Poreklo prezimena Šević

Prezimena Ševo i Šević istražili su Mr Radomir D. Rakić i Vera Stanisavljević-Rakić u rubrici Koreni (frankfurtske “Vesti”):

Čitateljka NN moli “nešto više” o porodicama, odnosno prezimenima Ševo i Kukolj. Prva je njenog muža i za nju navodi da se “nalazila na tromeđi Bosne, Like i Dalmacije”, a druga je njena (njeno devojačko prezime) “iz sela Vrpolje kod Knina”. Ni rečce više, a pogotovo neki od konkretnijih podataka koje smo tražili radi uspešnijeg istraživanja: krsna slava, zavičajno selo, neki predak i njegova postojbina… Uzgred, jer je povod očigledan: molimo čitaoce da ne izbegavaju ove podatke, a u nekim slučajevima i da pišu čitko, makar i latinicom, a znamo i goticu, ako neko tako voli. Znači, poželjna su najkraća “pitanjca”, pa bi i odgovor mogao biti takav, i sadržajan i precizan.

Srećom, bar što se tiče Ševa, u našoj knjizi “Srpske porodice i prezimena” (prvoj od nekoliko budućih, ako Bog da, a daće), objavili smo prilog koji, sigurni smo, sve objašnjava o poreklu ovog prezimena, na osnovu pisama D. Ševića iz Niša, poreklom iz Bosanske Krajine, i Gordane Šević, iz Mladenovca, koji su zamolili da razjasnimo šta znači njihovo prezime, otkuda su njihove porodice zaista poreklom, te da li su u srodstvu sa familijom koja nosi prezime Ševo. Za drugo prezime, Kukolj, molimo malo strpljenja.

Najpre, Ševići i Ševe su, smatramo, istog porekla, odnosno “najbliži rođaci”, istina, odavno razrođeni. Kao što smo to već na nekoliko mesta objašnjavali, u nekim slučajevima se na osnovni oblik prezimena bez nastavka ić ili ević i drugih, taj dodatak često ili proizvoljno uzimao ili su ga sveštenici odnosno neki činovnici samoinicijativno i samovoljno dopisivali, smatrajući ga ispravnijim, odnosno “srpskijim”. A bilo je i primera obrnutog postupka: da su, na primer, Čubriće prozvali Čubrama, Radmiloviće – Radmilima itd, pa oni to prihvatili i zadržali.

Ševići su, međutim, utvrdili smo, nastali od Ševa. Poreklom su kao, uostalom i tolike druge porodice rasejane s obe strane Drine – iz Hercegovine.

Prezime Šević je, dakle, samo novija, iako ne skorašnja, varijanta starog prezimena Ševo, što se jasno vidi iz primera Ševâ i Ševićâ iz oblasti Unac koji slave istu slavu, Lučindan.

Tri Ševića – Jovan, potpukovnik i sin mu Petar, lajtnant, kao i jedan kapetan Živan – spominju se (u dokumentima kojima se poslužio Miloš Crnjanski, pišući svoje slavne “Seobe”) među organizatorima preseljenja Srba graničara u Rusiju, sredinom 18. veka. Štaviše, Jovan Šević je bio i osnivač kolonije Slavjano-Serbija u današnjoj Ukrajini (druga takva kolonija bila je Nova Srbija). Za ove Ševiće se zna da su bili ugledna vlastelinska porodica koja se u Ugarsku doselila još u 16. veku, ali to opet ne isključuje mogućnost da su poreklom iz dinarskog područja.

Prema podacima za Šajkašku, Ševići su zabeleženi u Kaću, 1779, Žablju 1971, Vilovu 1828, Molu, 1856, a u Banatskom Bečeju 1801. godine, kao i u Gospođincima 1773. godine, dok su u istom selu 1916. pisani kao Ševin(i). U Bosni su krajem 19. veka Ševe, sa slavom Sv. Luka, zabeleženi u “protoprezviterijatima” Unac, Petrovac, Banja Luka, Krupa i Livno, a sa slavama Sv. Nikola i Sv. Pantelija u okolini Sanskog Mosta. U isto vreme su postojale familije Ševića, sa slavama Đurđevdan i Lučindan u Bihaću, a samo Lučindan kod Dubice, Prijedora, Gradiške i Sanskog Mosta. Kod Krupe ima i „lučinštaka” i „mi(h)oljštaka”.

U nekadašnjoj ličko-krbavskoj županiji mnogobrojna familija Ševo zabeležena je u vreme Prvog svetskog rata u Drenovcu kod Srba, dok se u Radekinom „Karlovačkom vladičanstvu” navode Ševići u Lici, ali bez oznake mesta, sa slavom Jovanjdan.

U „Leksiku prezimena SR Hrvatske” (1976), porodice Ševo su evidentirane prema popisima stanovništva u opštinama Beli Manastir, Benkovac, Vinkovci, Vis, Glina, Grubišno Polje, Zagreb, Zadar, Knin, Korčula, Našice, Osijek i Split, a Šević u selima odnosno opštinskim mestima Vinkovci, Virovitica, Vukovar, Gospić, Grubišno Polje, Donji Miholjac, Đakovo, Našice, Slavonska Požega, Slavonski Brod, Split, Đakovo, te na Visu i u Zagrebu.

Osnovno prezime, Ševo moglo je lako nastati od nadimka nekog dalekog pretka. U „Rječniku hrvatskoga ili srpskoga jezika” (JAZU), tvrdi se da je to ime došlo prema obliku „ševelj”, kao nadimku čoveka koji je „ševast”, tj. hrom, šepav, pa se javlja i prezime Ševelj (u dubrovačkom zaleđu i Podgori, kod Makarske).

I ovo potvrđuje našu pretpostavku da su Ševe u „džematu (H)Râsno”, u zapadnoj Hercegovini, gde su najranije zabeleženi, prvobitno bili Srbi, jer je u ovim krajevima nekad preovladavalo srpsko stanovništvo, naravno vremenom pokatoličeno i pohrvaćeno. To, uostalom, izričito tvrdi Jevto Dedijer. On navodi da su preci Ševa u Râsnom „pre 250 godina” – u odnosu na vreme njegovih istraživanja (1899-1909, dakle pre nekih 350 godina, u odnosu na današnje vreme) – kao ranije pravoslavni Srbi slavili Đurđevdan (a slave se, znamo, ponekad i menjaju), dobegli pred Turcima iz Ti(h)aljine, najpre u Broćno, gde su neki i ostali (i tamo ih je takođe, tada, još bilo), a ostali u prvoj polovini prošlog veka prešli u Râsno.

IZVOR: Mr Radomir D. Rakić i Vera Stanisavljević-Rakić, „Koreni“, poreklo srpskih porodica i prezimena, rubrika iz frankfurtskih „Vesti“