Poreklo prezimena, selo i varoš Osečina

Poreklo stanovništva sela i varoši Osečina, opština Osečina. Prema knjizi Ljubomira Ljube Pavlovića „Kolubara i Podgorina“, prvo izdanje 1907. godine, najnovije izdanje 2011. godine – edicija „Koreni“ – JP Službeni glasnik  i SANU. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan. 

Položaj sela.

Osečina je na obema obalama reke Jadra. Seoske su kuće po plećima onih kosa, koje se od Vlašića spuštaju reci Jadru. Kose nisu visoke, ali su im strane vrlo strme i duboko usečene. Zemljište je brdsko i od sekundarnih stena. Najpoznatije uzvišice po Vlašiću su: Kriva Granica, Nedića Vis, Kosa, Ostenjak, Banovo Brdo i dr. Na levoj strani Jadra je Plavanj i njegova kosa, koja služi kao razvođe Lopatanjskoj Reci i Jadru.

Izvora je dosta. Narod pije izvorsku vodu, a svaki kraj, gotovo svaka kuća ima svoj izvorac, koji se zove po imenu porodice, koja se njime služi. Od tekućih voda najglavniji je Jadar, koji teče kroz ovo selo u zapadnom pravcu od stava Malog Jadra i Tuđinske reke. Jadar je u selu slaba reka, ne presušuje, a kad je malo jači, obrće 2 vitla. U Jadar ispod crkve utiče rečica Lovačka, koja dolazi iz Vlašića od Krive Granice i u koju se sliva nekoliko manjih potočića. Lovačka je bujna i plahovita rečica, leti presušuje. Sa leve strane imaju samo dva potočića, koji nemaju zasebnih imena.

Zemlje i šume.

Osečanske su zemlje brdske i jadranske. Prve su oko kuća, po plećima brda, niz potoke i po Vlašiću. Ovo su suve, posne i plitke glinuše, na kojima gotovo ništa ne može dobro da uspeva osim šume. Gde je po brdima krečnjaka, tu ima vrtača, i takve su zemlje plodnije i podesnije za useve, no i jedne i druge moraju se gnojiti. Jadranske su zemlje ravne, nanosne, pune izvora i dobre za useve, kao i za livade. Duž Jadra i sa jedne i sa druge strane seje se kukuruz ili kosi trava. Najbolje livade zovu se Pljiskavice.

Šume je isuviše. Najlepše šume su od lisnatog drveta po Vlašiću, ali su i sve dubodoline, uvale i sve strane bregova pod šumom. U seli je dvaput više šume nego ziratne zemlje. Vlašić je seoska zajednica, a pojedine porodice ostavile su posle deobe pojedine delove neizdeljene, te ih zajednički uživaju.

Tip sela.

Osečina je pravo starovlaško selo. Kuće su u džemate razdeljene; džemati su po plećima brda udaljeni jedan od drugoga od 50 do 500 metara. Kuće su u džematima ili zbijene ili rasturene na rastojanju od 30 do 200 metara. Glavniji su džemati: Babići, sa leve strane Jadra, Jovići, Mladenovići, Ostenjak, Banovo Brdo, Dumanovići i Boduši na desnoj strani Jadra i do Vlašića.

U Babićima su: Babići (Simići, Simeunovići, Đukići, Obradovići, Stepanovići, Rankovići, Krstići, Miljkovići, Markovići, Matići, Pavlovići i Nikolići)

U Jovićima su: Jovići (od 3 prezimena).

U Mladenovićima su: Mladenovići (Petrovići, Mladenovići i Milosavljevići).

Na Ostenjaku su: Prokići, Rankovići, Miloševići (Uroševići, Lukići i Miloševići), Novakovići, Milisavljevići (Bošnjakovci) i Gačići.

Na Banovom Brdu: Manojlovići, Petrovići i Nenadovci.

U Dumanovićima su: Dumanovići (Milisavljevići, Nikolići i Nedići) i Alići.

U Bodušima su: Boduši (svi pod prezimenom Lukići-Boduši) i Gavrilovići.

U Osečini na drumu: Gligorići-1, Gligorići-2, Mihailovići, Milinovići, Alići, Milićevići, Petrovići, Glišići, Protići, Đurđevići, Baštovanovići, Gligorići-3, Đorđevići, Simići, Zelići, Stanisavljevići i Manojlovići.

U Osečini u svakom kraju ima po 2-3 poveće zadruge, a gotovo svaka kuća je zadružna.

Podaci o selu.

Prema spisku sela valjevske eparhije iz 1735. godine Osečina je imala 7 domova. Osečina po haračkim tefterima iz 1818. godine imala je 62 doma sa 86 porodica i 191 haračke ličnosti.

Prema popisu:

-1866. godine – 119 domova i 893 stanovnika.

-1874. godine – 135 domova i 969 stanovnika.

-1884. godine – 160 domova i 1178 stanovnika.

-1890. godine – 154 doma i 1357 stanovnika.

-1895. godine – 182 doma i 1451 stanovnika.

-1900. godine – 190 domova i 1585 stanovnika.

Godišnji priraštaj stanovništva od 1866. godine je 21,16 a procentni 1,81%.

Ime selu.

Odkuda je došlo ime selu, ne zna se. Imena pojedinih džemata su ili porodični nazivi ili po imenu mesta.

Starine u selu.

1. U Osečini se nalazi stara crkva, koja je od kamena i šindrom pokrivena, podignuta 1818. godine. Na istom temelju bila je stara crkva, koju su Turci pre toga dva puta palili i rušili.

2. Uz Jadar je išao stari put, pa se uz Lovačku pored crkve peo na Vlašić i silazio u dolinu Tamnave ili išao Vlašićem i silazio na drugom kraju Koceljeve, opet u dolinu Tamnave. Na ovom putu na više mesta ima starih spomenika i kaldrma.

Poreklo stanovništva i osnivanje sela.

Osečina je staro naselje, za nju se priča da su je ranije naseljavale mnoge porodice, ali da su se malo po malo, kad god bi Turci upadali u Jadar, iseljavale, te se tako sasvim iselile u Posavo-Tamnavu. U drugoj polovini 17. stoleća Osečina je bila gotovo prazna, bila je u njoj samo jedna porodica, koja je danas potpuna izumrla.

Babići: Od najstarijih porodica u selu je Babića, doseljena sa nekoliko srodnih porodica u drugoj polovini 17. stoleća iz okoline Nevesinja u Hercegovini i naselila se prvo u Osladiću, pa posle prešla u Oglađenovac i odatle pri kraju istog stoleća prešla u ovo selo i naselila se na Plavnju, ispod Lopatnja u 3 kuće, njih je pod raznim prezimenima 28 kuća i slave Jovanjdan.

Mladenovići, Prokići i Rankovići: Kad i Babići doseljeni su neposredno u ovo selo i Mladenovići, čiji se rodonačelnik Mitar doselio iz Pive u Hercegovini. Mitar se naselio u Lovačkoj, pa kad su ga Turci napali, napusti selo pred austrijsku vojnu pređe u Srem sa 77 čeljadi u svojoj zadružnoj kući, i kad ga čuma (kuga) umori, pa mu mnogi narod (ostane samo 7) umori, potomci mu se vrate u Osečinu i nasele na današnjem mestu. Mladenovićima su blizak rod Prokići i Rankovići i svi, koji se raznoliko prezivaju u Mladenovićima, a ima ih 51 kuća, slave Jovanjdan.

Nedići (Alići, Jevremovići i Mihailovići): Nedića rodonačelnik doselio se iz Kuča u Crnoj Gori. Nedićima su rod: Alići, Jevremovići i Mihailovići. Rodonačelnik Nedića Vladislav imao je 3 sina: Novaka, Negovana i Radiovja. Nedići su od Novaka, Alići od Negovana (kojega su zvali Alija) a Jevremovići i Mihailovići su od Radivoja. Od ove porodice su hrabri vitezovi i junaci, braća od stričeva, Damnjan i Gligorije, izginuli 16 aprila 1804. godine na srpskom Termopilima u Čokešini i potom buljubaša Mihailo Nedić*.

*To je onaj Mihailo Nedić, koji je zapalio tursko selo Petrc 1806. godine. Mihailo je imao svoj barjak i nosio ga je u svom ratovima a danas se čuva i crkvi osečanskoj i bio je rođeni brat Gligorijev.

Nedića ima danas u osečini 10 kuća i slave Nikoljdan.

Nenadovci, preci im se doselili kad i Nedići, čiji je rodonačelnik Nenad došao iz Pipera u Crnoj Gori i naselio se na Banovom Brdu, ima ih 18 kuća i slave Simeundan.

Obe ove porodice doselile su se pred kraj 17. veka.

Jovići, doseljeni pred Kočinu Krajinu iz Banjana u Hercegovini, slave Jovanjdan.

Lukići-Boduši su doseljeni pred Kočinu Krajinu iz Klopašnice u Bosni, iz okoline Srebrenice. Ima ih 20 kuća slave Nikoljdan.

Lukići iz Miloševića su iz Stanijine Reke od porodice Vlajkovića, ima ih 10 kuća i slave Jovanjdan.

Rankovići i Babići u Miloševićima doseljeni su iz Osata u Bosni, ima ih 5 kuća i slave Jovanjdan.

Pavlovići u Jovićima, doseljeni su iz Višnjice kod Beograda, ima ih 5 kuća, slave Jovanjdan.

Bošnjakovići (Aleksići) doseljeni su iz Amajića u Azbukovici (danas u Rađevini), ima ih 7 kuća slave Mratindan.

Dumanovići su prešli iz Osladića od Stančića, ima ih 5 kuća, slave Nikoljdan.

Najnoviji doseljenici, posle 1820. godine su:

Gačići, doseljeni iz Gornjeg Košalja u Azbukovici, slave Alimpijevdan.

Novakovići su iz Jelovaca u Azbukovici, slave Trifundan.

Oko 1850. godine na ušću Lovačke u Jadar podignuta je jedna putnička mehana. Od tog doba pa do danas podignuto je veliko drumsko naselje pod imenom „Osečina na Jadru“. U ovom kraju su kuća uz kuću i sa obe strane puta, a naselile su ga poglavito zanatlije iz mesta i sa strane. Na tom mestu pored škole, crkve i opštinske sudnice imaju dve mehane, 15 dućana, 8 privatnih kuća pored ostalih zgrada. Od zanata se rade: Kovački, opančarski, stolarski, bravarski, abadžijski, bojadžijski, kožuharski, kačerski i pekarski a ima i trgovaca. U privatni mkućama sede nadniččari, seljaci i činovnici ovog mesta. Zanatlije, trgovci i mehandžije zanimaju se pored zanata i zemljoradnjom.

U ovom naselju su one porodice, koje su se naselile od 35 godina pa naovamo:

-Gligorići-1 su iz Bratačića, opančari, slave Jovanjnjdan.

-Mihailovića je jedan iz Plušca a drugi iz sela (Osečine), po zanatu opančari, slave Đurđevdan.

-Gligorići-2 su iz Donje Ljuboviđe, po zanatu opančar, slave Miholjdan.

-Milinovići su iz Srema, po zanatu kužuhar, slave Jovanjdan.

-Protići su sveštenoička porodica iz Azbukovice, slave Jovanjdan.

-Đurđevići su iz Ostružanja, trgovac, slavi Aranđelovdan.

-Đorđevići su iz Lopatnja, po zanatu opančar, slavi Đurđevdan.

-Baštovanovići su iz Pilice-okrug užički, opančar, slave Stevanjdan.

-Gligorići-3 su iz Oglađenovca, abadžije po zanatu, slave Jovanjdan.

-Đorđevići su iz Plušaca, bojadžija, slave Nikoljdan.

-Simići su iz Okleca-okrug užički, trgovac, slave Nikoljdan.

–Zelići su iz Ostružnja, kovač, slave Aranđelovdan.

-Stanisavljevići su iz Dragijevice, kovač, slave Lazarevdan.

U Osečini, selu i varoši, ima 190 domova od 26 porodica.

Zanimanje stanovništva.

Osečanci se zanimaju zemljoradnjom i voćarstvom. Sporedno je zanimanje stočarstvo i gajenje svih vrsta stoke. Voći se najveća pažnja obraća, a od useva zasejava se onoliko, koliko je potrebno za jednogodišnju ishranu. Osečanci se vrlo radu odaju izučavanju zanata i izučene zanate rade ili u selu ili na Jadru, kad drže prave dućane ili idu u gradove i druga sela, pa se tamo stalno nastanjuju i rade. Ne samo radi zanata nego i radi ugodnijeg života pojedinci se udaljuju iz svoga sela i naseljavaju po ravnijim tamnavskim i posavskim selima. Zbog toga što se svake godine znatne količine voća izvoze, znatan broj seljaka odaje se i trgovini sa sirovinama po ovom selu i bližoj okolini.

Pojedinosti o selu.

Osečina je sastavni deo Osečanske opštine u Srezu podgorskom. Sudnica, škola i crkva su uz Lovačku, blizu njenog ušća u Jadar. Groblje je zajedničko i po krajevima, a tako isto i preslava.

IZVOR: Ljubomir Pavlović, “Kolubara i Podgorina”. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.