Poreklo stanovništva sela Guriševci, opština Topola. Prema knjizi Miloja T. Rakić „Kačer“, prvo izdanje 1905. godine, najnovije izdanje 2010. godine – edicija „Koreni“, JP Službeni glasnik i SANU. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.
Položaj sela.
Ovo selo leži ispod Rudnika, u dolini Jasenice, koja mu kroz sredinu teče. Rečna dolina je ovde nešto šira no u Rudniku, ali je i tu sve sam kamenjar. Desnu stranu doline čine široka kosa što od Zvezde na sever, preko Veličkovaca, strmo spušta u dolinu Jasenice. Ova je strana od Rudničke Zvezde odvojena Milićevića Potokom, a drugom dubodolinom podeljena na dvoje: Veličkovce i Lišnjak. Sa leve strane Jasenice su brda: Jeličin Deo i Zabe(l)o. Pored Jeličina Dela protiče rečica Potočanje, čijom je bočnom dubodolinom prokinuta guriševačka dolina u gornjem kraju. Od Zabela se spušta u dolinu Jasenice kosa Parlog, odvojena Joksića Potokom od Jeličina Dela, a do nje je dolina potoka Žeravca.
Seoske su kuće na zaravanjcima pomenutih kosa, u podnožju Jeličina Dela, i u dolini Žeravca, pored samog potoka.
Izvori.
Najglavniji su izvori: Izvor potoka Ambarine, koji razdvaja Veličkovce od Lišnjaka, izvor pod Lišnjakom, Blatuša, izvor u Liplju, Sitnica, izvor pot Čivutskim Grobljem, izvor Joksića Potoka, izvor pod Jeličinim Delom, pod Parlogom i pod Zabelom.
Zemlje i šume.
Zemlja je za obrađivanje, kao i u Rudniku, rasturena između kuća po celom selu. Veliki je deo zemlje za obrađivanje i ispašu iznad kuća sa desne strane Jasenice, pod Zvezdom. Pa i u rečnoj dolini, posred kamenjara, nađe se po koja slaba njiva. Zemlja i pašnjaci su kao i u Rudniku. Najveće su njive pod Zvezdom, gde se seje ovas.
Zajednička je ispaša na Guriševačkoj (Velikoj) Zvezdi. Pod njom je zajednička seoska šuma – Banja, sa sitnom bukovim šumom. Ima nekoliko malih privatnih zabrana rasturenih po selu sa proređenom bukovom i ševarevom gorom.
Tip sela.
Selo je razbijenog, starovlaškog tipa. Razlikuju se četiri zaseoka sa geografskim nazivima: Pod Veličkovcem, Po Lišnjakom, Pod Jeličinim Delom i Žeravac. U zaseocima su kuće rasturene bez reda, obično su u grupi po dve do pet kuća, ređe usamljene. Zaseoci i kuće su na rastojanjima kao i po ostalim selima ove oblasti, sem Rudnika.
U selu ima svega 53 kuće, od kojih je Pod Veličkovcima 12, Pod Lišnjakom 18, u Žeravcu 14 i pod Jeličinim Delom 9 luća.
Ime selu.
Po narodnom predanju ovo selo se ovako nazvalo zbog toga što je u njemu živela najpre samo jedna gurava baba.
Starine u selu.
U dolini Jasenice, pod Jeličinim Delom, vide se tragovi stare kaldrme i odmah do nje velike kupe šlaknje. Po pričanju narodnom ovde se nekada topila ruda, koja se nalazila u Rudniku i Jarmenovcima.
Pored potoka Ambarine, odmah više glavnog puta, nalaze se zidine neke stare crkve, za koju narod veli da je bila pravoslavna.
Na Veličkovcima (Čivutanima) ima mesto zvano Čivutsko groblje, gde danas nema nikakvih ostataka kakvog groblja.
Poreklo stanovništva.
Skoro sve stanovništvo ovoga sela čine doseljenici iz Kolašina, koji su prešli ovamo prilikom pohoda Kara-Đorđeva od 1809. godine.
Pod Veličkovcima su:
-Veljići (Pajovići, Sretenovići, Mitrovići, Đurđevići), slave Đurđevdan.
-Tomići (Nikolići, Stanišići), slave Tomindan.
Obe su familije starinom iz Kolašina.
Pod Lišnjakom su:
-Tubići (Miladinovići, Miloševići, Miletići), doseljeni iz Graba kod Sjenice za vreme Kara-Đorđevog pohoda 1809. godine, slave Nikoljdan.
-Milovanovići su od Kolašina, slave Đurđic.
-Gajići su došli pre 80-90 godina iz Starog Vlaha, slave Aranđelovdan.
-Miljkovići su od Babića u zaseoku Žeravcu, slave, kao i oni, Nikoljdan.
U Žeravcu su:
-Babići (Miljkovići, Veljovići, Jocovići), doseljeni iz Kolašina, slave Nikoljdan.
-Begovići (Nikolići, Đorđevići, Radojevići) su doseljeni iz Kolašina, slave Nikoljdan.
-Tubići su koji i po Lišnjakom, slave Nikoljdan.
Pod Jeličinim Delom su:
–Spasojevići i Jokići (Markovići). Obe su familije od Kolašina, slave Đurđevdan.
Zavetina je Bela Subota po Trojicama.
IZVOR: Miloje T. Rakić, “Kačer”. Priredio saradnik portala Poreklo Milodan.
Komentari (0)