Poreklo prezimena Malović

Stojan Karadžić, Vuk Šibalić: „Drobnjak i porodice u DROBNJAKU i njihovo porijeklo“, II dopunsko izdanje, Beograd, 1997, IŠ ‘Stručna knjiga’

MALOVIĆI

(žive na Dužima i Dubrovsku)

Prezime Malović dobili su po Malu Slavujeviću. Ranije su se prezivali Dančulovići, po Dančulu, sinu vojvode Đurjana. Malo je rođen oko 1700. godine i imao je sina Jakova, a Jakov Laza i Đoka. Lazo se odselio na Glasinac u Bosnu. Jakovljeva žena Grozdana bila je sestra čuvenog hajduka Vuka Lopušine iz Uskoka. Jakov je bio seoski knez i bavio se trgovinom i tako se obogatio.

Đoko Jakovljev rodio se 1758. godine. On se istakao u mnogim bojevima koje su Drobnjaci vodili s Turcima, a naročito u Pirnom Dolu u Pivi 1805. godine, gdje je posjekao nekoliko turskih glava. Pošto je u ovoj bici drobnjačka vojska poražena, morao je bježati u Moraču, a iduće godine u Srbiju, kod Karađorđa, gdje je učestvovao u nekim bojevima koje su ustanici vodili po Srbiji. Naročito se istakao prilikom oslobađanja Užica. Poslije izvjesnog vremena vraća se ponovo u Drobnjak i nastavlja borbu protiv Turaka. Istakao se u borbi protiv paše Miljevine 1812. godine. Turci su mu dva puta zarobljavali familiju i on je uz velike napore morao da je otkupljuje. Poslije izvjesnog vremena pomiri se s Turcima, postane ober knez drobnjački i jako se obogati baveći se trgovinom. Poznato je njegovo lično prijateljstvo sa Smail-agom Čengićem, kome je pomogao da kupi Drobnjak od pljevaljskih Selmanovića 1830. godine. Nije učestvovao u zavjeri i ubistvu Smail-age Čengića zbog ličnog prijateljstva i što je htio da sačuva Drobnjak i drobnjačko stanovništvo od turskijeh osveta i razaranja. Za ovakvo njegovo ponašanje nije naišao na razumijevanje, pa su ga neki akteri proglasili za izdajnika; čak mu je i imovina opljačkana. I u narodnim pjesmama je opjevan u negativnom svjetlu. Kasnije su ga istoričari rehabilitovali i dali mu zasluženo mjesto u istoriji, a kralj Nikola posvetio mu je stihove.

Đoko je imao sinove Bela, Novicu, Jakova i Stanka. Novica je bio kapetan Duži i okolnih sela. Poginuo je u borbi s Turcima u Pivi 1858. godine. Njega je zamijenio sinovac Miko, koji je komandovao Drobnjacima u Hercegovačkom ustanku 1875-1878. godine.

Spasoje Malović je bio ugledna ličnost u bratstvu i plemenu, pa je kao takav bio perjanik kod knjaza Nikole.

Kao i u ranijim ratovima, u kojima su se bratstvenici iz ovog poznatog bratstva isticali, tako su, najstavljajući tradiciju svojih predaka, i u NOR-u svojim masovnim učešćem dali veliki doprinos pobjede Narodnooslobodilačke vojske nad neprijateljem.

Jedna od najistaknutijih ličnosti u predratnom i ratnom periodu durmitorskog kraja je Josif Božov, pravnik. On je od prvih ustaničkih dana u jedinicama NOV-a jurišao kao borac i komandir čete u crnogorskim jedinicama na neprijateljska uporišta. Tokom rata nalazio se na odgovornim funkcijama, a poslije rata u organima Federacije (RVI, nosilac Partizanske spomenice 1941. godine). Njegova supruga Anđa, rodom od Pejanovića sa Godijelja, bila je veliki aktivista u toku rata. Podlegla je ratnim strahotama 1944. godine. Josifov mlađi brat Jevto-Musa, mladi akademac, gine u Pljevaljskoj bici 1941. godine na čelu voda kojim je komandovao. Vojin Savov, komandir gerilskog odreda sa Duži, poginuo je kao prva žrtva prilikom oslobođenja Šavnika 22. juna 1941. godine. Đoko Vladisavljev, borac u NOP-u od 1941. godine, u početku u Durmitorskom odredu, a kasnije u jedinicama brigade gdje je ranjavan. I Boško Savov je bio pripadnik NOP-a. od 1941. godine, u početku u jedinicama Durmitorskog odreda, a kasnije borac Šeste i Sedme crnogorske brigade (RVI). Osim pomenutih, svoje živote su u borbama za slobodu dali i Mile u Šavniku 1941; Petar u Grčkoj 1943; Đuro u Studenoj 1943; i Đoko na Bijovom Grobu 1942. godine; Zeko Malović, veliki aktivista u predratnom periodu i aktivista od 1941. godine, osuđivan.

Početkom 20. vijeka preselio se sa Duži na Dubrovsko, Luka Novičin, i od njega su Malovići na Dubrovsku.

Slave Savindan.

IZVOR: Stojan Karadžić, Vuk Šibalić: Drobnjak i porodice u Drobnjaku i njihovo porijeklo, 1997, priredio saradnik portala POREKLO Vojislav Ananić