broj članova u domaćinstvu
1948. 88 17 5,17
1953. 111 18 6,16
1961. 137 20 6,85
1971. 165 22 7,50
1981. 133 21 6,33
1991. 63 18 3,50
2002. 74 20 3,71
Broj stanovnika u ovom selu je od 1948. do 1971. godine povećan 88%, a do 1991. godine smanjen 62%, a zatim povećan 17% do 2002. godine. U skladu sa populacionim procesima, rastao je i opadao broj domaćinstava i prosečan broj članova u domaćinstvu. Sa 5 i više članova 1991. godine je bilo 7 (38,89%), a 2002. godine 4 domaćinstva (20,00%).
Domaćinstva u selu Visočka:
1. Konatar Rasko
Domaćinstvo ima 5 članova. Od Sjenice i autobuske stanice je udaljeno 37 km, a od osnovne škole 1 km. Kuća nije zidana od tvrdog materijala i nema vodu ni sanitarne uređaje; struju su dobili 1978. godine. Dva člana domaćinstva traže posao, a 1 je učenik osnovne škole. Glavni izvor prihoda domaćinstva je uzgoj goveda.
2. Konatar Radiša
Domaćinstvo ima 5 članova. Od autobuske stanice je udaljeno 37 km, a od osnovne škole 3 km. Kuća nije građena od tvrdog materijala; ne poseduje sanitarne uređaje i vodu. Dva radno sposobna lica traže posao. Domaćinstvo se bavi uzgojem goveda.
Poreklo: preci su se doselili sa teritorije opštine Kolašin (Crna Gora).
3. Konatar Jovan
Domaćinstvo ima 6 članova. Od autobuske stanice je udaljeno 37 km, a od osnovne škole 3 km. Kuća nije građena od tvrdog materijala i ne poseduje sanitarne uređaje i vodu. Dva člana domaćinstva traže posao.
Poreklo: preci su se doselili iz Kolašina (Crna Gora).
4. Konatar Ratomir
Domaćinstvo ima 3 člana. Od autobuske stanice je udaljeno 37 km, a od osnovne škole 3 km. Kuća je građena od tvrdog materijala i poseduje sanitarne uređaje i vodu. U domaćinstvu nema zaposlenih lica.
Poreklo: preci su se doselili iz Kolašinskih polja (Crna Gora).
5. Bučan Hajro
Domaćinstvo ima 8 članova. Od autobuske stanice je udaljeno 37 km, a od osnovne škole 3 km. Kuća nije sagrađena od tvrdog materijala; ne poseduje sanitarne uređaje i vodu. Četiri radno sposobna lica traže posao. Domaćinstvo se bavi uzgojem goveda.
Poreklo: preci su se doselili iz Gubavca (opština Bijelo Polje, Crna Gora).
Iseljenici iz sela Visočka:
1. Konatar Novelja
Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili su se 1972. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu. Porodična slava: Sv. Nikola.
2. Konatar Srbo
Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili su se 1974. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva ima srednju školu. Porodična slava: Sv. Nikola.
3. Konatar Mioslav
Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili su se 1978. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva ima srednju školu. Porodična slava: Sv. Nikola.
4. Konatar Vidosava
Jednočlano domaćinstvo. Iselila se 1978. godine u Kragujevac radi zaposlenja. Završila je srednju školu. Porodična slava: Sv. Nikola.
5. Konatar Rade
Domaćinstvo ima 4 člana. Iselili su se 1984. godine u Maribor radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio srednju železničku školu. Porodična slava: Sv. Nikola.
6. Bučan Rizo
Domaćinstvo ima 5 članova. Iselili su se 1974. godine u Sarajevo radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu.
7. Bučan Zahir
Domaćinstvo ima 5 članova. Iselili su se 1980. godine u Sarajevo radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu.
8. Šaronjić Ago
Domaćinstvo ima 5 članova. Iselili su se 1971. godine u Nemačku radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu.
9. Bučan Mevludin
Domaćinstvo ima 6 članova. Iselili su se 1978. godine u Nemačku radi zaposlenja. Nosilac domaćinstva je završio osmogodišnju osnovnu školu.
Prema podacima prikupljenim na terenu, stanovnici Visočke su se pretežno iseljavali u Kragujevac, Sarajevo, Nemačku i Sloveniju.
Broj stanovnika do 19 godina života se od 1991. do 2002. godine smanjio za 52%, a sa 60 i više godina starosti povećao za 64%. Indeks starenjaje 1991. godine bio 0,47, a 2002. godine 1,63 indeksna ioena, što ukazuje na to da je stanovništvo ovog sela zahvatio proces starenja (stadijum duboke i najdublje demografske starosti). Ako se negativni demografski procesi nastave ovakvim intenzitetom, biće ugrožen demografski opstanak sela.
Stanovništvo po veroispovesti
Godina 1991. %
pravoslavni 44 69,85
muslimani 19 30,15
ostali –
Stanovništvo po nacionalnoj pripadnosti
Godina 2002. %
Srbi 52 70,27
Bošnjaci – –
Muslimani 8 10,81
Ostali 14 18,92
U selu je 1991. godine po veroispovesti bilo 69,85% pravoslavnog i 30,15% muslimanskog stanovništva. Po popisu iz 2002. godine u selu je po nacionalnoj pripadnosti bilo 70,27% Srba, 10,81% Muslimana i 18,92% ostalih. Stanovništvo smatra da su njihovi nreci doseljeni iz Crne Gore. Srpsko stanovništvo slavi Sv. Nikolu.
Stanovništva sa preko 15 godina starosti je 1981. godine bilo 87, 1991. godine 52, a 2002. godine 65. Broj stanovnika bez školske spreme je u periodu od 1981. do 2002. godine opao za 65%, sa 4 razreda osnovne škole 47% i sa osnovnom školom 34%, a povećao sa srednjom školom za 22%. Jedno lice je imalo višu školu 1981. godine, a 2002. godine 2 lica; nepismenih je 1991. godine bilo 12 stanovnika (23,07%), a 2002. godine 3 stanovnika (4,62%).
Po popisu iz 1991. godine 61,11% domaćinstava je ostvarivalo prihode iz poljoprivrede, a 2002. godine samo 20,00%, dok je glavni izvor prihoda iz nepoljoprivrednih delatnosti (60,00%). Stanovništvo se uglavnom bavi stočarstvom, tj. ovčarstvom i, manje, govedarstvom, ali postojeća struktura stočnog fonda ni ovoj privrednoj grani ne daje perspektive. Pored stočarsgva, stanovništvo se bavi i ratarstvom.
IZVOR: Poreklo stanovništva sela Visočka, opština Sjenica. Prema studiji „Sela sjeničkog kraja antropogeografska proučavanja“ Mile A. Pavlović iz 2009. godine. Priredio saradnik portala Poreklo Vojislav Ananić.
Komentari (0)