Poreklo prezimena, selo Cvetovac (Lazarevac)

Poreklo stanovništva sela Cvetovac*, opština Lazarevac. Prema knjizi „Šumadijska Kolubara“ Petra Ž. Petrovića, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan. 

*Ovo selo je u potpunosti raseljeno zbog širenja tamnavskih kopova RB Kolubara (op. Milodan)

Položaj sela.

Cvetovac je na aluvijalnoj ravnici između reka Kolubare, Lukavice, Peštana i njihovih otoka Peštanca i Brzaka. Kuće su udaljene jedna od druge po stotinu i više metara i čine naselje razbijenog tipa. Ono se deli na Gornji i Donji Kraj.

Vode.

Za piće i druge domaće potrebe upotrebljava se voda sa bunara i đermova, koje ima svaka kuća, a neke kuće imaju po dva ili tri bunara u livadama, na kojima se napaja stoka. Oni su duboki od 3 do 6 metara. Kroz selo i seoski potes teku Kolubara, Lukavica, Kolubarina otoka Brzak i Peštanova otoka Peštanac. Peštan se sastaje sa Lukovicom kod mesta Sastavaka. Ranije su ove reke plavile selo, pa se zbog toga selo tri puta raseljavalo, odlazeći u Vreoce i vraćajući se natrag. Sada su rečna korita ispravljena i pročišćena i, kada padnu velike kiše i posle topljenja velikog snega u proleće, izliva se samo staro korito Kolubare, koje se naziva Predo, ali ne čini znatne štete.

Zemlje i šume.

Njive i livade su na mestima koja se zovu: Staro Selo, Anište, Kamenica, Lešće, Budžaci, Ključevi, Vrblje, Mišja Bara, Đurina Bara, Crna Bara, Kućerina i Divči Bara.

Stara šuma je iskrčena i utrina izdeljena. Privatna šuma se čuva po zabranima, a zajednička je u Donjem Kraju, pored Lukavice. Stariji ljudi pamte kada su kuće bile u gustoj šumi, a u Skobaljskom Ključu ona je bila toliko gusta da se kroz nju nije moga „da provuče ni guja“.

Starine u selu.

Staro groblje prosekla je i neprestano ruši Lukavica. Drugo staro groblje je bilo na mestu Starom Selu u Gornjem Kraju. Tu su se i do danas sačuvali nadgrobni spomenici od kamena, koji su bez natpisa i šara. U mestu Vrblju ima kameni nadgrobni „beleg“ koji je bez natpisa i ne zna se čiji je. Kod mesta Vrajkorskog Groba nađen je četvrtasti nakovanj od gvožđa, koji je težak oko 60 „oka“. Stari put je prelazio Kolubaru na Marinom Brodu, vodio je pored hana u mestu Starom Selu, pa dalje išao za Stepojevac. Staro naselje je bilo na mestu Starom Selu, a tu je za vreme Turaka bio han. Tada se naselje, po predanju, zvalo Lugić.

Nastanak sela.

Današnje naselje su osnovali Vreočani sredinom prošloga veka. Na tom mestu oni su imali stočarske kolibe. Stariji ljudi u Vreocima pamte, kada je u današnjem Cvetovcu, na mestu Boračkim Vodenicama (vodenice Malog Borka, op. Milodan) bilo četiri vreočke kolibe za stoku a sada je tu čitavo selo.

Ov naselje je zvanično proglašeno za selo 1874. godine a dotle je bilo zaselak Vreoca.

Ime selu.

1. Na prostoru današnjeg Cvetovca su bile cvetne livade, po kojima se to mesto nazvalo Cvetovac, pa se po tome i današnje selo tako nazvalo.

2. M. A. Marinković, učitelj, zabeležio je 1897. godine dva narodna predanja, po kojima se to mesto tako nazvalo:

a) Selo se nazvalo po nekom hajduku Cvetku, koji je tu poginuo.

b) Po drugoj varijanti Cvetovac je dobio ime po izvesnoj Cveti, koja se udala i prva odvedena iz Vreoca u Cvetovac.

3. Po Risti T. Nikoliću i M. Đ. Milićeviću selo se nazvalo po Cvetoju, osnivaču sela.

Podaci o selu.

Današnje groblje je zajedničko sa Vreočkim u Vreocima. Litija se nosi na Spasovdan a zavetni dan je Beli Četvrtak, pred Veliki (Vaskršnji) post, koji se praznuje zbig grada i Treskovita Sreda, šesta posel Velike Srede, koja se praznuje zbog groma. Danas u Cvetovcu ima 19 rodova sa 120 kuća.

Poreklo stanovništva.

Pre Prvog narodnog ustanka doselilo se sedam rodova.

–Tomići, predak Tomase doselio iz Hercegovine i prvi zasnovao selo u današnjem Lugu, Đurđevdan.

–Zorići (Radičevići, Marinkovići, Radojičići), doselila se tri brata od kojh su današnji rodovi, Ignjatijevdan.

–Erići su od Višegrada, Ignjatijevdan.

–Markovići i Usinci, imaju krvne srodnike koji su prešli u islam negde u Bosni, Đurđevdan.

–Terzići, predak, kao „terzija“ se doselio od Prizrena, Aranđelovdan.

–Novakovići su, kako kažu, „arnautske krvi“, Avramijevdan.

–Veselinovići su iz Srema, Đurđevdan.

U prošlom veku pa do danas doselilo se dvanaest rodova:

–Paunovići (Stojičevići) su od Bajine Bašte, Mitrovdan.

–Glišići* su Užičani, Nikoljdan.

*Oni su srodnici majora Aleksandra Glišića koji je poginuo kod Kumanova 1912. godine.

–Gospavići (Vukići i Vasići) su od Radičevića u Vreocima, Ignjatijevdan.

–Grčići su od Grčića u Vreocima, Ignjatijevdan.

–Tadići su iz Malog Borka u Tamnavi a starinom su iz okoline Užica, Aimpijevdan.

–Krsmanovići „Ercegovci“ su iz Vreoca, Jovanjdan.

–Karamarković je iz Vreoca, slavi ženinu slavu – Jovanjdan.

–Krstići su iz Malog Borka, Trifundan.

–Milinović je iz Virovaca kod Mionice, slavi ženinu slavu – Đurđevdan.

–Gordići, otac došao iz Čičkova kod Arilja, prvo u Vreoce pa ovamo; imaju krvne srodnike Gordiće u Čibutkovici, Mratindan.

–Dišić je došao iz Konatica ženi u kuću 1920. godine, Đurđic.

–Matejić je iz Velikih Crljena, Đurđevdan.

IZVOR:  Petar Petrović – Šumadiska Kolubara, prvo izdanje 1939. godine, drugo izdanje 1949. godine – poslednje izdanje Službeni Glasnik i SANU – Edicija „Koreni“ 2011. godine u sklopu knjige „Šumadija i Šumadijska Kolubara“. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.