BOKA I PRIMORJE (4)
BUDVA
MAINA
U svom radu o pomenima crnogorskih plemena u kotorskim dokumentima, Kovijanić[1] za najraniji pomen Maina, i to kao prezimena Mahinić, uzima 1334. godinu (Elgigna[2] Machinich), dok se 1431. godine pominje i selo Mahine (Radonja iz Mahina – Radogna de Machina). Međutim, izgleda da je naziv sela ipak znatno stariji, s obzirom na dokument iz 1329. godine, gde se pominje Marko iz Maina (…quam habet Grube super filiis Marci de Maina…)[3]. Moguće da Kovijaniću ovaj dokument nije bio dostupan, ali on ukazuje da je toponim stariji od prezimena.
U narodnom govoru se za pleme govorilo Maine, Maini, pa i Majine, a oblik Mahine još i do kraja 18. veka. Rečeno je da je izvesnije da je toponim stariji i da je od njega kasnije nastalo prezime, odnosno naziv knežine i kasnije plemenski naziv. Danas ovog prezimena nema u samim Mainama, a najverovatniji potomci starog bratstva Maina su rodovi za koje se u Mainama smatra da su starinci, a to su: Lučići, Radonići, Franete i Boreti[4].
Prezime Ma(h)ina, Ma(h)inić nije jedinstveno i nalazimo ga kako u istorijskim izvorima, tako i danas. 1415. godine pominje se, kao jemac neke kupoprodaje, Radič Mahinić iz Onogošta, čovek Sandalja Hranića[5], a u osmanskom defteru za Smederevski sandžak iz 1476. godine, njegov imenjak Radič Mahina, žitelj sela Minuša (danas ne postoji, nalazilo se u ataru Knića)[6]. Tokom 16. veka , najpre u Popisu Vlaha Beogradske nahije (1528) i nadalje (1528-1560) za današnje selo poznato kao Manić, kod Lazarevca, u osmanskim defterima nalazimo naziv Mahinić (Mahinik)[7].
Prezime Mainić danas nalazimo u Paštrovićima, u Žukovici, potomci Andrije Markovća iz Maina. Međutim, ovi Markovići nisu izvorni Maine, već doseljenici iz Crne Gore[8]. U Bosni i Hercegovini u više mesta žive Mahinići muslimani. Verovatno su istog porekla i potiču od Mahinića iz Presjeke kod Nevesinja, „porijeklom od Rada Mahinića, koji je djecu „poturčio“ za vrijeme Ahmeta Hercegovića“[9].
Postoji nekoliko tumačenja etimologije ovog prezimena. Reč maina znači tišinu bez vetra na moru ili reci. U pomorskoj terminologiji mainati – spustiti jedno, „zapoveda se maina“, od it. maina, mainare[10]. U ovom smislu, naselje Maine bi moglo dobiti ovaj naziv jer se nalazi nedaleko od mora i zaista je u zavetrini ispod južnih obronaka Lovćena. Nakićenović takođe navodi da su Maine dobile naziv od glagola mainare, ali zato što se nalaze icpod Mainskog vrha koji je tako nazvan jer se spušta postepeno[11]. Međutim, videli smo da je u ranijim pomenima ovog naselja češći oblik Mahina nego Maina. Znajući da je u srbskom jeziku česta pojava gubljenja glasa H (‘leb, ‘ladovina, i sl), a ne obrnuto, ne zvuči logično da je od izvorne „maine“ nastao toponim Mahina.
Šuflaj za „Mahine uz Primorje“ navodi da imenom podsećaju na ilirsko pleme Manioi[12]. Manioi, ili kako je kod nas prihvaćeno njihovom ime u obliku Manijci, koje kao ilirsko pleme pominje Pseudo Skilaks, živeli su nešto severnije obalom Jadranskog mora, i po njima je nazvan Manijski zaliv, najverovatnije zaliv koji zatvara poluostrvo Pelješac do ušća Neretve[13]. Iako nam je poznato da su ilirska plemena bila u priličnoj meri pokretna i da su menjala svoja staništa, jezički je teško izvesti toponim Mahine od Manioja ili Manijaca. Posebno još imajući u vidu da se Manioi pominju samo kod Skilaksa oko 330. godine pre Hrista, Manijski (Maniou) zaliv 56. godine (na jednom natpisu u Saloni)[14], a toponim Maine nalazimo tek mnogo stoleća kasnije u kotorskom dokumentu.
Mahina je i stariji oblik naziva za mašinu (od grč. mehane, lat. machine), sprava, stroj, „veštački spoj tela sposobnih za davanje otpora u obliku sprave koja prisiljava mehaničke sile da, pod izvesnim uslovima, izazivaju određena kretanja“, a figurativno i „stvor bez duha, čovek bez duha“[15]. Ovde možemo samo nagađati da li bi toponim Ma(h)ine mogao imati nekakve veze sa nekim strojem koji se nalazio tu poviše Budve u mletačko doba ili s nekim „bezdušnim“ ljudima.
Ne treba ispustiti iz vida ni da postoji rusko prezime Mahin, a Mahina bi moglo biti i lično ime, izvedeno od osnove mah- (baltoslovenskog korena – pokret rukom[16], sa značenjem nekog brzog, naglog pokreta, odnosno uopšte neke telesne brzine – zamaha) i imenskog nastavka -ina (kao npr. u imenu Vučina, Vojihna, Ozrihna i sl).
POBOR
Prezime Pobor, ali u obliku Pabora, Paborra, nalazimo u Dubrovniku u 13. veku. Ovaj oblik prezimena je iz latinskih dubrovačkih dokumenata, dok prezime iste porodice u slovenskim izvorima nalazimo kao Poborić (Poborikь). Dubrovački Poborići potiču od Andrije Pavlovog (Andreas Pauli de Rabora, 1252-83) koji je bio pomorski trgovac a bavio se i politikom. Prema dubrovačkim hroničarima, oni su se u Dubrovnik doselili iz Splita[17]. Ove Poboriće možemo pratiti do 1363. godine. Osim što je nakon nekoliko generacija došlo do finansijske propasti porodice, epidemija kuge 1348. godine je Poboriće skoro potpuno uništila. Smatra se da su izumrli 1363. godine[18], s obzirom da nakon toga neka dokumentovanih pomena o njima, premda se zna da su četvorica Poborića (Francisko, Toma, Junije i Perko)[19] proterani iz Dubrovnika 1336. godine, pa se ne može sa sigurnošću reći da li su imali potomstva i gde je ono možda kasnije završilo. Nije poznato imaju li budvanski Pobori veze s ovim dubrovačkim. Upečatljivo je da se prezime dubrovačkih Poborića u latinskim dokumentima navodi kao Pabora ili Paborra (zbog čega ima mišljenja i da je oblik Poborić neispravan, premda ga kao takvog nalazimo u slovenskim dokumentima), a budvanskih kao Pobora, Poborre, Pobori[20]. Nešto drugačiji rodoslov dubrovačkih Poborića daje Vekarić[21]:
Prvi pomen crnogoskih Pobora mogao bi biti iz 1335. godine, kada nalazimo Kotoranina Nika Pobora (Nico Poborre), koji se zadužio kod jednog Dubrovčanina[22]. Tada su Pobori pripadali području plemena Njeguša, kao i kasnije tokom 14. i 15. veka. U Povelji Ivana Crnojevića iz 1489. godine, među predstavnicima njeguške vlastele Njeguša naveden i Petar Poborović[23] (Božidar Šekularac ovo prezime navodi kao Poborojević[24]). Krajem 15. veka, u jednom crnojevićkom dokumentu Pobori se pominju kao selo: „međa BelošЬ, BaicЬ i PoborЬ“. Tokom 16. veka ima više pomena Pobora u kotorskim dokumentima, i to u obliku koju ukazuje da se radi o naselju (de Pobori).
Pobore nalazimo i u srednjevekovnom Skadru, u Zemljišniku Skadarske oblasti, sačinjenom 1416/17. godine od strane mletačkih vlasti, gde se na nekoliko mesta pominje „pobunjenik“ i „izdajnik“ Dimitrije Pobor (don Dimitri Pobori revelo / traditore). Osim njega, kao stanovnik Kupelnika popisan je i Nikola Pobor (Nicola Pobora). Moguću nedoumicu da li se radi o bokeljskim Poborima otklanja spisak doseljnika u Skadarskom kraju sa njihovim ranijim boravištem. Za ovog jedinog (tada još uvek prisutnog) Pobora (Nikolu) stoji naznaka da je iz Pobora kod Kotora (ex Pobori ad Catarum)[25]. Nepoznato je kojim poslom su Dimitrije i Nikola Pobori živeli u Skadru, odnosno Kupelniku, poprilično daleko od svoje matice, početkom 15. veka.
Od bratstva Pobora do danas nije ostao ni jedan rod u Poborima. Jedini rod za koji se zna da su starinci u Poborima pre 15. veka suDojčevići,koji su izumrli. Možda bi oni mogli biti potomci Pobora. Ogranak Dojčevića je bratstvo sa prezimenom Šumar, koje živi u Gornjim Poborima[26]. Pominjući Dojčeviće, nezaobilazan lik koji se ukazuje je mitološki Vuk Dojčević. Za njega Nakićenović piše da se potpisivao kao „Vuk Dojčević Poboranin“, te da „danas niko neće sebe nazvati Poboraninom već Poborom“. A zaključak koji izvodi je da je verovatno da naziv Pobori dolazi od reči „pobornik“[27]. Vuk Dojčević je junak Stjepana Mitrova Ljubiše „Pričanja Vuka Dojčevića“, vojvoda Ivana Crnojevića, koji je mladom Đurđu Crnojeviću pričao svoje dogodovštine i prenosio političku mudrost[28]. Međutim, veoma je mogućno da Vuk nije samo mitološki i književni junak, već istorijska ličnost. Božidar Pejović navodi da „u jednom crnogorskom dokumentu s kraja XV vijeka, koji je objavio Pavle A. Rovinski na 727. strani 3. toma svoje knjige Černogorija, Dojčević se pominje kao jedan od dvojice milosnika Đurđa Crnojevića“, što ukazuje „da je doista i postojao, da je crnogorska istorijska ličnost“[29].
U Crnoj Gori prezime Pobor postoji, ali se ne radi o izvornim srednjevekovnim Poborima. U Dupilu i Optočićima u Crmnici postoje dva malobrojna roda Pobora, tako prozvani po plemenu iz kojeg su se doselili. Pobori iz Dupila su od Đakonovića iz Gornjih Pobora. Predak im je dobegao u Crmnicu zbog krvne osvete, verovatno negde krajem 17. veka. Pobori u Optočićima su od poborskih Pribilovića. Mitar Pribilović, učesnik Bokeljskog ustanka, 1881. godine dobio je od crnogorske države imanje u Ulcinju. Kako mu tamo klima nije prijala, on se 1883. godine preseli u Optočiće[30]. Posle Drugog svetskog rata nekoliko kuća crmničkih Pobora kolonizovano je u Lovćenac u Bačkoj.
Prezime Pobor nalazimo i u Dalmaciji, kod jednog rimokatoličkog roda iz Crikvenice. Postoji i češko prezime Poborský.
Da je toponim stariji od prezimena i da su Pobori tako prozvani po mestu iz kojeg potiču možda potvrđuje nekoliko toponima: u toponimiji Pobor nalazimo kod Cazina u Bosni i u Baranji, u Rumuniji Poboru (y okolini Pitešta) i Belorusiji – Poborьı. Naziv bi mogao doći po borovoj šumi uz koju je nastalo naselje – „po bor“[31]. Mada, ima i drugačijih mišljenja, da bi Pobor moglo doći od glagola poboriti[32], kao oznaka za mesto gde se dogodila neka borba, boj. Treba dodati i da na ruskom pobor znači oduzimanje, otimanje, a poborot – poboriti, savladati u borbi.
KAPISODA
Kapisode su ogranak starijeg bratstva Stanjevića iz Pobora. Stanjevićisu staro bratstvo, što se vidi i iz činjenice da se još oko prve četvrti 16. veka po njima zove jedan zaselak u Poborima (popisan u osmanskim defterima iz 1521. i 1523. godine[33]), a uobičajio se i naziv Stanjevići za Manastir Svete Trojice. Prema bratstvenom predanju, Stanjevići su u Pobore došli „iz Skadra“ u 15. veku[34]. Danas u samim Poborima nema više nikog prezimenom Stanjević, jer se većina vremenom iselila, a dva roda u Budvi – Stanjevići iSavovići potiču od poborskih Stanjevića. Prema predanju paštrovskih Dabkovića, Stanjevići kao i oni potiču od piperskih Crnca. Sudeći prema pomenu Novaka Crnca 1423. godine u Paštrovićima, kao jednog od glavara i potpisnika ugovora sa Mletačkom Republikom[35], ovo doseljenje se dogodilo najkasnije krajem 14. veka. Prema ovom predanju, Stanjevići potiču od Stanka (Stanja) Andrije Crnca. O srodstvu paštrovskih Dabkovića i poborskih Stanjevića možda govori i bliskost Kažanegra i pomenutih Savovića, koji su se, prema Erdeljanovićevim navodima, negde do početka 20. veka rođakali i posećivali[36]. Pored Kapisoda, od Stanjevića potiču i Škanate u Gornjim Poborima i Božovići u Donjim Poborima. Škanate i Božovići slave Svetog Jovana „zimskog“, a Kapisode Svetog Jovana „jesenjeg“[37]. Isto predanje o Stanjevićima postoji i u Piperima[38].
Postoji druga verzija porekla poborskih Stanjevića, a to je da su oni potomci Nikole Stanjevića, velikog vojvode cara Dušana. Prema nekim podacima koje je izneo Božidar Vukčević u svom tekstu „Lješanska nahija II“[39], od ovih Stanjevića svoje poreklo izvodi i bratstvo Vukčevića iz Lješanske nahije. Naselje Stanjevići postojalo je do 17. veka u Lješanskoj nahiji (na mestu današnjeg sela Kokoti)[40]. Među Stanjevićima, pored vojvode Nikole, ističu se još dve važne istorijske ličnosti. Prvi je imenjak svog pretka, vojvoda Nikola Pavlov Stanjević, zet Stefana Crnojevića, odnosno šurak Ivana Crnojevića, a drugi vojvoda Božidar Vuković Podgoričanin (1460-1540), štampar, sin vojvode Vuka (Vukasa) Stanjevića. Po ovoj velikaškoj kući nazive je ponelo nekoliko mesta u Crnoj Gori, pa tako i Stanjevići u Poborima[41].
Nije nemoguće da je ova verzija o srodstvu lješanskih i poborskih Stanjevića tačna, ali sa druge strane oni ne moraju biti istog porekla, s obzirom da ime Stanj, od kojeg dolazi prezime Stanjević, a izvedeno je od nekog dužeg imena sa osnovom Stan- (Stanislav, Stanko, itd), nije bilo retko na našim prostorima u srednjem veku. S toga, bilo bi veoma zanimljivo saznati genetički rezultat Kapisoda i proveriti koje predanje o njihovom poreklu je tačno, s obzirom da znamo genetiku i Crnaca (R1b L23) i lješanskih Vukčevića i njima srodnih bratstava (I2a Y3120)[42].
Prezime Kapisoda nalazimo u crnogorskim dokumentima iz prve polovine 18. veka, u kojima se često pominje Stijepo (a i kao Šćepac i Sćepac) Jovov Kapisoda (u više dokumenata u razdoblju 1735-1742. godine). 1745. godine, u dva dokumenta nalazimo i Stanka Kapisodu, koji je u jednom dokumentu upisan kao Kapisodić[43].
Tumačenje prezimena je da dolazi od italijanskog Capo soldi / Cappo di soldi, ali sa različitim objašnjenjem: jedno je da je predak Kapisoda bio jedan Stanjević koji je bio mletački oficir (Capo soldi)[44], a drugo da je predak bio zelenaš (Cappo di soldi)[45].
ŠKANATA
Kako je rečeno, Škanate su ogranak Kapisoda u Gornjim Poborima. Nakićenović njihovo prezime navodi kao – Škanjata[46]. U jednom crnogorskom dokumentu iz 1740. godine pominje se Krsto Nikov Škanata[47]. Valja napomenuti da i u Lastvi kod Tivta (na Vrmcu) postoji prezime Škanata (ili Škanatić), i to dva roda navodno sasvim različitog porekla i nesrodni poborskim Škanatama: Škanate iz Donje Lastve su poreklom iz Stare Crne Gore, a za Škanate u Gornjoj Lastvi (i od njih u Tivtu, i u obliku Scanata) kažu da su poreklom iz Grčke[48].
Osnova prezimena je reč škan ili škanj. Škanjom se u Boki naziva niska trpeza, stočić, stolovač[49], a drugde po Crnoj Gori i Primorju i niska stolica za sedenje, tronožac. U Dalmaciji i Konavlima škanatama ili škanaticama (i kao škanjata, skanata) su nazivani pljosnati pšenični biskviti (piškote) koji su bili rezani vodoravno na pola i prodavali se „na par“[50]. Od ovog rezanja dolazi i glagola škanatati – rezati hleb ili kolač na pola[51], kao i rascepiti bilo šta drugo na pola[52]. U Hercegovini glagol škanjati znači – zaklati[53]. Ovo i jeste oblik najbliži izvornom italijanskom scannare – klanje. Skok ovu reč izvodi od latinskog ex-cannare – zadaviti[54].
Dakle, vidimo da je u osnovi prezimena Škanata nešto što nije celo, već rezano na pola, kao što su biskviti u jadranskom primorju, odnosno pokućstvo, poput malih stolica i stolova, dakle nešto polovično. Zašto su poborski i ostali Škanate ovako prozvani, možemo nagađati.
INDI(J)ANOVIĆ
Za rimokatolike Indianoviće u Budvi, Nakićenović početkom 20. veka piše da su tu „od skora“ i da su došli iz Dalmacije[55]. Međutim, iz dokumenata vidimo da je Indijanovića u Boki bilo i ranije. 1781. u dokumentu Topaljske komunitadi pominje se pomorac Ilija Indijanović iz Perasta[56], a u popisu iz 1785. godine nalazimo jedan dom Indijanovića u Škaljarima – domazeta u kući Ziffra[57], premda su oni nakon te jedne generacije izumrli. 1881. godine Jak. (verovatno Jakov?) Indijanović je priložnik obnove Manastira Svete Petke u Mainama[58]. Ovo je verovatno neki od budvanskih „odskorašnjih“ Indijanovića.
1664. i 1673/4. u Orebićima (tada deo sela Fiskovići[59]) na Pelješcu pominje se Marko Cvjetkov, u starijem izvoru sa prezimenom Indijanov, zatim kao Indijanović, sa napomenom o ranijem prezimenu Cvjetković[60]. Ovi Cvjetkovići su u dubrovačkim dokumentima upisivani i kao Flori[61], što je doslovni prevod prezimena na italijanski. O istovetnom slučaju sa drugim Cvjetkovićima iz Hercegovine pisano je u članku o grbaljskim prezimenima (Marčinko)[62]. godine, Brnja Indijanov iz Mlina u Župi kod Dubrovnika pominje se kao učesnik nekoliko pljački hercegovačke stoke[63].
Kako i zašto su Cvjetkoviće prozvali Indijanovima, pa Indijanovićima, autoru nije poznato. Sudeći po starijem obliku prezimena, ono bi moglo doći po nadimku Indijan. Da li je to bio Cvjetko, Markov otac, ili pre Cvjetkov otac. Jedna od pretpostavki je da je kao pomorac plovio do Indije, pa je po tom prozvan. Ili je bio tamne puti kao Indijac („Indijan“), pa su mu prišili takav nadimak. Malo je verovatno da prezime ima veze sa američkim Indijancima koji teško da su bili poznati u dubrovačkoj okolini u 17. veku.
– NASTAVIĆE SE –
[1] Risto Kovijanić, Pomeni Crnogorskih plemena u Kotorskim spomenicima (XIV – XVI vijek) knjiga I, Cetinje 1963, str. 172.
[2] Nije sasvim razjašnjeno o kakvom imenu se ovde radi, s obzirom na latinski ispis Elgigna. Deo literature ga prosto čita kao Elginja, što je ime koje ne postoji u našem onomastikonu. Prema pravilima italijanskog pravopisa, a imajući u vidu i često lošu transkripciju slovenskih imena od strane mletačkih pisara, trebalo bi dati neko drugačije tumačenje ovog imena. Moglo bi biti izobličen ispis imena Ilija ili možda Ilinja.
[3] Kotorski spomenici druga knjiga kotorskih notara god. 1329, 1332—1337, JAZU – CANU, Zagreb, 1981, str. 255.
[4] https://www.poreklo.rs/2017/04/06/pleme-maini/
[5] Esad Kurtović, Konj u srednjovjekovnoj Bosni, 2014, str. 98, 99.
[6] Ahmed Aličić, Turski katastarski popisi nekih područja Zapadne Srbije XV I XVI vek knjiga I, Čačak, 1984, str. 195.
[7] Hazim Šabanović, Turski izvori za istoriju Beograda knjiga prva – sveska prva Katastraski popisi Beograda i šire okoline 1476-1566, Istorijcki arhiv Beograda, Beograd, 1964, str. 73, 231, 388, 482.
[8] Jovan Vukmanović, Paštrovići, Cetinje, 1960, str. 9, 10; Ivan Božić, Nemirno pomorje XV veka, Srpska književna zadruga, Beograd, 1979, str. 133.
[9] Jevto Dedijer, Obren Đurić-Kozić, Milenko Filipović, Ljubo Mićević, Hercegovina, antropogeografske studije, „DOB“, Gacko, 2010, str. 275.
[10] Petar Skok, Etimologijski rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika 2, JAZU, Zagreb, 1972, str. 396;
Rečnik srpskohrvatskoga književnog jezika knjiga 1, Matica srpska – Matica hrvatska, Novi Sad – Zagreb, 1967, str. 356, 357; Rečnik srpskohrvatskoga književnog jezika 3, Matica srpska – Matica hrvatska, Novi Sad – Zagreb, 1969, str. 274.
[11] Sava Nakićenović, Boka, Srpska kraljevska akademija, Srpski etnografski zbornik, knjiga dvadeseta, Beograd, 1913, str. 414.
[12] Milan Šufflay, Srbi i Arbanasi, Biblioteka Arhiva za arbanasku starinu, jezik i etnologiju, Beograd, 1925, str. 60.
[13]https://hrcak.srce.hr/file/291741
[14] https://sr.wikipedia.org
[15] Milan Vujaklija, Leksikon stranih reči i izraza, Beograd, 1936, str. 552.
[16] Skok 2, 354.
[17] Nenad Vekarić, Vlastela grada Dubrovnika Svezak 3 Vlasteoski rodovi (M – Z), Posebna izdanja, Serija Prilozi povijesti stanovništva Dubrovnika i okolice Knjiga 17, svezak 3, HAZU, Zavod za povijesne znanosti u dubrovniku, Zagreb – Dubrovnik, 2012, str. 83, 84.
[18] Irmgard Manken, Dubrovački patricijat u XIV veku, Posebna izdanja knjiga CCCXL, SANU, Odeljenje društvenih nauka knjiga 36, Beograd, 1960, str. 352, 353.
[19] Piercus
[20] Kovijanić 1, 173, 174.
[21] Vekarić, 83, 84.
[22] Kovijanić 1, 173, 174.
[23] Jovan Erdeljanović, Stara Crna Gora, izdanje Slovo ljubve, Beograd, 1978, str. 411.
[24] Božidar Šekularac, Dukljansko-zetske povelje, Istorijski institut SR Crne Gore, Titograd, 1987, str. 213.
[25] S. Ljubić, Skadarski zemljišnih od god. 1416, Starine knjiga XIV, JAZU, Zagreb 1882.
[26]https://www.poreklo.rs/2017/03/28/pleme-pobori/
[27] Nakićenović, 420.
[28] http://www.audioifotoarhiv.com/Da_li_ste_procitali/Pricanja_Vuka_Dojcevica.pdf
[29] Božidar Pejović, Književno djelo Stefana Mitrova Ljubiše, Svjetlost, Sarajevo, 1977, str. 151.
[30] Vukmanović, Crmnica, SANU, Posebna izdanja Knjiga DLXXXIII, Odeljenje društvenih nauka, Odbor za filozofiju i društvenu teoriju Knjiga 1, Beograd, 1988, str. 80, 100.
[31] Petar Ilievski, Nekoliko paralela iz slovenske i grčke toponimije, Onomatološki prilozi I, SANU, Odeljenje jezika i književnosti, Odbor za onomastiku, Beograd, 1979, str. 13.
[32] R. Fulvlo Cordignano S. J, Onomasticon Catasto Veneto di Scutar e Registrum concessionum Collana studi sui paesi dell’ Illyricum nr. 8, Tolmezzo, Slabilimenlo Grafica Carnia, 1945, str. 48; Rečnik srpskohrvatskoga književnog jezika 4, Matica srpska – Matica hrvatska, Novi Sad – Zagreb, 1971, str. 495.
[33] Branislav Djurdjev i Lamija Hadziosmanović, Dva deftera Crne Gore iz vremena Skender-bega Crnojevića druga sveska, posebna izdanja knjiga IX/2 , ANUBiH, Odeljenje društvenih nauka, Sarajevo, 1973.
[34] Nakićenović, 421
[35] Vukmanović, Paštrovići, 29.
[36] Isto, 86.
[37]https://www.poreklo.rs/2017/03/28/pleme-pobori/
[38] Jovan Erdeljanović, Postanak plemena Pipera, Srpska kraljevska akademija, Srpski etnografski zbornik 17, Beograd, 1911.
[39] http://www.montenet.org/2003/bozo5.html
[40] https://www.poreklo.rs/2017/08/21/ljesanska-nahija/
[41] http://porekloorlovica.blogspot.com/2007/04/bozo-vukcevic-o-orlovicima.html
[42] Srpski DNK projekat
[43] Zapisi, glasnik Cetinjskog istorijskog društva, godina H, knjiga XVII, Cetinje.
[44]https://poborski.tripod.com/id63.html
[45]https://forum.cdm.me/showthread.php?13116-Porijeklo-prezimena/page4
[46] Nakićenović, 422.
[47] Zapisi, 226.
[48] https://www.poreklo.rs/2017/03/28/pleme-pobori/
[49] Vukmanović, Paštrovići, 198.
[50] Pavlina Bogdan-Bijelić, Ženidba (Konavli u Dalmaciji), Zbornik za narodni život i običaje
Južnih Slavena, knjiga XXVII, svezak 1, HAZU, Zagreb, 1929, str. 113.
[51] Petar Skok, Etimologijski rječnik hrvatskoga ili srpskoga jezika 3, JAZU; Zagreb, 1973, str. 398.
[52] Skok 2, 139.
[53] Hercegovina godišnjak za kulturno i povijesno naslijeđe broj 21, Gradska knjižnica, Mostar, 2007, str. 334.
[54] Skok 2, 139
[55] Nakićenović, 407.
[56] Goran Komar, Knjige od vjernosti i dobrote Topaljske komunitadi (1751-1806), Posebna izdanja, knj. HHH1H, Društvo za arhive I povjesnicu hercegnovsku, Herceg Novi, 2012, str. 155.
[57]https://zbh.hr/jedan-popis-stanovnistva-skaljara-iz-1785-godine/
[58] Šematizam pravoslavne Eparhije bokokotorske, dubrovačke i spičanske za godinu 1882, Zadar, 1882, str. 35.
[59] Danas postoji naselje Orebić, a od toponima Fiskovići ostala je samo ulica u Orebiću.
[60] Nenad Vekarić, Stanovništvo poluotoka Pelješca I svezak, Posebna izdanja, Serija Prilozi povijesti stanovništva Dubrovnika i okolice, knjiga 3, svezak 1, Zavod za povijesne znanosti HAZU u Dubrovniku, Dubrovnik, 1993, str. 155.
[61] Isto, 149, 151, 157.
[62] https://www.poreklo.rs/2021/09/29/o-nekim-neobicnim-prezimenima-kod-srba-10-deo/
[63] Vesna Miović-Perić, Na razmedju osmansko-dubrovačka granica (1667-1806), Zavod za povijesne znanosti HAZU u Dubrovniku, Posebna izdanja, Monografije, knjiga 14, Dubrovnik, 1997, str. 194.
Komentari (0)